Rejestr testamentów - jak działa?

Rejestr testamentów - jak działa? / fot.Shutterstock

Rejestr testamentów może pomóc w poszukiwaniu testamentu. W jaki sposób można zarejestrować testament? Czym jest Notarialny Rejestr Testamentów (NORT). Kto i kiedy może sprawdzić wpis w rejestrze?

rozwiń >

Co to jest Notarialny Rejestr Testamentów?

Notarialny Rejestr Testamentów (NORT) został utworzony przez Krajową Radę Notarialną.

Celem rejestru jest z jednej strony, zmniejszenie ryzyka, że testament pozostanie nieznany lub będzie ujawniony z opóźnieniem, a z drugiej strony - ułatwienie ujawnienia tegoż testamentu po śmierci testatora.

W rejestrze można zarejestrować:

  • testament sporządzony w formie aktu notarialnego oraz
  • testament własnoręczny, jeżeli jest przechowywany u notariusza.

Kup książkę: Darowizny, testamenty, spadki. Przykładowe zapisy i wzory

Czym jest testament?

Testament pozwala spadkodawcy na rozrządzenie jego majątkiem na wypadek śmierci. To właśnie testament ma pierwszeństwo przed dziedziczeniem ustawowym. Zgodnie z przepisami dziedziczenie ustawowe co do całości spadku następuje wtedy, gdy spadkodawca nie powołał spadkobiercy albo gdy żadna z osób, które powołał, nie chce lub nie może być spadkobiercą.

Jaki związek z testamentem ma zachowek?

W praktyce może się zdarzyć, iż spadkodawca w testamencie "zapisze" swój majątek osobie spoza kręgu swoich najbliższych. Dla pominiętego w testamencie małżonka, zstępnych i rodziców została przewidziana instytucja zachowku. To określony ułamek tego, co otrzymaliby, gdyby doszło do dziedziczenia z ustawy. 

Kodeks cywilny określa zasady dotyczące zachowku, a także sytuacje, gdy spadkodawca może pozbawić takiego prawa wskutek wydziedziczenia.

Jak zarejestrować testament?

Aby zarejestrować testament, konieczny jest wniosek testatora. Wniosek taki składa się:

  • bezpośrednio w testamencie notarialnym,
  • w protokole przyjęcia testamentu własnoręcznego na przechowanie, albo
  • w oddzielnym protokole, jeśli przedmiotem rejestracji jest testament notarialny dotychczas nie zarejestrowany lub testament własnoręczny przechowywany już przez notariusza, który ma go zarejestrować

Rejestr testamentów – jak sprawdzić?

Za życia testatora wpis pozostaje niejawny. Notariusz informację o zarejestrowanych testamentach lub ich braku otrzymuje, gdy powoła się na dokument, z którego wynika, iż testator nie żyje.

Informacje dotyczące własnych testamentów może również otrzymywać sam testator.

Wniosek o udzielenie informacji z NORT powinien być sporządzony na piśmie i zawierać dane wystarczające do identyfikacji testatora.

Kup ebook: Zachowek - uprawnieni, obliczanie, wydziedziczenie

Notarialny Rejestr Testamentów - opłaty

Za rejestrację testamentu sporządzonego w formie aktu notarialnego nie uiszcza się opłat.

Z przebiegu czynności dokonanych w związku z poszukiwaniem w NORT informacji o zarejestrowanych testamentach notariusz sporządza protokół. Aktualnie maksymalna stawka za sporządzenie takiego protokołu wynosi 200 zł.

Warto też pamiętać, iż obecnie maksymalna stawka za sporządzenie aktu notarialnego dokumentującego testament wynosi 50 zł. Jeżeli testament zawiera zapis zwykły, polecenie lub pozbawienie uprawnionego prawa do zachowku, to taksa wynosi maksymalnie 150 zł, gdy zaś zawiera zapis windykacyjny – maksymalnie 200 zł.

Za sporządzenie protokołu przyjęcia dokumentu na przechowanie maksymalna stawka wynosi 50 zł, a za przechowanie dokumentu, od każdego dokumentu, za każdy rozpoczęty miesiąc - 20 zł. Dokumentem takim może być testament własnoręczny.

Podstawa prawna:

Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 r. w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej j. t. Dz. U. z 2020 r., poz. 1473)

Uchwała Nr VII/46/2011 Krajowej Rady Notarialnej z dnia 4 czerwca 2011 w sprawie utworzenia rejestru testamentów i zasad jego funkcjonowania

Polecamy serwis: Testament

oprac. Wioleta Matela-Marszałek
rozwiń więcej
Prawo
Grill na balkonie? Uważaj - może kosztować Cię nawet 5 500 zł, a ognisko w ogrodzie - nawet 11 500 zł
01 maja 2025

Można śmiało powiedzieć, że majówka to narodowe święto grilla (a w nieco mniejszym zakresie - również ogniska). Mieszkańcy bloków - z przyczyn oczywistych - mogą zdecydować się wyłącznie na to pierwsze, a posiadacze własnych ogródków - rozniecić nieco większy płomień. Czy jednak takie przyjemności - w obrębie własnych balkonów i ogródków są legalne? Okazuje się, że nie w każdym przypadku, a ich nieroztropnych amatorów, mogą niekiedy spotkać niemiłe konsekwencje.

Rząd szykuje zmiany w emeryturach – grupa pracowników popracuje do 70 roku życia
01 maja 2025

Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad projektem zmian w przepisach, które mają wydłużyć maksymalny wiek pełnienia funkcji przez komorników sądowych oraz ich asesorów. Zgodnie z planowanymi regulacjami, osoby wykonujące te zawody miałyby obowiązek pozostawać aktywne zawodowo nawet do 70. roku życia.

Prawne ryzyka używania AI przez pracowników. Odpowiedzialność pracodawcy wobec osób trzecich. Prawo pracy, prawo autorskie, ochrona danych poufnych i osobowych
30 kwi 2025

Sztuczna inteligencja (AI) stanowi dużą pomoc w pracy, ułatwiając ją i przyspieszając w znacznym stopniu. Zdają sobie z tego sprawę zarówno pracodawcy, jak i pracownicy. Tak jednak ze strony pracodawców lub potencjalnych pracodawców wobec pracowników lub kandydatów, jak po ze strony pracowników, nieodpowiedzialne korzystania z AI może rodzić określone ryzyka prawne, które możemy ocenić przez pryzmat prawa pracy. Świadomość tych ryzyk jest ważna pod kątem znalezienia rozwiązań przed nimi zabezpieczających w sytuacji w której prawo powszechne takiego zabezpieczenia nie przewiduje.

Zmiana miejsca głosowania. Wybory 2025. Jak zagłosować w innym obwodzie?
30 kwi 2025

Zmiana miejsca głosowania w wyborach na Prezydenta RP w dniu 18 maja 2025 r. jest możliwa. Co zrobić, aby zagłosować w obwodzie poza stałym miejscem zamieszkania? Niezbędne jest zaświadczenie o zmianie miejsca głosowania.

Ostatni dzień na rozliczenie PIT 2024 Sprawdź, co musisz zrobić, zanim system zamknie dostęp
30 kwi 2025

Ministerstwo Finansów przypomina: 30 kwietnia mija termin składania zeznań podatkowych za 2024 rok. Ponad 8 milionów Polaków skorzystało już z usługi Twój e-PIT. Sprawdź, co zrobić, by nie zapłacić kary, jak uniknąć błędów i co grozi za brak reakcji.

Specustawa o przeliczeniu emerytur: Bez wniosku, bez wyrównania i bez waloryzacji. I dopiero od połowy 2026 r.
30 kwi 2025

Specustawa: ZUS załatwi sam ponowne przeliczenie emerytur. Bez wniosku, bez wyrównania i bez waloryzacji. I niestety dopiero od połowy 2026 r.

Artur Bartoszewicz – partia, program, wiek, zawód, wykształcenie [Kandydat na Prezydenta RP 2025]
30 kwi 2025

Artur Bartoszewicz – czy należy do partii politycznej? Przedstawiamy program wyborczy kandydata na Prezydenta RP w 2025 roku, wiek, zawód oraz wykształcenie. Sprawdź pełną listę kandydatów w wyborach 2025 r. i wyniki najnowszego sondażu.

Kamery nasobne dla ratowników medycznych a RODO [Ochrona danych osobowych]
30 kwi 2025

Z pewnością zgodzicie się że ratownicy medyczni są bardzo często narażeni na brutalne ataki ze strony agresywnych pacjentów. Coraz głośniej mówi się o wprowadzeniu kamer nasobnych dla ratowników medycznych. Co na to przepisy RODO i Konstytucja?

Koniec z wypłacaniem przez pracodawcę 140 zł, za okulary które kosztowały 900 zł i limitowaniem częstotliwości refundacji? Nareszcie jest decyzja A. Dziemianowicz-Bąk
01 maja 2025

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, przedstawiło swoje stanowisko w sprawie uregulowania minimalnej kwoty refundacji okularów (lub soczewek kontaktowych) korygujących wzrok dla osób pracujących przy komputerze oraz częstotliwości przysługiwania tegoż dofinansowania od pracodawcy. Wynika ono z odpowiedzi na interpelację poselską nr 4813 posłanki Marta Stożek, z dnia 12 września 2024 r.

Praca w majówkę. Czy należy się dodatek?
30 kwi 2025

Zbliżają się 3 ważne dni w roku 2025: 1 maja, 2 maja, 3 maja. Niektórzy w tym czasie pracują. Czy zatem za pracę w majówkę należy się dodatek pieniężny czy inna rekompensata?

pokaż więcej
Proszę czekać...