Kiedy prowadzi się dochodzenie?
Po pierwsze, dochodzenie prowadzi się w sprawach o przestępstwa należące do właściwości sądu rejonowego. Oznacza to, że sprawy o wszystkie przestępstwa dla których rozpatrzenia ustawodawca przewidział Sąd Okręgowy jako sąd pierwszej instancji będą prowadzone w formie śledztwa. Katolog takich przestępstw przewidzianych do rozpatrywania przez Sąd Okręgowy określa art. 25 § 1 KPK.
Po drugie, w art. 325 b § 1 KPK znajduje się wyliczenie w jakich sprawach prowadzi się dochodzenie. Są to następujące rodzaje przestępstw:
- zagrożone karą nieprzekraczającą 5 lat pozbawienia wolności, z tym że w wypadku przestępstw przeciwko mieniu tylko wówczas, gdy wartość przedmiotu przestępstwa albo szkoda wyrządzona lub grożąca nie przekracza 100.000 zł,
- przewidziane w art. 279 § 1, art. 286 § 1 i 2 oraz w art. 289 § 2 Kodeksu karnego, jeżeli wartość przedmiotu przestępstwa albo szkoda wyrządzona lub grożąca nie przekracza 100.000 zł.
Reasumując zatem dochodzenie nie będzie prowadzone jeżeli:
- czyn zagrożony jest karą powyżej 5 lat pozbawienia wolności,
- przestępstwo przeciwko mieniu zagrożone jest karą nieprzekraczającą 5 lat pozbawienia wolności, ale wartość przedmiotu przestępstwa albo szkoda wyrządzona lub grożąca przekracza 100.000 zł.
Zobacz również: Kiedy śledztwo a kiedy dochodzenie?
Kiedy musi być prowadzone śledztwo?
Odpowiedź na powyższe kluczowe pytanie wiedzie naturalnie do ustalenia (na zasadzie rozumowania a contrario) w jakich sprawach nie może być prowadzone dochodzenie.
Zgodnie z wskazaniami ustawodawcy śledztwo musi być prowadzone w sprawach o:
- o przestępstwa określone w Kodeksie karnym w art. 155, art. 156 § 2, art. 157a § 1, art. 164 § 2, art. 165 § 2, art. 168, art. 174 § 2, art. 175, 181-184, 186, 201, art. 231 § 1 i 3, art. 233 § 1 i 4, art. 240 § 1, art. 250a § 1-3, art. 265 § 3 oraz w rozdziale XXXVI i XXXVII.
Poza charakterem gatunkowym przestępstw, ustawodawca zapisał również inne prawne uwarunkowania wskazujące na to kiedy musi być prowadzone śledztwo (a nie może być prowadzone dochodzenie). Zgodnie z art. 325c KPK ma to miejsce wówczas, gdy:
1) w stosunku do oskarżonego pozbawionego wolności w tej lub innej sprawie, chyba że:
- zastosowano zatrzymanie,
- sprawcę ujętego na gorącym uczynku lub bezpośrednio potem tymczasowo aresztowano.
2) powołani do wydania opinii w sprawie stwierdzą, że poczytalność oskarżonego w chwili popełnienia zarzucanego mu czynu lub w czasie postępowania jest wyłączona albo w znacznym stopniu ograniczona.
Podsumowanie
Reasumując, dochodzenie nie może być prowadzone w warunkach opisanych w powyższym punkcie, a także wówczas gdy:
- sprawę ma prowadzić Sąd Okręgowy jako sąd pierwszej instancji,
- sprawa dotyczy przestępstw określonych w kodeksie karnym w art. 155, art. 156 § 2, art. 157a § 1, art. 164 § 2, art. 165 § 2, art. 168, art. 174 § 2, art. 175, 181-184, 186, 201, art. 231 § 1 i 3, art. 233 § 1 i 4, art. 240 § 1, art. 250a § 1-3, art. 265 § 3 oraz w rozdziale XXXVI i XXXVII,
- sprawa dotyczy czynu zagrożonego karą powyżej 5 lat pozbawienia wolności,
- sprawa dotyczy przestępstwa przeciwko mieniu, które zagrożone jest karą nieprzekraczającą 5 lat pozbawienia wolności, ale wartość przedmiotu przestępstwa albo szkoda wyrządzona lub grożąca przekracza 100.000 zł.
W pozostałych sprawach dochodzenie może być prowadzone.
Zobacz serwis: Prawo karne