Co do zasady Kodeks pracy zabrania wypowiadania pracownikowi przez pracodawcę umowy w przypadku jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy, a za taką niewątpliwie należy uznać chorobę. Jednakże ustawa otwiera możliwość rozwiązania takiej umowy w skrajnych tego typu przypadkach – jeżeli choroba trwa za długo lub pracownik zbyt często bierze L4.
Długotrwała choroba pracownika
Jak to już zostało zasygnalizowane długotrwała choroba pracownika będzie stwarzała pracodawcy możliwość rozwiązania umowy o pracę i to bez zachowania okresu wypowiedzenia. Ile musi ona jednakże trwać, aby pracodawca mógł skorzystać z takiego uprawnienia?
Ustawa w tym zakresie przewiduje dwa odrębne okresy ochronne, które będą się różniły przede wszystkim okresem zatrudnienia u danego pracodawcy.
- Pierwszy z nich dotyczy pracowników, których niezdolność do pracy z powodu choroby trwa dłużej niż 3 miesiące i byli zatrudnieni u danego pracodawcy nie krócej niż 6 miesięcy.
W orzecznictwie wskazuje się, że okres ochronny nie rozpoczyna się od daty faktycznej niezdolności do pracy, ale od dnia wydania stosownego orzeczenia lekarskiego. Ponadto jeżeli takowe orzeczenie zostało wydane po zakończeniu dnia roboczego i wykonaniu przez pracownika ustalonej na ten dzień pracy, bieg okresu ochronnego rozpoczyna się następnego dnia.
Polecamy: Kodeks pracy 2019. Praktyczny komentarz z przykładami + PDF.
- Drugi zaś dotyczy pracowników, których niezdolność do pracy z powodu choroby trwa dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące. Będzie to dotyczyło osób, które były zatrudnione u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową.
W przypadku choroby wynagrodzenie przysługuje pracownikowi w zależności od jego wieku, przez 33 dni (osoba, która nie ukończyła 50 lat) albo 14 dni (osoba, ukończyła 50 rok życia). Za pozostały okres niezdolności do pracy z powodu choroby przysługuje zasiłek chorobowy, który może trwać maksymalnie 182 dni lub 270 (jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana gruźlicą lub występuje w trakcie ciąży).
Pracodawca nie może jednak zwolnić osoby, która stawiła się do pracy w związku z ustaniem przyczyny nieobecności. Ponadto przełożony ma w miarę możliwości obowiązek zatrudnić ponownie pracownika, który w okresie sześciu miesięcy od rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z przyczyn niezawinionych przez pracownika zgłosi swój powrót do pracy niezwłocznie po ustaniu tej przyczyny.
Częste choroby
Notoryczne absencje pracownika są problemem dla niejednego pracodawcy. Powstaje bowiem konieczność znalezienia dla takiej osoby zastępstwa, bądź skorzystania z pomocy już zatrudnionego pracownika, który dodatkowe obowiązki będzie wykonywał w godzinach nadliczbowych. W każdym wypadku będzie się to wiązało jednak z dodatkowymi wydatkami po stronie pracodawcy. Czy można zatem zwolnić pracownika, który bardzo często bierze L4?
Orzecznictwo wskazuje, że może to stanowić usprawiedliwioną przyczynę do wypowiedzenia takiemu pracownikowi umowy o pracę. Jednakże rozwiązanie umowy będzie się już wiązało z zachowaniem okresu wypowiedzenia.
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia z dnia 4 grudnia 1997 r., I PKN 422/97: „nieprzewidziane, długotrwałe i powtarzające się nieobecności pracownika w pracy, wymagające podejmowania przez pracodawcę działań natury organizacyjnej (wyznaczenia zastępstw) i pociągające za sobą wydatki na zatrudnienie pracowników w godzinach nadliczbowych lub innych osób na podstawie umów zlecenia, są uzasadnioną przyczyną wypowiedzenia umowy o pracę, chociażby były niezawinione przez pracownika i formalnie usprawiedliwione.”.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141)