Pracownicy i pracodawcy długo starali się o to, by organy podatkowe przyznały, że nie każde nieodpłatne świadczenie, które pojawia się w ich relacji jest przychodem ze stosunku pracy. Dziś już wiadomo kiedy nie trzeba płacić PIT. Jednak sprawa z podatkiem dochodowym nie rozwiązuje problemu.
- Prezent od pracodawcy to nieodpłatne świadczenie
- Podatku dochodowego nie trzeba płacić, ale od darowizny już tak
- Jak prawidłowo opodatkować darowiznę od szefa?
- Co najmniej 688,00 złotych podatku za prezent
Prezent od pracodawcy to nieodpłatne świadczenie
Problem opodatkowania nieodpłatnych świadczeń, które pracownicy otrzymują od pracodawców bardzo długo budził wątpliwości. Organy podatkowe żądały zapłaty podatku i twierdziły, że każde nieodpłatne świadczenie, które pracownik otrzyma od pracodawcy jest dla niego przychodem ze stosunku pracy. Zgodnie z tym poglądem podatek trzeba było płacić nawet od udziału w firmowej imprezie. Spory w tym zakresie zakończyły się po wydaniu wyroku przez Trybunał Konstytucyjny. W dniu 8 lipca 2024 r. orzekł on, że kryterium odróżnienia świadczeń pracodawcy, o których wartość należy podnieść podlegający opodatkowaniu dochód pracownika, od tych, które jego dochodu nie zwiększają musi być obiektywna ocena, czy świadczenie leżało w interesie pracownika. Zdaniem TK jest tak m.in. wtedy, gdy stanowi ono realne przysporzenie majątkowe (korzyść), którego efekt jest uchwytny w jego majątku (sygn. akt K 7/13). Oznacza to, że aby świadczenie, które uzyskał pracownik podlegało opodatkowaniu, musi prowadzić do pojawienia się po jego stronie dochodu, czyli korzyści majątkowej. Może ona mieć dwojaką postać: powiększenia aktywów, (np. wypłata pieniędzy) albo zaoszczędzenia wydatków (np. w przypadku uzyskania świadczenia rzeczowego lub w formie usługi).
Polecamy: Kalendarz 2026
Podatku dochodowego nie trzeba płacić, ale od darowizny już tak
Obecnie organy podatkowe prezentują jednolitą linię interpretacyjną i nie żądają już od pracowników zapłaty podatku dochodowego np. gdy ci otrzymują od pracodawcy prezent z okazji przejścia na emeryturę, czy z okazji jubileuszu. Jednak czy to oznacza, że pracownicy w ogóle nie muszą w takich przypadkach płacić podatku? Niestety nie! W wydawanych interpretacjach indywidualnych Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej jednolicie wskazuje, że w takim przypadku należy zapłacić podatek od darowizny (patrz np. interpretacje indywidualne Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z: 8 stycznia 2025 r., nr 0112-KDIL2-1.4011.895.2024.2.DJ; 23 lutego 2024 r., nr 0114-KDIP3-2.4011.1141.2023.1.JK3; 14 lutego 2024 r., nr 0112-KDIL2-1.4011.39.2024.2.DJ; 11 października 2022 r., nr 0113-KDIPT2-3.4011.599.2022.1.GG).
Jak prawidłowo opodatkować darowiznę od szefa?
Podatkowi od spadków i darowizn podlega bowiem nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny, polecenia darczyńcy. Jednocześnie art. 888 § 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny wskazuje, że przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Z taką właśnie sytuacją mamy do czynienia na przykład wtedy, gdy pracownicy otrzymują od pracodawcy prezenty z okazji jubileuszu czy przejścia na emeryturę, a także ze wszelkich innych okazji, np. urodzenia dziecka czy ślubu. To oczywiście nie oznacza, że podatnik zawsze zapłaci podatek. Również w tym przypadku ustawodawca przewidział bowiem w przepisach tzw. kwoty wolne. Ich wysokość jest uzależniona od tego, do jakiej grupy podatkowej jest zaliczany nabywca darowizny.
Do grupy I zalicza się małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów. Do grupy II z kolei: zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych, a do grupy III, innych nabywców. Jak z tego wynika, w relacji pracownik pracodawca mamy do czynienia z III grupą podatkową.
Polecamy: Jak optymalizować koszty zatrudnienia. Poradnik dla pracodawców
Co najmniej 688,00 złotych podatku za prezent
W III grupie podatkowej kwota wolna to 5733 złote. Choć wydaje się ona całkiem wysoka, to należy pamiętać o tym, że jeżeli nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych od tego samego zbywcy następuje więcej niż jeden raz, do czystej wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się czystą wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych dotychczas od tego samego zbywcy w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok. Oznacza to, że przekroczenie wskazanej przez ustawodawcę wartości wcale nie jest trudne. W takim przypadku podatek wynosi 12 proc. aż do osiągniecia przez darowiznę wartości 11.833 złotych. Od tej kwoty aż do 23.665 zł podatek wynosi 1420 zł i 16% od nadwyżki ponad 11.833 zł, a następnie, po przekroczeniu 23.665 zł jest to 3313 zł 20 gr i 20% od nadwyżki ponad 23.665 zł. Oznacza to, że minimalna kwota podatku, który może w tej sytuacji zapłacić podatnik to 688 złotych.
art. 12 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2025 r. poz. 163)
art. 1, art. 9, art. 14, art. 15 ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (j.t. Dz.U. z 2024 r. poz. 1837)
art. 888 § 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (j.t. Dz.U. z 2025 r. poz. 1071)