Jak udzielać urlopów wychowawczych po zmianie przepisów od 1 października 2013 r.

Zasady udzielania urlopów wychowawczych. /fot. Fotolia
Od 1 października 2013 r. pracownik-rodzic może wykorzystać maksymalnie 35 miesięcy urlopu wychowawczego, a nie tak jak dotychczas 3 lata. Jeden miesiąc urlopu wychowawczego został bowiem zarezerwowany wyłącznie dla danego pracownik-rodzica i nie może z niego skorzystać drugi z rodziców. To najważniejsza zmiana dotycząca udzielania urlopów wychowawczych na nowych zasadach

Od 1 października br. pracownik zatrudniony co najmniej 6 miesięcy ma prawo do urlopu wychowawczego w wymiarze do 36 miesięcy w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez nie 5. roku życia. Do sześciomiesięcznego okresu zatrudnienia wlicza się wszystkie poprzednie okresy zatrudnienia. W tym przypadku liczy się zatem staż pracy pracownika u wszystkich pracodawców, u których był zatrudniony.

Urlop wychowawczy w 5. częściach

Zmiana przepisów o urlopach wychowawczych, które obowiązują od 1 października 2013 r., umożliwia podział 36-miesięcznego okresu przysługującego urlopu wychowawczego na 5 części. Nie muszą być one wykorzystane przez pracownika bezpośrednio jedna po drugiej. Nie ma również określonej minimalnej lub maksymalnej długości jednej części takiego urlopu. Pracownik swobodnie decyduje w tym zakresie, a pracodawca każdorazowo musi uwzględnić jego wniosek o udzielenie urlopu wychowawczego. Dotychczas pracownicy mogli wykorzystać urlop wychowawczy maksymalnie w 4 częściach.

Po zmianie przepisów pracownik może wykorzystać urlopu wychowawczy w 5 częściach, a nie jak do tej pory w 4 częściach.

Zobacz serwis: Praca

Wspólne wykorzystywanie urlopu wychowawczego

Dotychczas rodzice lub opiekunowie dziecka spełniający warunki do korzystania z urlopu wychowawczego mogą jednocześnie przebywać na takim urlopie przez okres nieprzekraczający 3 miesięcy. W takim przypadku do wniosku o udzielenie urlopu wychowawczego powinno być dołączone pisemne oświadczenie drugiego z rodziców lub opiekunów dziecka o okresie, w którym zamierza on skorzystać z takiego urlopu. Od 1 października 2013 r. okres wspólnego korzystania przez rodziców lub opiekunów dziecka z urlopu wychowawczego został wydłużony do 4 miesięcy.

Po zmianie przepisów rodzice dziecka mogą jednocześnie przebywać na urlopie wychowawczym maksymalnie przez 4 miesiące.

Rodzice lub opiekunowie dziecka, którzy do dnia wejścia w życie nowelizacji jednocześnie korzystali z urlopu wychowawczego na dane dziecko, od dnia wejścia w życie zmiany przepisów mają prawo do jednoczesnego korzystania z takiego urlopu w wymiarze stanowiącym różnicę między nowym, 4-miesięcznym wymiarem takiego urlopu a wymiarem urlopu wychowawczego dotychczas wykorzystanym jednocześnie na dane dziecko. Zatem jednemu z rodziców będzie przysługiwało prawo do uzupełnienia o 1 miesiąc wspólnego urlopu wychowawczego, jaki już wykorzystał z drugim z rodziców.

Pracownica wychowująca 2-letnią córkę przebywa na 2-letnim urlopie wychowawczym, udzielonym jej od 1 stycznia 2013 r. W tym okresie ojciec dziecka przebywał jednocześnie na urlopie wychowawczym z matką dziecka przez pełny 3-miesięczny okres od 1 stycznia do 31 marca 2013 r. Po nowelizacji przepisów Kodeksu pracy, od 1 października 2013 r. pracownik ma prawo zwrócić się do pracodawcy z wnioskiem o udzielenie mu dodatkowego miesiąca urlopu wychowawczego, który będzie wykorzystywał łącznie z matką dziecka.

„Nieprzenoszalna” część urlopu wychowawczego

Od 1 października 2013 r. wprowadzono konieczność wykorzystania co najmniej 1 miesiąca urlopu wychowawczego przez drugiego z rodziców. Co najmniej miesiąc urlopu dla każdego z rodziców nie będzie „przenoszony" na drugiego rodzica. Oznacza to zatem, że w przypadku korzystania z urlopu wychowawczego wyłącznie przez jednego z rodziców będzie on miał prawo jedynie do 35 miesięcy tego urlopu, gdyż prawa do 1 miesiąca tego urlopu nie można będzie przenieść na drugiego rodzica.

Zobacz: Urlopy pracownicze

Od powyższej reguły przewidziano jednak wyjątki. Rodzic dziecka ma prawo do urlopu wychowawczego w wymiarze pełnych 36 miesięcy, jeżeli:

  • drugi rodzic dziecka nie żyje,
  • drugiemu rodzicowi dziecka nie przysługuje władza rodzicielska,
  • drugi rodzic dziecka został pozbawiony władzy rodzicielskiej albo taka władza uległa ograniczeniu lub zawieszeniu, a także gdy
  • dziecko pozostaje pod opieką jednego opiekuna.

Podstawa prawna:

art. 186 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy – j.t. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, ost. zm. Dz.U. z 2013 r. poz. 1028.

Elastyczny czas pracy, urlop wychowawczy i inne uprawnienia – wszystko o najważniejszych zmianach w prawie pracy w 2013. Kodeks pracy 2013 z komentarzem

Prawo
Przepisy o e-prywatności będą zawieszone do 2026 r. Platformy będą korzystały ze specjalnych technologii przetwarzania danych
29 kwi 2024

Część przepisów dotyczących e-prywatności będzie zawieszonych do 2026 r. Umożliwi to platformom internetowym korzystanie ze specjalnych technologii przetwarzania danych w celu wykrywania treści przedstawiających seksualne wykorzystywanie dzieci. Unia Europejska wciąż nie ma jednolitych przepisów dotyczących zwalczania wykorzystywaniu dzieci w internecie.

We wtorek zbierze się rząd. W planach m.in. rewizja KPO i przedłużenie ochrony tymczasowej dla Ukraińców
29 kwi 2024

Rząd będzie pracował we wtorek, 30 kwietnia, nad rewizją KPO, przedłużeniem ochrony tymczasowej dla Ukraińców uciekających przed wojną i Wieloletnim Planem Finansowym Państwa.

Ważny wyrok w sprawie organizacji koncertu WOŚP, podczas którego zamordowano Pawła Adamowicza
29 kwi 2024

W styczniu 2019 roku doszło do tragicznego zabójstwa prezydenta Gdańska, Pawła Adamowicza, podczas finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. Organizatorzy tej imprezy, razem z policjantami i urzędnikami, stanęli przed sądem. Ostatecznie, prawomocnie uniewinniono organizatorów WOŚP, w tym obecną ministra ds. społeczeństwa obywatelskiego, Agnieszkę Buczyńską, dwóch policjantów oraz urzędnika Zarządu Dróg i Zieleni. Jednak szef firmy ochroniarskiej został skazany, a wyrok wobec kierownika ochrony uchylono z powodu braku obrońcy podczas jednej z rozpraw.

Majówkowa noc w lesie. Czy to legalne?
29 kwi 2024

Tegoroczna majówka jest wyjątkowo długa i… wyjątkowo ciepła. To może być pierwsza dobra okazja do przenocowania na zewnątrz, czyli na przykład w lesie. A czy to jest w ogóle legalne? Sprawdzamy.

Boże Ciało w 2024 roku. Kiedy wypada i czy jest dniem wolnym od pracy?
29 kwi 2024

Boże Ciało już niebawem. W 2024 r. święto to wypada dość nietypowo. Czy uda się zorganizować tzw. długi weekend? Co z zakupami?

Dokument potwierdzający tożsamość Ukraińca - zmiany w ustawie pomocowej
29 kwi 2024

Dokumentem potwierdzającym tożsamość Ukraińca ma być okazanie ważnego dokumentu podróży. RPO ma wiele wątpliwości co do zamian w ustawie pomocowej dla obywateli Ukrainy przebywających w Polsce.

1000 zł świadczenia na dziecko już od 1 października 2024 r. Także dla pełnoletnich dzieci, które się uczą. Sprawdź zasady.
29 kwi 2024

Rodzice mają powody do radości – po raz pierwszy od 2008 r. wzrośnie wysokość świadczenia z funduszu alimentacyjnego. Podstawowe kryteria, które muszą być spełnione, by można było starać się o przyznanie tego świadczenia, to kryterium dochodowe i bezskuteczność egzekucji.

Rząd ma pomysł na niż demograficzny i puste szkoły? Przyjdą do nich wieczorami emeryci uczyć się i integrować?
29 kwi 2024

MEN: Projekt "Szkoły międzypokoleniowej", to otwarcie placówek na zajęcia z udziałem seniorów oraz integracja międzypokoleniowa.

Wieloletni plan finansowy państwa. Motorem wzrostu gospodarczego będzie konsumpcja i środki z KPO; powstanie Rada Fiskalna
29 kwi 2024

Wieloletni plan finansowy państwa będzie omawiany we wtorek 30 kwietnia przez Radę Ministrów. Motorem wzrostu gospodarczego ma być konsumpcja i środki z Krajowego Planu Odbudowy (KPO). W wieloletnim planie finansowym zostaną przedstawione założenia dotyczące funkcjonowania niezależnej Rady Fiskalnej. W 2024 r. wzrost gospodarczy wyniesie 3,1 proc., a w roku 2025 przyspieszy do 3,7 proc. 

Rozporządzenie DORA od 2025 roku. Skala zmian podobna do RODO. Surowe kary dla firm za niedostosowanie
29 kwi 2024

Rozporządzenie DORA to wciąż dla wielu podmiotów finansowych oraz ich dostawców usług z sektora ICT pieśń przyszłości. Tymczasem zegar tyka i do stycznia 2025 r., kiedy nowe przepisy zaczną obowiązywać, zostało coraz mniej czasu. Te podmioty sektora finansowego, które nie będą zgodne z rozporządzeniem w godzinie zero, boleśnie odczują to m. in. w swoich bilansach. Właśnie opublikowano projekt dostosowujący polskie ustawy do nowego prawa, gdzie określono surowe kary za nieprzestrzeganie DORA. 

pokaż więcej
Proszę czekać...