Kradzież – przestępstwo czy wykroczenie?

Wioleta Matela-Marszałek
Autorka licznych publikacji o tematyce prawnej
rozwiń więcej
Kradzież – przestępstwo czy wykroczenie? / Shutterstock

Kiedy kradzież jest wykroczeniem, a kiedy przestępstwem? Jakie są aktualne przepisy?

Kiedy kradzież jest wykroczeniem, a kiedy przestępstwem? 

Przepisy podwyższające próg kwotowy dla przestępstwa kradzieży zmienią się jeszcze w 2023 r. 

Aktualnie zgodnie z art. 119 Kodeksu wykroczeń, kto kradnie lub przywłaszcza sobie cudzą rzecz ruchomą, jeżeli jej wartość nie przekracza 500 złotych podlega karze aresztu, wolności albo grzywny.

Ważne

1 października 2023 r. wejdą w życie przepisy, które podwyższają tę granicę do 800 zł. 

Pamiętajmy jednak, iż zasada te nie ma zastosowania, jeżeli:

  • przedmiotem czynu jest broń, amunicja, materiały lub przyrządy wybuchowe;
  • sprawca popełnia kradzież w sposób szczególnie zuchwały lub z włamaniem;
  • sprawca używa gwałtu na osobie albo grozi jego natychmiastowym użyciem, aby utrzymać się w posiadaniu zabranego mienia, a gdy chodzi o zabranie innej osobie mienia w celu przywłaszczenia, także wtedy, gdy sprawca doprowadza człowieka do stanu nieprzytomności lub bezbronności.
Przykład

Kradzież szczególnie zuchwała jest przestępstwem bez względu na wartość skradzionego przedmiotu.

Czym jest kradzież szczególnie zuchwała? Definicję znajdziemy w Kodeksie karnym. Jak stanowi art. 115 § 9a k.k. kradzieżą szczególnie zuchwałą jest:

  • kradzież, której sprawca swoim zachowaniem wykazuje postawę lekceważącą lub wyzywającą wobec posiadacza rzeczy lub innych osób lub używa przemocy innego rodzaju niż przemoc wobec osoby, w celu zawładnięcia mieniem;
  • kradzież mienia ruchomego znajdującego się bezpośrednio na osobie lub w noszonym przez nią ubraniu albo przenoszonego lub przemieszczanego przez tę osobę w warunkach bezpośredniego kontaktu lub znajdującego się w przedmiotach przenoszonych lub przemieszczanych w takich warunkach.

Kradzież – przykłady wykroczeń

Wykroczeniem (określonym w art. 120 k.w.) jest również kradzież z lasu wyrąbanego lub powalonego drzewa, jeżeli wartość drzewa nie przekracza 500 zł.  Po zmianach będzie to kwota 800 zł.

Zgodnie zaś z art. 123 k.w., kto z nienależącego do niego ogrodu bezprawnie zabiera w nieznacznej ilości owoce, warzywa lub kwiaty, podlega karze grzywny do 250 złotych albo karze nagany.

Przestępstwo kradzieży – jakie kary?

Za kradzież rzeczy ruchomych Kodeks karny przewiduje karę pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 3 lat. Tej samej karze podlega, kto bez zgody osoby uprawnionej uzyskuje cudzy program komputerowy w celu osiągnięcia korzyści majątkowej.  Od 1 października 2023 r. tej samej karze będzie też podlegała osoba, która zabiera w celu przywłaszczenia cudzą kartę uprawniającą do podjęcia pieniędzy z automatu bankowego.

W wypadku mniejszej wagi, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Powyższy wymiar kary stosuje się odpowiednio do kradzieży energii lub karty uprawniającej do podjęcia pieniędzy z automatu bankowego. 

Osoba, która dopuszcza się kradzieży szczególnie zuchwałej, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

Za kradzież z włamaniem Kodeks karny przewiduje karę pozbawienia wolności od roku do lat 10. 

Rozbój aktualnie jest zagrożony karą pozbawienia wolności od 2 do 12 lat, po zmianach maksymalny wymiar kary pozbawienia wolności wzrośnie do 15 lat. Gdy sprawca rozboju posługuje się bronią palną, nożem lub innym podobnie niebezpiecznym przedmiotem lub środkiem obezwładniającym albo działa w inny sposób bezpośrednio zagrażający życiu lub wspólnie z inną osobą, która posługuje się taką bronią, przedmiotem, środkiem lub sposobem, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3. Nowelizacja wprowadzi w takim przypadku karę pozbawienia wolności od 3 do 20 lat.

Kradzież rozbójnicza jest zagrożona karą pozbawienia wolności od roku do lat 10.

W wypadku mniejszej wagi, sprawca kradzieży z włamaniem, rozboju czy kradzieży rozbójniczej podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

Ważne

Od 1 października 2023 r. przestępstwem (zagrożonym karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5 będzie również kradzież tablic rejestracyjnych). 

 
Prawo
Ile jest warta informacja czy akcja zdrożeje? Kolizja interesów prawnych i obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej a należyte wykonywanie zadań giełdowych. Przepisy i sankcje
05 maja 2025

W sytuacji kolizji pomiędzy obowiązkiem lojalnego wykonywania obowiązków służbowych a obowiązkiem zachowania tajemnicy i ochrony informacji poufnych, rozstrzygnięcie, które przyznaje pierwszeństwo temu drugiemu, opiera się na fundamentalnych zasadach prawa rynku kapitałowego oraz etyce zawodowej. Zasadniczo, ochrona rynku finansowego i zapobieganie nadużyciom w obrocie papierami wartościowymi mają nadrzędne znaczenie, a w związku z tym obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej w kontekście informacji poufnych staje się priorytetowy. Jest to nie tylko kwestia przestrzegania przepisów prawa, ale także zapewnienia uczciwości i przejrzystości w działaniach podejmowanych na rynku kapitałowym - pisze radca prawny K. Jakub Gładkowski. I wyjaśnia także jakie są sankcje i odpowiedzialność za tego typu naruszenia w unijnym i polskim porządku prawnym.

Rozwód w 2025 i 2026 r. [FAQ]
05 maja 2025

Co może się zmienić w procedurach rozwodowych? Jakie są aktualne przepisy? Co trzeba wiedzieć o rozwodzie w 2025 2026 r.? Oto odpowiedzi na najważniejsze pytania!

Sejm na żywo 5 maja: Komisja śledcza ds. Pegasusa
05 maja 2025

Przesłuchanie nadinsp. Adama Cieślaka, Komendanta Centralnego Biura Zwalczania Cyberprzestępczości.

Emerytura i renta po śmierci seniora. Kiedy można ją zatrzymać, a kiedy trzeba zwrócić. ZUS musi wypłacić świadczenie jeżeli zmarły nabył do niego prawo
05 maja 2025

ZUS informuje, że po śmierci osoby pobierającej emeryturę lub rentę, ZUS wstrzymuje wypłatę świadczeń, ponieważ prawo do nich wygasa. Jeśli jednak emerytura lub renta została wypłacona po śmierci, ale w miesiącu, w którym ta śmierć miała miejsce, nie zawsze jest konieczne zwracanie tych pieniędzy do ZUS-u. W niektórych sytuacjach rodzina może zatrzymać ostatnią wypłatę, o ile zmarły miał do niej prawo.

Dwie decyzje w jednej kopercie prześle ZUS do emerytów i rencistów w maju 2025 r. Przeczytaj uważnie i sprawdź wysokość świadczeń
05 maja 2025

Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpoczął wysyłkę corocznej korespondencji do emerytów i rencistów. W jednej kopercie znajdą dwie decyzje – o waloryzacji z marca 2025 r. oraz przyznaniu dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego czyli tzw. trzynastki.

Grillowanie na balkonie i w parku – czy jest dozwolone?
05 maja 2025

Nadejście wiosny można poczuć nie tylko w zwiększonych temperaturach, ale także w zapachach unoszonych przez powietrze. Bowiem gdy tylko zaczyna się sezon, Polacy chętnie zaczynają grillować. Rośnie wtedy nie tylko sprzedaż grillowych akcesoriów, ale także statystyczna liczba mandatów udzielonych przez Straż Miejską plenerowym koneserom. Większość mieszkańców miast nie posiada własnego ogrodu, dlatego wielu zadaje sobie pytanie, czy grillowanie na balkonie lub w parku jest dozwolone.

Jak nie zaciągać pożyczki?
05 maja 2025

Każde postanowienie w umowie pożyczkowej może mieć realny wpływ na sytuację finansową pożyczkobiorcy, zwłaszcza jeśli chodzi o dodatkowe opłaty, prowizje czy warunki spłaty. Bardzo ważna jest świadomość prawna, pochopne podejmowanie decyzji odłóż na bok. Zatem jak nie zaciągać pożyczki?

2962 zł dla matek czy ojców, bo: 500 zł (aktywnie w domu) + 1662 zł (zasiłek) + 800plus. Nie opłaca im się pracować za minimalną krajową
05 maja 2025

Mówi się o państwie opiekuńczym, o państwie socjalnym. I coś w tym jest. Wśród rodziców dzieci, którzy nie są zatrudnieni mówi się, że przy różnych świadczenia pieniężnych i zasiłkach jakie można otrzymać od państwa nie opłaca im się pracować za minimalną krajową. Wprawdzie może mieliby netto te kilkaset złotych więcej, ale za to jakim kosztem, kosztem pracy i czasu. Rodzice wolą dostać np. 2962 zł, bo: 500 zł (aktywnie w domu) + 1662 zł (zasiłek) + 800plus. Oczywiście taki schemat nie jest dany raz na zawsze! Jeśli jest dwoje dzieci kwota ta zwiększa się o kolejne 500 i 800 zł.

Uważam, że Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 4 czerwca 2024 r. niesprawiedliwie pominął grupę emerytów, która złożyła wnioski o wcześniejszą emeryturę między 6 czerwca a 31 grudniem 2012 r.
04 maja 2025

Do naszej redakcji stale trafiają historie emerytów, którzy uważają, że zostali pokrzywdzeni przez niekorzystne przeliczenie wcześniejszych emerytur. Trwa to od 2013 r. aż do dnia dzisiejszego. Mechanizm pokrzywdzenia? Emerytura powszechna jest pomniejszana o np. 1000 zł miesięcznie jako sankcja za pójście na emeryturę wcześniejszą. Miesiąc w miesiąc. W artykule przykład takiego listu – autorem jest emerytowany operator kamery. Opisał, że wprost pytał się w ZUS w 2012 r (pracowników i służby prasowe), czy straci na emeryturze powszechnej za pójście na wcześniejszą emeryturę. Usłyszał, że absolutnie nie. Okazało się, że stracił i traci do teraz (do 2025 r.). Historia emeryta jest więc interesująca bo czuł w 2012 r., że zbyt piękne jest, aby nie było jakiegoś haczyka we wcześniejszej emeryturze. I próbował uniknąć zagrożenia szukając informacji w ZUS. Nie udało mu się (pomimo starań).

Zasiłek nie przez 180 ale nawet przez 365 dni dla wybranych osób. Jest ustawa i czeka na wejście w życie
05 maja 2025

Zasiłek nie przez 180 ale nawet przez 365 dni dla wybranych osób. Jest ustawa i czeka na wejście w życie, ale czy to wpłynie na aktywizację osób bezrobotnych? Raczej nie, tym bardziej, że ustawodawca poszerzył krąg podmiotów mający prawo do zasiłku przez rok.

pokaż więcej
Proszę czekać...