Wprowadzenie w błąd przez sprzedawcę, zwłaszcza przy zakupach online niestety nie jest rzadkie. W takiej sytuacji warto mieć jednak świadomość, że możemy uchylić się od skutków oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu. Oczywiście pod pewnymi warunkami.
Błąd
Możliwość uchylenia się od skutków prawnych dotyczy jedynie sytuacji, w których zachodzi błąd co do treści czynności prawnej. Dodatkowo musi chodzić o błąd istotny, czyli taki uzasadniający przypuszczenie, że gdyby strona nie była w błędzie, to nie złożyłaby w takich warunkach oświadczenia woli.
Od tak określonego błędu należy odróżnić omyłki, czy też błędy postrzegania.
Błędem istotnym i co do treści czynności prawnej będzie mylne wyobrażenie kupującego co do wieku i przebiegu samochodu. Z kolei błędne postrzeganie samochodu jako czarnego, gdy w rzeczywistości jest on grafitowy nie będzie błędem co do oświadczenia woli.
Co istotne Sąd Najwyższy dopuszcza możliwość uchylenia się od skutków oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu co do prawa.
POBIERZ WZÓR: Oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych umowy
Kiedy można powołać się na błąd?
Co jednak istotne uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia woli, złożonego pod wpływem błędu jest możliwe tylko w sytuacjach określonych w przepisach Kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 84 jeżeli dotknięte taką wadą oświadczenie było złożone drugiej osobie (a tak się dzieje przy umowach), uchylenie się od jego skutków prawnych dopuszczalne jest tylko wtedy, gdy błąd został wywołany przez tę osobę, chociażby bez jej winy, albo gdy wiedziała ona o błędzie lub mogła z łatwością błąd zauważyć.
Zobacz również serwis: Umowy
Zgodnie z powyższym błąd sam wcale nie musi być wywołany działaniem drugiej strony. Można bowiem uchylić się od błędu, który został przez nas wywołany, a który druga strona mogła z łatwością wychwycić. Dotyczy to błędów oczywistych.
Jan wystawił na aukcji internetowej samochód. Zamiast jednak ceny 20 tys. zł, wpisał omyłkowo cenę 20 zł.
Uchylenie się od skutków
Samo zawarcie umowy pod wpływem błędu, nawet wywołane podstępem przez inną osobę nie oznacza jeszcze, że czynność prawna jest nieważna. Aby uchylić się od skutków prawnych takiego oświadczenia woli, które zostało złożone innej osobie, konieczne jest złożenie drugiej stronie kolejnego oświadczeni, tym razem o uchyleniu się od skutków prawnych.
Zawarcie umowy pod wpływem błędu nie oznacza jej bezwzględnej nieważności.
Uprawnienie do uchylenia się od skutków wygasa z upływem roku od wykrycia błędu. Samo oświadczenie musi być sporządzone na piśmie (art. 88 Kodeksu cywilnego). Unieważnienie czynności prawnej następuje na skutek takiego oświadczenia.