Jest nowy projekt ustawy o ponownym przeliczeniu emerytur czerwcowych (z okresu 2009-2019 r. - problem osób przechodzących na emeryturę po 2020 r. jest już ustawowo uregulowany). Przeliczenie na nowo emerytury (albo renty) odbędzie się na 1 lipca 2025 r., ale wypłaty podwyższonych świadczeń (emerytury, renty) będą w 2026 r. Planowany przez rząd (na dziś) termin wypłat to "do 1 marca 2026 r.". Wyrównania będą za okres 1 lipca 2025 r. - 1 marca 2026 r. Nie będzie wyrównania i i odsetek za okres powstania błędnego naliczenia emerytury (albo renty) - emeryt nie otrzyma wyrównania np. za okres 2015 r. - 1 lipca 2025 r. ZUS wszystko przeliczy sam bez wniosku - działa tu z urzędu.
- Najważniejsze przepisy o ponownym ustaleniu emerytur i rent według najnowszego projektu nowelizacji
- Kogo dotyczy przeliczenie emerytur i rent? Za jaki okres? Jakie zasady?
- ZUS ponownie obliczy wysokość świadczenia na dzień jego ustalenia w latach 2009-2019, ale bez wyrównania po przeliczeniu emerytur
- Za jaki okres nowa emerytura albo renta?
- Gwarancja, że emerytura nie będzie obniżona
- Co z osobami, które spierają się z ZUS o przeliczenie emerytur?
Artykuł omawia projekt ustawy o ustalaniu wysokości emerytur z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ustalonych w czerwcu w latach 2009–2019 oraz rent rodzinnych po ubezpieczonych, którym ustalono emerytury w czerwcu w latach 2009–2019.
Pełna treść projektu poniżej w pliku Word do ściągnięcia.
Link do wszystkich dokumentów związanych z projektem nowelizacji.
Najważniejsze przepisy o ponownym ustaleniu emerytur i rent według najnowszego projektu nowelizacji
Art. 3. 1. Emerytura lub renta rodzinna, o których mowa w art. 1, w wysokości po ustaleniu, o którym mowa w art. 2 ust. 1–3, przysługują od dnia 1 lipca 2025 r.
2. Kwotę emerytur lub rent rodzinnych w wysokości po ustaleniu, o którym mowa w art. 2 ust. 1–3, należnych za okres od dnia 1 lipca 2025 r. do dnia ustalenia emerytury lub renty rodzinnej, o którym mowa w art. 2, pomniejsza się o kwotę stanowiącą sumę kwot pobranych w tym okresie emerytur lub rent rodzinnych w wysokości przed odliczeniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Art. 4. Ustalenie wysokości emerytury lub renty rodzinnej, o którym mowa w art. 2, następuje z urzędu w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.
Kogo dotyczy przeliczenie emerytur i rent? Za jaki okres? Jakie zasady?
Propozycja rządu dotyczy przeliczenia na nowo wysokości:
- emerytur ustalonych w czerwcu w latach 2009-2019 na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych;
- rent rodzinnych przysługujących uprawnionym osobom po ubezpieczonych, którym ustalono emerytury w czerwcu w latach 2009–2019;
- rent rodzinnych przysługujących uprawnionym osobom po ubezpieczonych, którzy osiągnęli powszechny wiek emerytalny, wynoszący 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn, i zmarli w czerwcu w latach 2009-2019 oraz nie mieli ustalonego prawa do emerytury (art. 1 nowej ustawy).
ZUS ponownie obliczy wysokość świadczenia na dzień jego ustalenia w latach 2009-2019, ale bez wyrównania po przeliczeniu emerytur
Cytat z uzasadnienia projektu nowelizacji"
"W celu obliczenia wysokości emerytury lub renty rodzinnej, która miałaby zostać na bieżąco wypłacana świadczeniobiorcy, ZUS ponownie obliczy wysokość świadczenia na dzień jego ustalenia w latach 2009-2019, z uwzględnieniem przepisów art. 25a ust. 2 pkt 2 oraz ust. 2a i 2b ustawy emerytalnej w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 24 czerwca 2021 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw."
ZUS ponownie obliczy wysokość świadczenia w dacie jego ustalenia, z zastosowaniem rozwiązania, że waloryzacji składek dokonuje się w taki sam sposób, jak przy ustalaniu wysokości emerytury w maju danego roku, jeżeli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego. Tak ustalona wysokość emerytury i renty rodzinnej podlegałaby następnie waloryzacji na zasadach, jakie obowiązywały po dniu przyznania emerytury lub renty rodzinnej.
Za jaki okres nowa emerytura albo renta?
Emerytura lub renta rodzinna w nowej wysokości, uwzględniającej wyżej opisane obliczenie przysługiwałaby od dnia 1 lipca 2025 r.
To była pierwsza data dla przeliczenia. Co się zmienia? Ustawa nie wejdzie w życie od 1 lipca 2025 r. a od 1 stycznia 2026 r. Ale przeliczenie odbędzie się z mocą wsteczną od 1 lipca 2025 r.
ZUS będzie miał 3 miesiące od 1 stycznia 2026 r. na przeliczenie emerytury (albo renty).
Skoro przeliczenie będzie od 1 lipca 2025 r. także w nowym projekcie ustawy, to dlaczego ustawa ma wejść w życie 1 stycznia 2026 r.? Chodzi o to, aby koszty ustawy były uwzględnione w budżecie dla 2026 r. Oczywiście ZUS wypłaci różnicę między 2025 r. a 2026 r.
Po przeliczeniu emerytury na 1 lipca 2025 r. emerytka czerwcowa zyskała 250 zł miesięcznie. W rzeczywistości ZUS wypłacił jej podwyższoną emeryturę dopiero w 2026 r. Za okres od 1 lipca 2025 r. do 1 stycznia 2026 r. otrzymała wyrównanie w kwocie 6x250 zł. (zakładamy, że ZUS przeliczył emeryturę na 1 stycznia 2026 r.)
Po przeliczeniu emerytury na 1 lipca 2025 r. emerytka czerwcowa zyskała 350 zł miesięcznie. W rzeczywistości ZUS wypłacił jej podwyższoną emeryturę dopiero w marcu 2026 r. Za okres od 1 lipca 2025 r. do marca 2026 r. otrzymała wyrównanie w kwocie 9x350 zł. (zakładamy, że ZUS przeliczył emeryturę na 1 marca 2026 r.)
Gwarancja, że emerytura nie będzie obniżona
Wysokość ich emerytury lub renty rodzinnej, podlegałaby zatem, ustaleniu przez ZUS z urzędu w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie projektowanej ustawy (art. 4 projektu).
Co z osobami, które spierają się z ZUS o przeliczenie emerytur?
Czy i jak takie postępowanie odwoławcze (np. przed sądem) będzie uwzględnione przez ZUS? Tak odbędzie się to według poniższej zasady:
Postępowanie w sprawie ustalenia wysokości czerwcowej emerytury lub renty rodzinnej prowadzone na podstawie niniejszej ustawy byłoby zawieszone przez ZUS z urzędu w przypadku, gdy toczy się postępowanie administracyjne lub sądowe w przedmiocie ustalenia prawa lub wysokości emerytury lub renty rodzinnej. W przypadku prawomocnego zakończenia postępowanie w tej sprawie, ZUS podejmie z urzędu postępowanie zawieszone z tej przyczyny (art. 5 projektowanej ustawy). Nowy przepis obejmie zarówno postępowania wszczęte i toczące się przed ZUS, jak też postępowania toczące się przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych.
Autorzy ustawy podali taki przykład:
Ubezpieczony, któremu ustalono emeryturę w czerwcu 2019 r. zakwestionował w drodze odwołania prawidłowość ustalonej w decyzji ZUS wysokości świadczenia. W dacie wejścia w życie przepisów ustawy, tj. 1 stycznia 2026 r., postępowanie odwoławcze od ww. decyzji nadal pozostaje w toku i jest przedmiotem rozpoznania przez sąd apelacyjny (II instancji), w związku ze złożoną przez ubezpieczonego apelacją od niekorzystnego dla niego rozstrzygnięcia sądu okręgowego (I instancji). ZUS zawiesi w odniesieniu do tego ubezpieczonego postępowanie w sprawie ustalenia z urzędu wysokości emerytury czerwcowej z uwagi na toczące się i niezakończone postępowanie sądowe w przedmiocie ustalenia prawa do emerytury.
Polecamy VAT 2025. Podatki część 2