Celem prac posłów z Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach jest zwiększenie bezpieczeństwa na drogach i surowsze karanie pijanych kierowców. Pierwsze czytanie projektu miało miejsce dnia 23 lipca 2014 roku.
Dotychczasowe uregulowania kodeksowe
Jak stanowi art. 42 Kodeksu karnego sąd obligatoryjnie orzeka o zakazie prowadzenia wszystkich pojazdów lub pojazdów określonego rodzaju, gdy sprawca w momencie popełnienia przestępstwa był w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, bądź też zbiegł z miejsca zdarzenia. Co więcej, taki zakaz jest dożywotni, jeżeli w wyniku wypadku tak spowodowanego jakaś osoba poniosła śmierć lub ciężki uszczerbek na zdrowiu. Recydywiści również karani są dożywotnim zakazem prowadzenia pojazdów (odstąpienie następuje tylko w wyjątkowych przypadkach).
Aktualny taryfikator punktów karnych 2014 r.
Stan nietrzeźwości w Kodeksie karnym
W Kodeksie karnym jest również uszczegółowione, że stan nietrzeźwości zachodzi, gdy zawartość alkoholu we krwi przekracza 0,5 promila lub zawartość alkoholu w 1 dm3 wydychanego powietrza przekracza 0,25 mg (lub oba przypadki prowadzą do stężenia przekraczającego tę wartość).
Do tej pory osoba kierująca pojazdem pod wpływem alkoholu lub środka odurzającego - podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. W przypadku wcześniejszego już skazania prawomocnym wyrokiem w którymś z powyższych przypadków - podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
Alkomat – obowiązkowe wyposażenia auta
Proponowane zmiany w przepisach
Wchodząca w życie nowelizacja wzmacnia dolegliwość kar nakładanych na nietrzeźwych kierowców. Kierujący pojazdami po wpływem alkoholu lub środków odurzających na powodować obligatoryjne zabieranie przez sąd prawa jazdy. Złapani pierwszy raz na okres od 3 do 5 lat utracą dokument, a recydywiści zostaną go pozbawieni dożywotnio. Co więcej taki zakaz będzie obejmował wszelkie pojazdy mechaniczne. Wcześniej taka praktyka była stosowana tylko w przypadku spowodowania przez kierowcę śmiertelnego wypadu drogowego bądź wywołania uszczerbku na zdrowiu.
Zadośćuczynienie za doznaną szkodę
System kar będzie przewidywał większe zadośćuczynienie przez kierowcę. Określona zostaje również orzekana przez sąd kwota, którą winny kierowca zapłaci na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej. Wcześniej jej wysokość nie była uściślona, teraz osoby złapane pierwszy raz zapłacą minimum 5 tysięcy złotych a recydywiści, co najmniej 10 tysięcy złotych.
Nowe kary dla pijanych kierowców
Projekt przewiduje również grzywną, karą ograniczenia wolności lub karę więzienia do 2 lat za prowadzenie pojazdu bez wcześniej zabranego prawa jazdy.
Dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów
Dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów orzekany w przypadku spowodowania przez pijanego kierowcę śmierci lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu osoby pozostaje bez zmian, a odstąpienie od kary nastąpi tylko w szczególnych przypadkach. Natomiast będą oni musieli zapłacić nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego lub jego najbliższych w wysokości przynajmniej 10 tysięcy złotych.
Zatrzymanie prawa jazdy
Kolejną rządową propozycją jest wprowadzenie możliwości zatrzymania prawa jazdy na 3 miesiące za przekroczenie prędkości o ponad 50 km/h w stosunku do obowiązującego limitu. Przy przekroczeniu prędkości o niższej wysokości będą stosowane dotychczasowe sankcje.
Obowiązkowa blokada alkoholowa
Zupełną innowacją jest natomiast wymóg montowania w samochodach kierowców wcześniej skazanych za nietrzeźwość tzw. blokadę alkoholową, która spowoduje nieodpalanie się silnika, jeżeli poziom alkoholu w powietrzu wydychanym przez kierowcę wyniesie 0,1 mg alkoholu w 1 dm3. Po otrzymaniu czasowego zakazu prowadzenia pojazdów taki kierowca, chcąc odzyskać uprawnienia będzie musiał obligatoryjnie zamontować taką blokadę w swoim samochodzie i posiadanie jej będzie wymagane przez 3 lata. W jego prawie jazdy zamieszczona zostanie informacja o takiej blokadzie.
Podstawy prawne:
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz.U. z 2014 r., poz. 538 z późn. zm.).