Czy choroba przewlekła wyklucza z pracy?

Katarzyna Redmerska
Dziennikarka medyczno-prawna
rozwiń więcej
choroba przewlekła a praca / Shutterstock

Choroba przewlekła – równa się eliminacja z życia zawodowego? Dla chorujących przewlekle praca zawodowa ma ogromne znaczenie nie tylko ze względu na zwiększone potrzeby finansowe, ale i samopoczucie psychiczne. Niestety, jak pokazują badania – większość takich osób jest pomijana na rynku pracy. Dlaczego stan zdrowia bywa powodem odrzucenia kandydata do pracy? Jak zmienić ten trend? 

Tylko część pracowników informuje pracodawcę o swoich chorobach przewlekłych. Główną przyczyną takiego stanu rzeczy jest strach przed utratą pracy.

Jak pokazują badania przeprowadzone w ramach kampanii „Choroba? Pracuję z nią!” – ponad 70 proc. menadżerów przyznało, że choroba może być powodem odrzucenia kandydata do pracy. 11 proc. stwierdziło, że takie sytuacje często występują na rynku pracy. Niemal 40 proc. respondentów wskazało, że dla pracodawców absencje chorobowe pracownika są problemem. Natomiast ponad 48 proc. ankietowanych stwierdziła, że widzi wyzwania związane z zatrudnieniem osoby przewlekle chorej. 

Czym są choroby przewlekłe

Choroby przewlekłe należą do przypadłości, które charakteryzuje długi okres utrzymywania się objawów, wolny postęp zmian chorobowych, a także częste nawroty.  

Z badań GUS wynika, że w Polsce ponad 54 proc. społeczeństwa zmaga się z chorobami bądź dolegliwościami przewlekłymi – 23 proc. z nich to osoby w wieku produkcyjnym – najczęściej eliminowane z życia społecznego, zawodowego, pomimo że stan ich zdrowia pozwala na podjęcie zatrudnienia. 

Jak była mowa powyżej, rozwój chorób przewlekłych jest długi i powolny, często w pierwszej fazie niezauważalny. Symptomy nie należą do ostrych, ani nasilonych, ale są stałe. Choroba przewlekła to stan chroniczny. Cechami wspólnymi chorób przewlekłych jest: 

  • stopniowe narastanie objawów; 
  • objawy, które są łagodne; 
  • długość trwania (powyżej trzech miesięcy lub ciągłe nawroty objawów); 
  • są nieuleczalne bądź prowadzą do poważnego uszczerbku na zdrowiu.

Do najczęściej występujących chorób przewlekłych zalicza się: cukrzyca, choroba wieńcowa, choroby układu oddechowego, neurologiczne. Przez wzgląd na dostęp do coraz lepszego leczenia – nowotwory. 

Chronicznych chorób jest jednak o wiele więcej – sklasyfikowane zostały w opracowanej przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10. 

Choroby przewlekłe to jedno z najistotniejszych wyzwań, jakie dotyczą zdrowia pracowników. Wśród osób w wieku produkcyjnym blisko jedna na cztery zmaga się przynajmniej z dwoma chorobami przewlekłymi – problem ten narasta z wiekiem. 

W Polsce według Europejskiego Badania Warunków Życia Ludności (EU-SILC), w 2020 roku – blisko co piąta osoba w wieku 30-44 lata deklarowała występowanie długotrwałych problemów zdrowotnych. W grupie wiekowej 45-59 lat dotyczyło to co trzeciej osoby, a wśród osób w wieku 60-74 lata – 60 proc. 

Pracodawców niepokoi choroba. Pracowników niepokoi wykluczenie z pracy 

W opinii ekspertów, niepokój pracodawców wzbudza sama choroba i możliwość jej negatywnych skutków na efektywność pracy podwładnego, to jednak nie wszystko. Pracodawcy obawiają się ponadto postawy chorych, którzy mogliby rzekomo wykorzystywać swój stan zdrowia do usprawiedliwiania niedociągnięć oraz błędów.

Choroby przewlekłe to temat trudny i pracownicy nie chcą poruszać go z pracodawcą. Według Krajowego Centrum Promocji Zdrowia w Miejscu Pracy – jedynie 9 proc. pracowników informuje pracodawcę o swoim stanie zdrowia. Jest to wynik strachu przed utratą pracy, jak i wykluczeniem z niej.

 

Czy możliwa jest poprawa sytuacji osób z niepełnosprawnościami na rynku pracy? 

Eksperci wskazują taką ewentualność, polegającą na skorelowaniu kilku istotnych czynników – podstawowy to zmiana nastawienia samych pracodawców. Nie bez znaczenia w poprawie sytuacji przewlekle chorych na rynku pracy są zmiany na nim – dopuszczające elastyczne godziny pracy bądź też pracę zdalną, co pozwalałoby pracownikowi łączyć życie zawodowe z leczeniem. 

W poprawie sytuacji pracowników przewlekle chorych na pewno pomoże wsparcie ze strony polityki zdrowotnej państwa. Lepszy dostęp do innowacyjnych terapii, możliwość spersonalizowanego leczenia, jak i nowoczesna rehabilitacja – to wszystko sprawi, że pracodawcy będą bardziej skłonni otworzyć się na osoby z chorobami przewlekłymi.

Nowoczesne formy leczenia znacznie poprawiają stan zdrowia pacjenta i są coraz mniej obciążające, a co za tym idzie – można stosować je rzadziej, w niektórych przypadkach nie wymagają hospitalizacji. 

Programy wspierające powrót do pracy osób chorych przewlekle 

Problem występowania chorób przewlekłych w Unii Europejskiej już dawno zauważono – prawie co czwarta pracująca osoba w UE zmaga się z tego typu schorzeniem.  Wdrażane i promowane są programy, które mają na celu nakierunkowanie lub powrót chorego do pracy bądź też utrzymywanie go w aktywności zawodowej. Jak tłumaczą eksperci, te działania skupiają się na monitorowaniu stanu zdrowia pracowników i na pozostawaniu z nimi w kontakcie, tak by nawet na zwolnieniu wiedzieli, co się dzieje w firmie, i w każdej chwili mogli powrócić do pracy. 

W Polsce programów wspierających powrót do pracy osób chorych przewlekle, wciąż jest zbyt mało – odnoszą się do uelastycznienia czasu pracy, możliwości pracy zdalnej, okresowej możliwość pracy w zmniejszonym zakresie godzin.  

Więcej ważnych informacji znajdziesz na stronie głównej Infor.pl

oprac. Kinga Olszacka
rozwiń więcej
Prawo
Waloryzacja dopłat z PFRON jest konieczna. Wysokość dopłat nie nadąża za inflacją i podwyżką płacy minimalnej, subsydia tracą swój walor motywacyjny
14 maja 2024

Bez zwiększenia dopłat z PFRON nie będzie pracy dla osób z niepełnosprawnością. Polski Związek Pracodawców Ochrona apeluje o waloryzację dopłat z PFRON, bo ta branża jest szansą dla osób z niepełnosprawnością.

Rząd o nowym dodatku dla osób niepełnosprawnych. Tylko z orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji. Inni zwykłe podwyżki waloryzacyjne?
14 maja 2024

Łukasz Krasoń przekazał informacje o nowym dodatku dla osób niepełnosprawnych, inspektorach dostępności i windach. W artykule relacja z wypowiedzi wiceministra rodziny, pracy i polityki społecznej, Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych.

Rozliczenie z ZUS 2024. Dorabiający do świadczenia i zasiłku przedemerytalnego muszą do 31 maja dostarczyć zaświadczenie o przychodach. Za jaki okres? Kiedy ZUS potrąci lub zawiesi świadczenie?
14 maja 2024

ZUS informuje, że osoby dorabiające do zasiłku lub świadczenia przedemerytalnego mają czas do końca maja 2024 r.
na dostarczenie do ZUS-u zaświadczenia o osiągniętych przychodach za okres od 1 marca 2023 r. do 29 lutego 2024 r.

Rodzinny kapitał opiekuńczy 2024. Do 12 tys. zł na drugie i każde kolejne dziecko. ZUS: Nadal można składać wnioski
14 maja 2024

ZUS informuje, że cały czas rodzice mogą składać wnioski aby otrzymać  do  12 tys. zł na drugie i każde kolejne dziecko w wieku od 12. do 35. miesiąca z tytułu tzw. rodzinnego kapitału opiekuńczego - RKO. 

Kto jest zwolniony z płacenia podatku od spadku w 2024 r.?
14 maja 2024

Podatek od spadków dotyka wielu osób. W ubiegłym roku wprowadzono znaczące zmiany w przepisach dotyczących tego podatku, które wpłynęły na kwoty wolne od podatku. Sprawdź, jakie zwolnienia obowiązują w 2024 roku.

5000 zł na organizację zajęć wakacyjnych dla dzieci w 2024 r. Wniosek należy złożyć w terminie do 15.05.2024 r.
14 maja 2024

Aż 5000 zł dofinansowania można otrzymać w programie "Wakacyjna AktywAKCJA" organizowanym przez Fundację Polskiego Funduszu Rozwoju. Co trzeba zrobić?

Egzamin ósmoklasisty 2024 r: Odpowiedzi. Dwa tematy wypracowania (200 wyrazów) z języka polskiego. Arkusze egzaminacyjne? [PDF]
14 maja 2024

Egzaminem z języka polskiego rozpoczął się trzydniowy egzamin ósmoklasisty. Egzamin zakończył się i na Infor.pl publikujemy arkusze egzaminacyjne i odpowiedzi na pytania (opracowali je eksperci z serwisu "Polski Gryzie").

Ważna decyzja o przyszłej emeryturze do końca lipca 2024 roku dla milionów ubezpieczonych w ZUS. Kto nie musi składać oświadczenia?
14 maja 2024

ZUS informuje, że miliony osób, które urodziły się po 1968 roku, może w najbliższych miesiącach zdecydować, czy chcą, by część ich składki na ubezpieczenie emerytalne była w całości zapisywana na subkontach w ZUS, czy przekazywana do OFE. „Okno transferowe” otworzyło się w kwietniu, a decyzję należy podjąć do końca lipca tego roku. 

Narkobiznes "Małpy" upadł. Szef gangu zatrzymany
14 maja 2024

Policjanci z Centralnego Biura Śledczego Policji zatrzymali Mariusza Z., znanego jako "Małpa", szefa gangu handlującego narkotykami. "Małpa" był poszukiwany listem gończym, a podczas przeszukania funkcjonariusze znaleźli narkotyki i plantację marihuany.

Przedsiębiorcy z Marywilskiej 44. ZUS oferuje pomoc po pożarze
13 maja 2024

Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował, że we wszystkich placówkach ZUS w Warszawie przedsiębiorcy poszkodowani w wyniku pożaru hali targowej na Marywilskiej 44 mogą uzyskać informację o możliwych formach pomocy.

pokaż więcej
Proszę czekać...