Zaświadczenie o stanie cywilnym

Aleksandra Pajewska
rozwiń więcej
Zaświadczenie o stanie cywilnym/ Fot. Fotolia / Fotolia
Zaświadczenie o stanie cywilnym to nowy dokument o mocy urzędowej. Zgodnie z ustawą z dnia 28 listopada 2014 r. – Prawo o aktach stanu cywilnego zaświadczenie ma zastąpić przedkładane dotychczas liczne odpisy aktów stanu cywilnego (odpis aktu urodzenia, małżeństwa, zgonu). Posługiwanie się tylko jednym dokumentem ma na celu uproszczenie i przyspieszenie postępowania administracyjnego.

Nowe zaświadczenie o stanie cywilnym ma zawierać – zgodnie z art. 49 ustawy z dnia 28 listopada 2014 r. – Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz. U. z 8 grudnia 2014 r., poz. 1741) - następujące dane osoby, której dotyczy:

  • nazwisko, imię (imiona), nazwisko rodowe,
  • datę i miejsce urodzenia,
  • płeć,
  • imiona oraz nazwiska rodowe rodziców;
  • oznaczenie stanu cywilnego jako sytuacji osoby w odniesieniu do małżeństwa.

Pojawienie się tego, nowego dokumentu ma na celu ułatwienie obywatelowi uzyskania odpowiedniej informacji, która potwierdza to, co państwo o nim zgromadziło.

Zobacz również: Ślub cywilny w plenerze 2015

Zaświadczenie o stanie cywilnym wolnym

Podstawowa różnica pomiędzy obowiązującym dotychczas zaświadczeniem polskiego urzędu stanu cywilnego o możliwości zawarcia małżeństwa za granicą przez obywatela polskiego a stosowanym po 1 stycznia 2015 roku zaświadczeniem o stanie cywilnym polega na tym, że to drugie nie będzie zawierało informacji o małżonku. Nie będzie więc trzeba wskazywać przyszłego małżonka (partnera).

Takiego zaświadczenia wymagają m.in. niektórzy (zagraniczni) pracodawcy oraz banki przy decyzjach kredytowych. Zgodnie z obecnym stanem prawnym urzędy stanu cywilnego mogą wydać jedynie zaświadczenie, które informuje, że w aktach osoby nie ma wzmianki o zawarciu małżeństwa. Od 1 stycznia 2015 roku zaświadczenie będzie mogło być wykorzystywane w różnych celach: na użytek spraw m.in. podatkowych, ubezpieczeniowych czy socjalnych.

Wniosek o wydania zaświadczenie o stanie cywilnym

Zaświadczenie, podobnie do dotychczasowych odpisów, będzie wydawane na wniosek osoby zainteresowanej. Wniosek o wydanie zaświadczenia o stanie cywilnym powinien zawierać:

  • nazwisko, imię (imiona),
  • numer PESEL wnioskodawcy, jeżeli został nadany,
  • adres do korespondencji osoby składającej wniosek;
  • oświadczenie o nieistnieniu okoliczności, mających wpływ na stan cywilny, nieodzwierciedlonych w rejestrze stanu cywilnego, składane pod rygorem odpowiedzialności za złożenie fałszywego oświadczenia;
  • pouczenie o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.

Zaświadczenie o stanie cywilnym - cena

Dodatkowo zmniejszą się koszty ponoszone przez obywatela, który potrzebuje danych z rejestru akt stanu cywilnego. Uzyskanie tylko jednego dokumentu będzie z pewnością tańsze niż ubiegania się o cały komplet odpisów dotyczących przecież jednej osoby. Zgodnie z art.119 wskazanej ustawy opłata pobierana od wniosku będzie wynosić 38 zł.

Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!

Zaświadczenie o stanie cywilnym a ślub

Do RPO napływały liczne skargi pochodzące od osób, pragnących wziąć ślub poza granicami kraju. Od przyszłych małżonków USC wymagają wskazania imienia i nazwiska osoby, z którą chcą zawrzeć małżeństwo. Zdaniem prof. Ireny Lipowicz nie ma podstawy do podawania danych osoby, z którą wnioskodawca zamierza wstąpić w związek małżeński. Taki wniosek wyprowadzić można także z orzecznictwa sądów powszechnych (m.in.: wyrok WSA w Gdańsku, z dnia 6 sierpnia 2008 r., sygn. akt III SA/Gd 229/08). WSA stwierdził, że nie podlega badaniu, czy, z kim i gdzie wnioskodawca zamierza zawrzeć związek małżeński, ani jego rzeczywiste intencje, a jedynie to, czy spełnia on wymagane prawem polskim przesłanki niezbędne dla zawarcia związku małżeńskiego. RPO wystąpił więc o zmianę tego przepisu. Nowe prawo o aktach stanu cywilnego ma wyeliminować powyższe utrudnienia.

Zobacz również: Formalności związane z zawarciem małżeństwa w urzędzie stanu cywilnego

Zaświadczenie o stanie cywilnym a małżeństwo homoseksualne

W toku prac legislacyjnych nad ustawą wielokrotnie podnoszono zarzut, że zaświadczenie o stanie cywilnym jest wprowadzane do polskiego obrotu prawnego w celu umożliwienia zawarcia związku jednopłciowego (małżeństwa homoseksualnego) poza granicami RP uznawanego w Polsce. Należy jednak pamiętać, że nie ma możliwości rejestracji lub uzyskania wpisu w polskich księgach stanu cywilnego małżeństwa, które nie spełnia wymogów prawa polskiego (np. małżeństwa jednopłciowego czy poligamicznego). Kierownik urzędu stanu cywilnego/ konsul ma bowiem obowiązek odmowy zarówno samej rejestracji zdarzenia, jak i przeniesienia do rejestru stanu cywilnego zagranicznego dokumentu stanu cywilnego (transkrypcji) lub odtworzenia jego treści, jeżeli byłoby to sprzeczne z podstawowymi zasadami porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej (art. 102, art.106 pkt 3 i art. 111 ustawy). Taką podstawową zasadą polskiego porządku prawnego jest postanowienie art. 18 rozdziału pierwszego Konstytucji, że małżeństwo to związek kobiety i mężczyzny, który znajduje się pod ochroną i opieką RP.

Małżeństwo jednopłciowe (nawet zawarte legalnie za granicą) nie wywrze w Polsce żadnych skutków prawnych. Zgodnie z prawem prywatnym międzynarodowym - o możności zawarcia małżeństwa rozstrzyga w stosunku do każdej ze stron jej prawo ojczyste w chwili zawarcia małżeństwa.

Polecamy serwis: Sprawy urzędowe

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 28 listopada 2014 r. – Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz. U. z 8 grudnia 2014 r., poz. 1741).

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. 1997 nr 78 poz. 483 ze zm.).

Wyrok WSA w Gdańsku, z dnia 6 sierpnia 2008 r., sygn. akt III SA/Gd 229/08.

Prawo
Nowa ulga dla posiadaczy studni, która wzbudza kontrowersje – „jak tylko ludzie dowiedzą się o tym, że procedujemy taką ustawę, to od jutra u nas będą kopali następne studnie”. Kto ostatecznie zostanie zwolniony z opłaty i będzie mógł uniknąć nawet 60 tys. zł kary?
22 gru 2025

W dniu 17 października 2025 r., do Sejmu został wniesiony poselski projekt ustawy o zmianie ustawy – prawo wodne, który zakłada czasowe zwolnienie z opłaty legalizacyjnej za urządzenie wodne wykonane bez wymaganego pozwolenia lub zgłoszenia wodnoprawnego oraz warunkowe zwolnienie z przewidzianych w ustawie kar pieniężnych. Oszacowano, że na rozwiązaniu przewidzianym w projekcie, może skorzystać nawet 40 tys. gospodarstw rolnych, jednak – nie tylko rolnicy będą mogli bezkosztowo zalegalizować swoje studnie. Ten aspekt wzbudził niemałe kontrowersje podczas posiedzenia sejmowej Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej.

Prezenty stanowią nawet do 40 proc. świątecznych wydatków większości Polaków [BADANIE]
22 gru 2025

Polacy wskazują, jaką część ich bożonarodzeniowego budżetu stanowią wydatki na prezenty. Spośród 10 wariantów odpowiedzi najczęściej wybierane są przedziały 20-30% oraz 30-40% – odpowiednio 18,5% i 18,2%. Na trzecim miejscu jest zakres 40-50%, podawany przez 12,9% rodaków. Na czwartej pozycji widać 10-20% – 11,3% wskazań. Z kolei 10,2% ankietowanych jest niezdecydowanych. 8,4% respondentów deklaruje 50-60%. Natomiast 6,6% badanych nie kupuje żadnych prezentów.

Alimenty, gdy rodzic nie pracuje. Ile wynoszą?
22 gru 2025

Przepisy nie określają wprost ile powinny wynosić alimenty, jeżeli rodzic pozostaje bez zatrudnienia. Kodeks rodzinny i opiekuńczy zawiera jednak ważne zasady. Czy możliwe jest zatem zaprzestanie płacenia alimentów, jeśli brakuje stałej pracy?

Przekazanie pracownikowi informacji o warunkach pracy i płacy to za mało. Jakie jeszcze obowiązki obciążają pracodawcę?
22 gru 2025

Choć co do zasady strony stosunku pracy są równe, to jednak z uwagi na jego charakter i fakt, że pracodawca jest podmiotem profesjonalnym, na gruncie prawa pracy zapewniono szereg narzędzi, które umacniają pracownika i zapewniają realizację przysługujących mu praw. Dotyczy to w szczególności informowania o warunkach pracy.

Nie każdego zatrudnianego pracownika trzeba skierować na badania. Dlaczego? Przepisy jasno to wskazują
21 gru 2025

Aby pracodawca zgodnie z przepisami mógł dopuścić zatrudnianego pracownika do pracy, ten musi legitymować się wymaganym orzeczeniem lekarskim o braku przeciwskazań do jej wykonywania. Jednak ta zasada nie obowiązuje w każdym przypadku. Dlaczego?

Od grudnia uważaj na dane udostępniane w czasie rekrutacji. Przepisy się zmieniają, a mało kto zwraca na to uwagę
20 gru 2025

Katalog danych, których udostępnienia można żądać od kandydata przed zatrudnieniem jest ograniczony. W grudniu 2025 r. w tym zakresie zajdzie też jedna mała, ale niezwykle istotna zmiana. Mało się o niej mówi, a wiele osób w ogóle nie zwraca na to uwagi.

Gorzka niespodzianka dla korzystających z kominków i centralnego ogrzewania. Można zapłacić wysoką grzywnę
21 gru 2025

Jak co roku wraz z rozpoczęciem sezonu grzewczego ponownie da się wyczuć duszący zapach dymu unoszącego się z kominów. Niestety, nie każdy korzysta wyłącznie z dozwolonych paliw, powodując tym samym smog oraz zwiększając zanieczyszczenie powietrza. Osoby, które wrzucają do pieców i kominków śmieci, muszą liczyć się z dotkliwymi karami.

Czy w tym roku na Wigilię obowiązuje zakaz sprzedaży żywego karpia? Czy grożą za to kary? Co mówią przepisy?
20 gru 2025

Co roku przed świętami Bożego Narodzenia wraca debata o sprzedaży żywych karpi. Istnieje grono zwolenników tradycji, a także ich przeciwników. Czy w 2025 roku obowiązują jakieś nowe przepisy zakazujące handlu żywymi karpiami? Jakie kary ewentualnie grożą za łamanie prawa? Sprawdzamy aktualny stan prawny i wyjaśniamy na co zwrócić uwagę podczas rybnych świątecznych zakupów.

Jak WIBOR wpływa na ratę kredytu? Radca prawny objaśnia cały mechanizm i tłumaczy z „bankowego” na nasze
20 gru 2025

WIBOR, czyli Warsaw Interbank Offered Rate. Brzmi to trochę jak nazwa skomplikowanej procedury technicznej i szczerze mówiąc - dla Twojego domowego budżetu ma podobne znaczenie. To właśnie ten parametr, niczym niewidzialna ręka, steruje wysokością rat milionów kredytów hipotecznych i leasingów w Polsce. Ale tu pojawia się pewien paradoks. Mimo że ten wskaźnik zagląda do portfela niemal każdemu z nas, zasady jego powstawania są dla większości ludzi - a nawet i przedsiębiorców - równie czytelne, co instrukcja obsługi promu kosmicznego.

Tego wniosku nie składaj pracodawcy z wyprzedzeniem. Rozpatrzy go odmownie i będzie miał rację
19 gru 2025

Pewnych spraw nie należy odkładać na ostatnią chwilę. Innych z kolei nie można załatwiać zbyt wcześnie. Dotyczy to również relacji między pracodawcą a pracownikiem. Każdorazowo trzeba rozważyć, który moment będzie najlepszy na dopełnienie konkretnego obowiązku.

pokaż więcej
Proszę czekać...