W 2024 r. renta socjalna wzrośnie o 12,3% z 1588,44 zł do około 1784 zł. Eksperci mówią o konieczności podwyżki o 26% do 2000 zł brutto, aby zrekompensować osobom niepełnosprawnym rzeczywiste koszty inflacji. Wprowadzenie świadczenia wspierającego wyklucza taką podwyżkę renty socjalnej do oczekiwanej przez zainteresowanych kwoty 2000 zł.
Renta socjalnej jest bowiem podstawą obliczania wysokości świadczenia wspierającego. Powoduje to, że politycy będą blokowali większe niż o 12,3% podwyżki renty socjalnej. Dlatego osoby niepełnosprawne nie mające świadczenia wspierającego są poszkodowane - politycy będą mówili "Nie możemy Wam podnieść renty socjalnej, bo nie stać na podniesienie wypłat świadczenia wspierającego."
Na dodatek w 2024 r. rentę socjalną i świadczenie wspierające będą mogły łączyć tylko osoby niepełnosprawne z 87-100 punktami. Osoby z mniejszą niepełnosprawnością o świadczenie wspierające będą mogły się ubiegać dopiero w 2025 r. i 2026 r.
Polecamy też artykuł o trzech wzorach stosowanych w procedurze przyznawania świadczenia wspierającego:
Renta socjalna a świadczenie wspierające
Od 1 stycznia 2024 r. wchodzi w życie ustawa o świadczeniu wspierającym. Świadczenie to ma przy rencie socjalnej 1588,44 zł, wartość około 3500 zł (220% renty dla 95-100 punktów).
Jeżeli jednak podniesiemy wartość renty socjalnej do 2000 zł, to świadczenie wspierające rośnie do 4400 zł. Wzrost renty socjalnej do 2000 zł powoduje przyrost wartości świadczenia wspierającego o 900 zł.
To jest bardzo niekorzystne dla osób pobierających rentę socjalną, ale nie mające prawa do świadczenie wspierającego.
Trudno uwierzyć, aby politycy zgodzili się na tak skokowe podniesienie kwot świadczeń dla niepełnosprawnych - zarówno dla renty socjalnej jak i świadczenia wspierającego.
Dlatego warto się zastanowić nad zmianą zasady, że wartość świadczenia wspierającego zależy od renty socjalnej. Ta zasada powoduje, że stale będzie u polityków pokusa blokowania podwyżek wartości renty socjalnej.
Zestawienie - Zobaczmy, co się stanie ze świadczeniem wspierającym, gdy renta socjalna wynosić będzie nie 1588,44 zł, a 2000 zł brutto:
- 4400 zł (odpowiada 220% renty socjalnej 2000 zł – od 95 do 100 punktów w skali potrzeby wsparcia);
- 3600 zł (odpowiada 180% ww. renty socjalnej – punkty od 90 do 94);
- 2400 zł (odpowiada 120% ww. renty socjalnej – od 85 do 89);
- 1600 zł (odpowiada 80% ww. renty socjalnej – od 80 do 84);
- 1200 zł (odpowiada 60% ww. renty socjalnej – od 75 do 79);
- 800 zł (odpowiada 40% ww. renty socjalnej – od 70 do 74).
Rząd osoby niepełnosprawne kusił wizją łączenia renty socjalnej i świadczenia wspierającego
Na 2024 r. rząd deklarował, że osoba niepełnosprawna zachowa prawo do renty socjalnej. Będzie możliwe łączenie renty socjalnej i świadczenia wspierającego. Na papierze brzmi to obiecująco:
Dwa przykłady dla osoby niepełnosprawnej (95 do 100 punktów w skali potrzeby wsparcia).
Wariant 1: Renta socjalna wynosi 1588,4 zł, czyli:
Świadczenie wspierające w 2024 r. to 3495 zł + 1588,4 zł renty socjalnej = 5083,4 zł.
Dla porównania, wariant nr 2:
Wariant 2: renta socjalna 2000 zł (podwyżka o 26%, która nie ma żadnych szans na wdrożenie - przykład ilustruje hipotetyczną sytuację)
Świadczenie wspierające to 4400 zł + 2000 zł renty socjalnej = łącznie 6600 zł dla osoby niepełnosprawnej.
Powyższe przykłady pokazują konsekwencje łączenia renty socjalnej i świadczenia wspierającego.
Pamiętajmy, że w 2024 r. z tej możliwości mogą skorzystać osoby niepełnosprawne o największym stopniu niepełnosprawności (od 84 do 100 punktów). Pozostałe osoby będą występować o świadczenie w 2025 r. i 2026 r. W latach 2025 - 2026 będą korzystały z renty socjalnej. Ta jednak nie zostanie podniesiona tak, jak oczekują, ponieważ podbije to świadczenie wspierające. Jest to z ich perspektywy rodzaj "błędnego koła".