Eksperyment procesowy

Roland Szymczykiewicz
Adwokat
rozwiń więcej
Eksperyment jest rodzajem czynności dowodowej.
Eksperyment to specyficzna czynność dowodowa, która jest podejmowana wówczas gdy na jej podstawie można ustalić okoliczności istotne dla sprawy. Eksperyment może być przeprowadzony w postaci doświadczenia albo odtworzenia przebiegu zdarzenia lub jego fragmentów. Można jego przebieg połączyć z oględzinami, przesłuchaniami świadków oraz innymi czynnościami dowodowymi.

Eksperyment w procesie karnym

Eksperyment procesowy to czynność dowodowa, która nie jest często przeprowadzana w procesie karnym. Jej celem jest wyjaśnienie okoliczności istotnych dla sprawy. Eksperyment może być przeprowadzony zarówno w toku postępowania sądowego, jak i w toku postępowania przygotowawczego. Decyzja o jego przeprowadzeniu zapada w drodze postanowienia. Tak jak każda czynność dowodowa może być on przeprowadzony z urzędu przez organ prowadzący postępowanie lub na wniosek stron.

Protokół z eksperymentu

Eksperyment procesowy uważany jest za czynność niepowtarzalną, w związku z czym z jego przebiegu sporządza się protokół. Dozwolone jest również utrwalanie przebiegu eksperymentu za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk i obraz. Podmiotem przeprowadzającym eksperyment jest organ procesowy, ale przepisy pozwalają na to by organ ten wezwał do pomocy przy jego przeprowadzeniu biegłego lub specjalistę.

Istotą przeprowadzenia eksperymentu jest dokonanie pewnego doświadczenia lub odtworzenie całości lub fragmentu danego zdarzenia.

Przykładem przeprowadzenia doświadczenia może być test widoczności świateł danego pojazdu z odległości. W przypadku badania sprawy zaistniałego wypadku samochodowego takie doświadczenie może mieć istotny wpływa na odpowiedzialność kierowcy, który najechał na dany pojazd w kontekście ustalenia czy mógł on uniknąć najechania na pojazd (dostrzec jego oświetlenie) czy też możliwości takich nie miał (co będzie go uwalniać od odpowiedzialności karnej za wypadek)

Czynnością z reguły bardziej rozbudowaną i trudniejszą do wykonania może być odtworzenie przebiegu zdarzeń (lub ich wycinka). Logiczne jest, iż aby wynik takiego eksperymentu był wiarygodny warunki i okoliczności jego przeprowadzenia muszą być jak najbardziej zbieżne do tych, które istniał w momencie wypadku. W związku z powyższym, aby taką rekonstrukcję zdarzenia przeprowadzić dokładnie nieraz potrzebne jest przesłuchanie świadków, które może być prowadzone na miejscu zdarzenia.

Zobacz również serwis: Wykroczenia

Wyniki eksperymentu oceniane są przez sąd na zasadzie swobodnej oceny dowodów, co oznacza iż sąd samodzielnie decyduje czy dać im wiarę, podobnie jak samodzielnie ocenia prawidłowość przeprowadzenia danego eksperymentu. Oznacza to, iż może obdarzyć go całkowitym lub częściowym atrybutem wiarygodności, ale również może odmówić uznania wyniku (lub przebiegu) eksperymentu za prawidłowy. Wówczas z procesowego punktu widzenia możliwe jest ponowne przeprowadzenie takiego eksperymentu (jeśli zachodzi taka potrzeba).

Zobacz również serwis: Sprawy karne

Prawo
Przepadek psa i zakaz posiadania zwierząt dla właścicieli, którzy nie dopilnują swoich zwierząt. Nad zmianami pracuje Sejm
19 lis 2025

Liczba zwierząt domowych w Polsce rośnie. W ostatnim czasie wzrosła też liczba niebezpiecznych zdarzeń z udziałem psów. Problem narasta, a Sejm pracuje nad projektem zmian, który ma szansę nieco poprawić sytuację.

Masz AI w telefonie? Możliwe, że służby czytają już twoje prompty. Pierwszy w historii nakaz sądowy dot. danych z ChatGPT
19 lis 2025

Czasopismo Forbes ujawniło przełomową sprawę z Maine, która zmienia sposób, w jaki myślimy o prywatności cyfrowej w erze sztucznej inteligencji. Po raz pierwszy w historii amerykańskie organy federalne uzyskały nakaz sądowy zmuszający OpenAI do wydania danych użytkownika na podstawie zapytań do ChatGPT – a szczegóły tej sprawy są absolutnie fascynujące. Co więcej, nowy raport wywiadowczy Anthropic z sierpnia 2025 roku ujawnia znacznie szerszy obraz wykorzystania systemów AI przez cyberprzestępców, tworząc niepokojący kontekst dla rosnącej roli sztucznej inteligencji zarówno w przestępczości, jak i w jej zwalczaniu.

Czy od 2026 r. trzeba będzie raportować do fiskusa transakcje firmowymi i prywatnymi kartami płatniczymi? Ministerstwo wyjaśnia
19 lis 2025

W sieci pojawiają się nieprawdziwe informacje, według których od 2026 r. urzędy skarbowe będą rzekomo otrzymywać od banków dane o płatnościach kartą przekraczających ustalony próg. Ministerstwo Finansów zdementowało te doniesienia. Wprowadzenie takich przepisów byłoby uzasadnione tylko w wybranych sytuacjach kryzysowych - powiedział PAP prof. Błażej Podgórski.

Wniosek o świadczenie pielęgnacyjne. Rodzice mają problem z niejasnym terminem
19 lis 2025

Jeżeli rodzic zawnioskuje o świadczenie w okresie trzech miesięcy, licząc od dnia wydania orzeczenia, to gmina przyzna wsparcie począwszy od miesiąca, w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności. Jak liczyć ten termin, gdy orzeczenie o niepełnosprawności uzyskano w postępowaniu sądowym?

Stawkę za grudzień trzeba zaktualizować. Nie każdy o tym pamięta. Pracownicy powinni sprawdzić, czy dostali należne pieniądze
19 lis 2025

Zmiany wprowadzane na gruncie prawa pracy i prawa podatkowego najczęściej wchodzą w życie na początku roku kalendarzowego. W szczególności dotyczy to przypadków, w których są one związane z obciążeniami finansowymi. Niestety nie jest to regułą, co oznacza, że zawsze trzeba zachować czujność.

ZUS najpierw przyznał matce 800 plus, a teraz każe oddać pieniądze. Jednocześnie jednak nadal je… wypłaca. Co się dzieje? [wyrok]
19 lis 2025

Świadczenie 800 plus ma poprawić sytuację dzieci. Trafia jednak do rąk rodziców. Takie rozwiązanie jest zrozumiałe i uzasadnione, ale okazuje się, że może również być źródłem wielu problemów. I nie chodzi o to, że rodzice się nie dogadują między sobą. Również ZUS czasami zmienia zdanie.

Seniorze nie daj się nabrać: uważny senior powinien zwracać na to uwagę, szczególnie w okresie przedświątecznym
19 lis 2025

Seniorze nie daj się nabrać. Uważny senior powinien zwracać na to uwagę, szczególnie w okresie przedświątecznym. Nieuczciwe praktyki sprzedażowe wobec osób starszych to problem, który od lat powraca w różnych formach: od agresywnej sprzedaży door-to-door po natarczywe telefony i pozornie bezpłatne pokazy. Zmienili się sprzedawcy, technologie i kanały kontaktu, ale mechanizm oszustwa pozostał ten sam: wywołać emocje, zaskoczyć, zmusić do szybkiej decyzji. Podpowiadamy jak reagować, co robić i co mówić.

USA mówią STOP prawom autorskim dla AI. Ten wyrok zmienia zasady gry
19 lis 2025

Amerykański sąd apelacyjny definitywnie odrzucił prawa autorskie dla obrazu stworzonego przez sztuczną inteligencję, podtrzymując zasadę, że autorem może być tylko człowiek. Ten głośny wyrok – już viralowy w branży technologicznej – otwiera nowy front w globalnej debacie o AI, własności intelektualnej i przyszłości kreatywności w erze generatywnych modeli.

Czy ciężko jest wybrać dobrego prawnika?
19 lis 2025

Wszyscy wiemy, że prawnik może być niezbędny – przy zakładaniu firmy, sporach z kontrahentem czy problemach z pracownikami. Ale kiedy rzeczywiście sięgamy po telefon, żeby umówić konsultację, nagle ogarnia nas strach. Który wybrać? Jak poznać, że jest kompetentny? Czy nie przepłacę? A może w ogóle da się jakoś bez niego?

Dużo szybsze rozwody pod koniec 2025 r.? Prezydent podpisał ustawę
19 lis 2025

Rosnące braki kadrowe w sądach rodzinnych, przewlekłe postępowania i narastające napięcia wokół Krajowej Rady Sądownictwa skłoniły rząd i parlament do wprowadzenia zmian, które mają przywrócić sprawność wymiaru sprawiedliwości w najwrażliwszych sprawach. Podpisana przez prezydenta Karola Nawrockiego nowelizacja ustawy o ustroju sądów powszechnych otwiera asesorom drogę do orzekania w wydziałach rodzinnych, co – zdaniem zwolenników – ma odciążyć najbardziej przeciążone jednostki i poprawić ochronę dobra dziecka. Krytycy wskazują jednak na konstytucyjne i systemowe wątpliwości oraz brak spójności projektowanych rozwiązań.

pokaż więcej
Proszę czekać...