Jakie kary za nawoływanie i pochwalanie przestępstwa?

Roland Szymczykiewicz
Adwokat
rozwiń więcej
Czyn stanowi wykroczenie jeżeli jego zasięg lub skutki nie były znaczne.
Polski ustawodawca w ramach wychowawczej i prewencyjnej funkcji prawa karnego (w szerokim znaczeniu tego pojęcia) penalizuje zachowanie polegające na publicznym nawoływaniu do popełnienia przestępstwa, a także jego pochwalaniu. W zależności od zakresu i skutków działania danej osoby jej czyn może stanowić przestępstwo określone w art. 255 Kodeksu karnego albo wykroczenie określone w art. 52a Kodeksu wykroczeń. Należy wskazać różnicę między tym rodzajem czynów, a także je pokrótce scharakteryzować.

Charakterystyka przestępstwa z art. 255 Kodeksu karnego

Przepis art. 255 Kodeksu karnego przewiduje zagrożenia karne dla trzech typów zachowań:

  1. publicznego nawoływania do popełnienia występku lub przestępstwa skarbowego,
  2. publicznego nawoływania do popełnienia zbrodni,
  3. publicznego pochwalania przestępstwa.

Należy wskazać, iż pod pojęciem zachowania publicznego mieści się takie zachowanie, które jest dostępne dla bliżej nieokreślonej liczby osób. W zakresie potencjalnych zachowań mieszczą się zarówno wypowiedzi ustne (przemówienie, okrzyki) jak i inne zachowania danej osoby (prezentowanie haseł, wypowiedzi pisemne, obrazki).

Opisywane przestępstwo popełni osoba, która na wiecu publicznym będzie namawiać zebranych do uporczywego naruszania praw pracowniczych (art. 218 KK)

W odniesieniu do pkt. 3 zwraca uwagę niekonsekwencja ustawodawcy, który penalizuje tylko pochwałę przestępstwa („zwykłego”) a nie zawiera zwrotu o zakazie pochwalania przestępstwa karnego skarbowego (co oznacza, iż czyn ten będzie w świetle tego przepisu karalny)

Zobacz: Jaki mandat za spożywanie alkoholu w miejscu publicznym?

Rodzaje kar przewidzianych za przestępstwo

Nawoływanie do popełnienia występku lub przestępstwa skarbowego zagrożone jest karą grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do lat 2, natomiast nawoływanie do popełnienia zbrodni zagrożone jest karą do 3 lat pozbawienia wolności.

Z kolei należy wskazać, iż publiczne pochwalanie przestępstwa zagrożone jest karą grzywny do 180 stawek dziennych, karze ograniczenia wolności lub karze pozbawienia wolności do roku. Zgodnie z powyżej poczynionymi uwagami, wydaje się natomiast iż bezkarne pozostaje pochwalanie przestępstwa karno skarbowego.

Charakterystyka wykroczenia określonego w art. 52a Kodeksu wykroczeń

Wskazany przepis ma nowe brzmienie od 8 czerwca 2010 r. wprowadzony Art. 5 ust. 3 ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny, ustawy - Kodeks postępowania karnego, ustawy - Kodeks karny wykonawczy, ustawy - Kodeks karny skarbowy oraz niektórych innych ustaw z dnia 5 listopada 2009 r. (Dz.U. Nr 206, poz. 1589)

Należy wskazać, iż przepis ten również penalizuje trzy rodzaje zachowań polegających na:

  1. publicznym nawoływaniu do popełnienia przestępstwa lub przestępstwa skarbowego,
  2. publicznym nawoływaniu do przeciwdziałania przemocą aktowi stanowiącemu źródło powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej,
  3. publicznym pochwalaniu popełnienia przestępstwa.

Należy zwrócić uwagę na fakt, iż pkt 1 i 3 są tożsame z przesłankami czynu zabronionym określonego jako przestępstwo z art. 255 KK. Decyzją ustawodawcy czyn stanowi wykroczenie jeżeli zasięg czynu albo jego skutki nie były znaczne, w innym przypadku zaś jest wykroczeniem.

Z kolei pkt 2 art. 52a Kodeksu wykroczeń zawiera nowy rodzaj wykroczenia polegającego na publicznym nawoływaniu do przeciwdziałania przemocą aktowi stanowiącemu źródło powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej. Należy wskazać, iż aby uznać że dane zachowanie spełnia przesłanki określone w tym przepisie musi ono:

  • mieć charakter publicznego nawoływania do czynu,
  • nawoływać do przeciwdziałania przemocą (a nie żadnym innym środkiem),
  • nawoływać do działania przeciwko aktowi stanowiącemu źródło powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej, przy czym akt ten musi być wyraźnie określony.

Decyzją ustawodawcy wszystkie rodzaje zachowań stanowiących wykroczenie zagrożone są karą aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny.

Zobacz serwis: Wykroczenia

Prawo
Będą zmiany w przyznawaniu obywatelom Ukrainy świadczeń 800 plus i 300 plus
30 kwi 2024

Przyjęta przez rząd nowelizacja ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy przedłuża ochronę tymczasową dla Ukraińców uciekających przed wojną do 30 września 2025 r. Co się zmieni w zakresie świadczeń rodzinnych?

Religia i etyka w grupach międzyklasowych. W szkołach i przedszkolach szykują się zmiany. Znamy propozycje MEN
30 kwi 2024

Religia i etyka w grupach międzyklasowych. W szkołach i przedszkolach szykują się zmiany. Znamy propozycje MEN. 30 kwietnia 2024 r. rozpoczynają się konsultacje publiczne i uzgodnienia międzyresortowe, które potrwają do 29 maja 2024 r.

Koszt bonu energetycznego wyniesie 20 zł? To prawie 6,7% wartości bonu w jego najbardziej popularnej wersji
30 kwi 2024

Samorządy chcą 20 zł za rozpatrzenie ….. 1 wniosku o bon energetyczny. Podstawowa wartość bonu to 300 zł.

Zakaz użytkowania "kopciuchów" od 1 maja 2024
30 kwi 2024

Zgodnie z uchwałą antysmogową w województwie małopolskim, od 1 maja 2024 roku, zabronione będzie użytkowanie kotłów poniżej 3 klasy do ogrzewania budynków. Ograniczenia dotyczą również właścicieli kominków na drewno – muszą one spełniać wymogi ekoprojektu lub posiadać sprawność cieplną na poziomie co najmniej 80 proc.

880 zł dofinansowania na dziecko na zajęcia z neurologopedą. Sprawdź, dla kogo w 2024 r. i jak uzyskać.
01 maja 2024

880 zł dofinansowania na dziecko na zajęcia z neurologopedą. Na taką pomoc mogą liczyć w 2024 r. mieszkańcy Sopotu po zaangażowaniu „wkładu własnego” w wysokości 1320 zł.

To pewne - W 2024 r. bez dodatkowej i z nędzną waloryzacją w 2025 r. GUS podał dane o inflacji
30 kwi 2024

To pewne - bez dodatkowej waloryzacji w 2024 r. i z nędzną waloryzacją w 2025 r.

Darmowe parkowanie w długi weekend majowy. Warszawa da odpocząć kierowcom
30 kwi 2024

Darmowe parkowanie w Warszawie. W tym roku długi weekend majowy ułożył się tak, że przez pięć dni, od środy do godz. 8.00 w poniedziałek, kierowcy parkujący w strefie płatnego parkowania nie muszą płacić za postój.

To była jedna z najgłośniejszych afer III RP. Sprawa Amber Gold wraca na wokandę
30 kwi 2024

Sprawa Amber Gold, jednej z najgłośniejszych afer III RP, wraca na wokandę - informuje "Dziennik Gazeta Prawna". Sąd Apelacyjny w Warszawie ma rozstrzygnąć, czy państwo zapłaci odszkodowania poszkodowanym.

Ceny gazu ziemnego wzrosną o 45 proc. w lipcu? Posłowie PiS chcą nowej ustawy
29 kwi 2024

Politycy partii Prawo i Sprawiedliwość wystąpili z inicjatywą przyjęcia przez Sejm ustawy, która miałaby na celu zamrożenie cen gazu ziemnego. W obliczu zbliżających się podwyżek, posłowie chcą chronić interesy polskich rodzin.

Od 300 do 1200 zł – tyle będzie wynosił bon energetyczny. A próg dochodowy? Od 1700 do 2500 zł. Decyzje zapadną 7 maja.
29 kwi 2024

Stały Komitet Rady Ministrów w poniedziałek przyjął nie tylko rewizję KPO i Plan Finansowy Państwa na lata 2024–2027, ale także projekt ustawy o bonie energetycznym – podał na platformie X szef Stałego Komitetu RM Maciej Berek. Projektem w sprawie bonu rząd zajmie się 7 maja.

pokaż więcej
Proszę czekać...