Uchwała połączonych izb Sądu Najwyższego: nie można uznać orzeczenia SN za niebyłe; Polska nie przekazała UE prawa do regulowania wymiaru sprawiedliwości

• Połączone izby SN: żaden organ władzy nie może uznać orzeczenia Sądu Najwyższego za niebyłe
• Odstąpienie od wcześniejszej zasady prawnej

Połączone izby SN: żaden organ władzy nie może uznać orzeczenia Sądu Najwyższego za niebyłe

W dniu 3 grudnia 2025 r. odbyło się posiedzenie jawne posiedzenie połączonych izb Sądu Najwyższego: Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych oraz Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Izby podjęły uchwałę, w której rozstrzygnęły zagadnienie prawne  o sygn. akt I NZP 7/25.
W postanowieniu z 15 października 2025 r. (sygn. II NSNc 192/24), Sąd Najwyższy w składzie 3 sędziów zdecydował przedstawić do rozstrzygnięcia przez połączone izby Sądu Najwyższego: Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych oraz Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zagadnienie prawne wymagające odstąpienia od zasady prawnej sformułowanej w uchwale składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 24 września 2025 r. sygn. akt III PZP 1/25:

„Czy wywiera skutek orzeczenie Sądu Najwyższego - Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych wydane w składzie z udziałem choćby jednego sędziego powołanego na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa ukształtowanej w trybie określonym przepisami ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw, które uchyla na podstawie art. 91 § 1 u.SN orzeczenie sądu II NSNc 192/24 powszechnego i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania?”

Odstąpienie od wcześniejszej zasady prawnej

- Żaden sąd lub inny organ władzy publicznej nie jest uprawniony do uznania orzeczenia Sądu Najwyższego za niebyłe i pominięcia jego skutku, nawet jeśli miałoby to nastąpić z odwołaniem się do prawa Unii Europejskiej - głosi uchwała obu izb, odczytana przez prezesa Izby Kontroli SN Krzysztofa Wiaka, który przewodził posiedzeniu obu izb w tej sprawie.

- Rzeczpospolita Polska nie przekazała organom Unii Europejskiej ani jakiejkolwiek innej organizacji międzynarodowej kompetencji do stanowienia norm regulujących organizację i funkcjonowanie krajowego wymiaru sprawiedliwości ani do określenia zakresu, w którym mogą być one stosowane - dodano w uchwale, w której podkreślono też, że kompetencje te przysługują wyłącznie konstytucyjnym organom RP.

Ta uchwała odstąpiła od zasady prawnej wyrażonej we wrześniowej uchwale Izby Pracy. Wtedy siedmioro sędziów Izby Pracy, powołanych do SN przed 2018 r., orzekło, że wyrok Izby Kontroli SN jest „nieistniejący i niebyły”. Uchwała ta miała istotne znaczenie dla sądów powszechnych, ponieważ wskazała, że mogą one nie brać pod uwagę orzeczeń Izby Kontroli, uznając je w praktyce za pozbawione skutku.

W posiedzeniu uczestniczyło 23 sędziów, głównie powołanych po 2017 r.; do uchwały zgłoszono jedno zdanie odrębne. (PAP)
nno/ sdd/