Stosunek pracy łączący pracownika i pracodawcę rodzi w niejednym przypadku szereg konfliktów, z których powstają potem wzajemne roszczenia. Dochodzenie owych roszczeń nie jest jednak nieograniczone w czasie i po jego określonym w ustawie upływie ulega przedawnieniu.
Zasadą jest, że roszczenia ze stosunku pracy ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Dotyczy to tak roszczeń majątkowych jak i niemajątkowych. Do pierwszej grupy można zaliczyć takie jak o wynagrodzenie za pracę, ekwiwalent za urlop wypoczynkowy, zapłatę wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych, wypłacenie odprawy, odszkodowanie itd. Zaś do drugiej grupy np. o wydanie świadectwa pracy czy udzielenie urlopu.
Odstępstwem od zasady jest termin dochodzenia roszczeń przez pracodawcę o naprawienie szkody, wyrządzonej przez pracownika wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych, o odszkodowanie z tytułu nieuzasadnionego rozwiązania przez pracownika umowy o pracę bez wypowiedzenia oraz o wyrównanie szkody, jaką pracodawca poniósł wskutek niezachowania przez pracownika warunków umowy o zakazie prowadzenia przez pracownika działalności konkurencyjnej w czasie trwania stosunku pracy. Wówczas termin przedawnienia wynosi 1 rok od dnia, w którym pracodawca powziął wiadomość o wyrządzeniu przez pracownika szkody, nie później jednak niż z upływem 3 lat od jej wyrządzenia.
Polecamy serwis: Praca
Natomiast w przypadku, gdy pracownik umyślnie wyrządzi pracodawcy szkodę, to do przedawnienia roszczenia o naprawienie tej szkody mają zastosowanie przepisy Kodeksu cywilnego. I tak roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym ulega przedawnieniu z upływem lat 3 od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Termin ten jednak nie może być dłuższy niż 10 lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wyrządzające szkodę. Z kolei jeżeli szkoda wynikła ze zbrodni lub występku, roszczenie o naprawienie szkody ulega przedawnieniu z upływem lat 10 od dnia popełnienia przestępstwa, bez względu na to, kiedy poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia.
Termin 10 lat przedawnienia pojawia się również wtedy, gdy roszczenie zostanie stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu, jak również gdy zostanie stwierdzone ugodą sądową. Wtedy powyższy termin liczy się od dnia uprawomocnienia się orzeczenia lub zawarcia ugody.
Na koniec ważne jest, że w żadnym wypadku ww. terminy nie mogą być skracane ani przedłużane. Taka okoliczność jest bezwzględnie nieważna. Ewentualnie można zrzec się korzystania z przedawnienia ale dopiero kiedy roszczenie jest już przedawnione. Wcześniejsze zrzeczenie jest również nieważne w sensie prawnym.
Polecamy: Bezpłatne wzory umów o pracę