- Odpowiedź na problem fałszowania testamentów ustnych
- Usunięcie instytucji testamentu podróżnego z systemu prawnego
- Więcej możliwości sporządzenia testamentu wojskowego
- Od kiedy nowe przepisy?
Odpowiedź na problem fałszowania testamentów ustnych
Nowe przepisy mają m.in. przyczynić się do ograniczenia podejmowanych prób fałszowania testamentów ustnych. Zgodnie z projektem spadkodawca będzie mógł oświadczyć ostatnią wolę ustnie przy jednoczesnej obecności co najmniej trzech świadków, jeżeli wskutek szczególnych i nagłych okoliczności, uzasadniających obawę rychłej śmierci spadkodawcy, zachowanie zwykłej formy testamentu jest niemożliwe lub nadmiernie utrudnione.
„Odmiennie niż dotychczas, do sporządzenia testamentu nie wystarczy samo istnienie samej obawy rychłej śmierci spadkodawcy jak i samo istnienie szczególnych okoliczności wskutek których zachowanie zwykłej formy testamentu jest niemożliwe lub bardzo utrudnione. Proponowane rozwiązanie prowadzi do połączenia tych przesłanek, a dodatkowo, aby można było sporządzić testament ustny, szczególne okoliczności będą musiały wystąpić nagle” – wskazano w Ocenie Skutków Regulacji.
Według nowych przepisów treść oświadczenia woli spadkodawcy powinna być spisana niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu miesiąca od jego sporządzenia przez jednego ze świadków, z podaniem miejsca i daty złożenia oświadczenia woli, miejsca i daty sporządzenia pisma oraz wskazaniem okoliczności uzasadniających sporządzenie testamentu ustnego. Pismo będą musieli podpisać spadkodawca i dwaj świadkowie albo wszyscy świadkowie. Jeżeli treść testamentu ustnego nie zostanie w ten sposób stwierdzona przed otwarciem spadku, to będzie można ją będzie stwierdzić w ciągu trzech miesięcy od otwarcia spadku przez zgodne zeznania świadków złożone przed sądem. Dotychczas termin ten wynosił sześć miesięcy.
Usunięcie instytucji testamentu podróżnego z systemu prawnego
Projektowane przepisy zakładają również usunięcie instytucji testamentu podróżnego. „Brak jest bowiem zainteresowania sporządzaniem testamentów podróżnych i prawdopodobnie niewiele osób wie o takiej możliwości” – uzasadnia Ministerstwo Sprawiedliwości.
Więcej możliwości sporządzenia testamentu wojskowego
Co istotne, nowe przepisy rozszerzają możliwość sporządzenia testamentu wojskowego na wszelką działalność sił zbrojnych, zarówno na terenie państwa polskiego, jak i poza nim. Zakres ten obejmie zatem także międzynarodowe interwencje zbrojne w ramach sił NATO oraz międzynarodowe misje pokojowe niezwiązane z faktem wypowiedzenia wojny lub mobilizacji.
Rozszerzony zostanie krąg osób, które będą mogły sporządzić testament wojskowy i tych przed którymi nastąpi sporządzenie testamentu.
Od kiedy nowe przepisy?
Nowe przepisy mają wejść w życie po upływie miesiąca od dnia ogłoszenia. Do testamentów sporządzonych przed dniem wejścia w życie ustawy będą miały zastosowanie przepisy dotychczasowe. Podobnie będzie w przypadku postępowań dotyczących oceny ważności i skuteczności testamentu ustnego, testamentu podróżnego albo testamentu wojskowego, wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie nowej ustawy.
Podstawa prawna:
Projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks cywilny (UD448) (Etap legislacyjny: konsultacje publiczne)