Kto jest zwolniony z obowiązku płacenia abonamentu RTV w 2025 roku? Jakie dokumenty trzeba mieć, by potwierdzić prawo do zwolnienia? Co trzeba zrobić aby skorzystać ze zwolnienia?
- Kto jest zwolniony z obowiązku zapłaty opłaty abonamentowej za telewizor lub radio? Jakie dokumenty potwierdzają prawo do zwolnienia
- Zwolnienie z abonamentu RTV - oświadczenie
Kto jest zwolniony z obowiązku zapłaty opłaty abonamentowej za telewizor lub radio? Jakie dokumenty potwierdzają prawo do zwolnienia
Kto nie musi płacić abonamentu RTV? Na podstawie art. 4 ust. 1 ustawy z 21 kwietnia 2005 r. o opłatach abonamentowych zwalnia się od opłat abonamentowych:
1) osoby, co do których orzeczono o:
a) zaliczeniu do I grupy inwalidów, lub
b) całkowitej niezdolności do pracy, na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, lub
c) znacznym stopniu niepełnosprawności, na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, lub
d) trwałej lub okresowej całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, na podstawie ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników.
W przypadku ww. osób dokumentem uprawniającym do zwolnienia jest orzeczenie właściwego organu orzekającego, albo orzeczenie właściwej instancji sądu uchylające wcześniejszą decyzję organu orzekającego.
2) osoby, które ukończyły 75 lat - od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osoba ukończyła 75 lat; w przypadku tych osób uprawnienie do zwolnienia od opłat ustala Poczta Polska SA na podstawie danych z rejestru PESEL.
Jak informuje Poczta Polska, seniorzy, którzy ukończyli 75 lat i dokonali rejestracji odbiornika radiofonicznego lub telewizyjnego, są zwolnieni z uiszczania opłat abonamentowych. Osoby te nie są zobowiązane do zgłaszania w placówkach pocztowych uprawnień do zwolnienia od opłat, gdyż z mocy prawa są zwolnione od ich uiszczania. Warunkiem jest dokonanie formalnej rejestracji odbiornika oraz posiadanie przez Pocztę Polską danych PESEL, stanowiących podstawę do udzielenia zwolnienia od opłat.
Natomiast pozostałe osoby, którym przysługują uprawnienia do zwolnienia od opłat, powinny zgłosić uprawnienia w dowolnej placówce pocztowej i przedstawić dokumenty potwierdzające uprawnienia do zwolnienia.
3) osoby, które otrzymują świadczenie pielęgnacyjne lub specjalny zasiłek opiekuńczy z właściwego organu realizującego zadania w zakresie świadczeń rodzinnych jako zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej lub rentę socjalną z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub innego organu emerytalno-rentowego;
W przypadku tych osób dokumentem uprawniającym do zwolnienia jest decyzja właściwego organu realizującego zadania w zakresie świadczeń rodzinnych jako zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej albo decyzja jednostki organizacyjnej ZUS lub innego organu emerytalno-rentowego.
4) osoby niesłyszące, u których stwierdzono całkowitą głuchotę lub obustronne upośledzenie słuchu (mierzone na częstotliwości 2000 Hz o natężeniu od 80 dB);
W przypadku tych osób dokumentem uprawniającym do zwolnienia jest orzeczenie właściwego organu orzekającego o całkowitej głuchocie lub ww. obustronnym upośledzeniu słuchu albo zaświadczenie wystawione przez zakład opieki zdrowotnej potwierdzające powyższe parametry,
5) osoby niewidome, których ostrość wzroku nie przekracza 15%;
W przypadku tych osób dokumentem uprawniającym do zwolnienia jest legitymacja Polskiego Związku Niewidomych lub Związku Ociemniałych Żołnierzy RP albo orzeczenie właściwego organu orzekającego o zaliczeniu do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności z tytułu uszkodzeń narządu wzroku, albo orzeczenie właściwego organu orzekającego, stwierdzające uszkodzenie narządu wzroku (ostrość wzroku nie przekracza 15%), albo zaświadczenie wystawione przez zakład opieki zdrowotnej potwierdzające powyższe parametry.
6) osoby, które ukończyły 60 lat oraz mają ustalone prawo do emerytury, której wysokość nie przekracza miesięcznie kwoty 50% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w roku poprzedzającym, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego;
W 2025 roku zwolnienie dotyczy osób, których miesięczna emerytura nie przekracza kwoty 4090,86 zł brutto - to jest 50% z kwoty 8181,72 zł – tj. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej brutto w 2024 roku (zob. obwieszczenie Prezesa ZUS z 11 lutego 2025 r.)
W przypadku tych osób dokumentem uprawniającym do zwolnienia jest dowód osobisty oraz decyzja jednostki organizacyjnej ZUS, albo innego organu emerytalno-rentowego o wysokości emerytury w danym roku. Organami emerytalno-rentowymi oprócz ZUS są: Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, Zakład Emerytalno-Rentowy MSWiA, wojskowe biura emerytalne, Biuro Emerytalne Służby Więziennej,
7) osoby:
a) które mają prawo do korzystania ze świadczeń pieniężnych z tytułu ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (chodzi tu m.in. o takie świadczenia jak: zasiłki stały, okresowy, celowy, pomoc dla rodzin zastępczych, pomoc na usamodzielnienie i kontynuowanie nauki, świadczenia dla uchodźców, wynagrodzenie dla opiekuna) - w przypadku tych osób dokumentem uprawniającym do zwolnienia z opłaty abonamentowej jest decyzja jednostki organizacyjnej pomocy społecznej o przyznaniu świadczenia pieniężnego (np. regionalnego ośrodka polityki społecznej, powiatowego centrum pomocy rodzinie, domu pomocy społecznej, placówki opiekuńczo-wychowawczej, ośrodka wsparcia, czy ośrodka interwencji kryzysowej)
b) spełniające kryteria dochodowe, określone w ustawie z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych - w przypadku tych osób dokumentem uprawniającym do zwolnienia z opłaty abonamentowej jest decyzja wójta, burmistrza albo prezydent miasta o przyznaniu świadczenia rodzinnego tj. zasiłku rodzinnego albo zaświadczenie tego organu stwierdzające wysokość dochodu spełniającego kryteria dochodowe określone w ustawie o świadczeniach rodzinnych;
W 2025 roku (na pewno do 31 października) kryterium dochodowe określone w ustawie o świadczeniach rodzinnych spełniają osoby, których dochód rodziny w przeliczeniu na osobę lub dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 674,00 zł. W przypadku, gdy członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności, zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 764,00 zł.
c) bezrobotne, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy - w przypadku tych osób dokumentem uprawniającym do zwolnienia z opłaty abonamentowej jest zaświadczenie z właściwego urzędu pracy o posiadaniu statusu bezrobotnego,
d) posiadające prawo do zasiłku przedemerytalnego, określonego w ustawie z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy - w przypadku tych osób dokumentem uprawniającym do zwolnienia z opłaty abonamentowej jest decyzja jednostki organizacyjnej ZUS o przyznaniu zasiłku przedemerytalnego lub zaświadczenie jednostki organizacyjnej ZUS o pobieraniu zasiłku przedemerytalnego,
e) posiadające prawo do świadczenia przedemerytalnego, określonego w ustawie z 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych - w przypadku tych osób dokumentem uprawniającym do zwolnienia z opłaty abonamentowej jest decyzja jednostki organizacyjnej ZUS o przyznaniu zasiłku przedemerytalnego lub zaświadczenie jednostki organizacyjnej ZUS o pobieraniu zasiłku przedemerytalnego.
8) osoby, które otrzymują zasiłek dla opiekuna określony w ustawie z 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów.
Na podstawie art. 4 ust. 3 ustawy z 21 kwietnia 2005 r. o opłatach abonamentowych, ww. zwolnienia od opłat abonamentowych (z wyjątkiem zwolnienia z tytułu ukończenia 75 lat) przysługuje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym przedstawiono w placówce pocztowej Poczty Polskiej (tzw. operatora wyznaczonego) oświadczenie o spełnianiu warunków do korzystania z tych zwolnień i przedstawiono dokumenty potwierdzające uprawnienie do zwolnienia.
W przypadku zwolnień okresowych należy pamiętać o konieczności zgłoszenia posiadania uprawnień na kolejny okres. Brak takiego zgłoszenia skutkuje koniecznością wnoszenia opłat abonamentowych za kolejne okresy.
Ponadto na podstawie innych przepisów odrębnych ustaw, z obowiązku płacenia abonamentu RTV zwolnieni są także:
1) inwalidzi wojenni i wojskowi - na podstawie ustawy z dnia 29 maja 1974 roku o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin (Dz.U.2021.1656 t.j.). W przypadku tych osób dokumentem uprawniającym do zwolnienia z opłaty abonamentowej jest książka inwalidy wojennego lub wojskowego, wystawiona przez organ emerytalno-rentowy;
2) kombatanci będący inwalidami wojennymi lub wojskowymi - na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy z 24 stycznia 1991 roku o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz.U.2021.1658 t.j.). W przypadku tych osób dokumentem uprawniającym do zwolnienia z opłaty abonamentowej jest legitymacja osoby represjonowanej;
3) członkowie rodzin pozostałych po kombatantach będących inwalidami wojennymi lub wojskowymi na podstawie art. 12 ust. 1a ustawy z 24 stycznia 1991 roku o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz.U.2021.1658 t.j.). W przypadku tych osób dokumentem uprawniającym do zwolnienia z opłaty abonamentowej jest dokument wystawiony przez Urząd ds. Kombatantów potwierdzający status członka rodziny po zmarłym kombatancie oraz dokument wystawiony przez ZUS potwierdzający uprawnienie do renty rodzinnej po zmarłym inwalidzie wojennym lub wojskowym albo inne dokumenty wystawione przez właściwe organy orzekające potwierdzające uprawnienia członka rodziny pozostałego po kombatancie będącym inwalidą wojennym lub wojskowym;
4) osoby, które zostały zaliczone do jednej z grup inwalidów wskutek inwalidztwa pozostającego w związku z pobytem w miejscach, o których mowa w art. 3 i art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz.U.2021.1658 t.j.). W przypadku tych osób dokumentem uprawniającym do zwolnienia z opłaty abonamentowej jest legitymacja osoby represjonowanej;
5) członkowie rodzin pozostali po osobach pobierających do chwili śmierci rentę z tytułu inwalidztwa, o którym mowa w art. 3 i art. 4 ust. 1 ustawy z 24 stycznia 1991 roku o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz.U.2021.1658 t.j.).
W przypadku tych osób dokumentem uprawniającym do zwolnienia z opłaty abonamentowej jest dokument wystawiony przez właściwy organ orzekający, potwierdzający uprawnienie do renty rodzinnej po osobie pobierającej do chwili śmierci rentę z tytułu inwalidztwa pozostającego w związku z pobytem w miejscach, o których mowa w art. 3 i art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego lub inne dokumenty potwierdzające uprawnienia członka rodziny;
6) osoby, które zostały zaliczone do jednej z grup inwalidów wskutek inwalidztwa pozostającego w związku z zatrudnieniem, o którym mowa w art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 2 września 1994 roku o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnionym w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach rud uranu i batalionach budowlanych (Dz.U.2021.1774 t.j.). W przypadku tych osób dokumentem uprawniającym do zwolnienia z opłaty abonamentowej jest zaświadczenie organu wojskowego potwierdzające rodzaj i okres wykonywania przymusowego zatrudnienia w ramach zastępczej służby wojskowej oraz orzeczenie organu orzekającego o zaliczeniu do grupy inwalidów, wydane na podstawie orzeczenia wojskowej komisji lekarskiej;
7) osoby posiadające status weterana poszkodowanego na podstawie ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o weteranach działań poza granicami państwa (Dz.U.2020.2055 t.j.). W przypadku tych osób dokumentem uprawniającym do zwolnienia z opłaty abonamentowej jest legitymacja weterana poszkodowanego.
Zwolnienie z abonamentu RTV - oświadczenie
Jak już wyżej wskazano, na podstawie art. 4 ust. 3 ustawy z 21 kwietnia 2005 r. o opłatach abonamentowych, ww. zwolnienia od opłat abonamentowych (z wyjątkiem zwolnienia z tytułu ukończenia 75 lat) przysługuje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym przedstawiono w placówce pocztowej Poczty Polskiej SA oświadczenie o spełnianiu warunków do korzystania ze zwolnienia i przedstawiono dokumenty potwierdzające uprawnienie do zwolnienia.
W przypadku zwolnień okresowych należy pamiętać o konieczności zgłoszenia posiadania uprawnień na kolejny okres. Brak takiego zgłoszenia skutkuje koniecznością wnoszenia opłat abonamentowych za kolejne okresy.
Rodzaje dokumentów potwierdzających uprawnienia do zwolnień od opłat abonamentowych są określone w rozporządzeniu Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z 16 lutego 2010 r. w sprawie rodzajów dokumentów oraz wzoru oświadczenia potwierdzających uprawnienia do zwolnień od opłat abonamentowych (tekst jednolity z 12 marca 2019 r. - Dz.U. z 2019 r., poz. 480; ostatnia zmiana: Dz.U. z 2020 r., poz. 1128). W tym samym rozporządzeniu określony jest też wzór Oświadczenia o spełnianiu warunków do korzystania ze zwolnień od opłat abonamentowych.
Osoby korzystające ze zwolnień od opłat abonamentowych (z wyjątkiem osób, które ukończyły 75 lat), mają też ustawowy obowiązek zgłosić w placówce pocztowej Poczty Polskiej SA, zmiany stanu prawnego lub faktycznego, które mają wpływ na uzyskane zwolnienia - w terminie 30 dni od dnia, w którym taka zmiana nastąpiła.
Podstawa prawna:
- ustawa z 21 kwietnia 2005 r. o opłatach abonamentowych (Dz.U. z 2005 r., Nr 85, poz. 728 - tekst jednolity: Dz.U. z 2020 r., poz. 1689),
- rozporządzenie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z 16 lutego 2010 r. w sprawie rodzajów dokumentów oraz wzoru oświadczenia potwierdzających uprawnienia do zwolnień od opłat abonamentowych (tekst jednolity z 12 marca 2019 r. - Dz.U. z 2019 r., poz. 480; ostatnia zmiana: Dz.U. z 2020 r., poz. 1128).
oprac. Paweł Huczko