Co powinna zawierać umowa o zachowaniu poufności, aby spełniała swoją funkcję?

Barbara Bil
rozwiń więcej
Kancelaria Bil
Kancelaria Bil specjalizuje się w obsłudze prawnej biznesu. Zajmuje się doradztwem prawnym na rzecz przedsiębiorców na wszystkich płaszczyznach prowadzonej przez nich działalności gospodarczej.
rozwiń więcej
W umowie o zachowaniu poufności doprecyzować jakie informacje mają poufny charakter i mają stanowić informacje poufne. / ShutterStock
Zasady związane z przekazywaniem i wykorzystywaniem informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa powinny być określone przez strony w umowie o zachowaniu poufności (NDA) lub w odpowiednio sformułowanej klauzuli. Jak wygląda to w praktyce? O czym należy pamiętać podpisując porozumienie z nowym partnerem biznesowym?

Na samym początku warto wskazać, że zgodnie z art. 11 ust. 2 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji: „przez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, które jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze ich elementów nie są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są łatwo dostępne dla takich osób, o ile uprawniony do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi podjął, przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności”.

Polecamy: Darowizny, testamenty, spadki (PDF)

Zaproponowana przez ustawodawcę definicja jest jednak bardzo ogólna i pozostawia szerokie pole do interpretacji. Informacje posiadające wartość gospodarczą dla każdego przedsiębiorcy są inne. Dla osoby prowadzącej kawiarnię będą to unikalne receptury, np. na ciasto z jabłkami, a dla usługodawcy mogą to być poufne cenniki czy sposób pozyskiwania klientów. Tajemnice przedsiębiorstwa mogą występować w każdym obszarze działalności. Dlatego warto w umowie o zachowaniu poufności doprecyzować jakie informacje mają poufny charakter i mają stanowić informacje poufne. Najlepszym rozwiązaniem jest wymienienie konkretnych przykładów. W NDA należy także sprecyzować zasady wykorzystywania informacji poufnych przez osobę, której są one udostępniane, a także jej odpowiedzialność za naruszenie umowy oraz mechanizm działania kar umownych. Oznacza to, że należy dokładnie określić do czego udostępnione na jej podstawie dane mogą być wykorzystywane, np. w celu prawidłowego wykonania obowiązków, przeprowadzenia audytu, sprzedaży udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, itp.

W przypadku braku umowy o zachowaniu poufności, osoba, której zostały powierzone informacje stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa, ponosi odpowiedzialność na podstawie obowiązujących przepisów prawa. Co oznacza, że to na przedsiębiorcy, który decyduje się na dochodzenie roszczeń przed sądem, spoczywa obowiązek udowodnienia przesłanek tej odpowiedzialności, a także wysokości poniesionej szkody - w przypadku żądania jej naprawienia. Warto jednak pamiętać, że bez odpowiednich dowodów i podstaw prawnych (umowy) wykazanie rzeczywistego rozmiaru szkody bywa utrudnione. Kara umowna daje poszkodowanemu przedsiębiorcy często możliwość naprawienia szkody bez potrzeby prowadzenia długotrwałego procesu sądowego – dlatego warto ją uwzględnić podczas tworzenia kontraktu.

Należy jednak pamiętać, że w sytuacji, gdy szkoda poniesiona przez przedsiębiorcę przewyższa zastrzeżoną w umowie o zachowaniu poufności karę umowną, istnieje możliwość dochodzenia odszkodowania przewyższającego zastrzeżoną karę umowną, ale tylko, gdy umowa zawiera stosowne postanowienie w tej kwestii. Warto zatem pamiętać o tym, aby nie ograniczać się w umowie o zachowaniu poufności tylko do kary umownej i wprowadzić do niej zapisy dające przedsiębiorcy możliwość dochodzenia przed sądem odszkodowania przewyższającego zastrzeżoną karę umowną.

Na koniec należy sprecyzować czas trwania umowy o zachowaniu poufności. Zazwyczaj umowy o zachowaniu poufności zawierane są na czas określony od kilku miesięcy do nawet kilku lat. Zdarzają się również umowy zawierane bezterminowo, które dają przedsiębiorcom bardzo złudne poczucie bezpieczeństwa. Zgodnie z art. 3651 Kodeksu cywilnego „Zobowiązanie bezterminowe o charakterze ciągłym wygasa po wypowiedzeniu przez dłużnika lub wierzyciela z zachowaniem terminów umownych, ustawowych lub zwyczajowych, a w razie braku takich terminów niezwłocznie po wypowiedzeniu”, oznacza to, że jeżeli w umowie o zachowaniu poufności nie zostały wprowadzone terminy wypowiedzenia takiej umowy, jak również brak jest terminów ustawowych lub zwyczajowych dotyczących tego rodzaju umów, to umowa wygasa niezwłocznie po dokonaniu jej wypowiedzenia. W związku z powyższym zawierając umowę na czas nieokreślony, warto rozważyć obwarowanie karą umowną również okoliczności wypowiedzenia takiej umowy przez kontrahenta przed upływem wskazanego w umowie okresu np. 2 lat od dnia zawarcia umowy.

Polecamy serwis: Umowy

Prawo
Ile jest warta informacja czy akcja zdrożeje? Kolizja interesów prawnych i obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej a należyte wykonywanie zadań giełdowych. Przepisy i sankcje
05 maja 2025

W sytuacji kolizji pomiędzy obowiązkiem lojalnego wykonywania obowiązków służbowych a obowiązkiem zachowania tajemnicy i ochrony informacji poufnych, rozstrzygnięcie, które przyznaje pierwszeństwo temu drugiemu, opiera się na fundamentalnych zasadach prawa rynku kapitałowego oraz etyce zawodowej. Zasadniczo, ochrona rynku finansowego i zapobieganie nadużyciom w obrocie papierami wartościowymi mają nadrzędne znaczenie, a w związku z tym obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej w kontekście informacji poufnych staje się priorytetowy. Jest to nie tylko kwestia przestrzegania przepisów prawa, ale także zapewnienia uczciwości i przejrzystości w działaniach podejmowanych na rynku kapitałowym - pisze radca prawny K. Jakub Gładkowski. I wyjaśnia także jakie są sankcje i odpowiedzialność za tego typu naruszenia w unijnym i polskim porządku prawnym.

Rozwód w 2025 i 2026 r. [FAQ]
05 maja 2025

Co może się zmienić w procedurach rozwodowych? Jakie są aktualne przepisy? Co trzeba wiedzieć o rozwodzie w 2025 2026 r.? Oto odpowiedzi na najważniejsze pytania!

Sejm na żywo 5 maja: Komisja śledcza ds. Pegasusa
05 maja 2025

Przesłuchanie nadinsp. Adama Cieślaka, Komendanta Centralnego Biura Zwalczania Cyberprzestępczości.

Emerytura i renta po śmierci seniora. Kiedy można ją zatrzymać, a kiedy trzeba zwrócić. ZUS musi wypłacić świadczenie jeżeli zmarły nabył do niego prawo
05 maja 2025

ZUS informuje, że po śmierci osoby pobierającej emeryturę lub rentę, ZUS wstrzymuje wypłatę świadczeń, ponieważ prawo do nich wygasa. Jeśli jednak emerytura lub renta została wypłacona po śmierci, ale w miesiącu, w którym ta śmierć miała miejsce, nie zawsze jest konieczne zwracanie tych pieniędzy do ZUS-u. W niektórych sytuacjach rodzina może zatrzymać ostatnią wypłatę, o ile zmarły miał do niej prawo.

Dwie decyzje w jednej kopercie prześle ZUS do emerytów i rencistów w maju 2025 r. Przeczytaj uważnie i sprawdź wysokość świadczeń
05 maja 2025

Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpoczął wysyłkę corocznej korespondencji do emerytów i rencistów. W jednej kopercie znajdą dwie decyzje – o waloryzacji z marca 2025 r. oraz przyznaniu dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego czyli tzw. trzynastki.

Grillowanie na balkonie i w parku – czy jest dozwolone?
05 maja 2025

Nadejście wiosny można poczuć nie tylko w zwiększonych temperaturach, ale także w zapachach unoszonych przez powietrze. Bowiem gdy tylko zaczyna się sezon, Polacy chętnie zaczynają grillować. Rośnie wtedy nie tylko sprzedaż grillowych akcesoriów, ale także statystyczna liczba mandatów udzielonych przez Straż Miejską plenerowym koneserom. Większość mieszkańców miast nie posiada własnego ogrodu, dlatego wielu zadaje sobie pytanie, czy grillowanie na balkonie lub w parku jest dozwolone.

Jak nie zaciągać pożyczki?
05 maja 2025

Każde postanowienie w umowie pożyczkowej może mieć realny wpływ na sytuację finansową pożyczkobiorcy, zwłaszcza jeśli chodzi o dodatkowe opłaty, prowizje czy warunki spłaty. Bardzo ważna jest świadomość prawna, pochopne podejmowanie decyzji odłóż na bok. Zatem jak nie zaciągać pożyczki?

2962 zł dla matek czy ojców, bo: 500 zł (aktywnie w domu) + 1662 zł (zasiłek) + 800plus. Nie opłaca im się pracować za minimalną krajową
05 maja 2025

Mówi się o państwie opiekuńczym, o państwie socjalnym. I coś w tym jest. Wśród rodziców dzieci, którzy nie są zatrudnieni mówi się, że przy różnych świadczenia pieniężnych i zasiłkach jakie można otrzymać od państwa nie opłaca im się pracować za minimalną krajową. Wprawdzie może mieliby netto te kilkaset złotych więcej, ale za to jakim kosztem, kosztem pracy i czasu. Rodzice wolą dostać np. 2962 zł, bo: 500 zł (aktywnie w domu) + 1662 zł (zasiłek) + 800plus. Oczywiście taki schemat nie jest dany raz na zawsze!

Uważam, że Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 4 czerwca 2024 r. niesprawiedliwie pominął grupę emerytów, która złożyła wnioski o wcześniejszą emeryturę między 6 czerwca a 31 grudniem 2012 r.
04 maja 2025

Do naszej redakcji stale trafiają historie emerytów, którzy uważają, że zostali pokrzywdzeni przez niekorzystne przeliczenie wcześniejszych emerytur. Trwa to od 2013 r. aż do dnia dzisiejszego. Mechanizm pokrzywdzenia? Emerytura powszechna jest pomniejszana o np. 1000 zł miesięcznie jako sankcja za pójście na emeryturę wcześniejszą. Miesiąc w miesiąc. W artykule przykład takiego listu – autorem jest emerytowany operator kamery. Opisał, że wprost pytał się w ZUS w 2012 r (pracowników i służby prasowe), czy straci na emeryturze powszechnej za pójście na wcześniejszą emeryturę. Usłyszał, że absolutnie nie. Okazało się, że stracił i traci do teraz (do 2025 r.). Historia emeryta jest więc interesująca bo czuł w 2012 r., że zbyt piękne jest, aby nie było jakiegoś haczyka we wcześniejszej emeryturze. I próbował uniknąć zagrożenia szukając informacji w ZUS. Nie udało mu się (pomimo starań).

Zasiłek nie przez 180 ale nawet przez 365 dni dla wybranych osób. Jest ustawa i czeka na wejście w życie
05 maja 2025

Zasiłek nie przez 180 ale nawet przez 365 dni dla wybranych osób. Jest ustawa i czeka na wejście w życie, ale czy to wpłynie na aktywizację osób bezrobotnych? Raczej nie, tym bardziej, że ustawodawca poszerzył krąg podmiotów mający prawo do zasiłku przez rok.

pokaż więcej
Proszę czekać...