Czy można mówić o przegranej sprawie w kościelnym procesie małżeńskim?

dr Arletta Bolesta
Adwokat kościelny
rozwiń więcej
Czy można mówić o przegranej sprawie w kościelnym procesie małżeńskim? / Fot. Fotolia
W kościelnym procesie małżeńskim często dochodzi do wyroków negatywnych, czyli takich kiedy nie stwierdzono nieważności małżeństwa. Czy można mówić zatem o przegranej sprawie?

Tak o wygranej, jak i o przegranej nie powinno się mówić, naturalnie pomijając czysto emocjonalne podejście do swojej sprawy i w swojej sprawie, bowiem wówczas takie zachowanie wydaje się zrozumiałe.

Celem kościelnego procesu o orzeczenie nieważności zawiązku małżeńskiego jest nie tyle odpowiedź na zasadnicze pytanie: czy małżeństwo zostało nieważnie zawarte? Lecz przez to pytanie celem jest dotarcie do prawdy obiektywnej o stanie związku, albowiem co najmniej w chwili jego powstawania mogło ono już być nieważne z przyczyn podanych przez prawodawcę. Przyczyny te (tytuły prawne) są powszechnie znane, nie są gdzieś zawoalowaną treścią, stąd „tworzenie” ich po zawarciu związku nie może być podstawą do orzeczenia jego nieważności, a skoro tak, to nie służą tak pojętemu wygraniu swojej sprawy. Aby lepiej to zrozumieć warto posłużyć się jednym z przykładów, chociażby kwestią choroby psychicznej, podpadającą pod niezdolność natury psychicznej wymienionej w Kodeksie Prawa Kanonicznego w kan. 1095 nr 3. Aby orzec na jej podstawie nieważność małżeństwa istnieje wymóg udowodnienia jej istnienia co najmniej w chwili zawierania związku, zaś celem kościelnego procesu małżeńskiego będzie potwierdzenie tegoż faktu przez udowodnienie.

Zobacz również: Nietypowe rozwiązania w kościelnym procesie małżeńskim

Pierwszym etapem jest potwierdzenie-udowodnienia, aby tym sposobem podać argumentację za tym, iż „zasługą” żadnej ze stron nie będzie istnienie jakiegoś rodzaju niezdolności. Natomiast jedyną zasługą będzie prośba o wszczęcie procesu właśnie z tej a nie innej przyczyny. Dotyczy to każdego tytułu, stąd konieczna jest ich znajomość. Zdarza się, iż proces przebiega na podstawie nie takiej przyczyny, jaka winna zostać podniesiona, gdyż strony tak mylnie sądziły. Wówczas można mówić o swoistego rodzaju przegraniu, co jednak przy zasadności istnienia innych tytułów do danej sprawy, można mimo wszystko naprawić.

Analogicznie, skoro nie powinno mówić się o przegranej, tak również nie powinno mówić się o „wygranej”. Nie będzie zasługą stron istnienie takiego a nie innego stanu faktycznego, stąd nie będą ani „zwycięzcami”, ani „winnymi” i to niezależnie od tego też po czyjej stronie należy upatrywać przyczynę pozytywnego wyroku.

Należy wiedzieć, iż przez podkreślenie właśnie stanu faktycznego, stanu obiektywnego trudno jest mówić o „winie” w znaczeniu powszechnie stosowanym.

Zobacz: "Wina" stron w kościelnym procesie małżeńskim

Skoro tak przedstawia się sytuacja to można postawić dosyć kontrowersyjne pytanie o sens podjęcia starania o stwierdzenie nieważności swojego małżeństwa. Takie pytanie może pozostawać w związku ze źle pojętym rozumieniem prawdy obiektywnej. W końcu może pozostawać w związku z pewną obojętnością, typu: „że skoro chodzi o dojście do prawdy obiektywnej to ona sama się obroni, a każdy wie, że mój pierwszy związek jest nieważny”. Nic bardziej mylnego. Pomijając płaszczyznę moralną, to właśnie przez podjęcie prawnych kroków i to właściwych nie obserwuje się jakiegoś zniechęcenia, a wręcz dążenie do potwierdzenia stanu faktycznego/prawdy.

Jak to powyżej zostało już stwierdzone, na pewno można przytoczyć też inną argumentację, bowiem nie można całkowicie odrzucać argumentów strony przeciwnej, a wręcz odwrotnie, warto byłoby się w nie wsłuchać i przeanalizować. O „przegranej” można mówić wtedy, gdy zabrakło wiedzy i przykładowo, zamiast wyjść z propozycją tej właściwej przyczyny, zaproponowana została zupełnie inna - zamiast opisać na podstawie odpowiednich faktów właściwą przyczynę, uwaga skoncentrowana została na zbytecznych zdarzeniach.

Zobacz też: Stwierdzenie nieważności małżeństwa – jak rozpocząć?

Prawo
Spór w rządzie o bon energetyczny. MRPiPS występuje przeciwko stosowaniu zasad z dodatku osłonowego
29 kwi 2024

Chodzi o koncepcję wypłaty bonu energetycznego. Ministerstwo klimatu przeniosło do przepisów o bonie energetycznym znane wszystkim zasady z ustawy o dodatku osłonowym.  Oznacza to konieczność rozpatrzenia przez gminy 3 - 4,5 mln wniosków o bon energetyczny (i sprawdzenie dochodów każdego wnioskodawcy. W taki sposób jak to znamy z dodatku osłonowego.

Jak błąd we wniosku 800 plus wpływa na termin 30 kwietnia? Masz jeszcze czas na poprawę
29 kwi 2024

Jak błąd we wniosku o 800 plus wpływa na termin złożenia wniosku? Czy złożenie wniosku z błędem do 30 kwietnia uznaje się za złożenie wniosku w terminie czy po terminie? Najczęstsze błędy są w numerze rachunku bankowego i peselu dziecka. Jest jeszcze czas na poprawę błędów. Sprawdź poprawność danych we wniosku na PUE ZUS.

Projekt szkoły międzypokoleniowej ruszy jesienią 2024 r. Szkoły będą otwarte na zajęcia z udziałem seniorów i integrację międzypokoleniową
29 kwi 2024

Projekt "Szkoła międzypokoleniowa" oznacza otwarcie szkół na zajęcia z udziałem seniorów i integrację międzypokoleniową. - Od jesieni 2024 roku rozpoczynamy działania na rzecz szkoły międzypokoleniowej, szkoły otwartej, w której edukacja polega na włączaniu osób starszych - zapowiedziała ministra edukacji Barbara Nowacka w Europejski Dzień Solidarności Międzypokoleniowej.

Nie masz flagi na 2 maja? Sprawdź, gdzie możesz się po nią zgłosić w Warszawie
29 kwi 2024

W czwartek 2 maja obchodzimy Dzień Flagi RP, z tej okazji na warszawskim Ursynowie pracownicy urzędu będą rozdawali mieszkańcom flagi Rzeczypospolitej Polskiej i Unii Europejskiej. 

Niedziela handlowa - Polacy podzieleni ws. handlu w niedzielę. Jest projekt ustawy łagodzącej ograniczenie
28 kwi 2024

Dzisiaj, 28 kwietnia jest niedziela handlowa. Z przeprowadzonych badań wynika, że Polacy są mocno podzieleni w sprawie handlu w każdą niedzielę. Jest też projekt ustawy łagodzącej ograniczenie i dopuszczającej dwie niedziele handlowe w miesiącu.

Służby mundurowe: Rząd nie przywrócił emerytur. Ale ustanowił pełnomocnika do Spraw Postępowań Administracyjnych
28 kwi 2024

Politycy, zwycięskiej w dniu 15 października 2023 r. koalicji, obiecali: „Przywrócimy emerytom mundurowym prawa nabyte – uprawnienia emerytalne odebrane im z naruszeniem powszechnych norm prawa.“ (konkret 77 w programie wyborczym KO). Obietnica ta na pewno nie zostanie zrealizowana przed wyborami do Parlamentu Europejskiego. Co potem?

Papież Franciszek: nie zostawiajcie seniorów samych, nie wystarczą programy pomocy
27 kwi 2024

Papież Franciszek zaapelował, by nie pozostawiać osób starszych samych. Nie wystarcza opracowanie „programów pomocy” - mówił w sobotę podczas spotkania z 6 tysiącami seniorów i wnuków w Watykanie. Opowiadał o swoim dzieciństwie w Argentynie, spędzonym z dziadkami - włoskimi imigrantami.

Ubezpieczenie zdrowotne bezrobotnych bez rejestracji w PUP? Państwo woli przepłacać
28 kwi 2024

Od kilku lat jest zgłaszany postulat przyznania (na koszt państwa) ubezpieczenia zdrowotnego osobom bezrobotnym (na okres kilku miesięcy po jej utracie). Nie zostanie zrealizowany przez rząd w 2024 r. (i prawdopodobnie do końca bieżącej kadencji Sejmu).

Zaskoczenie przed majówką. Lepiej nie wchodzić do lasów obok Trójmiasta - zalecenie pomorskiego lekarza weterynarii
26 kwi 2024

W dniu 26 kwietnia 2024 r. pomorski lekarz weterynarii zalecił, aby nie wchodzić do trójmiejskich lasów. Powodem jest wykrycie u martwych dzików wirusa afrykańskiego pomoru świń (ASF).

Nie będzie widać naszego adresu IP. Schowa go Google. Reklamodawcy nas nie znajdą? Privacy Sandbox zamiast cookies
28 kwi 2024

Realizowany przez Google projekt Privacy Sandbox, który domyślnie ma zastąpić pliki cookies, ma na celu ochronę prywatności użytkowników w sieci. Tym razem Google chce schować nasz adres IP, przez co reklamodawcy nie namierzą naszej lokalizacji. Czy będzie lepiej? Według niektórych regulatorów niekoniecznie, bo rozwiązanie proponowane przez Google będzie „preferowało rozwiązania reklamowe technologicznego giganta”. 

pokaż więcej
Proszę czekać...