Jak zapłacić podatek od spadku otwartego przed 1 stycznia 2007r.?

Leszek Syguła
rozwiń więcej
Płacąc podatek od spadku możemy skorzystać z wielu zwolnień.
Niniejszy poradnik poprowadzi cię przez czynności niezbędne do zapłacenia podatku od spadków i darowizn, jeśli otwarcie spadku nastąpiło przed 01.01.2007 r. lub nie należysz do grona najbliższych zmarłego - zwolnionych od podatku. Porada dotyczy również tych, którzy powinni być od podatku zwolnieni, jednak z różnych przyczyn nie zdołali ze zwolnienia skorzystać.

Nabycie spadku przez:

  • najbliższych członków rodziny przed 1 stycznia 2007 r.,
  • najbliższych członków rodziny po 1 stycznia 2007 r.,
    którzy spóźnili się ze złożeniem zgłoszenia SD-Z1,
  • pozostałych spadkobierców.


I. Uwagi ogólne

Nowelizując ustawę o podatku od spadków i darowizn ustawodawca postanowił, że spadki nabyte przez

  • najbliższych członków rodziny do dnia 1 stycznia 2007 r. (decyduje data śmierci),
  • najbliższych członków rodziny od dnia 1 stycznia 2007 r., którzy nie złożyli zgłoszenia SD-Z1,
  • pozostałych spadkobierców,

nie korzystają ze zwolnienia i pozostają opodatkowane według „starych” zasad

Opodatkowane jest nabycie rzeczy i praw majątkowych, których wartość przekracza:

  • 9.637 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej,
  • 7.276 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej,
  • 4.902 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.

Do I grupy podatkowej zaliczamy

  • małżonka,
  • zstępnych (np. syn, córka, wnuki),
  • wstępnych (np. matka, ojciec, dziadkowie),
  • pasierba,
  • zięcia,
  • synową,
  • rodzeństwo,
  • ojczyma,
  • macochę i
  • teściów.

Do II grupy podatkowej zaliczamy:

  • zstępnych rodzeństwa (np. siostrzeniec, bratanek),
  • rodzeństwo rodziców (np. wuj, ciotka),
  • zstępnych i małżonków pasierbów,
  • małżonków rodzeństwa (np. mąż siostry) ,
  • rodzeństwo małżonków (np. brat żony),
  • małżonków rodzeństwa małżonków (np. mąż siostry męża),
  • małżonków innych zstępnych (np. żona wnuka).

Trzecia grupa podatkowa to pozostali nabywcy.

Zobacz również: Podatek od spadków i darowizn - jakie są grupy podatkowe

Opodatkowana jest czysta wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów, według następującej skali:


Tabela 1. Skala podatku od spadków i darowizn.

Kwoty nadwyżki w zł

Podatek wynosi

ponad

do

1) od nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej

10.278

3 %

10.278

20.556

308 zł 30 gr i 5 % nadwyżki ponad 10.278 zł

20.556

822 zł 20 gr i 7 % nadwyżki ponad 20.556 zł

2) od nabywców zaliczonych do II grupy podatkowej

10.278

7 %

10.278

20.556

719 zł 50 gr i 9 % od nadwyżki ponad 10.278 zł

20.556

1.644 zł 50 gr i 12 % od nadwyżki ponad 20.556 zł

3) od nabywców zaliczonych do III grupy podatkowej

10.278

12 %

10.278

20.556

1.233 zł 40 gr i 16 % od nadwyżki ponad 10.278 zł

20.556

2.877 zł 90 gr i 20 % od nadwyżki ponad 20.556 zł

Źródło: art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 z późn. zm.)

Przykłady – obliczanie podatku od spadków.


Przykład 1

Grupa podatkowa I – syn nabywa czystą wartość spadku w wysokości 100.000 zł. Kwota wolna od podatku w I grupie podatkowej wynosi 9.637 zł.


Obliczenie podatku:

100.000 zł – 9.637 zł = 90.363 zł

90.363 zł – 20.556 zł = 69.807 zł

69.807 zł x 7 % = 4.886,49 zł + 822,20 zł = 5.708,69 zł

Kwota podatku po zaokrągleniu do pełnych złotych 5.709 zł.


Przykład 2

Grupa podatkowa II – siostrzeniec nabywa czystą wartość spadku w wysokości 22.276 zł. Kwota wolna od podatku w II grupie podatkowej wynosi 7.276 zł.


Obliczenie podatku:

22.276 zł – 7276 zł = 15.000 zł

15.000 zł – 10.278 zł = 4.722 zł

4.722 zł x 9 % = 424,98 zł + 719,50 zł = 1.144,48 zł

Kwota podatku po zaokrągleniu do pełnych złotych 1.144 zł.


Przykład 3

Grupa podatkowa III – osoba obca nabywa czystą wartość spadku w wysokości 10.000 zł. Kwota wolna od podatku w III grupie podatkowej wynosi 4.902 zł.


Obliczenie podatku:

10.000 zł – 4.902 zł = 5.098 zł

5.098 zł x 12 % = 611,76

Kwota podatku po zaokrągleniu do pełnych złotych 612 zł.


II. Pobierz aktualny formularz


Druk zeznania o nabyciu praw i rzeczy majątkowych SD-3 dostępny jest na stronie internetowej Ministerstwa Finansów oraz w siedzibie każdego urzędu skarbowego.

III. Wypełnij formularz

Po zapoznaniu się z zeznaniem wypełnij je – możesz stosować się do przedstawionego wzoru.

Wzór wypełnionego zeznania SD-3

Jeżeli spadek nabyło kilka osób, można złożyć jedno zeznanie SD-3 wraz z załącznikami SD-3/A dla pozostałych spadkobierców. To znaczenie ułatwia i przyśpiesza pracę.

Wzór wypełnionej informacji SD-3A

IV. Jakie są najczęstsze błędy ?


Najczęściej popełniane błędy podczas wypełniania formularza to:

  • wpisanie w pozycji nr 1 NIP-u zmarłego, zamiast spadkobiercy,
  • wpisanie w pozycji nr 4 daty wypełnienia zeznania, a nie daty uprawomocnienia się postanowienia stwierdzającego nabycie spadku,
  • brak wypełnienia wszystkich pól w części B (Twoich danych) i w części C (danych osoby zmarłej),
  • brak podania w części F wielkości rzeczy i praw majątkowych, których właścicielem był zmarły (a nie wielkości nabytych przez Ciebie),
  • brak wpisania w części F miejsca położenia rzeczy i ich wartości,
  • brak wpisania w pozycji 87 wielkości nabytego przez Ciebie udziału (co do zasady określona ona jest w postanowieniu sądu),
  • brak podpisu w pozycji nr 97.

Zobacz również: Kiedy nie trzeba płacić podatku od spadków i darowizn?

V. Dokumenty dołączane do formularza


Twoim obowiązkiem jest dołączenie do formularza dokumentów mających wpływ na określenie podstawy opodatkowania. Ich rodzaj uzależniony jest od składników spadku. Jeżeli w jego skład wchodzi np

  • nieruchomość zabudowana budynkiem mieszkalnym – należy dołączyć odpis z księgi wieczystej, decyzję w sprawie wymiaru podatku od nieruchomości, wypis z rejestru gruntów,
  • lokal mieszkalny – należy dołączyć odpis z księgi wieczystej, decyzję w sprawie wymiaru podatku od nieruchomości,
  • własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego – należy dołączyć przydział lokalu ze spółdzielni, ewentualnie księgę wieczystą, jak jest założona,
  • samochód, motocykl, ciągnik, przyczepa – należy dołączyć kserokopię dowodu rejestracyjnego,
  • lokaty, akcje, obligacje – należy dołączyć zaświadczenie o wysokości oszczędności wraz z odsetkami lub zaświadczenie z biura maklerskiego.

VI. Złóż wypełniony formularz w urzędzie skarbowym


Po wypełnieniu zeznania dostarcz je wraz z wszystkimi załącznikami do urzędu skarbowego.

Pamiętaj, weź potwierdzenie złożenia zeznania, na wypadek ewentualnych sporów.


Organ podatkowy właściwy do złożenia zgłoszenia uzależniony jest od składników spadku. I tak jeżeli:

  • przedmiotem spadku są nieruchomości położone w terytorialnym zasięgu działania jednego naczelnika urzędu skarbowego - urząd skarbowywłaściwywedług miejsca położenia nieruchomości
  • przedmiotem nabycia są nieruchomości lub prawa majątkowe i jednocześnie inne prawa majątkowe lub rzeczy ruchome, a nieruchomości są położone w terytorialnym zasięgu działania jednego naczelnika urzędu skarbowego - urząd skarbowywłaściwy według miejsca położenia nieruchomości


W pozostałych przypadkach zeznanie składamy według ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy

Przykłady – miejsce złożenia zeznania


Przykład 1

Zmarły, ostatnio stale zamieszkały w Gnieźnie, pozostawił w spadku nieruchomość położoną w Gnieźnie. Spadkobierca zamieszkuje w Warszawie. Zeznanie należy złożyć w Urzędzie Skarbowym w Gnieźnie.


Przykład 2

Zmarły, ostatnio stale zamieszkały w Gnieźnie, pozostawił w spadku nieruchomość położoną w Przemyślu. Spadkobierca zamieszkuje w Warszawie. Zeznanie należy złożyć w Urzędzie Skarbowym w Przemyślu.


Przykład 3

Zmarły, ostatnio stale zamieszkały w Gnieźnie, pozostawił w spadku nieruchomość położoną w Przemyślu i samochód, który aktualnie znajduje się w Gnieźnie. Spadkobierca zamieszkuje w Warszawie. Zeznanie należy złożyć w Urzędzie Skarbowym w Przemyślu.


Przykład 4

Zmarły, ostatnio stale zamieszkały w Gnieźnie, pozostawił w spadku nieruchomość położoną w Przemyślu i Gnieźnie. Spadkobierca zamieszkuje w Warszawie. Zeznanie należy złożyć w Urzędzie Skarbowym w Gnieźnie


Uwaga !

Zgłoszenie możesz wysłać pocztą (wówczas o dotrzymaniu miesięcznego terminu decydować będzie data nadania przesyłki w urzędzie pocztowym).

Jeżeli złożysz zgłoszenie (lub je prześlesz) do niewłaściwego urzędu skarbowego, organ podatkowy niezwłocznie przekaże go organowi właściwemu, zawiadamiając Cię o tym.


VII. Sposób załatwienia sprawy w urzędzie


Złożenie zeznania wszczyna postępowanie podatkowe, które zakończy się wydaniem decyzji:

1) o ustaleniu zobowiązania podatkowego,

2) warunkowym przyznaniu ulgi,

3) umorzeniu postępowania.

Najczęstszym przypadkiem jest decyzja ustalająca zobowiązanie podatkowe, co nie oznacza, że ustawa o podatku od spadków i darowizn nie przewiduje zwolnień i ulg.

Zobacz również serwis: Podatek od spadku

Prawo
MRPiPS: nowe rozwiązania na rzecz osób z niepełnosprawnościami i przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności. Termin do 20 maja 2025 r. na składanie dokumentów
02 maja 2025

Rok 2025 jest wyjątkowo obfitujący w zmiany prawa czy też projekty zmian w zakresie uprawnień dla osób z niepełnosprawnościami i ogólnie dla całego systemu orzecznictwa. Ale to nie koniec! Idą kolejne zmiany i to na z góry określone lata: na 2026, 2027 a nawet 2028 r. Perspektywa odległa - to fakt, ale takie działania jak zapowiada resort pracy wymagają długiej perspektywy. Udało się dotrzeć do informacji, z których wynika, że MRPiPS ogłasza program: "Przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności". Co będzie obejmował program, do kogo jest skierowany i co można zyskać?

Znieważenie flagi państwowej – co grozi za obrazę symboli narodowych?
02 maja 2025

Flaga państwowa to jeden z najważniejszych symboli każdego kraju – wyraża tożsamość narodową, suwerenność, a także dumę z historii i wspólnoty obywatelskiej. W Polsce ochrona flagi jest zagwarantowana przepisami prawa, a jej znieważenie jest przestępstwem. Warto więc wiedzieć, czym jest znieważenie flagi Rzeczypospolitej Polskiej, jakie formy może przybrać oraz jakie sankcje grożą za tego rodzaju działanie.

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód: tylko czy będą chętni [PROJEKT skierowany do stałej komisji]
02 maja 2025

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód - podkreśla Łukasz Krasoń. Jednak czy będą chętni na tą specyficzną i wymagającą dużego wysiłku psychicznego i fizycznego pracę?: Nie wiadomo też jak będzie z wynagrodzeniem, a nie wydaje się, żeby byli chętni do tej pracy tylko za minimalną krajową.

Donald Trump spotkał się z Karolem Nawrockim w Gabinecie Owalnym Białego Domu. "You will win"
02 maja 2025

Prezydent Stanów Donald Trump spotkał się w czwartek 1 maja 2025 r. z kandydatem na prezydenta RP Karolem Nawrockim - podał Biały Dom. Nawrocki relacjonował, że D. Trump przepowiadał mu wygraną w wyborach.

7 lat ważności niektórych orzeczeń o niepełnosprawności i inne zmiany. Nowelizacja rozporządzenia dot. orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności
02 maja 2025

W dniu 30 kwietnia 2025 r. opublikowano projekt rozporządzenia ministra rodziny, pracy i polityki społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Celem tej nowelizacji jest doprecyzowanie zasad wydawania orzeczeń o niepełnosprawności oraz o stopniu niepełnosprawności, a także wydłużenie okresów ważności tych orzeczeń. Co się dokładnie zmieni i od kiedy?

Grill na balkonie? Uważaj - może kosztować Cię nawet 5 500 zł, a ognisko w ogrodzie - nawet 11 500 zł
02 maja 2025

Można śmiało powiedzieć, że majówka to narodowe święto grilla (a w nieco mniejszym zakresie - również ogniska). Mieszkańcy bloków - z przyczyn oczywistych - mogą zdecydować się wyłącznie na to pierwsze, a posiadacze własnych ogródków - rozniecić nieco większy płomień. Czy jednak takie przyjemności - w obrębie własnych balkonów i ogródków są legalne? Okazuje się, że nie w każdym przypadku, a ich nieroztropnych amatorów, mogą niekiedy spotkać niemiłe konsekwencje.

Rząd szykuje zmiany w emeryturach – grupa pracowników popracuje do 70 roku życia
01 maja 2025

Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad projektem zmian w przepisach, które mają wydłużyć maksymalny wiek pełnienia funkcji przez komorników sądowych oraz ich asesorów. Zgodnie z planowanymi regulacjami, osoby wykonujące te zawody miałyby obowiązek pozostawać aktywne zawodowo nawet do 70. roku życia.

Prawne ryzyka używania AI przez pracowników. Odpowiedzialność pracodawcy wobec osób trzecich. Prawo pracy, prawo autorskie, ochrona danych poufnych i osobowych
30 kwi 2025

Sztuczna inteligencja (AI) stanowi dużą pomoc w pracy, ułatwiając ją i przyspieszając w znacznym stopniu. Zdają sobie z tego sprawę zarówno pracodawcy, jak i pracownicy. Tak jednak ze strony pracodawców lub potencjalnych pracodawców wobec pracowników lub kandydatów, jak po ze strony pracowników, nieodpowiedzialne korzystania z AI może rodzić określone ryzyka prawne, które możemy ocenić przez pryzmat prawa pracy. Świadomość tych ryzyk jest ważna pod kątem znalezienia rozwiązań przed nimi zabezpieczających w sytuacji w której prawo powszechne takiego zabezpieczenia nie przewiduje.

Zmiana miejsca głosowania. Wybory 2025. Jak zagłosować w innym obwodzie?
30 kwi 2025

Zmiana miejsca głosowania w wyborach na Prezydenta RP w dniu 18 maja 2025 r. jest możliwa. Co zrobić, aby zagłosować w obwodzie poza stałym miejscem zamieszkania? Niezbędne jest zaświadczenie o zmianie miejsca głosowania.

Ostatni dzień na rozliczenie PIT 2024 Sprawdź, co musisz zrobić, zanim system zamknie dostęp
30 kwi 2025

Ministerstwo Finansów przypomina: 30 kwietnia mija termin składania zeznań podatkowych za 2024 rok. Ponad 8 milionów Polaków skorzystało już z usługi Twój e-PIT. Sprawdź, co zrobić, by nie zapłacić kary, jak uniknąć błędów i co grozi za brak reakcji.

pokaż więcej
Proszę czekać...