Dziedziczenie PPK

3 Z Kancelaria Radcy Prawnego Izabela Odziemiec
ekspert z zakresu prawa pracy i prawa cywilnego
rozwiń więcej
Dziedziczenie środków zgromadzonych w PPK. / fot. Shutterstock
Ustawa o PPK zakłada, że środki zgromadzone na rachunku uczestnika programu są jego własnością. Czy po śmierci danej osoby dochodzi do dziedziczenia jej środków pieniężnych zgromadzonych w ramach PPK? Co stanie się z oszczędnościami z PPK?

Dziedziczenie środków z PPK

Ustawa o pracowniczych planach kapitałowych przewiduje specyficzne regulacje dotyczące dziedziczenia środków zgromadzonych przez uczestnika PPK. W celu szczegółowego omówienia kwestii dziedziczenia należy rozważyć kilka wariantów.

  1. Podział środków w przypadku śmierci uczestnika PPK pozostającego w związku małżeńskim

Przepisy ustawy o pracowniczych planach kapitałowych wskazują, jak będzie wyglądał podział środków po śmierci uczestnika PPK pozostającego w związku małżeńskim. W tym przypadku instytucja finansowa dokona wypłaty połowy środków zgromadzonych na rachunku PPK zmarłego uczestnika PPK na rachunek PPK, IKE lub PPE małżonka zmarłego uczestnika PPK. Zrobi to na wniosek małżonka zmarłego uczestnika PPK. Jest także możliwość wypłaty w gotówce środków zgromadzonych na rachunku PPK.

Wypłata/ transfer dotyczy tych  środków, które stanowiły przedmiot małżeńskiej wspólności majątkowej. O tym, czy środki są „wspólne” rozstrzygają przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.  Z reguły, jeśli małżonkowie inaczej nie postanowią co do majątku wspólnego, środki PPK będą stanowiły przedmiot małżeńskiej wspólności majątkowej.

Polecamy: Pracownicze plany kapitałowe. Nowe obowiązki pracodawców i płatników.

Polecamy: PPK dla pracownika

W jaki sposób obydwa się transfer środków?

Małżonek zamarłego uczestnika PPK powinien dostarczyć następujące dokumenty: odpis aktu zgonu, aktu małżeństwa oraz oświadczenie na piśmie o stosunkach majątkowych, które istniały między nim a zmarłym uczestnikiem PPK. Wypłata dokonywana jest w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia wymienionych dokumentów.

  1. Podział  pozostałych środków w przypadku śmierci uczestnika PPK pozostającego w związku małżeńskim lub uczestnika nie pozostającego w związku małżeńskim

Jeśli uczestnik PPK postawał w związku małżeńskim a środki PPK stanowiły wspólny majątek małżeński, do podziału pomiędzy pozostałe osoby zostanie połowa środków z PPK. Jeśli uczestnik nie pozostawał w związku małżeńskim, uczestnik może rozdysponować wszystkie środki z PPK.

Uczestnik może bowiem wskazać instytucji finansowej imiennie jedną osobę lub więcej osób, które jako osoby uprawnione mogą po jego śmierci otrzymać środki zgromadzone na jego rachunku PPK. Oświadczenie w tym zakresie jest składane w formie pisemnej. Pracownik może w każdym czasie zmienić krąg tych osób. Również uczestnik decyduje o tym, jaki będzie podział tych środków dla poszczególnych osób. W przypadku braku jego dyspozycji, środki zostaną podzielone  częściach w równych .  Dyspozycja uczestnika PPK, oznacza wyłączenie tych środków ze spadku po jego śmierci. Jest to specyficzna regulacja, wykluczająca stosowanie przepisów kodeksu cywilnego dotyczących dziedziczenia.

W jaki sposób obydwa się wypłata środków dla osób uprawnionych?

Podobnie jak w przypadku małżonka zmarłego, możliwa jest wypłata transferowa do PPK, IKE lub PPE tej osoby lub wypłata środków w gotówce. Wypłata/ transfer następuje w terminie 3 miesięcy od złożenia wniosku wraz z odpisem aktu zgonu uczestnika PPK i dokumentu stwierdzającego tożsamość osoby uprawnionej.

  1. Brak dyspozycji uczestnika PPK

W przypadku braku dyspozycji uczestnika PPK i wskazania osób uprawnionych do otrzymania środków zgromadzonych na rachunku PPK, środki będą podlegały dziedziczeniu na zasadach ogólnych. Jeżeli jest taka wola zmarłego może on w testamencie powołać swoich spadkobierców. W przeciwnym wypadku środki będą podlegać dziedziczeniu ustawowemu przewidzianemu w kodeksie cywilnym.

Wypłata środków (transferowa lub  w gotówce)  dla spadkobierców nastąpi w terminie 3 miesięcy od złożenia odpowiednich dokumentów. Instytucji należy przedłożyć odpis prawomocnego postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku albo zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia, oraz zgodne oświadczenia wszystkich spadkobierców o sposobie podziału środków zgromadzonych przez zmarłego uczestnika PPK lub prawomocny postanowienia sądu o dziale spadku. To jaki dokumenty są wymagane zależy od tego czy nabycie spadku potwierdzi sąd czy  zostanie to dokonane przed notariuszem. W dalszej kolejności  zaś od tego, w jaki sposób spadkobiercy zadecydowali o podziale środków.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (Dziennik Ustaw rok 2018 poz. 2215)

Prawo
Rewolucja w urlopach: im więcej dzieci (i to nie tylko własnych) – tym więcej dni wolnych, a dla pracodawców, którzy nie będą się stosować – 30 tys. zł kary
03 maja 2025

Na 1 dziecko – 2 dni wolnego, na 2 dzieci – 3 dni wolnego, na 3 dzieci – 4 dni wolnego, a na 4 i więcej – 5 dni wolnego, z zachowaniem prawa do pełnego wynagrodzenia, a za odmowę zwolnienia od pracy w ramach ww. puli – 30 tys. zł kary dla pracodawcy. O zmianę art. 188 kodeksu pracy – w dniu 12 kwietnia br., zawnioskowały do Ministry Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Rzeczniczka Praw Dziecka i Okręgowa Rada Adwokacka, powołując się m.in. na naruszenie przez ww. przepis konstytucyjnej zasady równości. Czy położy to kres absurdowi tylko 2 dni zwolnienia od pracy na wszystkie dzieci i obojga rodziców?

MRPiPS: nowe rozwiązania na rzecz osób z niepełnosprawnościami i przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności. Termin do 20 maja 2025 r. na składanie dokumentów
02 maja 2025

Rok 2025 jest wyjątkowo obfitujący w zmiany prawa czy też projekty zmian w zakresie uprawnień dla osób z niepełnosprawnościami i ogólnie dla całego systemu orzecznictwa. Ale to nie koniec! Idą kolejne zmiany i to na z góry określone lata: na 2026, 2027 a nawet 2028 r. Perspektywa odległa - to fakt, ale takie działania jak zapowiada resort pracy wymagają długiej perspektywy. Udało się dotrzeć do informacji, z których wynika, że MRPiPS ogłasza program: "Przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności". Co będzie obejmował program, do kogo jest skierowany i co można zyskać?

Znieważenie flagi państwowej – co grozi za obrazę symboli narodowych?
02 maja 2025

Flaga państwowa to jeden z najważniejszych symboli każdego kraju – wyraża tożsamość narodową, suwerenność, a także dumę z historii i wspólnoty obywatelskiej. W Polsce ochrona flagi jest zagwarantowana przepisami prawa, a jej znieważenie jest przestępstwem. Warto więc wiedzieć, czym jest znieważenie flagi Rzeczypospolitej Polskiej, jakie formy może przybrać oraz jakie sankcje grożą za tego rodzaju działanie.

2610,72 zł w maju z ZUS dla prawie 130 tys. osób [NOWE ŚWIADCZENIE]. Dodatkowo wyrównanie od stycznia 2025
03 maja 2025

2610,72 zł w maju z ZUS dla prawie 130 tys. osób. Co istotne osoby, który mają prawo do tego nowe dodatku dostaną również wyrównanie od 1 stycznia 2025 r. Wysokość dodatku wynosiła w styczniu i lutym 2025 r. 2520 zł, a od marca jest to 2610,72 zł. Na konta świadczeniobiorców wpłyną więc w maju spore pieniądze.

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód: tylko czy będą chętni [PROJEKT skierowany do stałej komisji]
02 maja 2025

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód - podkreśla Łukasz Krasoń. Jednak czy będą chętni na tą specyficzną i wymagającą dużego wysiłku psychicznego i fizycznego pracę?: Nie wiadomo też jak będzie z wynagrodzeniem, a nie wydaje się, żeby byli chętni do tej pracy tylko za minimalną krajową.

Donald Trump spotkał się z Karolem Nawrockim w Gabinecie Owalnym Białego Domu. "You will win"
02 maja 2025

Prezydent Stanów Donald Trump spotkał się w czwartek 1 maja 2025 r. z kandydatem na prezydenta RP Karolem Nawrockim - podał Biały Dom. Nawrocki relacjonował, że D. Trump przepowiadał mu wygraną w wyborach.

7 lat ważności niektórych orzeczeń o niepełnosprawności i inne zmiany. Nowelizacja rozporządzenia dot. orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności
02 maja 2025

W dniu 30 kwietnia 2025 r. opublikowano projekt rozporządzenia ministra rodziny, pracy i polityki społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Celem tej nowelizacji jest doprecyzowanie zasad wydawania orzeczeń o niepełnosprawności oraz o stopniu niepełnosprawności, a także wydłużenie okresów ważności tych orzeczeń. Co się dokładnie zmieni i od kiedy?

Grill na balkonie? Uważaj - może kosztować Cię nawet 5 500 zł, a ognisko w ogrodzie - nawet 11 500 zł
02 maja 2025

Można śmiało powiedzieć, że majówka to narodowe święto grilla (a w nieco mniejszym zakresie - również ogniska). Mieszkańcy bloków - z przyczyn oczywistych - mogą zdecydować się wyłącznie na to pierwsze, a posiadacze własnych ogródków - rozniecić nieco większy płomień. Czy jednak takie przyjemności - w obrębie własnych balkonów i ogródków są legalne? Okazuje się, że nie w każdym przypadku, a ich nieroztropnych amatorów, mogą niekiedy spotkać niemiłe konsekwencje.

Rząd szykuje zmiany w emeryturach – grupa pracowników popracuje do 70 roku życia
01 maja 2025

Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad projektem zmian w przepisach, które mają wydłużyć maksymalny wiek pełnienia funkcji przez komorników sądowych oraz ich asesorów. Zgodnie z planowanymi regulacjami, osoby wykonujące te zawody miałyby obowiązek pozostawać aktywne zawodowo nawet do 70. roku życia.

Prawne ryzyka używania AI przez pracowników. Odpowiedzialność pracodawcy wobec osób trzecich. Prawo pracy, prawo autorskie, ochrona danych poufnych i osobowych
30 kwi 2025

Sztuczna inteligencja (AI) stanowi dużą pomoc w pracy, ułatwiając ją i przyspieszając w znacznym stopniu. Zdają sobie z tego sprawę zarówno pracodawcy, jak i pracownicy. Tak jednak ze strony pracodawców lub potencjalnych pracodawców wobec pracowników lub kandydatów, jak po ze strony pracowników, nieodpowiedzialne korzystania z AI może rodzić określone ryzyka prawne, które możemy ocenić przez pryzmat prawa pracy. Świadomość tych ryzyk jest ważna pod kątem znalezienia rozwiązań przed nimi zabezpieczających w sytuacji w której prawo powszechne takiego zabezpieczenia nie przewiduje.

pokaż więcej
Proszę czekać...