Dobra wola sprzedawcy
Najczęściej sprzedawcy umieszczają w widocznym miejscu w sklepie informację o tym, czy zwroty towaru są przyjmowane i jaki termin przysługuje konsumentowi na dokonanie zwrotu. Żaden przepis nie nakłada jednak na sprzedawcę obowiązku przyjęcia zwracanego towaru - jego zgoda wynika jedynie z „dobrej woli”, a warunki zwrotu mogą być przez niego dobrowolnie określone.
Jeżeli w sklepie brak jest informacji o tym, czy sprzedawca przyjął taką praktykę, to pozostaje nam indywidualne negocjowanie naszego prawa do zwrotu towaru. Pamiętajmy jednak, że w takim przypadku zgoda sprzedawcy na zwrot towaru w określonym terminie powinna być potwierdzona na piśmie- odpowiednia adnotacja może być umieszczona np. na odwrocie paragonu.
Powyższe zasady dotyczą zwrotu towaru pełnowartościowego, co do którego klient uznał że pomimo braku jakichkolwiek wad, chciałby go zwrócić, ponieważ przykładowo po przyniesieniu do domu okazało się że towar już mu nie pasuje lub po prostu przestał się podobać.
Zwrot towaru niezgodnego z umową
Odmienne reguły obowiązują w przypadku gdy towar w chwili jego wydania jest niezgodny z umową (w rozumieniu ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego). W uproszczeniu można uznać, że niezgodność towaru z umową oznacza nie tylko jego wadliwość, ale również sytuację, gdy towar nie odpowiada podanemu przez sprzedawcę opisowi, nie ma cech okazanej kupującemu próbki albo wzoru, nie nadaje się do celu określonego przez kupującego przy zawarciu umowy lub nie nadaje się do celu, do jakiego tego rodzaju towar jest zwykle używany, oraz nie ma właściwości cechujących towary tego rodzaju. W takiej sytuacji przysługuje nam prawo do reklamowania towaru.
Wówczas w pierwszej kolejności powinniśmy żądać doprowadzenia towaru do stanu zgodnego z umową przez jego nieodpłatną naprawę albo wymianę na nowy. Dopiero gdy naprawa albo wymiana są niemożliwe lub wymagają nadmiernych kosztów, bądź też sprzedawca nie zdoła naprawić lub wymienić towaru w odpowiednim czasie lub gdy naprawa albo wymiana narażałaby nas na znaczne niedogodności, możemy żądać obniżenia ceny lub odstąpić od umowy (wybór rodzaju żądania zależy wyłącznie od nas).
Odstąpienie od umowy będzie oznaczało dla kupującego prawo do zwrotu towaru za zwrotem zapłaconej sprzedawcy ceny. Dla celów dowodowych zarówno złożenie reklamacji oraz oświadczenie o żądaniu obniżenia ceny albo odstąpieniu od umowy – musi zostać złożone na piśmie. Termin na zawiadomienie sprzedawcy wynosi dwa miesiące od daty stwierdzenia przez kupującego niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową. Roszczenia reklamacyjne wygasają natomiast po upływie dwóch lat od daty wydania towaru kupującemu.
Zobacz serwis: Reklamacje
Należy również pamiętać, że jeżeli do wykrycia wady dojdzie w okresie pierwszych sześciu miesięcy od zakupu produktu , to domniemywa się, że wada ta istniała w chwili wydania towaru. W takim przypadku dochodzenie ww. roszczeń od sprzedawcy jest dużo łatwiejsze. Ciężar udowodnienia, że wada jest spowodowana przez kupującego ciąży bowiem na sprzedawcy! I jeszcze jedno – sprzedawca ma 14 dni na rozpatrzenie reklamacji (to znaczy że powinien w tym terminie odpowiedzieć na nią, i podać sposób jej rozpatrzenia).
Jeżeli w terminie 14 dni sprzedawca nie ustosunkował się do reklamacji (nie wysłała odpowiedzi) ustawa każe traktować taką reklamację za uzasadnioną. W takim przypadku sprzedawca powinien zastosować się do żądań kupującego odnośnie sposobu rozpatrzenia reklamacji.
Szczególne przypadki zwrotu towaru niewadliwego
Oprócz prawa reklamowania towaru niezgodnego z umową konsumentowi przysługują szczególne uprawnienia wynikające z ustawy z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz.U.2000.22.271). Dotyczą one przypadków gdy dokonujemy zakupów poza lokalem przedsiębiorstwa (np. od akwizytora) lub na odległość (np. sprzedaż wysyłkowa, zakupy przez Internet). Wówczas kupujący może w ciągu 10 dni odstąpić od umowy sprzedaży bez podawania przyczyn odstąpienia, a sprzedawca będzie zobowiązany przyjąć towar za zwrotem ceny.
Zobacz także: Jakie prawa ma konsument, gdy kupuje towar w sklepie internetowym?
Podsumowując: zasadą jest, że jeżeli sprzedawca nie wyrazi zgody na zwrot pełnowartościowego towaru bez wad, prawo takie nie przysługuje konsumentowi. Wyjątek stanowią umowy sprzedaży zawierane poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość, gdzie kupujący może odstąpić od umowy składając odpowiednie oświadczenie w terminie 10 dni od dnia wydania rzeczy. Natomiast zawsze gdy towar jest niezgodny z umową, konsumentowi przysługuje prawo do jego reklamacji, a po wyczerpaniu toku postępowania reklamacyjnego przewidzianego w ustawie, w określonych przypadkach, będzie on uprawniony do odstąpienia od umowy sprzedaży.