Uprawnienia związane z rodzicielstwem tematem kwietniowej „Narady rodzinnej”

Jakie uprawnienia związane z rodzicielstwem przysługują pracownikowi? / fot. Fotolia
„Narada rodzinna” jest rządowym programem wsparcia dla rodziny. W miesiącu kwietniu „Narada rodzinna” koncentruje się wokół tematyki uprawnień związanych z rodzicielstwem. Internauci mają możliwość uzyskania praktycznych informacji o uprawnieniach, z jakich może skorzystać rodzic, tj. o urlopie macierzyńskim, rodzicielskim oraz wychowawczym.

"Narada rodzinna"

„Narada rodzinna" skierowana jest do tych, którzy szukają informacji w ważnych dla rodziny sprawach. „Narada rodzinna" będzie się składać z 2 części:

  • porad, publikowanych co tydzień,
  • czatów z rządowymi ekspertami, przeprowadzanych co miesiąc.

Każdy miesiąc to inna tematyka porad. W kwietniu narada koncentruje się wokół uprawnień związanych z rodzicielstwem. Kancelaria Premiera chce, aby internauci nie tylko otrzymali garść praktycznych informacji o polityce prorodzinnej, ale mogli też zadać pytania ekspertowi i otrzymać od razu odpowiedź.

Zobacz również: Narada rodzinna - porady eksperckie

Urlop macierzyński (podstawowy)

To 20 tygodni urlopu do wykorzystania (w razie urodzenia jednego dziecka). Z czego część, czyli maksymalnie 6 tygodni, można też wykorzystać przed przewidywaną datą porodu (decyduje o tym pracownica).
Do skorzystania z urlopu macierzyńskiego może przyłączyć się tata, ale dopiero gdy mama wykorzysta 14 tygodni po porodzie. Wtedy przejmuje on pozostałe 6 tygodni, które są pełnopłatne. Podstawowy urlop macierzyński należy wykorzystać w całości.

Należy pamiętać, że za urlop macierzyński przysługuje zasiłek, a  nie wynagrodzenie. Wysokość zasiłku może wynosić 80% albo 100% podstawy wymiaru zasiłku.

Urlop macierzyński (dodatkowy)

To maksymalnie 6 tygodni dodatkowego urlopu, który przysługuje mamie po urodzeniu 1 dziecka. W przypadku bliźniaków jest to maksymalnie 8 tygodni. Urlop ten można wykorzystać tylko w pełnych tygodniach, ale niekoniecznie w pełnym wymiarze 8 tygodni. Urlop ten można podzielić na 2 części, z których skorzysta zarówno mama, jak i tata dziecka. Z dodatkowego urlopu w częściach może też skorzystać tylko jedno z rodziców.

Zobacz również: Dodatkowy urlop macierzyński w 2014 r.

Urlop rodzicielski

To maksymalnie 26 tygodni (niezależnie od liczby urodzonych dzieci). Cały okres urlopu mama może podzielić na nie więcej niż 3 części, z których na przemian może skorzystać zarówno tata, jak i mama dziecka. Urlop może być też wykorzystany tylko przez jedno z rodziców. Decyzja, czy podzielić się urlopem należy więc do nich.

26 tygodni urlopu rodzicielskiego można wykorzystać następująco: 9 pierwszych tygodni mama, 9 kolejnych tygodni tata i 8 tygodni znów mama. Minimalny wymiar jednej części urlopu rodzicielskiego to bowiem 8 tygodni.

Urlop wychowawczy

Wymiar urlopu wychowawczego wynosi maksymalnie 36 miesięcy, ale każdemu z rodziców przysługuje wyłączne prawo do jednego miesiąca urlopu z powyższego wymiaru. W praktyce oznacza to, że mama dziecka może skorzystać z maksymalnie 35 miesięcy urlopu wychowawczego, a tata  z 1 miesiąca. Zasada ta działa w obie strony (tata może więc wykorzystać maksymalnie 35 miesięcy, bo mama ma prawo do 1 miesiąca). Od zasady tej są nieliczne wyjątki; dotyczą one sytuacji, gdy drugiego rodzica nie ma albo nie ma on pełnej władzy rodzicielskiej – wówczas jeden rodzic ma prawo wykorzystać pełny urlop w wymiarze 36 miesięcy. Zgodnie z Kodeksem Pracy rodzic dziecka ma prawo do urlopu wychowawczego w wymiarze 36 miesięcy tylko w sytuacji gdy:

  • drugi rodzic dziecka nie żyje,
  • drugiemu rodzicowi dziecka nie przysługuje władza rodzicielska,
  • drugi rodzic dziecka został pozbawiony władzy rodzicielskiej albo taka władza uległa ograniczeniu lub zawieszeniu.

Urlop macierzyński, wychowawczy, rodzicielski – podstawowe różnice

Przede wszystkim urlop macierzyński i rodzicielski są to urlopy, za które przysługuje zasiłek macierzyński. Natomiast w trakcie urlopu wychowawczego zasiłek nie przysługuje (jest to rodzaj urlopu bezpłatnego). W okresie urlopu wychowawczego może natomiast przysługiwać dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki na dzieckiem (o prawie do dodatku rodzinnego  decyduje m.in. kryterium dochodowe).
Urlop macierzyński i rodzicielski przysługują na młodsze dziecko i są krótsze (w sumie do 52 tygodni w razie urodzenia jednego dziecka). Natomiast urlop wychowawczy może być wykorzystany w wymiarze do 36 miesięcy do czasu ukończenia przez dziecko 5 lat.

Urlop macierzyński przed porodem

Przed urodzeniem dziecka możesz wykorzystać nie więcej niż 6 tygodni urlopu macierzyńskiego. W takim wypadku po narodzinach dziecka przysługuje już tylko 14 tygodni (w razie urodzenia jednego dziecka).

Polecamy serwis: Urlopy pracownicze

Urlop macierzyński a praca

W trakcie urlopu macierzyńskiego można świadczyć pracę. Jednak tylko na maksymalnie pół etatu i dopiero po upływie podstawowego urlopu macierzyńskiego, czyli w trakcie dodatkowego urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego (dotyczy to pracy u pracodawcy, który udzielił tego urlopu). Jeśli tata chce skorzystać z dodatkowego urlopu macierzyńskiego lub rodzicielskiego, zasada ta dotyczy także jego. Wniosek trzeba złożyć u pracodawcy co najmniej 14 dni przed rozpoczęciem pracy. Dokument powinien zawierać:

  • wymiar czasu pracy,
  • okres, przez który mama (tata) chce łączyć korzystanie z urlopu z wykonywaniem pracy.

Pracodawca powinien przychylić się do wniosku, chyba że nie będzie to możliwe ze względu na rodzaj lub organizację pracy wykonywanej przez pracownika.

Zadaj pytanie na: Forum

Zasiłek macierzyński 2014

Zasiłek macierzyński przysługuje wszystkim mamom, które urodziły dziecko w okresie ubezpieczenia chorobowego. Do tej grupy zalicza się także kobiety, dobrowolnie płacące składkę chorobową, które:

  • są zatrudnione na umowę zlecenie,
  • prowadzą własną działalność gospodarczą.

Mama zatrudniona na umowę o dzieło nie otrzyma zasiłku macierzyńskiego.

Wniosek o wypłatę zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi dodatkowego urlopu macierzyńskiego trzeba złożyć do podmiotu wypłacającego taki zasiłek, nie później niż do dnia zakończenia pobierania zasiłku za czas odpowiadający okresowi podstawowego urlopu macierzyńskiego. Natomiast wniosek o wypłatę zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego, nie później niż do dnia zakończenia pobierania zasiłku za okres odpowiadający pełnemu okresowi dodatkowego urlopu macierzyńskiego.

Urlop dla ojca

Warto podkreślić także rolę urlopów przysługujących rodzicowi – ojcu. Przysługuje mu urlop ojcowski (2 tygodnie urlopu związanego z narodzeniem się dziecka, niezależne od urlopu matki), tacierzyński (przejmowany od matki dziecka urlop macierzyński) oraz wychowawczy.

Zobacz również: Urlop wychowawczy dla ojca

Źródło: premier.gov.pl

Prawo
Wybory prezydenckie 2025 coraz bliżej. Sprawdź, jak głosować poza miejscem zamieszkania. Nie przegap terminów!
03 maja 2025

Już 18 maja odbędzie się pierwsza tura wyborów prezydenckich. Jeśli w dniu głosowania nie będziesz w swoim miejscu zameldowania, masz jeszcze kilka dni, by złożyć odpowiednie wnioski. Wyjaśniamy, jak zagłosować korespondencyjnie, przez pełnomocnika lub w innym lokalu – i do kiedy trzeba to załatwić.

Koniec z absurdem tylko 2 dni zwolnienia od pracy na wszystkie dzieci i obojga rodziców – od teraz dodatkowy dzień wolny na każde kolejne dziecko?
03 maja 2025

Na 1 dziecko – 2 dni wolne, na 2 dzieci – 3 dni wolne, na 3 dzieci – 4 dni wolne, a na 4 i więcej – 5 dni wolne, z zachowaniem prawa do pełnego wynagrodzenia, a za odmowę zwolnienia od pracy w ramach ww. puli – 30 tys. zł kary dla pracodawcy. O zmianę art. 188 kodeksu pracy – w dniu 12 kwietnia br., zawnioskowały do Ministry Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Rzeczniczka Praw Dziecka i Okręgowa Rada Adwokacka, powołując się m.in. na naruszenie przez ww. przepis konstytucyjnej zasady równości. Czy położy to kres absurdowi tylko 2 dni zwolnienia od pracy na wszystkie dzieci i obojga rodziców?

MRPiPS: nowe rozwiązania na rzecz osób z niepełnosprawnościami i przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności. Termin do 20 maja 2025 r. na składanie dokumentów
02 maja 2025

Rok 2025 jest wyjątkowo obfitujący w zmiany prawa czy też projekty zmian w zakresie uprawnień dla osób z niepełnosprawnościami i ogólnie dla całego systemu orzecznictwa. Ale to nie koniec! Idą kolejne zmiany i to na z góry określone lata: na 2026, 2027 a nawet 2028 r. Perspektywa odległa - to fakt, ale takie działania jak zapowiada resort pracy wymagają długiej perspektywy. Udało się dotrzeć do informacji, z których wynika, że MRPiPS ogłasza program: "Przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności". Co będzie obejmował program, do kogo jest skierowany i co można zyskać?

Znieważenie flagi państwowej – co grozi za obrazę symboli narodowych?
02 maja 2025

Flaga państwowa to jeden z najważniejszych symboli każdego kraju – wyraża tożsamość narodową, suwerenność, a także dumę z historii i wspólnoty obywatelskiej. W Polsce ochrona flagi jest zagwarantowana przepisami prawa, a jej znieważenie jest przestępstwem. Warto więc wiedzieć, czym jest znieważenie flagi Rzeczypospolitej Polskiej, jakie formy może przybrać oraz jakie sankcje grożą za tego rodzaju działanie.

2610,72 zł w maju z ZUS dla prawie 130 tys. osób [NOWE ŚWIADCZENIE]. Dodatkowo wyrównanie od stycznia 2025
03 maja 2025

2610,72 zł w maju z ZUS dla prawie 130 tys. osób. Co istotne osoby, który mają prawo do tego nowe dodatku dostaną również wyrównanie od 1 stycznia 2025 r. Wysokość dodatku wynosiła w styczniu i lutym 2025 r. 2520 zł, a od marca jest to 2610,72 zł. Na konta świadczeniobiorców wpłyną więc w maju spore pieniądze.

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód: tylko czy będą chętni [PROJEKT skierowany do stałej komisji]
02 maja 2025

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód - podkreśla Łukasz Krasoń. Jednak czy będą chętni na tą specyficzną i wymagającą dużego wysiłku psychicznego i fizycznego pracę?: Nie wiadomo też jak będzie z wynagrodzeniem, a nie wydaje się, żeby byli chętni do tej pracy tylko za minimalną krajową.

Donald Trump spotkał się z Karolem Nawrockim w Gabinecie Owalnym Białego Domu. "You will win"
02 maja 2025

Prezydent Stanów Donald Trump spotkał się w czwartek 1 maja 2025 r. z kandydatem na prezydenta RP Karolem Nawrockim - podał Biały Dom. Nawrocki relacjonował, że D. Trump przepowiadał mu wygraną w wyborach.

7 lat ważności części orzeczeń o niepełnosprawności i inne zmiany. Nowelizacja rozporządzenia dot. orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności
03 maja 2025

W dniu 30 kwietnia 2025 r. opublikowano projekt rozporządzenia ministra rodziny, pracy i polityki społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Celem tej nowelizacji jest doprecyzowanie zasad wydawania orzeczeń o niepełnosprawności oraz o stopniu niepełnosprawności, a także wydłużenie okresów ważności tych orzeczeń. Co się dokładnie zmieni i od kiedy?

Grill na balkonie? Uważaj - może kosztować Cię nawet 5 500 zł, a ognisko w ogrodzie - nawet 11 500 zł
02 maja 2025

Można śmiało powiedzieć, że majówka to narodowe święto grilla (a w nieco mniejszym zakresie - również ogniska). Mieszkańcy bloków - z przyczyn oczywistych - mogą zdecydować się wyłącznie na to pierwsze, a posiadacze własnych ogródków - rozniecić nieco większy płomień. Czy jednak takie przyjemności - w obrębie własnych balkonów i ogródków są legalne? Okazuje się, że nie w każdym przypadku, a ich nieroztropnych amatorów, mogą niekiedy spotkać niemiłe konsekwencje.

Rząd szykuje zmiany w emeryturach – grupa pracowników popracuje do 70 roku życia
01 maja 2025

Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad projektem zmian w przepisach, które mają wydłużyć maksymalny wiek pełnienia funkcji przez komorników sądowych oraz ich asesorów. Zgodnie z planowanymi regulacjami, osoby wykonujące te zawody miałyby obowiązek pozostawać aktywne zawodowo nawet do 70. roku życia.

pokaż więcej
Proszę czekać...