Stwierdzenie nabycia spadku w sądzie
W przypadku Sądu, właściwym jest Sąd Rejonowy, w którego okręgu ostatnio zamieszkiwał spadkodawca.
Wniosek o stwierdzenie praw do spadku może złożyć każdy, kto ma w tym interes prawny, a więc nie tylko spadkobierca. Może to być również zapisobiorca, wykonawca testamentu, uprawniony do zachowku lub wierzyciel zarówno spadkodawcy, jak i spadkobiercy. Do wniosku należy dołączyć dowód śmierci spadkodawcy (akt zgonu) oraz wskazać krąg spadkobierców i dowody na to, że faktycznie te osoby są spadkobiercami (odpisy skrócone aktów urodzenia i aktów małżeństwa w przypadku córek, które wyszły za mąż).
W postępowaniu o stwierdzenie nabycia praw do spadku sąd ma za zadanie jedynie określić kto i w jakiej części dziedziczy. Opłata sądowa od wniosku to 50,- zł.
Osobiście jako praktyk polecam ten sposób ustalenia kto dziedziczy po spadkodawcy z uwagi na fakt, iż w trakcie toczącego się postępowania mogą powstać spory nawet co do wielkości dziedziczonego przez każdego ze spadkobierców udziału, a Sąd to rozstrzygnie. Notariusz może sporządzić akt poświadczenia dziedziczenia, ale tylko w sytuacji kiedy nie ma sporu co do spadkobierców i wysokości przypadających im udziałów w masie spadkowej.
Zobacz również: Zmiana postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku
Notarialne poświadczenie dziedziczenia
Oczywiście czas oczekiwania w Sądzie na wyznaczenie posiedzenia może być kłopotliwy, w sytuacji kiedy spadkobiercy śpieszą się z przeprowadzeniem postępowania stwierdzającego nabycie praw do spadku i w takiej sytuacji niewątpliwie lepszym wyjściem z sytuacji jest sporządzenie przed notariuszem aktu poświadczającego dziedziczenie. Należy pamiętać, iż u notariusza muszą się stawić wszyscy spadkobiercy.
W postępowaniu sądowym jest to wymagane jedynie w sytuacji kiedy od daty śmierci spadkodawcy nie upłynęło 6 miesięcy. W takiej sytuacji Sąd musi odebrać zapewnienie od wszystkich spadkobierców, że nie ma nikogo innego, kto powinien przystąpić do postępowania w charakterze uczestnika.
Obwarowania w przypadku sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia są nadto związane z faktem, iż w chwili śmierci spadkodawca nie był cudzoziemcem, a w skład spadku nie wchodzą prawa rzeczowe lub posiadane nieruchomości położone poza granicami kraju. Oczywiście nie zostanie sporządzony akt poświadczający dziedziczenie jeżeli zostało wcześniej wydane postanowienie sądowe o stwierdzeniu nabycia praw do spadku lub inny akt dziedziczenia po tym samym spadkodawcy. Krajowa Rada Notarialna prowadzi rejestr aktów poświadczenia dziedziczenia na stronie: https://www.rejestry.net.pl, gdzie możliwe jest dokonanie sprawdzenia czy sporządzono po danym spadkodawcy akt poświadczenia dziedziczenia. Do tego rejestru, co oczywiste trafiają wszystkie sporządzone akty dotyczące dziedziczenia.
Opłata notarialna w tym wypadku nie odbiega znacznie od opłaty sądowej i maksymalnie powinna wynosić za sporządzenie aktu 100 zł.
Jak już wcześniej wspomniałem ograniczenia związane ze sporządzeniem aktu u notariusza nie są problemem w przypadku przeprowadzenia postępowania przed sądem, stąd zdecydowana większość zainteresowanych decyduje się na złożenie wniosku właśnie w sądzie.
Zobacz również serwis: Spadki