Czy pracodawca może zmusić pracownika do urlopu

Ewa Ryś
rozwiń więcej
Pracodawca może zobowiązać pracownika do wskazania konkretnych terminów wykorzystania zaległego urlopu.
Pracownik ma prawo co roku do określonej liczby dni urlopu wypoczynkowego. Jeśli pracownikowi zostaną wolne dni musi je wykorzystać do końca marca roku następnego. Co zrobić, kiedy pracownik nie chce iść na urlop.

Termin urlopu zgodnie z planem

Urlopy wypoczynkowe powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów. Plan urlopów ustala pracodawca. Musi jednak wziąć pod uwagę wnioski swoich pracowników oraz konieczność zapewnienia normalnego toku pracy w swoim zakładzie pracy. Plan urlopów podaje się do wiadomości pracowników w sposób przyjęty u danego pracodawcy.
W sytuacji, kiedy działająca u pracodawcy zakładowa organizacja związkowa wyraziła zgodę, na nieustalanie planu urlopów, pracodawca nie musi tego czynić. Planu urlopów nie musi także ustalać pracodawca, u którego nie działa zakładowa organizacja związkowa. Jak w takich przypadkach ustala się terminy wykorzystania przez pracowników urlopów wypoczynkowych. Pracodawca ustala termin urlopu po porozumieniu z pracownikiem. 

Zobacz także: Jak należy ustalać plan urlopów?

Nie wykorzystany urlop wypoczynkowy

Pomimo ustalonego wcześniej terminu urlopu wypoczynkowego mogą zdarzyć się sytuację, że pracownik nie wykorzysta całego przysługującego mu urlopu wypoczynkowego. Urlopu niewykorzystanego w terminie należy pracownikowi udzielić najpóźniej do końca pierwszego kwartału następnego roku kalendarzowego. Co jednak, kiedy pracownik nie chce wykorzystać swojego urlopu. Czy pracodawca może go do tego zmusić?

Przepisy prawa stanowią, że pracodawca nie może zmusić pracownika do pójścia na urlop wypoczynkowy, z wyjątkiem sytuacji, gdy pracownik jest w okresie wypowiedzenia. Bowiem w okresie wypowiedzenia umowy o pracę pracownik ma obowiązek wykorzystać przysługujący mu urlop wypoczynkowy, jeżeli w tym okresie pracodawca udzieli mu urlopu.

Co, jeśli pracownik nie jest w okresie wypowiedzenia, a nie chce iść na urlop wypoczynkowy? Pracodawca musi udzielić pracownikowi zaległego urlopu wypoczynkowego do końca marca następnego roku. W takim przypadku pracodawca może zobowiązać pracownika do wskazania konkretnych terminów wykorzystania zaległego urlopu. Sąd Najwyższy wypowiedział się w tej kwestii i stwierdził, że pracodawca nie ma obowiązku uzgadniania z pracownikiem terminu wykorzystania zaległego urlopu, lecz musi udzielić mu tego urlopu do końca pierwszego kwartału roku następnego.

Pan Andrzej ma 15 dni zaległego urlopu wypoczynkowego. Pracodawca próbował z nim ustalić termin wykorzystania urlopu, jednak Pan Andrzej nie złożył wniosku. Pracodawca może zobowiązać Pana Andrzeja do wskazania terminu wykorzystania urlopu do końca marca.

Zobacz także dział: Urlopy pracownicze

Podstawa prawa: Art. 168 Kodeksu pracy

Prawo
Grill na balkonie? Uważaj - może kosztować Cię nawet 5 500 zł, a ognisko w ogrodzie - nawet 11 500 zł
01 maja 2025

Można śmiało powiedzieć, że majówka to narodowe święto grilla (a w nieco mniejszym zakresie - również ogniska). Mieszkańcy bloków - z przyczyn oczywistych - mogą zdecydować się wyłącznie na to pierwsze, a posiadacze własnych ogródków - rozniecić nieco większy płomień. Czy jednak takie przyjemności - w obrębie własnych balkonów i ogródków są legalne? Okazuje się, że nie w każdym przypadku, a ich nieroztropnych amatorów, mogą niekiedy spotkać niemiłe konsekwencje.

Rząd szykuje zmiany w emeryturach – grupa pracowników popracuje do 70 roku życia
01 maja 2025

Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad projektem zmian w przepisach, które mają wydłużyć maksymalny wiek pełnienia funkcji przez komorników sądowych oraz ich asesorów. Zgodnie z planowanymi regulacjami, osoby wykonujące te zawody miałyby obowiązek pozostawać aktywne zawodowo nawet do 70. roku życia.

Prawne ryzyka używania AI przez pracowników. Odpowiedzialność pracodawcy wobec osób trzecich. Prawo pracy, prawo autorskie, ochrona danych poufnych i osobowych
30 kwi 2025

Sztuczna inteligencja (AI) stanowi dużą pomoc w pracy, ułatwiając ją i przyspieszając w znacznym stopniu. Zdają sobie z tego sprawę zarówno pracodawcy, jak i pracownicy. Tak jednak ze strony pracodawców lub potencjalnych pracodawców wobec pracowników lub kandydatów, jak po ze strony pracowników, nieodpowiedzialne korzystania z AI może rodzić określone ryzyka prawne, które możemy ocenić przez pryzmat prawa pracy. Świadomość tych ryzyk jest ważna pod kątem znalezienia rozwiązań przed nimi zabezpieczających w sytuacji w której prawo powszechne takiego zabezpieczenia nie przewiduje.

Zmiana miejsca głosowania. Wybory 2025. Jak zagłosować w innym obwodzie?
30 kwi 2025

Zmiana miejsca głosowania w wyborach na Prezydenta RP w dniu 18 maja 2025 r. jest możliwa. Co zrobić, aby zagłosować w obwodzie poza stałym miejscem zamieszkania? Niezbędne jest zaświadczenie o zmianie miejsca głosowania.

Ostatni dzień na rozliczenie PIT 2024 Sprawdź, co musisz zrobić, zanim system zamknie dostęp
30 kwi 2025

Ministerstwo Finansów przypomina: 30 kwietnia mija termin składania zeznań podatkowych za 2024 rok. Ponad 8 milionów Polaków skorzystało już z usługi Twój e-PIT. Sprawdź, co zrobić, by nie zapłacić kary, jak uniknąć błędów i co grozi za brak reakcji.

Specustawa o przeliczeniu emerytur: Bez wniosku, bez wyrównania i bez waloryzacji. I dopiero od połowy 2026 r.
30 kwi 2025

Specustawa: ZUS załatwi sam ponowne przeliczenie emerytur. Bez wniosku, bez wyrównania i bez waloryzacji. I niestety dopiero od połowy 2026 r.

Artur Bartoszewicz – partia, program, wiek, zawód, wykształcenie [Kandydat na Prezydenta RP 2025]
30 kwi 2025

Artur Bartoszewicz – czy należy do partii politycznej? Przedstawiamy program wyborczy kandydata na Prezydenta RP w 2025 roku, wiek, zawód oraz wykształcenie. Sprawdź pełną listę kandydatów w wyborach 2025 r. i wyniki najnowszego sondażu.

Kamery nasobne dla ratowników medycznych a RODO [Ochrona danych osobowych]
30 kwi 2025

Z pewnością zgodzicie się że ratownicy medyczni są bardzo często narażeni na brutalne ataki ze strony agresywnych pacjentów. Coraz głośniej mówi się o wprowadzeniu kamer nasobnych dla ratowników medycznych. Co na to przepisy RODO i Konstytucja?

Koniec z wypłacaniem przez pracodawcę 140 zł, za okulary które kosztowały 900 zł i limitowaniem częstotliwości refundacji? Nareszcie jest decyzja A. Dziemianowicz-Bąk
01 maja 2025

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, przedstawiło swoje stanowisko w sprawie uregulowania minimalnej kwoty refundacji okularów (lub soczewek kontaktowych) korygujących wzrok dla osób pracujących przy komputerze oraz częstotliwości przysługiwania tegoż dofinansowania od pracodawcy. Wynika ono z odpowiedzi na interpelację poselską nr 4813 posłanki Marta Stożek, z dnia 12 września 2024 r.

Praca w majówkę. Czy należy się dodatek?
30 kwi 2025

Zbliżają się 3 ważne dni w roku 2025: 1 maja, 2 maja, 3 maja. Niektórzy w tym czasie pracują. Czy zatem za pracę w majówkę należy się dodatek pieniężny czy inna rekompensata?

pokaż więcej
Proszę czekać...