Umiarkowany stopień niepełnosprawności. Co przysługuje [LISTA 2026]

Wioleta Matela-Marszałek
Autorka licznych publikacji o tematyce prawnej
rozwiń więcej
Jakie przywileje i świadczenia dla osoby niepełnosprawnej w stopniu umiarkowanym? / Shutterstock

Osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności często zastanawiają się nad tym, na jakiego rodzaju wsparcie mogą liczyć. Co daje orzeczenie? Jakie są przywileje w pracy? Czy w 2026 r. wzrosną dostępne świadczenia, zasiłki i kryteria dochodowe? Oto najważniejsze zasady w MOPS, PFRON i miejscu pracy.

rozwiń >

Czym jest umiarkowany stopień niepełnosprawności?

Przepisy ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych określają trzy stopnie niepełnosprawności: znaczny, umiarkowany i lekki. Zgodnie z ustawą, do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zaliczamy osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej lub wymagającą czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych.

Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności wydaje powiatowy zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności (PZON), a w drugiej instancji wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności (WZON). Od orzeczenia wojewódzkiego zespołu służy odwołanie do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych.

Ważne

Stopień niepełnosprawności orzeka się na czas określony lub na stałe.

Obecnie orzeczenie na czas określony o stopniu niepełnosprawności jest wydawane na okres nie krótszy niż 7 lat w przypadku potwierdzenia u osoby zainteresowanej spełniającej warunki zaliczenia do określonego stopnia niepełnosprawności zespołu Downa lub rzadkiej choroby genetycznej o jednorodnym i niezmiennym przebiegu (wykaz tych chorób stanowi załącznik do rozporządzenia w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności).

Do czego uprawnia orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności?

Ostateczne i prawomocne orzeczenie stanowi podstawę do wydania legitymacji dokumentującej niepełnosprawność. Stopień oraz symbol przyczyny niepełnosprawności w legitymacji wpisuje się na wniosek osoby z niepełnosprawnością. Legitymacja w codziennym życiu uławia korzystanie z różnorodnych ulg np. w komunikacji miejskiej i publicznej.

Orzeczenie zawiera szereg istotnych elementów m.in. wskazania czy symbol przyczyny niepełnosprawności, od których zależy zakres dostępnych ulg czy świadczeń np. korzystania z terapii zajęciowej czy specjalistycznych szkoleń.

Umiarkowany stopień niepełnosprawności. Jakie przywileje w pracy?

Przede wszystkim zaliczenie do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie wyklucza możliwości zatrudnienia tej osoby u pracodawcy niezapewniającego warunków pracy chronionej, w przypadkach:

  • przystosowania przez pracodawcę stanowiska pracy do potrzeb osoby niepełnosprawnej;
  • wykonywania pracy zdalnej.

Co istotne, pracownik niepełnosprawny w stopniu umiarkowanym ma zagwarantowanych kilka ważnych przywilejów takich jak m.in.:

  • czas pracy nieprzekraczający 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo;
  • prawo do dodatkowych 10 dni urlopu w ciągu roku kalendarzowego;
  • zwolnienie od pracy w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym.

MOPS dla umiarkowanego stopnia niepełnosprawności w 2026 r.

Tak naprawdę uzyskanie świadczeń z pomocy społecznej uzależnione jest nie tylko od posiadanego umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, ale też od spełniania innych kryteriów. Przykładowo, dla zasiłku pielęgnacyjnego ważny jest moment powstania niepełnosprawności, a do otrzymania zasiłku stałego, okresowego czy celowego – spełnianie kryteriów dochodowych.

Wprawdzie rząd zapowiada coroczną waloryzację progów uprawniających do świadczeń z pomocy społecznej, jednak w tym momencie nadal obowiązują dotychczasowe przepisy. Wszystko wskazuje zatem na to, iż w 2026 r. progi dochodowe się nie zmienią i nadal będą wynosiły 823 zł dla osoby samotnej i 1010 zł dla osoby w rodzinie. Od kryteriów tych zależą takie świadczenia jak:

• zasiłek stały (maksymalnie 1209 zł);

• zasiłek okresowy;

• zasiłek celowy.

Próg dochodowy nie jest wymagany dla zasiłku pielęgnacyjnego. Dla stopnia umiarkowanego ważne jest, by niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21. roku życia. W przyszłym roku nie zmieni się wysokość zasiłku pielęgnacyjnego, który wynosi 215,84 zł miesięcznie.

Warto pamiętać i w ośrodkach pomocy społecznej świadczone są również usługi opiekuńcze (w tym specjalistyczne), bezpłatne poradnictwo prawne i psychologiczne. Ich zakres zależy od konkretnej gminy.

Co z PFRON dla umiarkowanego stopnia niepełnosprawności w 2026 r.?

Jedną z najważniejszych form wsparcia osób z niepełnosprawnościami jest dofinansowanie wynagrodzeń, jakie Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych wypłaca pracodawcom. Po ostatnich zmianach, dopłata do pensji pracownika z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności wynosi 1 550 zł. W przypadku pracownika ze schorzeniami szczególnymi (osoby: z orzeczonymi chorobami psychicznymi, upośledzeniem umysłowym, całościowymi zaburzeniami rozwojowymi, epilepsją, niewidome) dofinansowanie zwiększa się o 1 035 zł (dla pracowników z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności będzie to w sumie 2 585 zł).

Osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, które spełniają określone progi dochodowe mogą ubiegać się też przykładowo o dofinansowanie do turnusu rehabilitacyjnego i sprzętu rehabilitacyjnego. Dla osób bezrobotnych przewidziano dotację na rozpoczęcie działalności gospodarczej czy refundację składek ZUS.

Warto też śledzić dostępne programy w swoim lokalnym Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie (PCPR). Informację o aktualnych stażach i programach można też uzyskać w urzędach pracy.

Umiarkowany stopień niepełnosprawności a świadczenie wspierające w 2026 r.

Przepisy nie określają konkretnie, które stopnie niepełnosprawności uprawniają do otrzymania świadczenia wspierającego. Istotnym warunkiem jest tu uzyskanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia. Biorąc pod uwagę dość wysokie wymagania w zakresie punktacji WZON dotychczas największe szanse na to świadczenie miały osoby z niepełnosprawnością w stopniu znacznym. Dobrą wiadomością dla osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności jest obniżenie punktacji począwszy od 2026 r.

Zgodnie z harmonogramem od 1 stycznia 2026 r. świadczenie wspierające z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych będzie przysługiwało również osobom, które w decyzji WZON ustalającej poziom potrzeby wsparcia mają od 70 do 76 punktów. Mniej optymistyczne są możliwe do uzyskania kwoty. W przypadku otrzymania od WZON 70 punktów będzie można liczyć na świadczenie w wysokości 752 zł, czyli 40 procent renty socjalnej. Dla osoby posiadającej od 75 o 79 punktów świadczenie na początku 2026 r. będzie wynosiło 1 128 zł, Od 1 marca 2026 r. kwoty te zostaną podwyższone w związku z waloryzacją renty socjalnej.

Przypomnijmy, iż aktualnie przyznanie świadczenia osobie posiadającej 70 punktów jest możliwe tylko wyjątkowo w określonych sytuacjach.

Umiarkowany stopień niepełnosprawności [FAQ]

Czy osoba z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności ma prawo do karty parkingowej?

Osoba niepełnosprawna w stopniu umiarkowanym, która ma znacznie ograniczone możliwości samodzielnego poruszania się, ma prawo do otrzymania karty parkingowej. Jednak w jej przypadku orzeczenie poza odpowiednim wskazaniem musi też zawierać mieć jeden z symboli, który oznacza przyczynę niepełnosprawności:

• 04-O (choroby narządu wzroku),

• 05-R (upośledzenie narządu ruchu)

• 10-N (choroba neurologiczna).

Czy osoba z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności ma prawo do ulgi rehabilitacyjnej?

Osoba z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności może skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej, jeżeli poniosła wydatki na rehabilitację lub wydatki związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych wymienione w przepisach ustawy o PIT.

Czy dziecko może mieć orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności?

Dzieciom do ukończenia 16. roku życia wydaje się orzeczenie o niepełnosprawności (bez stopnia). Dopiero starsze dziecko może otrzymać orzeczenie o stopniu niepełnosprawności.

Umiarkowany stopień niepełnosprawności. Co planuje rząd?

W tym momencie trwają prace legislacyjne nad wprowadzeniem ustawowej asystencji osobistej i bonu senioralnego. To nowe świadczenia, z których od 2026 r. ma skorzystać część osób z niepełnosprawnościami. Będą to głównie osoby w podeszłym wieku (w przypadku bonu) i osoby potrzebujące pomocy w codziennym funkcjonowaniu (asystencja osobista).

Ponadto, z analizy priorytetowych zadań na drugą kadencję wynika, iż rząd chce pracować m.in. nad:

1. przeprowadzeniem przeglądu świadczeń i wypracowaniem reguł ich zbiegu;

2. dokonaniem przeglądu stosowania przepisów ustawy o świadczeniu wspierającym oraz procedur postępowania w sprawach dotyczących ustalania poziomu potrzeby wsparcia;

3. opracowaniem kompleksowego modelu orzekania o niepełnosprawności, odpowiadającego na indywidualne potrzeby osób z niepełnosprawnościami, systemu świadczeń, ulg podatkowych i innych form wsparcia oraz rozwiązań umożliwiających wdrożenie modelu w Polsce;

4. coroczną weryfikacją (zamiast 3-letniej) kryterium dochodowego uprawniającego do uzyskania świadczeń z pomocy społecznej;

5. opracowaniem jasnej i jednoznacznej definicji dochodu oraz dostosowanie do niej kryteriów dochodowych w pomocy społecznej.

Aktualnie nie wiemy jeszcze, nad którymi z tych zmian Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej będzie pracowało już w 2026 r. i w jaki sposób wpłynęłyby one na sytuację osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności.

Polecamy: Kalendarz 2026

Prawo
Rodzice stracą 40 000 zł świadczenia rocznie. Jeżeli ich niepełnosprawne dziecko odpowie lekarzom na trzy pytania. 1) Jak masz na imię i nazwisko 2) Ile masz lat i 3) co lubisz robić [świadczenie pielęgnacyjne]
24 paź 2025

Kwota 40 000 zł to przybliżona roczna wartość świadczenia pielęgnacyjnego. Badanie medyczne w postaci trzech pytań lekarze stosują wobec dzieci ze spektrum autyzmu. Jeżeli dziecko odpowie zostaje automatyczne uznane za niebędące osobą niepełnosprawną. Piszą do nas o tym rodzice dzieci, którym odbiera się w 2025 r. orzeczenia o niepełnosprawności w taki sposób, aby rodzice nie mieli świadczenia pielęgnacyjnego 3287 zł miesięcznie. Podobnie odbierane są orzeczenia dzieciom z zespołem Aspergera, Chodzi tu o dzieci, które dysponowały orzeczeniami w okresie kilku ostatnich lat. Rodzice uważają, że ich dzieci zostały cudownie "uzdrowione". Najczęściej odbywa się to poprzez tzw. punkt 7 orzeczenia. Jest to wskazanie "konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji". Jeżeli dziecko nie wymaga tego, to nie ma świadczenia pielęgnacyjnego. Z listów rodziców wynika, że usunięcie z orzeczenia pkt 7 to jest obecnie nie incydenty a seria orzeczeń w PZON i WZON w całej Polsce.

Osoby niepełnosprawne nie zapomniały obietnicy. W 2026 r. byłoby 4806 zł brutto. Nie pomógł Sejm, Senat, rząd. Prezydent rozpatruje petycje
24 paź 2025

Podwyżka ta wyniosłaby dla renty socjalnej w 2026 r. 4806 zł brutto. Nie została zrealizowan. Do redakcji Infor.pl trafiają stale listy osób niepełnosprawnych walczących o przeprowadzenie przez Sejm dwóch zmian: 1) obiecanej ustawy wprowadzającej dodatek odpowiadający temu, który od niedawna otrzymują osoby niezdolne do samodzielnej egzystencji mający rentę socjalną. Będący w identycznej sytuacji renciści Z listów wynika bezradność osób niepełnosprawnych i prośba do dziennikarzy o to, aby ich próba przekonania najważniejszych ośrodków władzy była znana ogółowi. 2) Druga ustawa dotyczy rencistów chorobowych (renta z tytułu niezdolności do pracy) i jej nowelizacji tak, aby osoby z tym świadczeniem także otrzymały odpowiednik dodatku dopełniającego. Przykładowe prośby o wsparcie informacyjne w artykule

ZUS dla osób z niepełnosprawnościami. Świadczenia i planowane zmiany na 2026 rok
24 paź 2025

Jakie świadczenia mogą otrzymać z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych osoby z niepełnosprawnościami? Jak uzyskać orzeczenie? Co może się zmienić w 2026 roku? Oto najważniejsze przepisy i kwoty!

Resort klimatu uspokaja samorządy: system kaucyjny pomoże osiągnąć cele recyklingowe
24 paź 2025

Wdrożenie systemu kaucyjnego ma pozytywnie wpłynąć na możliwość osiągania przez gminy wymaganych poziomów recyklingu i pomóc im uniknąć kar za niezrealizowane cele – zapewniła wiceminister klimatu Anita Sowińska. Wiceszefowa resortu odniosła się w ten sposób do interpelacji posłów Prawa i Sprawiedliwości, którzy wskazali na szereg wątpliwości związanych z wdrażaniem nowego systemu.

Nowelizacja Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – nowe zasady łączenia spraw i udziału organizacji społecznych
24 paź 2025

Od 5 listopada 2025 roku wejdą w życie przepisy zmieniające procedurę przed sądami administracyjnymi. Nowelizacja Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ma usprawnić tok rozpoznawania spraw, ograniczyć przewlekłość postępowań i wprowadzić nowe uprawnienia sądów, w tym możliwość zwrócenia się do organizacji społecznych lub organów administracji publicznej o przedstawienie istotnego dla sprawy poglądu. Zmiany mają charakter systemowy i dotyczą także zasad potwierdzania umocowania przedstawicieli ustawowych.

Pracodawca nie musi udzielić ci wolnego w terminie, który wybierzesz. Nie musi, ale może, więc warto spróbować się dogadać
24 paź 2025

Każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin. Co to oznacza w praktyce? Czy pracownik może wnioskować o udzielenie mu wolnego w wybranym przez siebie terminie?

Kredyty z WIBOR-em. Adwokat: masowa weryfikacja umów i nowa fala pozwów przeciw bankom, to coraz bardziej realny scenariusz
24 paź 2025

W ostatnich miesiącach coraz częściej mówi się o tym, że kredyty złotowe oparte o WIBOR mogą stać się nowym frontem sporów sądowych pomiędzy konsumentami a bankami. Choć sytuacja prawna nie jest identyczna jak w przypadku kredytów frankowych to dynamika zjawiska i wątpliwości wokół wskaźnika WIBOR wskazują, że ten temat będzie w najbliższym czasie jednym z kluczowych w polskim wymiarze sprawiedliwości – pisze adwokat Robert Piskor z Kancelarii Adwokackiej Hantke&Piskor.

Pieniądze dla babci za opiekę nad chorym wnukiem. Dla dziadka też. Wiele osób nie wie, że mogą się ubiegać o taki zasiłek
24 paź 2025

Opieka nad najmłodszymi członkami rodziny w sezonie jesienno-zimowym wymaga niemałej logistyki. Wiele osób nie wie o tym, że o zasiłek za opiekę nad chorym wnukiem mogą ubiegać się również dziadkowie.

Samorządy apelują o ekologiczne obchody Wszystkich Świętych i Dnia Zadusznego
24 paź 2025

Co roku na początku listopada, gdy Polacy tłumnie odwiedzają groby bliskich, polskie cmentarze stają się miejscem nie tylko zadumy, ale i… ogromnej produkcji odpadów. Według szacunków samorządów, masa śmieci powstających w tym okresie przekracza 100 tysięcy ton. W odpowiedzi na ten problem organizacje samorządowe i społeczne apelują o bardziej przyjazne dla środowiska formy upamiętnienia zmarłych.

Dodatkowy dzień wolny za święto przypadające w sobotę – przypomnienie Państwowej Inspekcji Pracy
24 paź 2025

W tym roku 1 listopada, czyli uroczystość Wszystkich Świętych, wypada w sobotę. Dla wielu pracowników oznacza to nie tylko dzień pamięci o bliskich, lecz także konsekwencje organizacyjne w zakresie czasu pracy. Jak przypomniał Główny Inspektor Pracy, Marcin Stanecki, pracodawcy są zobowiązani do udzielenia pracownikom dodatkowego dnia wolnego w zamian za święto przypadające w dzień, który w danym zakładzie jest dniem wolnym od pracy.

pokaż więcej
Proszę czekać...