- Koszty stałe
- Dodatkowe koszty, które mogą się pojawić w trakcie sprawy rozwodowej
- Kto ponosi koszty sprawy rozwodowej?
Koszty stałe
Składając pozew o rozwód należy liczyć się z opłatą sądową w wysokości 600 zł. Jeżeli sąd zająłby się dodatkowo kwestią podziału majątku małżonków, to należy się liczyć z dodatkową opłatą sądową 300 zł w przypadku zgodnego podziału majątku lub 1.000 zł w przypadku spornego podziału majątku. Trzeba jednak wspomnieć, że sądy rzadko zajmują się podziałem majątku w praktyce tylko wtedy, gdy małżonkowie doszli do porozumienia wypracowując wspólne stanowisko, a sama kwestia podziału majątku nie spowoduje nadmiernej zwłoki w rozpoznaniu sprawy. Jeżeli w pozwie o rozwód dodatkowo wnosimy o eksmisję małżonka ze wspólnie zajmowanego mieszkania taki wniosek wymaga opłaty sądowej w wysokości 200 zł.
W trakcie procesu pojawiają się opłaty za tzw. zabezpieczenie roszczenia np. kontakty z dzieckiem zmiana wysokości alimentów. Wówczas za każdy taki wniosek ponosimy opłatę w wysokości 100 złotych. Przy czym wniosek o zabezpieczenie, w którym roszczeń dochodzi strona uprawniona do alimentów jest wolny od opłat sądowych. Stanowi o tym art. 96 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Nie ma znaczenia czy dochodzimy alimentów na dziecko czy byłego małżonka.
Jeżeli w postępowaniu o rozwód stronę reprezentuje adwokat lub radca prawny należy uiścić opłatę skarbową od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł do właściwego urzędu miasta.
Dodatkowe koszty, które mogą się pojawić w trakcie sprawy rozwodowej
Na wysokość kosztów rozwodu mogą wpłynąć opłaty związane z przeprowadzeniem konkretnych dowodów. Tak jest z opinią tzw. OZSS, czyli Opiniodawczego Zespołu Sądowych Specjalistów, której koszt jest różny i wynosić może ok. 500-2.000 zł. Sąd przeprowadza taki dowód z reguły na wniosek stron w sytuacji, gdy strony mają małoletnie dzieci i nie wiadomo, czy rozwód nie wpłynie negatywnie na ich dobro lub w sytuacji, gdy rodzice pozostają w sporze o władzę rodzicielską oraz o częstotliwość kontaktów z dziećmi czy też ustalenie, z którym z rodziców ma mieszkać dziecko.
Zdarza się, że sąd zarządza wykonanie wywiadu środowiskowego przez kuratora rodzinnego, który ma sprawdzić w jakich warunkach wychowuje się dziecko, jaka atmosfera panuje w domu. Koszt wywiadu opiewa zazwyczaj na kilkadziesiąt złotych przeważnie około 80-100 złotych.
Jeżeli sąd skieruje strony do mediacji (na co strony muszą wyrazić zgodę) czyli podjęcia rozmów ugodowych mających na celu polubowne załatwienie sprawy przy udziale mediatora koszt mediacji w zależności od ilości spotkań może wynieść kilkaset złotych (ok. 500) na co składają się: udział mediatora, koszty przejazdu, koszt wynajmu Sali na spotkanie.
Wśród dodatkowych kosztów należy wyszczególnić koszt adwokata czy też radcy prawnego. Nie ma oczywiście obowiązku posiadania adwokata czy radcy prawnego na sprawie rozwodowej, niemniej jednak rozwody bez udziału profesjonalnych pełnomocników są rzadkością i zdarzają się w zasadzie w sytuacji, gdy strony mają wspólne stanowiska. W pozostałych przypadkach, gdy sporna jest wina w rozkładzie pożycia małżonków, wysokość alimentów, władza rodzicielska czy kontakty ewentualnie którakolwiek z tych płaszczyzn taki pełnomocnik będzie w stanie opracować strategię działania w tym zgłosić stosowne dowody do sprawy, a przede wszystkim służyć klientowi profesjonalną pomocą prawną opartą na wiedzy i doświadczeniu w podobnych sprawach.
Rynek usług prawniczych jest szeroki, a honorarium adwokata czy radcy prawnego zależne od etapu sprawy, stopnia skomplikowania oraz tego co chcemy uzyskać. Z perspektywy profesjonalnego pełnomocnika pomoc prawna w sprawie o rozwód to wiele czynności, przede wszystkim zaznajomienie się ze stanem faktycznym, przygotowanie pozwu, udział w rozprawach, które nierzadko trwają kilka godzin, tworzenie wniosków o zabezpieczenie, tworzenie zażaleń i innych pism procesowych, dodatkowe spotkania w kancelarii, kontakt telefoniczny, mailowy z Klientem, czas trwania sprawa (jeżeli strony są skłócone i pojawia się wiele dowodów w postaci świadków, to sprawa rozwodowa może się wydłużać). Ilość bez wątpienia wpływa na wysokość honorarium adwokata czy też radcy prawnego.
Kto ponosi koszty sprawy rozwodowej?
Według ogólnej zasady zawartej w Kodeksie postępowania cywilnego koszty ponosi ten, kto przegrywa sprawę. O kosztach sąd orzeka dopiero w wyroku. Opłatę sądową 600 zł ponosi strona, która składa pozew. Dopiero jeśli wygra, to druga strona musi mu ją zwrócić. Strona przegrywająca płaci za adwokata czy też radcę prawnego strony przeciwnej, ale uwaga pamiętać należy, że zasądzane przez sąd koszty prawnika równe są 720 zł (w szczególnie zawiłych i długotrwałych sprawach sąd może zasądzić wielokrotność tej sumy – maksymalnie do 4.320 zł.
Przy orzeczeniu rozwodu z winy obu stron koszty dzielone powinny być na pół. Każdy też płaci wówczas za swojego prawnika. Jeżeli rozwód kończy się nieorzekaniem o winie, wówczas Sąd zwraca połowa opłaty od pozwu (300 zł), a były małżonek powinien zwrócić nam 150 zł. Za opinię OZSS strony mogą zapłacić po połowie lub płaci ten, kto wnosił o sporządzenie takiej opinii (sąd może obciążyć strony zaliczką na poczet takiej opinii).
Jeżeli sytuacja materialna strony jest ciężka wówczas może ona składać wniosek o zwolnienie od ponoszenia kosztów sądowych lub o przyznanie adwokata lub radcy prawnego z urzędu.