Mediacja, w odróżnieniu od postępowania pojednawczego, które ma miejsce wyłącznie przed wniesieniem pozwu lub wniosku do sądu, może być przeprowadzona także w trakcie postępowania. Ma ona za zadanie doprowadzić do zawarcia ugody między Tobą a Twoim przeciwnikiem. Mediacja może zostać podjęta na podstawie umowy stron albo postanowienia sądu. Nawet w tym ostatnim wypadku jest ona jednak dobrowolna, w związku z czym sprzeciw Twój lub Twojego przeciwnika uniemożliwi przeprowadzenie mediacji (por. art. 1831, 777 Kodeksu postępowania cywilnego).
Augustyn wniósł przeciwko kontrahentowi pozew o zapłatę za wykonane usługi. Sąd na pierwszej rozprawie nie skierował sprawy do mediacji. W dalszym toku postępowania mediacja nadal będzie możliwa, o ile zgodnie wystąpią o to Augustyn i jego kontrahent.
Jak wygląda mediacja?
Postępowanie mediacyjne prowadzi bezstronny mediator, którym nie może być czynny zawodowo sędzia. Ważne, żebyś wiedział, że postępowanie mediacyjne jest niejawne dla osób postronnych, a sam mediator ma obowiązek zachować w tajemnicy to, czego dowiedział się prowadząc mediację. Mediacja może trwać miesiąc, chyba że wraz z pozostałymi stronami postępowania złożysz wniosek o przedłużenie okresu mediacji. Mediacja kończy się zawarciem ugody. Należy również wiedzieć, że gdy mediacja się nie powiedzie, nie można w toku dalszego postępowania przed sądem powoływać się na ustępstwa lub propozycje ugodowe poczynione przez strony w trakcie mediacji (por. art. 1832 1834, 18310 Kodeksu postępowania cywilnego).
Zobacz: Co grozi pozwanemu za niestawienie się na rozprawie sądowej?
Czy ugoda zawarta przed mediatorem wymaga zatwierdzenia przez sąd?
Co do zasady ugoda zawarta przed mediatorem jest uznawana za tytuł egzekucyjny, w związku z czym w celu wszczęcia postępowania egzekucyjnego nie jest konieczne jej wcześniejsze zatwierdzenie przez sąd, jak to ma miejsce w przypadku postępowania pojednawczego. Dotyczy to jednak tylko takich ugód, które nadają się do egzekucji (np. do egzekucji nie będzie nadawać się ugoda, w ramach której pozwany wyłącznie zobowiązał się do przeproszenia powoda za naruszenie jego dóbr osobistych).
Ugoda zawarta przed mediatorem będzie podlegać jednak zatwierdzeniu przez sąd w toku postępowania egzekucyjnego poprzez nadanie jej klauzuli wykonalności, bowiem przed nadaniem owej klauzuli sąd będzie zobowiązany do zbadania, czy ugoda zawarta przed mediatorem nie jest sprzeczna z prawem lub z zasadami współżycia społecznego, nie zmierza do obejścia prawa, nie jest niezrozumiała lub czy nie zawiera sprzeczności (por. art. 18314, 777 k.p.c.).
Jeżeli jednak chcesz, aby sąd od razu zatwierdził zawartą przez Ciebie z przeciwnikiem ugodę, musisz złożyć wniosek o przeprowadzenie przez sąd postępowania co do zatwierdzenia ugody zawartej przed mediatorem.
Po jej zatwierdzeniu ugoda taka będzie miała od razu moc prawną ugody zawartej przed sądem. Zatwierdzenia w taki sposób wymaga również ugoda, która nie nadaje się do egzekucji (por. art. 18314, 18315 k.p.c.).
Zobacz serwis: Mediacja
Tekst pochodzi z poradnika wydanego przez Ministerstwo Sprawiedliwości: "Obywatel w postępowaniu cywilnym" współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego.