Zgodnie z polskim prawem spadkowym, spadkobierca ma możliwość złożenia oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku. To ważna decyzja, która może mieć długotrwałe konsekwencje finansowe. Przede wszystkim spadkobierca może przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), bądź przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności do wysokości stanu czynnego spadku (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza). Spadkobierca może też spadek odrzucić.
- Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku: kiedy złożyć?
- Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku: gdzie złożyć?
- Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku: co powinno zawierać?
Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku: kiedy złożyć?
Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania, tj. np. o zgonie spadkodawcy, albo o odrzuceniu spadku np. przez rodzica. Termin ten ma charakter zawity, zaś po jego upływie wygasa możliwość złożenia oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku (vide Postanowienie SN z 13.10.2023 r., I CSK 1158/23).
Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku: gdzie złożyć?
Oświadczenie o przyjęciu albo o odrzuceniu spadku może być złożone przed notariuszem lub w sądzie rejonowym, w którego okręgu znajduje się miejsce zamieszkania lub pobytu składającego oświadczenie. Notariusz lub sąd prześle niezwłocznie oświadczenie wraz z załącznikami do sądu spadku. Notariusz nie przesyła oświadczenia, jeżeli zarejestrował akt poświadczenia dziedziczenia. Spadkobierca, który spadek odrzucił zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku co aktualizuje konieczność złożenia oświadczeń przez jego spadkobierców.
Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku: co powinno zawierać?
Oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku powinno zawierać, w szczególności dane spadkodawcy, datę i miejsce jego śmierci oraz ostatnie miejsce jego zwykłego pobytu, tytuł powołania do spadku oraz treść składanego oświadczenia w zakresie przyjęcia lub odrzucenia spadku. Oświadczenie takie powinno również zawierać wymienienie wszelkich wiadomych składającemu oświadczenie osób należących do kręgu spadkobierców ustawowych, jak również wszelkich testamentów, chociażby składający oświadczenie uważał je za nieważne, oraz danych dotyczących treści i miejsca przechowania tych testamentów. O odrzuceniu spadku zawiadamia się wszystkie znane sądowi spadku osoby, które zgodnie z treścią oświadczenia i przedstawionych dokumentów są powołane do dziedziczenia.
Niezłożenie przez spadkobiercę żadnego oświadczenia w terminie jest jednoznaczne z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza.