Porozumienie rodzicielskie istotnym dokumentem w sprawie rozwodowej

Agnieszka Jakubowska-Gregier
Adwokat
rozwiń więcej
Porozumienie rodzicielskie istotnym dokumentem w sprawie rozwodowej / ShutterStock

Jaką rolę w sprawie rozwodowej odgrywa porozumienie rodzicielskie? Co powinno się znaleźć w takim dokumencie? Co w przypadku niewywiązywania się stron z porozumienia?

Porozumienie rodzicielskie. Jaka jest jego rola w sprawie rozwodu?

Rozwiązanie małżeństwa przez rozwód, orzekane przez sąd, obejmuje nie tylko kwestie dotyczące małżonków, ale również małoletnich dzieci, takie jak władza rodzicielska, miejsce zamieszkania, kontakty oraz alimenty. Obecnie sąd, orzekając rozwód, może zasadniczo:

  1. pozostawić władzę rodzicielską obojgu rodzicom, jeżeli przedstawili oni pisemne porozumienie rodzicielskie dotyczące sposobu wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywania kontaktów z dzieckiem po rozwodzie.
  2. w przypadku braku takiego porozumienia, rozstrzygnąć o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywania kontaktów z dzieckiem po rozwodzie.

Dlaczego porozumienie rodzicielskie jest istotnym dokumentem w sprawie rozwodowej?

Porozumienie rodzicielskie odgrywa istotną rolę w sprawie rozwodowej, ponieważ reguluje kwestie związane z opieką i wychowaniem dzieci w przypadku rozwodu lub separacji. Stanowi ono plan wychowawczy, mający na celu zapobieganie konfliktom rodziców w przyszłości oraz zapewnienie stabilności i bezpieczeństwa dziecka. Choć porozumienie rodzicielskie wynika z negocjacji rodziców w zakresie opieki nad dzieckiem, podlega ono kontroli sądu. Jeśli propozycje rodziców nie są zgodne z dobrem dziecka, sąd nie powinien zaakceptować takiego planu.

Co w sytuacji niewywiązywania się z porozumienia rodzicielskiego?

Warto zaznaczyć, że ustawodawca nie przewidział żadnej sankcji za niewywiązywanie się stron z porozumienia rodzicielskiego. Nie przewidział również żadnej kontroli przestrzegania porozumienia w ramach postępowania wykonawczego. Jeśli ustalenia z porozumienia rodzicielskiego nie zostały uwzględnione w wyroku rozwodowym, na przykład w zakresie kontaktów czy alimentów, porozumienie w tym zakresie nie może być egzekwowane drogą sądową lub w postępowaniu egzekucyjnym. Nie jest również dopuszczalne, aby treść porozumienia stanowiła załącznik do wyroku rozwodowego. Nawet jeśli porozumienie jest uznane za miarodajne dla określenia sposobu wykonywania władzy rodzicielskiej i kontaktów z dzieckiem, sąd powinien przenieść jego treść do sentencji wyroku. Porozumienie nie może być traktowane jak ugoda, a więc nie prowadzi do umorzenia postępowania ani nie stanowi tytułu egzekucyjnego (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 15 września 2020 roku, sygn. akt V ACa776/18, LEX).

Ważne

Pomimo braku bezpośrednich sankcji za niewywiązywanie się przez jednego z rodziców z porozumienia rodzicielskiego, takie działanie może wiązać się z określonymi konsekwencjami. Przede wszystkim może stanowić podstawę do zmiany orzeczenia o władzy rodzicielskiej. Ponadto, jeśli jeden z rodziców nie przestrzega porozumienia, co prowadzi do naruszenia dobra dziecka, sąd może wydać odpowiednie zarządzenie zgodnie z art. 109 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Co powinno określać porozumienie rodzicielskie?

Porozumienie powinno jasno określać kwestie dotyczące opieki nad dzieckiem, takie jak miejsce zamieszkania dziecka po rozwodzie, harmonogram czasu spędzanego z każdym z rodziców oraz zasady dotyczące kontaktu telefonicznego czy internetowego. Ważne jest uwzględnienie codziennych potrzeb dziecka, takich jak czas spędzany między szkołą a domem, czas wolny, wakacje i święta.

Porozumienie może także zawierać uzgodnienia dotyczące alimentów na rzecz dziecka. Powinno precyzować, kto będzie płacił alimenty, w jakiej wysokości oraz jakie wydatki będą objęte tymi alimentami. Mogą to być koszty związane z edukacją, opieką zdrowotną, odzieżą, żywnością i innymi potrzebami dziecka.

Porozumienie rodzicielskie powinno uwzględniać również zasady dotyczące podejmowania decyzji w sprawach ważnych dla dziecka. Należy określić, jakie kwestie wymagają wspólnego konsultowania się między rodzicami, takie jak wybór szkoły, decyzje medyczne czy religijne, oraz jakie decyzje mogą być podejmowane przez jednego z rodziców samodzielnie.

Dodatkowo, porozumienie rodzicielskie może zawierać postanowienia dotyczące komunikacji i współpracy między rodzicami w celu zapewnienia harmonijnego rozwoju dziecka. Może to obejmować zasady dotyczące wspólnego uczestnictwa w ważnych wydarzeniach związanych z życiem dziecka, jak również ustalenie sposobu rozstrzygania ewentualnych sporów.

Warto zaznaczyć, że treść porozumienia nie musi być rozbudowana. Jej obszerność zależy od poziomu współpracy i zaufania rodziców do siebie.

Podsumowanie

Porozumienie rodzicielskie jest ważnym dokumentem, który reguluje kwestie związane z opieką i wychowaniem dzieci w przypadku rozwodu lub separacji. Jest to narzędzie, które ma na celu ochronę interesów dzieci i zapewnienie stabilności ich życia po rozwodzie. Przy sporządzaniu porozumienia, rodzice powinni uwzględnić kwestie takie jak opieka nad dzieckiem, alimenty, podejmowanie decyzji oraz komunikację między sobą. Przyjęcie takiego porozumienia przez sąd pozwala na zapewnienie jasnych zasad dotyczących wychowania dziecka i minimalizuje potencjalne konflikty w przyszłości.

Polecamy: „Uprawnienia rodziców w pracy. Poradnik pracodawcy 2023”

 

oprac. Wioleta Matela-Marszałek
rozwiń więcej
Prawo
Urlop regeneracyjny dla każdego. Trzy miesiące płatnego wolnego po spełnieniu prostych warunków. Od kiedy będzie można korzystać?
24 gru 2025

Od kiedy pracownicy skorzystają z urlopu regeneracyjnego? Aż 3 miesiące wolnego dla każdego pracownika co 7 lat. Czy te rozwiązania mają szansę wejść w życie już w 2026 roku, czy trzeba będzie na nie czekać do 2027 roku?

Od stycznia 2026 roku już 600 plus na dentystę. Dla każdego, kto opłaca składkę zdrowotną. Ale czy wiesz, jak skorzystać?
24 gru 2025

W listopadzie 2025 r. wskaźnik inflacji rok do roku wyniósł 2,5%. Jednak czy domowe budżety to odczuwają? Warto pamiętać o tym, że można dbać o nie na różne sposoby. Jednym z nich jest korzystanie z usług oferowanych przez NFZ w ramach opłacanej składki zdrowotnej.

Skarga do WSA przez e-Doręczenia jest skuteczna – przełomowe orzeczenie NSA
23 gru 2025

Naczelny Sąd Administracyjny rozwiał wątpliwości dotyczące wnoszenia skarg do wojewódzkich sądów administracyjnych za pośrednictwem systemu e-Doręczeń. W serii postanowień z października i listopada 2025 r. NSA potwierdził, że taka forma jest w pełni skuteczna, mimo że przepisy p.p.s.a. nie wskazują wprost tego kanału komunikacji.

Niespodzianka dla kierowców przed świętami – obligatoryjna konfiskata pojazdu, która ma poprawić bezpieczeństwo na drogach. Prezydent podpisał ustawę
25 gru 2025

W dniu 22 grudnia 2025 r. Prezydent Karol Nawrocki złożył swój podpis pod ustawą, która ma poprawić bezpieczeństwo na polskich drogach. Ustawa wprowadza m.in. nowe rozwiązania w zakresie przepadku pojazdów mechanicznych, w tym reguluje zupełnie nowe okoliczności, w których policja dokona konfiskaty samochodu (a w dalszej kolejności – sąd będzie mógł, a w określonych przypadkach – musiał orzec przepadek pojazdu).

Niedobrze u niepełnosprawnych. Źle z Wytycznymi, świadczeniem wspierającym, kwotami świadczeń [List]
22 gru 2025

Do redakcji Infor.pl stale wpływają listy od osób niepełnosprawnych rozczarowanych praktyką przyznawania świadczeń dla nich w ostatnich latach. Główny zarzut dotyczy wysłania w grudniu 2024 r. przez przedstawicieli rządu Wytycznych do WZON, które zmodyfikowały (kwotowo w dół) zasady przyznawania świadczenia wspierającego. W opinii osób niepełnosprawnych ci z nich, którzy są w wieku 75+, niewidomi, niesłyszące oraz poruszający się na aktywnych wózkach mają limity punktów poziomu potrzeby wsparcia, co zmniejsza wartość świadczenia wspierającego (albo pozbawia go). Hipotezę tą potwierdza wprost dokument Wytycznych ujawniony przez Infor.pl w odniesieniu do osób niepełnosprawnych w wieku 75+. Obecnie czekamy na wynik interwencji RPO w odniesieniu do pozostałych grup wskazywanych jako pokrzywdzone Wytycznymi. W artykule kolejny list osoby niepełnosprawnej w tej sprawie.

Te sklepy mogą być otwarte w Wigilię w 2025 roku. W jakich zawodach poza handlem praca jest dozwolona w Wigilię i inne święta? Jakie kary grożą pracodawcom?
24 gru 2025

W 2025 roku Wigilia po raz pierwszy będzie dniem wolnym od pracy. Kodeks pracy przewiduje jednak sytuacje, w których praca w niedziele i święta, w tym w Wigilię, jest dozwolona. Które sklepy będą otwarte w Wigilię?

Koniec taniego wykupu mieszkań komunalnych? W Sejmie praca wre nad nowymi przepisami, wejdą w 2027 r.
22 gru 2025

Miliony Polaków przez lata wykupywały mieszkania komunalne za ułamek ich wartości. Teraz to się skończy. Sejm pracuje nad ustawą, która zakaże gminom udzielania wysokich zniżek przy sprzedaży lokali. Zmiany mają wejść w życie latem 2027 roku. Sprawdź, co to oznacza dla najemców, seniorów i samorządów – oraz dlaczego politycy chcą zatrzymać wyprzedaż publicznego zasobu mieszkaniowego.

Wyjaśniamy dlaczego PZON i WZON usuwają punkt 7 wskazań w orzeczeniu o niepełnosprawności. To przez przepisy
22 gru 2025

Przepisy nakazują sprawdzić lekarzowi, czy osoba niepełnosprawna umie się ubrać, umyć oraz czy może wyjść na zewnątrz mieszkania. Jeżeli tak, to lekarz musi ją uznać za samodzielną i niepotrzebującą stałej opieki. Wyklucza to możliwość przyznania pkt 7 we wskazaniach do orzeczenia o niepełnosprawności (stopień znaczny). Sprawdzenie dotyczy zdolności faktycznej, a nie stanu zdrowia. Ta procedura wynika z rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Do redakcji Infor.pl docierają informacje z całej Polski o nagminnym odbieraniu przez WZON i PZON pkt 7. Nie wynika to w naszej ocenie ze zmian w prawie w ostatnich kilkunastu miesiącach. To prawdopodobnie efekt przyjęcia przez PZON-y restrykcyjnej wykładni i skrajnie niekorzystnej dla osób niepełnosprawnych przepisów obowiązujących od dekad. Odebranie pkt 7 oznacza, że osoba niepełnosprawna nie wymaga ciągłej opieki, a jej opiekun nie otrzyma świadczenia pielęgnacyjnego (w 2026 r. 3386 zł miesięcznie - podwyżka o 99 zł do 2025 roku (3287 zł). Problem dotyczy przede wszystkim dzieci autystycznych, które w wieku 4-6 lat otrzymywały czasowo pkt 7, a przy ponownym stanięciu na komisji PZON w wieku np. 8 lat są pozbawiane pkt 7 - rodzice nie rozumieją jak to możliwe przy niezmienionym stanie zdrowia ich dziecka. Odpowiedź jest bardzo prosta - Wasze dzieci umieją się w wieku 8 lat samodzielnie ubrać i wykąpać, a kiedy miały 4 lata orzecznicy przyjmowali, że wymagają Waszej pomocy.

Aplikacja "Schrony" pokazuje gdzie się ukryć. Czy będzie rozbudowana?
22 gru 2025

Aplikacja "Schrony" uruchomiona w poprzednim roku pokazuje gdzie się ukryć. Można w niej sprawdzić rozmieszenie miejsc schronienia dla ludności. Najwięcej schronów i ukryć znajduje się na Śląsku i Mazowszu. Czy aplikacja będzie rozbudowana?

Wigilia wolna od pracy w praktyce nie dla wszystkich pracowników. Oto dlaczego szef-pracoholik jest groźny dla całej firmy
22 gru 2025

Zgodnie z przepisami od 2025 roku 24 grudnia jest w Polsce dniem ustawowo wolnym od pracy. Wolna Wigilia przez wielu jest oceniana jako gest troski o pracowników, ukłon w stronę work-life balance i odpowiedź na realne potrzeby ludzi. W publicznej debacie jednak rzadko mówi się to tym, jak ta decyzja wpływa na liderów. Bo choć zespoły szybciej myślą o barszczu i choince, dla kadry zarządzającej święta to często jeden z najbardziej intensywnych i obciążających momentów w roku. To właśnie liderzy wykonują w tym czasie ogromną, niewidzialną pracę.

pokaż więcej
Proszę czekać...