Jakie kary porządkowe pracodawca może nałożyć na pracownika:
1) karę upomnienia,
2) karę nagany.
3) karę pieniężną.
Kary wymienione w Kodeksie pracy tworzą katalog zamknięty, co oznacza że pracodawca nie może stosować innych kar, niż te wymienione w art. 108 Kp
Kiedy może być nałożona na pracownika kara upomnienia lub kara nagany:
1. za nieprzestrzeganie ustalonej organizacji i porządku np.:
- opuszczanie pracy bez uzasadnienia
- spóźnianie się do pracy
- brak wymaganego przez pracodawcę ubioru w pracy
- pozostawanie w miejscu pracy po godzinach bez zgody przełożonego
- udział w nielegalnym strajku
2. za nieprzestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy np.:
- brak dbałości o porządek i ład w miejscu pracy
- niepoddawanie się obowiązkowym egzaminom sprawdzającym
- brak współdziałania z pracodawcą i przełożonymi w wypełnianiu obowiązków dotyczących bhp
- niepowiadomienie przełożonego o wypadku albo zagrożeniu zdrowia lub życia ludzkiego
3. za nieprzestrzeganie przepisów przeciwpożarowych np.:
- zastawianie dróg ewakuacyjnych
- palenie papierosów w miejscach niedozwolonych
- usuwanie lub zasłanianie tabliczek informacyjnych
4. za nieprzestrzeganie przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy np.:
- niepodpisywanie listy obecności
- podpisywanie listy obecności za innych pracowników
5. za nieprzestrzeganie przyjętego sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy
Zobacz również serwis: Pracownik przed sądem
Kiedy na pracownika może być nałożona kara pieniężna
1. za nieprzestrzeganie przez pracownika przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy
2. za nieprzestrzeganie przez pracownika przepisów przeciwpożarowych
3. opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia
4. stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości
5. spożywanie alkoholu w czasie pracy
Jaka jest wysokość kary pieniężnej
Zgodnie z przepisem art. 108 § 3 Kodeksu pracy; Kara pieniężna za jedno przekroczenie, jak i za każdy dzień nieusprawiedliwionej nieobecności, nie może być wyższa od jednodniowego wynagrodzenia pracownika, a łącznie kary pieniężne nie mogą przewyższać dziesiątej części wynagrodzenia przypadającego pracownikowi do wypłaty, po dokonaniu potrąceń, o których mowa w art. 87 § 1 pkt. 1-3.( tj. sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych, sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne, zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi)
Zobacz również serwis: Prawa pracownika
Wpływy z kar pieniężnych przeznacza się na poprawę warunków bezpieczeństwa i higieny pracy.
Jakie obowiązki spoczywają na pracodawcy przed podjęciem decyzji o zastosowaniu kary
- obowiązek wysłuchania pracownika (jeżeli z powodu nieobecności w zakładzie pracy pracownik nie może być wysłuchany, bieg dwutygodniowego terminu nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu do dnia stawienia się pracownika do pracy)
- określone ramy czasowe (kara nie może być zastosowana po upływie 2 tygodni od powzięcia wiadomości o naruszeniu obowiązku pracowniczego i po upływie 3 miesięcy od dopuszczenia się tego naruszenia)
- obowiązek pisemnego zawiadomienia pracownika (w piśmie należy wskazać rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych i datę dopuszczenia się przez pracownika tego naruszenia oraz informując go o prawie zgłoszenia sprzeciwu i terminie jego wniesienia)
Przy stosowaniu kary bierze się pod uwagę w szczególności rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych, stopień winy pracownika i jego dotychczasowy stosunek do pracy.
W jakim terminie i gdzie pracownik może wnieść sprzeciw w razie nałożenia kary z naruszeniem przepisów prawa
W ciągu 7 dni od dnia zawiadomienia o ukaraniu, pracownik może wnieść sprzeciw do pracodawcy.
O uwzględnieniu lub odrzuceniu sprzeciwu decyduje pracodawca po rozpatrzeniu stanowiska reprezentującej pracownika zakładowej organizacji związkowej.
Nieodrzucenie sprzeciwu w ciągu 14 dni od dnia jego wniesienia jest równoznaczne z uwzględnieniem sprzeciwu.
Pracownik, który wniósł sprzeciw, może w ciągu 14 dni od dnia zawiadomienia o odrzuceniu tego sprzeciwu wystąpić do sądu pracy o uchylenie zastosowanej wobec niego kary.
W razie uwzględnienia sprzeciwu wobec zastosowanej kary pieniężnej lub uchylenia tej kary przez sąd pracy, pracodawca jest obowiązany zwrócić pracownikowi równowartość kwoty tej kary.
Kiedy karę uważa się za niebyłą, a odpis zawiadomienia o ukaraniu usuwa z akt osobowych pracownika:
- po roku nienagannej pracy,
- pracodawca może, z własnej inicjatywy lub na wniosek reprezentującej pracownika zakładowej organizacji związkowej, uznać karę za niebyłą przed upływem w/w terminu,
- w razie uwzględnienia sprzeciwu przez pracodawcę albo
- wydania przez sąd pracy orzeczenia o uchyleniu kary.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy ( Dz. U. z 1998 r., Nr 21 poz. 94)