Nie wszystkie świadczenia można łączyć. Jest to ważne zagadnienie dla osób z niepełnosprawnościami ich opiekunów. Spróbujemy pokazać je na kilku wybranych przykładach. W rzeczywistości jest ich znacznie więcej.
- Czy można pobierać dodatek dopełniający i świadczenie wspierające?
- Czy można łączyć zasiłek stały i świadczenie wspierające?
- Można pobierać świadczenie uzupełniające i zasiłek pielęgnacyjny
- Czy mogę pobierać jednocześnie zasiłek stały i rentę socjalną?
- Zasiłek pielęgnacyjny z MOPS i dodatek pielęgnacyjny z ZUS
- Podsumowanie
Czy można pobierać dodatek dopełniający i świadczenie wspierające?
Dodatek dopełniający został wprowadzony na początku 2025 r., jednak przysługuje on tylko niektórym rencistom socjalnym. ZUS może wypłacić takie świadczenie osobom całkowicie niezdolnym do pracy oraz do samodzielnej egzystencji. Wypłaty ruszą w maju. Kwoty świadczenia to 2520 zł miesięcznie w styczniu i w lutym, a po marcowej waloryzacji dodatek wynosi 2610,72 zł miesięcznie.
Warto pamiętać, iż pobieranie dodatku dopełniającego do renty socjalnej nie wpływa na prawo do świadczenia wspierającego i nie zmniejsza jego wysokości.
Jest to wyjątek od ogólnej zasady, zgodnie z którą dla celów ustalania uprawnień do świadczeń pieniężnych finansowanych ze środków publicznych oraz ustalania wysokości tych świadczeń, dodatek dopełniający uwzględnia się na tych samych zasadach jak rentę socjalną.
A zatem pobieranie dodatku dopełniającego wpłynie m.in. na takie świadczenia jak zasiłek rodzinny i świadczenia z funduszu alimentacyjnego, a także na świadczenie uzupełniające dla osób niesamodzielnych (tzw. 500 plus).
Czy można łączyć zasiłek stały i świadczenie wspierające?
Świadczenie wspierające wystartowało w 2024 r. Początkowo (poza określonymi wyjątkami) jest ono dostępne tylko dla osób z największą ilością punków w skali potrzeby wsparcia. Decyzje w ty zakresie wydają wojewódzkie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności (WZON).
Co ważne, świadczenie wspierające nie zostało wyłączone z dochodu w pomocy społecznej. W wielu przypadkach osoba uprawniona do takiego świadczenia nie spełni wymaganego kryterium dochodowego.
Pani Luiza jest osobą samotną, całkowicie niezdolną do pracy i samodzielnej egzystencji. W decyzji wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności (WZON) uzyskała 78 punktów. Biorąc pod uwagę, iż aktualnie wysokość świadczenia wspierającego w tym przypadku to 1128 zł (kwota od 1 marca 2025 r.), przekroczy ona próg dochodowy, który dla osoby samotnie gospodarującej wynosi 1010 zł.
Pamiętajmy, iż sytuacja dochodowa osoby z niepełnosprawnością wpływa również na wysokość opłat ponoszonych z tytułu usług opiekuńczych świadczonych przez gminę. Uzyskiwanie świadczenia wspierającego często zatem powoduje naliczenie wyższych opłat w MOPS.
Można pobierać świadczenie uzupełniające i zasiłek pielęgnacyjny
Jeśli osoba z niepełnosprawnościami spełnia wymagane kryteria, to może pobierać jednocześnie zasiłek pielęgnacyjny i świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. Zasiłek pielęgnacyjny gminy obecnie wypłacają w wysokości 215,84 zł miesięcznie bez względu na dochód. I, co istotne, zasiłek taki nie jest wliczany do limitu świadczeń, od których zależy możliwość uzyskania tzw. 500 plus. Obecnie próg ten wynosi 2552,39 zł. Po jego przekroczeniu świadczenie jest odpowiednio zmniejszane.
Wiele form pomocy wpływa jednak na świadczenie uzupełniające. Tak jest m.in. w przypadku osób, które mają prawo do renty socjalnej i świadczenia uzupełniającego dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. Jak przypomina ZUS, od miesiąca ustalenia prawa do dodatku dopełniającego nastąpi utrata prawa do świadczenia uzupełniającego.
Czy mogę pobierać jednocześnie zasiłek stały i rentę socjalną?
Nie, taki zakaz wynika wprost z ustawy o pomocy społecznej. Chodzi o art. 37 ust. 4 ustawy o pomocy społecznej: „W przypadku zbiegu uprawnień do zasiłku stałego i renty socjalnej, świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, dodatku z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania lub zasiłku dla opiekuna, zasiłek stały nie przysługuje”.
Ponadto, niektóre świadczenia mogą wpływać na wysokość zasiłku stałego (np. zasiłek pielęgnacyjny).
Zasiłek pielęgnacyjny z MOPS i dodatek pielęgnacyjny z ZUS
Tych świadczeń się nie łączy. Jak stanowi art. 16 ust. 6 ustawy o pomocy społecznej, zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego.
W przypadku przyznania dodatku pielęgnacyjnego za okres, za który wypłacono zasiłek pielęgnacyjny, ZUS wypłaca emeryturę lub rentę pomniejszoną o kwotę odpowiadającą wysokości wypłaconego za ten okres zasiłku pielęgnacyjnego i przekazuje tę kwotę na rachunek bankowy organu właściwego. Przekazanie tych kwot uznaje się za zwrot świadczeń nienależnie pobranych.
Podsumowanie
System świadczeń dla osób z niepełnosprawnościami jest mocno rozbudowany. Każda z form wsparcia wymaga spełnienia określonych kryteriów i innych rodzajów orzeczeń. Niektóre dodatki czy zasiłki można sumować inne zaś się wzajemnie wykluczają. Warto o tym pamiętać, ubiegając się o daną pomoc. O problemach związanych z zakazem łączenia poszczególnych świadczeń pisaliśmy w wielu artykułach np. dotyczących świadczeń pielęgnacyjnych i wspierających.
Warto nadmienić, iż w ostatnim czasie Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej często informowało o pracach nad przeglądem aktualnie dostępnych instrumentów wsparcia osób z niepełnosprawnościami.
Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (j. t. Dz.U. z 2024 r., poz. 323; ost. zm. Dz. U. z 2024 r., poz. 1871);
Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (jj. t. Dz.U. z 2024 r., poz. 1283; ost. zm Dz. U. z 2024 r., poz. 1572);
Ustawa z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (j. t. Dz.U. z 2025 r., poz. 420).
Polecamy: Pomoc społeczna. Komentarz do ustawy