Ochrona zwierząt w polskim porządku prawnym

Agnieszka Fryc
rozwiń więcej
pies / Fotolia
Uregulowanie ochrony zwierząt wynika z faktu, iż zwierzę jest istota żyjąca, zdolną do odczuwania cierpienia. Według ustawy o ochronie zwierząt, człowiek jest mu winien więc poszanowanie, ochronę i opiekę.

Wspomniana już ustawa o ochronie zwierząt reguluje zarówno odpowiedzialność za złe traktowanie zwierząt gospodarskich, jak i domowych. Zwierzęciem domowym jest zwierze, które tradycyjnie przebywa wraz z człowiekiem w jego domu lub innym odpowiednim pomieszczeniu i jest przez człowieka utrzymywane w charakterze jego towarzysza.

Zakazy wyrażone w ustawie

Ustawa zabrania zabijania oraz znęcania się nad zwierzętami. Od zakazu zabijania zwierząt istnieją ściśle wskazane wyjątki, do których należą między innymi ubój i uśmiercanie zwierząt gospodarskich oraz uśmiercanie dzikich ptaków i ssaków utrzymywanych przez człowieka w celu pozyskania mięsa i skór; działania niezbędne do usunięcia poważnego zagrożenia sanitarnego ludzi lub zwierząt oraz usuwanie osobników bezpośrednio zagrażających ludziom lub innym zwierzętom, jeżeli nie jest możliwy inny sposób usunięcia zagrożenia. Przez znęcanie się nad zwierzętami należy rozumieć zadawanie albo świadome dopuszczanie do zadawania bólu lub cierpień, w szczególności bicie zwierząt przedmiotami twardymi i ostrymi lub zaopatrzonymi w urządzenia obliczone na sprawianie specjalnego bólu; bicie po głowie, dolnej części brzucha, dolnych częściach kończyn; używanie uprzęży, pęt, stelaży, więzów lub innych urządzeń zmuszających zwierzę do przebywania w nienaturalnej pozycji, powodujących zbędny ból, uszkodzenia ciała albo śmierć, utrzymywanie zwierząt w niewłaściwych warunkach bytowania, w tym utrzymywanie ich w stanie rażącego zaniedbania lub niechlujstwa, bądź w pomieszczeniach albo klatkach uniemożliwiających im zachowanie naturalnej pozycji; porzucanie zwierzęcia, a w szczególności psa lub kota, przez właściciela bądź przez inną osobę, pod której opieką zwierzę pozostaje; wystawianie zwierzęcia domowego lub gospodarskiego na działanie warunków atmosferycznych, które zagrażają jego zdrowiu lub życiu oraz utrzymywanie zwierzęcia bez odpowiedniego pokarmu lub wody przez okres wykraczający poza minimalne potrzeby właściwe dla gatunku.

Polecamy również: Jaka jest kara za trzymanie psa a łańcuchu

Sankcje

Zwierzę, które doznało znęcania może być czasowo odebrane właścicielowi lub opiekunowi na podstawie decyzji wójta (burmistrza, prezydenta miasta), właściwego ze względu na miejsce pobytu zwierzęcia. Wójt następnie, w przypadku zwierząt domowych, przekazuje je do schroniska, w przypadku zwierząt gospodarskich zaś, wskazanemu przez siebie gospodarstwu rolnemu.

Właściciele zmianę pozycji ciała zwierząt domowych, mają obowiązek zapewnić zwierzęciu pomieszczenie chroniące je przed zimnem, upałami i opadami atmosferycznymi, z dostępem do światła dziennego, umożliwiające swobodną. Obowiązani są również zapewnić odpowiednią karmę oraz stały dostęp do wody.

Ustawa zabrania trzymania zwierząt domowych na uwięzi przez czas dłuższy niż 12 godzin w ciągu doby lub powodujący u nich uszkodzenie ciała lub cierpienie oraz niezapewniający możliwości niezbędnego ruchu przy czym długość uwięzi nie może być krótsza niż 3 m.

Pewne obowiązki zostały też narzucone na osoby trzecie. Osoba bowiem, która napotka porzuconego psa lub kota w szczególności pozostawionego na uwięzi, ma obowiązek powiadomić o tym najbliższe schronisko dla zwierząt, straż gminną lub Policję. Należy podkreślić jednak, że wspomniany obowiązek nie jest opatrzony żadną sankcją, w związku z czym należy go traktować raczej w kategoriach moralnych.

Polecamy serwis: Ciekawostki

Ustawa o ochronie zwierząt przewiduje przepisy karne w związku z łamaniem zakazów w niej zawartych. Za zabijanie oraz znęcanie się nad zwierzętami grozi kara grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat dwóch. Jeśli sprawca wymienionych czynów działa ze szczególnym okrucieństwem, grozi mu do 3 lat pozbawienia wolności. W przypadku skazania za wyżej wymienione przestępstwa, sąd orzeka również przepadek zwierzęcia, jeśli sprawca jest jego właścicielem. Sąd może orzec, a przypadku dokonania tychże przestępstw ze szczególnym okrucieństwem ma obowiązek orzec zakaz posiadania zwierząt od roku do 10 lat. Obecne przepisy przewidują również możliwość nałożenia na sprawców tychże przestępstw nawiązki w wysokości od 500 zł do 100 000 zł. Od stycznia 2012 roku, wysokość nawiązki została znacznie zwiększona. Do końca 2011 roku, wynosiła bowiem od 25 zł do 2 500 zł. Pieniądze te muszą zostać przekazane na cel związany z ochroną zwierząt, wskazany przez sąd.

Postawa prawna:
Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt ( Dz.U. z 1997 r. nr 111, poz 724 ze zm.)

Prawo
MRPiPS: nowe rozwiązania na rzecz osób z niepełnosprawnościami i przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności. Termin do 20 maja 2025 r. na składanie dokumentów
02 maja 2025

Rok 2025 jest wyjątkowo obfitujący w zmiany prawa czy też projekty zmian w zakresie uprawnień dla osób z niepełnosprawnościami i ogólnie dla całego systemu orzecznictwa. Ale to nie koniec! Idą kolejne zmiany i to na z góry określone lata: na 2026, 2027 a nawet 2028 r. Perspektywa odległa - to fakt, ale takie działania jak zapowiada resort pracy wymagają długiej perspektywy. Udało się dotrzeć do informacji, z których wynika, że MRPiPS ogłasza program: "Przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności". Co będzie obejmował program, do kogo jest skierowany i co można zyskać?

Znieważenie flagi państwowej – co grozi za obrazę symboli narodowych?
02 maja 2025

Flaga państwowa to jeden z najważniejszych symboli każdego kraju – wyraża tożsamość narodową, suwerenność, a także dumę z historii i wspólnoty obywatelskiej. W Polsce ochrona flagi jest zagwarantowana przepisami prawa, a jej znieważenie jest przestępstwem. Warto więc wiedzieć, czym jest znieważenie flagi Rzeczypospolitej Polskiej, jakie formy może przybrać oraz jakie sankcje grożą za tego rodzaju działanie.

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód: tylko czy będą chętni [PROJEKT skierowany do stałej komisji]
02 maja 2025

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód - podkreśla Łukasz Krasoń. Jednak czy będą chętni na tą specyficzną i wymagającą dużego wysiłku psychicznego i fizycznego pracę?: Nie wiadomo też jak będzie z wynagrodzeniem, a nie wydaje się, żeby byli chętni do tej pracy tylko za minimalną krajową.

Donald Trump spotkał się z Karolem Nawrockim w Gabinecie Owalnym Białego Domu. "You will win"
02 maja 2025

Prezydent Stanów Donald Trump spotkał się w czwartek 1 maja 2025 r. z kandydatem na prezydenta RP Karolem Nawrockim - podał Biały Dom. Nawrocki relacjonował, że D. Trump przepowiadał mu wygraną w wyborach.

7 lat ważności niektórych orzeczeń o niepełnosprawności i inne zmiany. Nowelizacja rozporządzenia dot. orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności
02 maja 2025

W dniu 30 kwietnia 2025 r. opublikowano projekt rozporządzenia ministra rodziny, pracy i polityki społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Celem tej nowelizacji jest doprecyzowanie zasad wydawania orzeczeń o niepełnosprawności oraz o stopniu niepełnosprawności, a także wydłużenie okresów ważności tych orzeczeń. Co się dokładnie zmieni i od kiedy?

Grill na balkonie? Uważaj - może kosztować Cię nawet 5 500 zł, a ognisko w ogrodzie - nawet 11 500 zł
02 maja 2025

Można śmiało powiedzieć, że majówka to narodowe święto grilla (a w nieco mniejszym zakresie - również ogniska). Mieszkańcy bloków - z przyczyn oczywistych - mogą zdecydować się wyłącznie na to pierwsze, a posiadacze własnych ogródków - rozniecić nieco większy płomień. Czy jednak takie przyjemności - w obrębie własnych balkonów i ogródków są legalne? Okazuje się, że nie w każdym przypadku, a ich nieroztropnych amatorów, mogą niekiedy spotkać niemiłe konsekwencje.

Rząd szykuje zmiany w emeryturach – grupa pracowników popracuje do 70 roku życia
01 maja 2025

Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad projektem zmian w przepisach, które mają wydłużyć maksymalny wiek pełnienia funkcji przez komorników sądowych oraz ich asesorów. Zgodnie z planowanymi regulacjami, osoby wykonujące te zawody miałyby obowiązek pozostawać aktywne zawodowo nawet do 70. roku życia.

Prawne ryzyka używania AI przez pracowników. Odpowiedzialność pracodawcy wobec osób trzecich. Prawo pracy, prawo autorskie, ochrona danych poufnych i osobowych
30 kwi 2025

Sztuczna inteligencja (AI) stanowi dużą pomoc w pracy, ułatwiając ją i przyspieszając w znacznym stopniu. Zdają sobie z tego sprawę zarówno pracodawcy, jak i pracownicy. Tak jednak ze strony pracodawców lub potencjalnych pracodawców wobec pracowników lub kandydatów, jak po ze strony pracowników, nieodpowiedzialne korzystania z AI może rodzić określone ryzyka prawne, które możemy ocenić przez pryzmat prawa pracy. Świadomość tych ryzyk jest ważna pod kątem znalezienia rozwiązań przed nimi zabezpieczających w sytuacji w której prawo powszechne takiego zabezpieczenia nie przewiduje.

Zmiana miejsca głosowania. Wybory 2025. Jak zagłosować w innym obwodzie?
30 kwi 2025

Zmiana miejsca głosowania w wyborach na Prezydenta RP w dniu 18 maja 2025 r. jest możliwa. Co zrobić, aby zagłosować w obwodzie poza stałym miejscem zamieszkania? Niezbędne jest zaświadczenie o zmianie miejsca głosowania.

Ostatni dzień na rozliczenie PIT 2024 Sprawdź, co musisz zrobić, zanim system zamknie dostęp
30 kwi 2025

Ministerstwo Finansów przypomina: 30 kwietnia mija termin składania zeznań podatkowych za 2024 rok. Ponad 8 milionów Polaków skorzystało już z usługi Twój e-PIT. Sprawdź, co zrobić, by nie zapłacić kary, jak uniknąć błędów i co grozi za brak reakcji.

pokaż więcej
Proszę czekać...