Ochrona danych osobowych kandydata do pracy w świetle RODO

Aleksandra Olszanowska
rozwiń więcej
Kandydat do pracy, RODO for. shutterstock
Wraz z wejściem w życie przepisów Ogólnego Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) zmieniły się niektóre zasady dotyczące przetwarzania danych osób starających się o pracę oraz osób już zatrudnionych. Jakich danych pracodawca nie może żądać od kandydata do pracy?

Poszukiwanie pracy

Zgodnie z Kodeksem pracy od kandydata do pracy potencjalny pracodawca może żądać:

  1. danych identyfikacyjnych takich jak: imię i nazwisko, imiona rodziców, data urodzenia;
  2. danych kontaktowych - adres zamieszkania;
  3. informacji o wykształceniu, przebiegi wcześniejszego zatrudnienia.

Istnieją przypadki, gdy pracodawca będzie potrzebował zaświadczenia o niekaralności. Będzie tak w przypadku m.in. nauczycieli czy pracowników straży granicznej. Należy jednak pamiętać, że takie zaświadczenie zawiera dane wrażliwe, dlatego wymaganie go od kandydata do pracy musi być uzasadnione.

Polecamy: Zmiany w ustawie o związkach zawodowych (19 marca) Praktyczne warsztaty dotyczące zmian w ustawie o związkach zawodowych

Jakich danych pracodawca nie może żądać od kandydata do pracy?

Do tej kategorii zaliczają się dane, które nie mają bezpośredniego związku z pracą, o którą dana osoba się ubiega. Niedopuszczalne jest w związku z tym żądanie informacji o  stanie cywilnym, wyznaniu, poglądach religijnych czy orientacji seksualnej.

Może wystąpić zdarzyć się, że kandydat do pracy przekaże administratorowi swoje dane wrażliwe, np. dane o swoim stanie zdrowia. Jeżeli sytuacja i stanowisko, o jakie ubiega się kandydat nie wymagają podania takich danych, pracodawca ma dwa wyjścia: albo te dane usunąć, albo uzyskać od kandydata zgodę na przetwarzanie tych danych.

Podobnie w przypadku danych pozyskanych dla celów przyszłych rekrutacji. Jeżeli kandydat nie wyrazi zgody na ich przetwarzanie, potencjalny pracodawca nie będzie mógł ich wykorzystać.

Co istotne, jeżeli kandydat wyrazi zgodę, ale zmieni zdanie, może ją cofnąć.

Rekrutacja on-line

Obecnie jest to chyba najpopularniejszy sposób prowadzenia rekrutacji. Gromadzenie danych uzyskanych przez Internet musi odbywać się zgodnie z przepisami o ochronie danych osobowych. Pracodawca, który zleca publikację ogłoszeń o pracę innemu podmiotowi ( a co za tym idzie, podmiot ten przetwarza dane osobowe kandydatów w imieniu i a rzecz pracodawcy) powinien zawrzeć z nim umowę powierzenia. Należy w niej określić m.in. charakter i cel przetwarzania, przedmiot i czas trwania przetwarzania, rodzaj danych osobowych oraz kategorie osób (w tym przypadku dane kandydatów do pracy), których dane dotyczą, a także obowiązki i prawa administratora.

Rekrutacji „ukrytych” czy „ślepych” nie można uznać za zgodne z przepisami o ochronie danych osobowych, ponieważ kandydat do pracy nie posiada wiedzy, jaki podmiot zbiera jego dane osobowe i wobec jakiego podmiotu może realizować swoje prawa.

Proces rekrutacyjny

Dane, jakie zbierane są podczas rozmów rekrutacyjnych, powinny odnosić się wyłącznie do tych, udostępnionych w CV. Niedopuszczalne jest, więc pozyskiwanie przez potencjalnego pracodawcę informacji o kandydacie na pracownika od jego poprzedniego pracodawcy, jeśli nie posiada on zgody kandydata na powyższe. Należy też pamiętać, że złożenie przez kandydata do pracy tzw. referencji nie uprawnia pracodawcy do kontaktu z podmiotem je wystawiającym w celu pozyskania dodatkowych informacji o kandydacie. Potencjalny pracodawca nie ma prawa również, aby zwrócić się do uczelni wyższej z prośbą o potwierdzenie, czy kandydat do pracy rzeczywiście uzyskał w niej dyplom. Należy podkreślić, że pozyskiwanie zgód od kandydata na weryfikowanie prawdziwości złożonych oświadczeń i danych zawartych w dokumentach również nie znajduje oparcia w przepisach RODO. Chodzi tu przede wszystkim o dobrowolność zgód. Osoba, która odmówi wyrażenia zgody na uzyskanie niektórych informacji, nie powinna ponosić negatywnych tego konsekwencji.

Za niedopuszczalne należy uznać tworzenie tzw. „czarnych list” osób ubiegających się o zatrudnienie.

Opracowano na podstawie:

Urząd Ochrony Danych Osobowych, Ochrona danych osobowych  w miejscu pracy. Poradnik dla pracodawców, październik 2018

Polecamy serwis: Poszukiwanie pracy

Prawo
MRPiPS: nowe rozwiązania na rzecz osób z niepełnosprawnościami i przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności. Termin do 20 maja 2025 r. na składanie dokumentów
02 maja 2025

Rok 2025 jest wyjątkowo obfitujący w zmiany prawa czy też projekty zmian w zakresie uprawnień dla osób z niepełnosprawnościami i ogólnie dla całego systemu orzecznictwa. Ale to nie koniec! Idą kolejne zmiany i to na z góry określone lata: na 2026, 2027 a nawet 2028 r. Perspektywa odległa - to fakt, ale takie działania jak zapowiada resort pracy wymagają długiej perspektywy. Udało się dotrzeć do informacji, z których wynika, że MRPiPS ogłasza program: "Przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności". Co będzie obejmował program, do kogo jest skierowany i co można zyskać?

Znieważenie flagi państwowej – co grozi za obrazę symboli narodowych?
02 maja 2025

Flaga państwowa to jeden z najważniejszych symboli każdego kraju – wyraża tożsamość narodową, suwerenność, a także dumę z historii i wspólnoty obywatelskiej. W Polsce ochrona flagi jest zagwarantowana przepisami prawa, a jej znieważenie jest przestępstwem. Warto więc wiedzieć, czym jest znieważenie flagi Rzeczypospolitej Polskiej, jakie formy może przybrać oraz jakie sankcje grożą za tego rodzaju działanie.

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód: tylko czy będą chętni [PROJEKT skierowany do stałej komisji]
02 maja 2025

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód - podkreśla Łukasz Krasoń. Jednak czy będą chętni na tą specyficzną i wymagającą dużego wysiłku psychicznego i fizycznego pracę?: Nie wiadomo też jak będzie z wynagrodzeniem, a nie wydaje się, żeby byli chętni do tej pracy tylko za minimalną krajową.

Donald Trump spotkał się z Karolem Nawrockim w Gabinecie Owalnym Białego Domu. "You will win"
02 maja 2025

Prezydent Stanów Donald Trump spotkał się w czwartek 1 maja 2025 r. z kandydatem na prezydenta RP Karolem Nawrockim - podał Biały Dom. Nawrocki relacjonował, że D. Trump przepowiadał mu wygraną w wyborach.

7 lat ważności niektórych orzeczeń o niepełnosprawności i inne zmiany. Nowelizacja rozporządzenia dot. orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności
02 maja 2025

W dniu 30 kwietnia 2025 r. opublikowano projekt rozporządzenia ministra rodziny, pracy i polityki społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Celem tej nowelizacji jest doprecyzowanie zasad wydawania orzeczeń o niepełnosprawności oraz o stopniu niepełnosprawności, a także wydłużenie okresów ważności tych orzeczeń. Co się dokładnie zmieni i od kiedy?

Grill na balkonie? Uważaj - może kosztować Cię nawet 5 500 zł, a ognisko w ogrodzie - nawet 11 500 zł
02 maja 2025

Można śmiało powiedzieć, że majówka to narodowe święto grilla (a w nieco mniejszym zakresie - również ogniska). Mieszkańcy bloków - z przyczyn oczywistych - mogą zdecydować się wyłącznie na to pierwsze, a posiadacze własnych ogródków - rozniecić nieco większy płomień. Czy jednak takie przyjemności - w obrębie własnych balkonów i ogródków są legalne? Okazuje się, że nie w każdym przypadku, a ich nieroztropnych amatorów, mogą niekiedy spotkać niemiłe konsekwencje.

Rząd szykuje zmiany w emeryturach – grupa pracowników popracuje do 70 roku życia
01 maja 2025

Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad projektem zmian w przepisach, które mają wydłużyć maksymalny wiek pełnienia funkcji przez komorników sądowych oraz ich asesorów. Zgodnie z planowanymi regulacjami, osoby wykonujące te zawody miałyby obowiązek pozostawać aktywne zawodowo nawet do 70. roku życia.

Prawne ryzyka używania AI przez pracowników. Odpowiedzialność pracodawcy wobec osób trzecich. Prawo pracy, prawo autorskie, ochrona danych poufnych i osobowych
30 kwi 2025

Sztuczna inteligencja (AI) stanowi dużą pomoc w pracy, ułatwiając ją i przyspieszając w znacznym stopniu. Zdają sobie z tego sprawę zarówno pracodawcy, jak i pracownicy. Tak jednak ze strony pracodawców lub potencjalnych pracodawców wobec pracowników lub kandydatów, jak po ze strony pracowników, nieodpowiedzialne korzystania z AI może rodzić określone ryzyka prawne, które możemy ocenić przez pryzmat prawa pracy. Świadomość tych ryzyk jest ważna pod kątem znalezienia rozwiązań przed nimi zabezpieczających w sytuacji w której prawo powszechne takiego zabezpieczenia nie przewiduje.

Zmiana miejsca głosowania. Wybory 2025. Jak zagłosować w innym obwodzie?
30 kwi 2025

Zmiana miejsca głosowania w wyborach na Prezydenta RP w dniu 18 maja 2025 r. jest możliwa. Co zrobić, aby zagłosować w obwodzie poza stałym miejscem zamieszkania? Niezbędne jest zaświadczenie o zmianie miejsca głosowania.

Ostatni dzień na rozliczenie PIT 2024 Sprawdź, co musisz zrobić, zanim system zamknie dostęp
30 kwi 2025

Ministerstwo Finansów przypomina: 30 kwietnia mija termin składania zeznań podatkowych za 2024 rok. Ponad 8 milionów Polaków skorzystało już z usługi Twój e-PIT. Sprawdź, co zrobić, by nie zapłacić kary, jak uniknąć błędów i co grozi za brak reakcji.

pokaż więcej
Proszę czekać...