Pracownik przed sądem

Zapisz się na newsletter

Wpisz poprawny e-mail

W serii artykułów poświęconych sądownictwu z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych tym razem przyglądamy się temu, jak orzekał Sąd Najwyższy w ostatnich latach co do ochrony związkowej. Okazuje się bowiem, że są różne linie orzecznicze, bardziej liberalne i mniej. Jednak główny wniosek jak się nasuwa jest taki, że związkowcy nie zawsze są chronieni przed rozwiązaniem umowy, szczególnie w trybie bez zachowania okresu wypowiedzenia.

W dniu 22 września 2023 roku wszedł w życie art. 755 [5] Kodeksu postępowania cywilnego. Daje on pracownikom podlegającym szczególnej ochronie przed rozwiązaniem stosunku pracy możliwość ubiegania się od sądu o wydanie zabezpieczenia, polegającego na przywróceniu do pracy. Prawo to przysługuje pracownikowi w trakcie toczącego się procesu sądowego i trwa do czasu jego prawomocnego zakończenia.

O mobbingu mówi i pisze się wiele. Ale nie każdy wie, czym mobbing faktycznie jest i jak odróżnić mobbing od dyskryminacji, molestowania czy stalkingu, a także jednorazowego naruszenia dóbr osobistych. Mobberami wobec pracownika mogą być pracodawca lub inni pracownicy, w tym jego przełożeni, choć również przełożony może doznawać mobbingu ze strony podwładnych. Jaka ochrona przysługuje pracownikowi w razie mobbingu i jak powinien zachować się pracodawca? Wyjaśniamy te kwestie.

W dniu 22 września 2023 r. weszły w życie przepisy wzmacniające pozycję zwolnionych pracowników, którzy wystąpią do sądu pracy z odwołaniem od wypowiedzenia umowy o pracę. Nowelizacja przepisów Kodeksu postępowania cywilnego gwarantuje szybszy powrót do pracy pracownikowi, którego Sąd I instancji przywrócił do pracy lub uznał wypowiedzenie mu umowy o pracę za bezskuteczne. W przypadku pracowników szczególnie chronionych powrót do pracy może nastąpić jeszcze nawet przed rozpoczęciem faktycznych czynności procesowych, jeśli pracownik wystąpi z wnioskiem o zabezpieczenie swojego roszczenia do sądu. Zmiana ta jest konsekwencją porozumienia zawartego pomiędzy rządem a NSZZ „Solidarność” w czerwcu tego roku.

REKLAMA

Ustawą z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, znowelizowano kodeks postępowania cywilnego, w tym przepisy dotyczące postępowania w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych. Jedna z istotnych i zarazem kontrowersyjnych zmian odnosi się do możliwości przywrócenia pracownika do pracy, jeszcze w czasie trwania postępowania przed sądem pracy.

Sygnalista nie powinien być karany za wskazanie nieprawidłowości w pracy. Czasowe oddelegowanie do miejsca odległego od dotychczasowej pracy stanowi nadużycie prawa.

Mobbing w pracy jest coraz częstszym zjawiskiem. Jak bronić się przed uporczywym i długotrwałym nękaniem lub zastraszaniem? Co należy zrobić przed zgłoszeniem mobbingu do sądu i PIP?

RPO zwraca uwagę na problem dyskryminacji ze względu na wyznanie, z którą można spotkać się w miejscu pracy. Ofiarami dyskryminacji wyznaniowej są zarówno kandydaci do pracy jak i już zatrudnieni pracownicy. Brak jest dostatecznych środków prawnych do ochrony osób dyskryminowanych. Jakie zalecenia w tym przedmiocie wydał RPO?

REKLAMA

Pracownik w wieku przedemerytalnym może żądać przywrócenia do pracy na dotychczasowych warunkach w przypadku wypowiedzenia mu umowy z naruszeniem przepisów prawa pracy. Dotyczy to także osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę na czas określony.

Wykazanie nadgodzin przez pracownika w procesie sądowym nie jest sprawą prostą. Dochodzenie swoich praw w tym zakresie ułatwić może pracownikowi brak prowadzenia ewidencji czasu pracy. Jakimi dowodami może posługiwać się pracownik w sporze o nadgodziny wiedząc, że nie zawsze sąd bez wątpliwości przyzna rację pracownikowi?

Kodeks pracy chroni pracownika w przypadku wadliwego rozwiązania umowy o pracę, przyznając mu możliwość skorzystania z jednego z roszczeń. Wybór ten nie zawsze jest dla poszkodowanego oczywisty w momencie wnoszenia powództwa. Co zatem w sytuacji, gdy pracownik decyduje się na zmianę roszczenia w trakcie procesu?

Nasza spółka zobowiązała się w drodze ugody sądowej do zapłaty odszkodowania byłemu pracownikowi za niezgodne z prawem wypowiedzenie umowy o pracę. Kwota odszkodowania nie przekracza 3-miesięcznego wynagrodzenia za pracę. Obowiązujący u nas regulamin wynagradzania przewiduje, że jeżeli umowa o pracę zostaje rozwiązana za wypowiedzeniem przez pracodawcę, pracownikom przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za 2 tygodnie. Czy jako były pracodawca powinniśmy od odszkodowania pobrać zaliczkę na podatek oraz składki ZUS?

W związku ze zmianami organizacyjnymi w naszej firmie dokonaliśmy modyfikacji stanowisk zatrudnionych specjalistów, powierzając im większy zakres obowiązków i odpowiedzialności, a także zupełnie nowe funkcje, do wykonywania których nie posiadają odpowiednich kwalifikacji. Mimo że wynagrodzenia tych osób znacznie wzrosły, to w przypadku jednego z takich stanowisk podwyżka była symboliczna. Pracownik zatrudniony na tym stanowisku, w porównaniu do pozostałych osób ma bardzo wysokie kwalifikacje i wieloletnie doświadczenie zawodowe. Czy z powodu dużej różnicy w podwyżce wynagrodzenia pracownik ten może dochodzić od nas odszkodowania za nierówne traktowanie w zatrudnieniu?

Otyłość przejawem niepełnosprawności? Niewykluczone. Czyli jak interpretować obowiązujący w prawie unijnym zakaz dyskryminacji w stosunkach pracowniczych – wyjaśnia Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Dyskryminacja w zatrudnieniu może być wywołana poprzez nierówne traktowanie pracowników. W takiej sytuacji dyskryminowany pracownik może wystąpić na drogę sądową. Jego zadaniem jest uprawdopodobnienie nierównego traktowania. Wówczas pracodawca będzie musiał udowodnić, że kierował się obiektywnymi powodami.

Pracownik, który popadł w konflikt z pracodawcą, może bronić swoich praw w sądzie pracy. Aby tego dokonać należy złożyć pozew. W jaki sposób można pozwać pracodawcę do sądu?

Po wygranej sprawie w sądzie pracy zdarza się, że pracodawca nie wywiązuje się z obowiązku przywróceniu pracownika do pracy na poprzednim stanowisku. Jakie kroki może podjąć pracownik, by wyegzekwować korzystne orzeczenie sądu?

Roszczenia ze stosunku pracy ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Odstępstwem od zasady jest termin dochodzenia niektórych roszczeń przez pracodawcę.

Podstawowym obowiązkiem pracodawcy jest równe traktowanie pracowników oraz osób ubiegających się o zatrudnienie. Naruszenie tego obowiązku sankcjonują przepisy kodeksu pracy, przyznając osobom poszkodowanym uprawnienie do żądania wypłaty odszkodowania za dyskryminację w zatrudnieniu.

Powództwo o ustalenie istnienia stosunku pracy to uprawnienie przysługujące zatrudnionym na innej podstawie niż umowa o pracę, jeśli warunki w jakich wykonują świadczenie odpowiadają stosunkowi pracy. Roszczenie to ma przeciwdziałać niezgodnemu z prawem zastępowaniu umów o pracę umowami cywilnoprawnymi.

Wiele osób zatrudnionych na podstawie umowy zlecenia tak naprawdę wykonują pracę jakby byli zatrudnieni na umowę o pracę. Jest to dosyć często spotykana sytuacja na polskim rynku pracy. Pracownik znajdujący się w takiej sytuacji może złożyć pozew o ustalenie stosunku pracy. Kiedy jest to możliwe i jakie warunki muszą zostać spełnione?

Instytucja zawieszenia postępowania polega na wstrzymaniu biegu postępowania z możliwością jego podjęcia, bez potrzeby powtarzania dokonanych czynności procesowych.

Ustalenie właściwości rzeczowej sądu sprowadza się do odpowiedzi czy w pierwszej instancji sprawę będzie rozpatrywał sąd rejonowy czy okręgowy.

By skutecznie wnieść powództwo należy prawidłowo określić sąd, który będzie właściwy do rozpoznania sprawy. Będzie to zależeć od właściwości rzeczowej oraz miejscowej.

Mediacja jest procedurą, która poprzedza inne metody rozstrzygania sporów zbiorowych takie jak akcję strajkową lub w przypadku nieskorzystania z prawa do strajku postępowanie przed kolegium arbitrażu społecznego.Zgodnie z Ustawą o rozwiązywaniu sporów zbiorowych postępowanie mediacyjne jest obligatoryjne jeżeli rokowania nie zakończą się porozumieniem.

Ustawą z dnia 18 kwietnia 1985 r. o rozpoznawaniu przez sądy spraw z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, ustawodawca powierzył sądom powszechnym rozpoznawanie spraw z zakresu prawa pracy.

Niekiedy spór na linii pracodawca-pracownik trafia na wokandę Sądu Najwyższego. Należy jednak podkreślić, że nie każde orzeczenie sądu można zaskarżyć do Sądu Najwyższego.

Instytucja przedawnienia polega na niemożności dochodzenia roszczeń po upływie czasu określonego w ustawie. Strona która dochodzi swych roszczeń powinna więc pamiętać, aby roszczenie nie uległo przedawnieniu.

W przypadku kiedy konflikt pomiędzy stronami znalazł finał przed sądem, możliwe jest zawarcie ugody sądowej. Ma ona na celu skrócenie i zakończenie postępowania przed sądem pracy już w fazie postępowania wyjaśniającego.

Postępowanie uproszczone jest jednym z postępowań odrębnych, które znacznie przyspiesza cała procedurę. W prawie pracy sprawy w postępowaniu uproszczonym są rozpatrywane przez sądy rejonowe.

Sprawy pracownicze w pierwszej instancji są rozpatrywane przez jednego sędziego zawodowego oraz dwóch ławników. W drugiej instancji co do zasady orzekają 3-osobowe składy sędziowskie.

Jedną ze stron sporu jest podmiot zatrudniający, drugą pracownik, były pracownik lub uprawniony spadkobierca pracownika. Pracodawca, jak i pracownik mogą więc występować po stronie powoda, lub po stronie pozwanego.

Pracodawca jak i pracownik mogą dochodzić swoich praw przed sądem osobiście lub poprzez pełnomocnika.

Na podstawie przepisów zawartych w Kodeksie postępowania cywilnego wyróżniamy trzy właściwości sądów pracy.

Pracownik może dochodzić swoich praw na drodze sądowej. Ustawodawca zachęca jednak strony sporu o polubowne załatwienie sporu.

Rodzice zastępczy zapewniają opiekę i wychowanie dziecku którego biologiczni rodzice są nieznani albo pozbawieni praw rodzicielskich lub którym ograniczono władzę rodzicielską. Nie ma zatem przeszkód, aby pracownik który zaadoptował dziecko (został opiekunem prawnym dziecka) skorzystał z urlopu wychowawczego, który jest czasem osobistej opieki nad dzieckiem.

Co do zasady pracownik wnoszący powództwo do sądu pracy jest zwolniony z ponoszenia opłat. Nie oznacza to jednak, że jest on całkowicie z nich zwolniony.

Zgodnie z ogólnymi regułami, sąd nie może wyrokować co do przedmiotu, który nie był objęty żądaniem powoda, jak również zasądzać ponad żądanie. Do wyjątków należą jednak określone sprawy rozpatrywane przez sąd pracy.

Urlop wychowawczy to czas, podczas którego pracownik może osobiście opiekować się dzieckiem. W przypadku opieki nad dzieckiem niepełnosprawnym, ustawodawca wydłużył czas trwania urlopu wychowawczego.

Apelacja jest środkiem odwoławczym od wyroku sądu I instancji do sądu II instancji. W przypadku sporu na linii pracodawca-pracownik, apelację od wyroku sądu rejonowego rozpoznaje sąd okręgowy, a od wyroku sądu okręgowego jako sądu I instancji sąd apelacyjny.

Przed skierowaniem sprawy na drogę sądową pracownik może żądać wszczęcia postępowania przed komisją pojednawczą.

W sytuacji gdy pracodawca i zwolniony pracownik spotykają się w sądzie pracy, często wymagane jest dostarczenie zaświadczenia o średnim miesięcznym wynagrodzeniu pracownika liczonym jak ekwiwalent za urlop. Pracodawcy niejednokrotnie mają problem z jego wystawieniem.

Sąd: związkowcy nie zawsze chronieni przed zwolnieniem

Nowy rodzaj zabezpieczenia sądowego w postaci obowiązku dalszego zatrudnienia

Mobbing w pracy. Jak udowodnić? Czym różni się od dyskryminacji, molestowania, naruszenia dóbr osobistych? Jaka ochrona dla pracownika? Obowiązki pracodawcy

Dobre zmiany dla pracowników w sądach pracy od września 2023 r. Dodatkowa ochrona przed zwolnieniem z pracy. Bez opłaty sądowej także od pozwów ponad 50 tys. zł

Obowiązek przywrócenia pracownika do pracy może powodować więcej szkody niż pożytku

Oddelegowanie sygnalisty do odległych miejsc nadużyciem prawa - RPO

Jak bronić się przed mobbingiem w pracy?

Dyskryminacja wyznaniowa w miejscu pracy - zalecenia RPO

Przywrócenie do pracy pracownika w wieku przedemerytalnym a zatrudnienie na czas określony

Jakie dowody może przedstawiać pracownik przed sądem w sporze o nadgodziny?

Dopuszczalność zmiany roszczenia przy wadliwym wypowiedzeniu umowy o pracę

Czy odszkodowania wypłacone w wyniku ugody należy opodatkować i oskładkować?

Czy z powodu dużej różnicy w podwyżce wynagrodzenia pracownik może dochodzić odszkodowania za nierówne traktowanie

Zakaz dyskryminacji w stosunkach pracowniczych

Dyskryminacja w zatrudnieniu - nierówne traktowanie pracowników

Jak pozwać pracodawcę do sądu pracy?

Jak wyegzekwować przywrócenie do pracy?

Przedawnienie roszczeń ze stosunku pracy

Odszkodowanie za dyskryminację w zatrudnieniu

Powództwo o ustalenie istnienia stosunku pracy

Kiedy zleceniobiorca może wnieść pozew o ustalenie stosunku pracy?

Zawieszenie postępowania przed sądem pracy

Właściwość rzeczowa sądu pracy

Do jakiego sądu wnosi się pozew w sprawach pracowniczych

Mediacja przy sporach z zakresu zbiorowego prawa pracy

Organy właściwe do rozstrzygania sporów z zakresu prawa pracy

Skarga kasacyjna

Terminy przedawnienia w prawie pracy

Ugoda sądowa

Postępowanie uproszczone w sprawach pracowniczych

W jakim składzie orzekają sądy pracy

Kto może być stroną w sporze pracownika z pracodawcą

Kto może być pełnomocnikiem strony w postępowaniu przed sądem pracy

Właściwość sądu pracy

Jakie sprawy są rozpatrywane przez sądy pracy

Urlop wychowawczy w razie adopcji

Jakie koszty sądowe ponoszą strony postępowania przed sądem pracy

Czy sąd pracy może uwzględnić roszczenie alternatywne

Urlop wychowawczy w razie opieki nad niepełnosprawnym dzieckiem

Apelacja przed sądem pracy

Ugoda pozasądowa w postępowaniach w sprawach pracowniczych

Jak ustalić średnie miesięczne wynagrodzenie pracownika dla sądu