Podstawowe cechy umowy na czas wykonania określonej pracy.
Przepis art. 25 Kodeksu Pracy wyróżnia wśród terminowych umów o pracę umowę na czas wykonania określonej pracy. Podobnie jak umowa zawarta na czas określony, jest ona odmianą terminowej umowy o pracę, zwieraną w celu świadczenia przez pracownika pracy wchodzącej w zakres pewnego oznaczonego i z góry ograniczonego w czasie zadania (np. budowy jakiegoś obiektu, zbioru plonu w gospodarstwie rolnym).
Umowy tego rodzaju różnią się od umów na czas określony tym, że nie wskazują nawet pośrednio dnia zakończenia stosunku pracy, lecz ustanie tego stosunku uzależniają ogólnie od przyszłego zdarzenia w postaci zakończenia określonej pracy. Z reguły umowę taką zawiera się w sytuacjach, kiedy strony stosunku pracy chcą ograniczyć w czasie jego trwanie, jednak w chwili zawierania umowy nie mogą ściśle określić okresu jej obowiązywania.
Zobacz: Porada prawna
A zatem tego typu umowy zawiera się przy pracach dorywczych, sezonowych, które nasilają się w pewnych okresach, jak np. remonty, kampania cukrownicza, zbiór owoców..
Innymi słowy, czas trwania tej umowy jest uzależniony od wykonania powierzonej pracy (zadania), a nie od nadejścia określonego terminu oznaczonego w dniach, tygodniach, miesiącach czy latach. Ustanie tego stosunku pracy uzależnione jest, więc od przyszłego zdarzenia w postaci zakończenia określonej pracy.
Termin ten musi być jednak pewny, nie zaś uzależniony od pracodawcy. Nie może być to zatem umowa np. na okres, kiedy pracodawca ma zamówienia. Należy mieć świadomość, iż umowa o pracę na czas wykonania określonej pracy nie podlega w zasadzie wypowiedzeniu.
Umowy na czas wykonania określonej pracy mogą być zawierane kolejno po sobie. Jeżeli jednak z okoliczności wynikałoby, że ponawianie tego rodzaju umów zawieranych na stosunkowo krótkie okresy ma na celu w istocie obchodzenie przepisów o wypowiadaniu umów o pracę należałoby przyjąć, że umowa taka powinna być traktowana jako umowa o pracę zawarta na czas nieokreślony.
Zobacz też: Rodzaje umów o pracę
Co powinna zawierać umowa na czas wykonania określonej pracy?
W umowie na czas wykonania określonej pracy należy umieścić:
- określenie stron, które ją zawierają,
- określenie rodzaju pracy (zadania),
- datę jej zawarcia,
- warunki pracy i płacy, w tym w szczególności: rodzaj pracy, miejsce wykonywania pracy,
wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy, wymiar czasu pracy, termin
rozpoczęcia pracy.
Umowa o pracę, niezależnie od jej rodzaju, powinna być sformułowana na piśmie. Wymóg ten dotyczy także umowy zawartej na czas wykonania określonej pracy. Pracodawca powinien sporządzić ją w dwóch identycznych egzemplarzach, z których jeden otrzymuje pracownik, a drugi trafia do jego akt osobowych.
Kiedy umowa na czas wykonania określonej pracy ulega rozwiązaniu?
Generalnie umowa tego rodzaju rozwiązuje się z dniem wykonania określonej pracy, co oznacza, że nie można jej wcześniej rozwiązać. Wynika to z charakteru tej umowy, którą się zawiera w przypadku trudności określenia czasu wykonania danej pracy.
Niemożność jej wypowiedzenia jest zresztą tym elementem, który różni tego rodzaju umowę od umowy zawartej na czas określony, w której strony mogą przewidzieć klauzulę o możliwości jej wcześniejszego rozwiązania. W umowie na czas wykonania określonej pracy termin końcowy wyznacza wykonanie określonego zadania, z nadejściem którego umowa rozwiązuje się.
Umowa zawarta na czas wykonania określonej pracy może być rozwiązana przed wykonaniem pracy na mocy porozumienia stron , jak również, w razie ogłoszenia upadłości i likwidacji pracodawcy lub z innych przyczyn niedotyczących pracownika, określonych w ustawie z 2003 roku o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników - może być wypowiedziana przez każdą ze stron za dwutygodniowym wypowiedzeniem.
Dlaczego pracodawcy chętnie zawierają umowy na czas wykonania określonej pracy?
Pracodawcy chętnie korzystają z zatrudniania terminowego, gdyż dzięki niemu, przy ewentualnym zwalnianiu pracownika, nie muszą stosować wszystkich procedur, jakie są związane z zatrudnieniem na czas nieokreślony, i nie ponoszą w związku z tym kosztów. Ponadto pracodawca może szybko dostosowywać swoją firmę do zmian zachodzących na rynku, zatrudniać pracowników, gdy rośnie popyt na wytwarzane przez niego dobra czy usługi, lub zwalniać ich, gdy słabnie.
Umowa na czas wykonania określonej pracy z punktu widzenia pracowników.
Umowy terminowe postrzegane są przez pracowników jako mniej korzystne. Pracownicy zatrudnieni na czas określony mają obniżone poczucie bezpieczeństwa związane z pracą (np. utrudniony dostęp do kredytów bankowych). Jest to umowa czasowa, ale czas jej trwania nie jest precyzyjnie określony. Może to rodzić u zatrudnionego istotny dyskomfort i brak poczucia stabilności.
Z drugiej strony pracownikowi zatrudnionemu na podstawie takiego stosunku pracy przysługują wszystkie prawa pracownicze. Osobom zatrudnionym na umowę na czas wykonania określonej pracy przysługuje prawo do urlopu, a przepracowany czas wlicza się do stażu pracy.
Zobacz też: Co warto wiedzieć o umowie o pracę