REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Świadczenie wspierające albo pielęgnacyjne. Opiekunowie pytają o zmiany w przepisach

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Wioleta Matela-Marszałek
Autorka licznych publikacji o tematyce prawnej
Świadczenie pielęgnacyjne po zmianach w 2024 r. Co z opiekunami dorosłych osób niepełnosprawnych?
Świadczenie pielęgnacyjne po zmianach w 2024 r. Co z opiekunami dorosłych osób niepełnosprawnych?
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Przepisy, które obowiązują od 1 stycznia 2024 r. wykluczają prawo opiekuna osoby niepełnosprawnej do pobierania świadczenia pielęgnacyjnego w tym samym czasie, gdy osoba z niepełnosprawnościami pobiera własne świadczenie wspierające. Czy będą zmiany w ustawie o świadczeniu wspierającym? Co z opiekunami osób z niepełnosprawnościami, którzy utracą świadczenie pielęgnacyjne? Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej odpowiedziało na kilka ważnych pytań.

Świadczenie pielęgnacyjne w 2024 r. z ważnymi zmianami

REKLAMA

Na początku 2024 r. znacznie zmieniły się przepisy dotyczące przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego. Aktualnie świadczenie pielęgnacyjne „na nowych zasadach” mogą otrzymać osoby, które sprawują opiekę nad osobami  z niepełnosprawnościami w wieku do ukończenia 18. roku życia. W takim przypadku możliwe jest łączenie aktywności zawodowej, bez żadnych ograniczeń, z pobieraniem świadczenia pielęgnacyjnego. Świadczenie pielęgnacyjne „na zasadach starych” funkcjonuje w oparciu o ochronę praw nabytych.

REKLAMA

Zmiany te wynikają z ustawy o świadczeniu wspierającym, która wprowadziła nowy rodzaj świadczenia. Chodzi o świadczenie wspierające, które skierowane jest bezpośrednio do dorosłej osoby niepełnosprawnej. Wysokość przyznanej pomocy zależy od liczby punktów uzyskanej w decyzji określającej poziom potrzeby wsparcia. Decyzję taką wydaje Wojewódzki Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności (WZON).

Ważne

Kwota świadczenia wspierającego może zatem wynosić od 40 procent renty socjalnej do 220 procent renty socjalnej. Aktualnie są to zatem stawki od  635 do 3459 zł. Świadczenie pielęgnacyjne w 2024 r. to z kolei 2988 zł miesięcznie.

Czy można łączyć świadczenie pielęgnacyjne i świadczenie wspierające?

Ważne

Co istotne, nie można łączyć świadczenia wspierającego, które otrzymuje pełnoletnia osoba niepełnosprawna ze świadczeniem pielęgnacyjnym, do którego uprawniony jest opiekun osoby z niepełnosprawnością. 

W sytuacji, gdy zostanie złożony wniosek o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego, to wypłata świadczenia pielęgnacyjnego ulegnie wstrzymaniu z mocy prawa.

REKLAMA

Gdy okres, za który opiekun osoby z niepełnosprawnością pobierał z organu gminy świadczenie pielęgnacyjne, pokrywa się z tym, za który ZUS przyznał osobie z niepełnosprawnością świadczenie wspierające, to świadczenie pielęgnacyjne trzeba będzie zwrócić do gminy wraz z odsetkami.

Jak informuje ZUS, pokrywania się okresów pobierania świadczeń można uniknąć przez wskazanie we wniosku o świadczenie wspierające daty, od której osoba niepełnosprawna chce uzyskać wsparcie 

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Opiekunowie dorosłych osób z niepełnosprawnych z ważnymi pytaniami

Powyższa zmiana przepisów znacząco wpłynęła na sytuację opiekunów dorosłych osób z niepełnosprawnościami. 

W jednej z interpelacji posłanka Iwona Hartwich informuje, iż do biura zgłaszają się rodzice i opiekunowie osób niepełnosprawnych z prośbą o interwencję w sprawie ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym, która weszła w życie dnia 1 stycznia 2024 roku.

„Na mocy ww. ustawy doszło do zmiany w regulacjach dotyczących pobierania świadczenia pielęgnacyjnego. W przypadku złożenia wniosku o świadczenie wspierające, które jest przeznaczone bezpośrednio dla osoby niepełnosprawnej, rodzic lub opiekun utraci świadczenie pielęgnacyjne, czyli swój jedyny dochód. Oznacza to, że pozostanie na utrzymaniu swojego niepełnosprawnego dziecka lub podopiecznego, albo aby się utrzymać, będzie zmuszony pójść do pracy. Problem polega na tym, iż osoby z niepełnosprawnościami w większości nie są zdolne do samodzielnej egzystencji i wymagają opieki 24 godziny na dobę” – przekonuje posłanka.

I prosi o odpowiedź na następujące pytania:

  1. Czy będą zmiany w ustawie o świadczeniu wspierającym, aby osoba z niepełnosprawnością pobierała świadczenie wspierające, a rodzic lub opiekun mógł nadal otrzymywać świadczenie pielęgnacyjne?
  2. Nie wszystkie osoby z niepełnosprawnością przejdą na świadczenie wspierające. Jaki rodzaj pomocy od rządu otrzymają OzN, które pozostaną na tzw. starych warunkach?
  3. Czy rodzice i opiekunowie OzN, którzy utracą świadczenie pielęgnacyjne i nie podejmą pracy, będą mieli opłacane ubezpieczenie i przez jaki okres czasu?
  4. Głównym założeniem ustawy o świadczeniu wspierającym jest kierowanie pomocy bezpośrednio do osoby niepełnosprawnej, która ma samodzielnie decydować o wydatkowaniu środków, które będzie otrzymywać. Jak to jest rozpatrywane w przypadku osób z niepełnosprawnością intelektualną?

Ministerstwo odpowiada

17 lipca 2024 r. odpowiedzi na interpelację udzieliła Wiceminister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Aleksandra Gajewska. 

Odpowiedź publikujemy w całości:

„Ad 1. 

1 stycznia 2024 roku weszła w życie ustawa z 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym (Dz. U. poz. 1429). Zmieniła ona dotychczasowy system świadczeń dla osób  niepełnosprawnych i ich opiekunów wprowadzając do polskiego systemu prawnego nowe  świadczenie wspierające, kierowane bezpośrednio do pełnoletnich osób  z niepełnosprawnościami oraz – w związku ze zmianą ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych - zmodyfikowane świadczenie pielęgnacyjne, kierowane do  opiekunów osób niepełnosprawnych, które nie ukończyły jeszcze 18 roku życia.

Świadczenie wspierające wprowadzono uwzględniając liczne postulaty środowisk skupiających osoby niepełnosprawne, zgłaszających konieczność ukierunkowania polityki  świadczeń na upodmiotowienie dorosłych osób z niepełnosprawnościami. Jego celem jest  udzielenie przedstawicielom tej grupy, borykającym się z największymi trudnościami w codziennym funkcjonowaniu, pomocy służącej częściowemu pokryciu wydatków  związanych z zaspokajaniem ich szczególnych potrzeb życiowych. Świadczenie kierowane  jest bezpośrednio do pełnoletniej osoby niepełnosprawnej, tak aby mogła samodzielnie decydować o tym, na jakie wydatki, związane ze sprawowaną nad nią opieką, zostanie  przekazana jego kwota.

Obowiązujące od 1 stycznia 2024 r. regulacje ustawy o świadczeniu wspierającym wykluczają prawo opiekuna osoby niepełnosprawnej do pobierania świadczenia opiekuńczego (tj. świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, zasiłku dla opiekuna) w tym samym czasie, gdy osoba z niepełnosprawnościami pobiera własne świadczenie wspierające. Celem tych regulacji jest wyeliminowanie kumulacji świadczeń z budżetu państwa przyznawanych de facto z tego samego tytułu, którym jest wsparcie  niesamodzielnej osoby z niepełnosprawnościami.

Jednocześnie należy podkreślić, że ubieganie się o możliwość pobierania świadczenia wspierającego jest prawem, a nie obowiązkiem osoby niepełnosprawnej.

W przypadku, gdy osoba z niepełnosprawnością nie skorzysta z prawa do własnego świadczenia wspierającego, jej opiekun otrzymujący dotychczas świadczenie pielęgnacyjne, które nabył na zasadach obowiązujących do dnia wejścia w życie ustawy o świadczeniu wspierającym, tj. na zasadach obowiązujących do 31 grudnia 2023 r., stosownie do przepisów  przejściowych tej ustawy, w pełni zachowa prawa nabyte do otrzymywanego świadczenia pielęgnacyjnego i będzie mógł je dalej pobierać na dotychczasowych warunkach,  przewidzianych w ustawie o świadczeniach rodzinnych w brzmieniu obowiązującym do 31  grudnia 2023 r. 

Ustawa o świadczeniu wspierającym wprowadziła także szereg regulacji o charakterze  osłonowym dla tych opiekunów osób niepełnosprawnych, którzy zaprzestaną pobierać świadczenia opiekuńcze, w związku z wyborem przez osobę z niepełnosprawnościami świadczenia wspierającego. Obejmują one:

- opłacanie ze środków budżetu państwa składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe  oraz zdrowotne za opiekuna osoby z niepełnosprawnością, która pobierać będzie świadczenie wspierające, przez okres sprawowania opieki – warunkiem jest wspólne  zamieszkiwanie i gospodarowanie opiekuna z osobą z niepełnosprawnościami oraz  niepodejmowanie zatrudnienia przez opiekuna (objęcie ww. ubezpieczeniami będzie realizowane przez ZUS, na wniosek opiekuna składany do Zakładu);

- możliwość uzyskania przez opiekuna zasiłku dla bezrobotnych, a także świadczenia przedemerytalnego;

- uruchomienie programu aktywizacji zawodowej dla opiekunów, którzy pobierali ww. świadczenia opiekuńcze.

Przewidziano, że po roku funkcjonowania ustawy o świadczeniu wspierającym (obowiązującej od 1 stycznia 2024 r.) Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej dokona  oceny/przeglądu jej działania, co będzie stanowiło podstawę do oceny efektów  wprowadzonych rozwiązań m. in. w systemie świadczeń dla osób z niepełnosprawnościami i ich opiekunów. 

Ad 2. 

W kwestii wsparcia kierowanego do osób z niepełnosprawnościami należy wskazać, że osoby  te mogą pobierać rentę socjalną, o ile spełniają warunki określone w ustawie o rencie  socjalnej. Od marca 2024 r. wysokość renty socjalnej wynosi 1780,96 zł. Renta socjalna  waloryzowana jest rokrocznie, w ramach przeliczania wysokości rent i emerytur, które to świadczenia emerytalno-rentowe mogą również otrzymywać osoby z niepełnosprawnością.

Od 1 października 2019 r. wypłacane jest świadczenie, o którym mowa w ustawie z 31 lipca  2019 r. o świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. 

Świadczenie to przysługuje osobom nie posiadającym prawa do świadczeń pieniężnych, finansowanych ze środków publicznych albo pobierającym świadczenia, których suma (wraz  ze świadczeniem uzupełniającym) o charakterze innym niż jednorazowe, wraz z kwotą wypłacaną przez zagraniczne instytucje właściwe do spraw emerytalno-rentowych, nie  przekracza progu 2419,33zł miesięcznie (od 1 marca 2024 r.). 

Od 1 marca rokrocznie waloryzowana jest kwota miesięcznego progu uprawniającego do świadczenia uzupełniającego na tych samych zasadach co emerytury i renty, zgodnie  z ustawą z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Oznacza to, że wraz z podwyższeniem emerytur i rent w ramach waloryzacji, wzrasta  analogicznie kwota miesięcznego progu uprawniającego do świadczenia uzupełniającego.

Świadczenie uzupełniając przysługuje osobie uprawnionej w zróżnicowanej wysokości, nie  wyższej jednak niż 500zł miesięcznie. Wysokość świadczenia uzupełniającego zależy od łącznej kwoty świadczeń otrzymywanych przez osobę uprawnioną ze środków publicznych (tzw. formuła „złotówka za złotówkę”).

Ponadto, w ramach systemu świadczeń rodzinnych, istnieje również możliwość przyznania  osobie z niepełnosprawnościami zasiłku pielęgnacyjnego w wysokości 215,84 zł miesięcznie.

Ad 3. 

W świetle regulacji wprowadzonych ustawą o świadczeniu wspierającym w przypadku, gdy osoba z niepełnosprawnością wybierze własne świadczenie wspierające, składki na ubezpieczenie emerytalno-rentowe dla jej opiekuna niepozostającego w zatrudnieniu będą opłacane bez względu na posiadany przez niego staż ubezpieczeniowy.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o świadczeniu wpierającym, za opiekuna, który nie podejmuje  zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej ze względu na potrzebę udzielania wsparcia osobie  pobierającej świadczenie wspierające, wspólnie z nią zamieszkującego i gospodarującego,

Zakład Ubezpieczeń Społecznych opłaca ze środków budżetu państwa składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z ubezpieczenia społecznego na zasadach określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne na zasadach określonych w ustawie z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Istotne jest, że w powyższym przypadku składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe będą opłacane także w sytuacji, gdy opiekun będzie już posiadał okres ubezpieczenia niezbędny do  otrzymania emerytury w minimalnej wysokości (a więc niezależnie od tego czy osiągnął on  20/25-letni okres składkowy i nieskładkowy). Opiekun zainteresowany opłacaniem składek, wniosek o objęcie ww. ubezpieczeniem składa do ZUS. 

Ad 4. 

Ustawa o świadczeniu wspierającym przewiduje, że osoba z niepełnosprawnością, w tym niepełnosprawnością intelektualną, ma możliwość wnioskowania o świadczenie wspierające nie tylko osobiście, ale także przy wsparciu osoby upoważnionej do jej reprezentowania – np.  opiekuna prawnego czy pełnomocnika.

W przypadku osób z niepełnosprawnościami intelektualnymi, które mają opiekuna  prawnego (wyznaczanego przez sąd rodzinny w przypadku ich całkowitego ubezwłasnowolnienia), decyzję, czy ubiegać się o świadczenie wspierające podejmuje tenże opiekun prawny, który w przypadku przyznania osobie z niepełnosprawnościami świadczenia wspierającego będzie de facto również tym świadczeniem rozporządzał".

 

Źródło: Interpelacja nr 2642 w sprawie ustawy o świadczeniu wspierającym

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Tablica alimentacyjna. Pytania i odpowiedzi MS

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało odpowiedzi na najważniejsze pytania dotyczące tablicy alimentacyjnej. Mają one pomóc w lepszym zrozumieniu zasad działania tablicy i jej praktycznego zastosowania. Jednocześnie resort podkreśla, iż tablica alimentacyjna nie ma mocy wiążącej.

Czego nie wolno robić na plaży? Lista 9 przykładów!

Upalny czas letni sprzyja odpoczynkowi nad wodą. Niektóre zachowania na plaży mogą wydawać się z pozoru niewinne, ale w praktyce mogą skutkować odpowiedzialnością karną.

Drastyczne pogorszenie sytuacji prawnej i życiowej obywateli Ukrainy - co dalej z ustawą?

Nowelizacja ustawy pomocowej dla obywateli Ukrainy może drastycznie pogorszyć ich sytuację prawną i życiową - wskazuje RPO w swoich uwagach do projektu zmian przepisów. O co dokładnie chodzi? Przedstawiamy kluczowe problemy i ich potencjalne skutki.

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Szykują się zmiany: ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Sprawą zajął się sam Rzecznik Praw Obywatelskich co sprawiło, że Ministerstwo Infrastruktury zajęło oficjalne stanowisko w sprawie. Wydaje się, że szykują się zmiany, bo ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami - które dotychczas mogą mieć utrudniony dostęp do płatnego postoju.

REKLAMA

Gotówka w strefie płatnego parkowania: RPO interweniuje, rząd przyznaje rację kierowcom

Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek zwrócił się do ministra infrastruktury w sprawie skarg kierowców, którzy zostali obciążeni opłatami dodatkowymi, ponieważ nie mieli możliwości zapłaty za parkowanie gotówką. Problem dotyczy stref, w których zlikwidowano tradycyjne parkomaty, pozostawiając jedynie urządzenia obsługujące płatności bezgotówkowe. Ministerstwo Infrastruktury przyznaje, że każdemu kierowcy należy zapewnić realną możliwość uiszczenia opłaty w formie gotówkowej – co może oznaczać konieczność zmiany przepisów ustawy o drogach publicznych.

Koniec ze swobodnym obrotem gotówką: zgłoszenie obowiązkowe, odbiór tylko osobiście. Jakiej kwoty już nie wypłacisz bez formalności?

Coraz bardziej restrykcyjne stają się ograniczenia w obrocie gotówką – zarówno dla firm, jak i osób fizycznych. W Polsce przedsiębiorstwa już nie mogą realizować transakcji między sobą za więcej niż 15 000 zł gotówką, a od 2027 r. w całej Unii będą obowiązywały limity na maks. 10 000 € (z możliwością obniżenia do 3 000 €) . Co więcej, poza już obowiązującymi lub dopiero nadchodzącymi limitami, wprowadzane są nowe – niespotykane wcześniej rozwiązania. Wszystko „w trosce o walkę z finansowaniem terroryzmu".

Kalendarz roku szkolnego 2025/2026: Uczniów czekają zmiany, które dotyczą nie tylko ferii

Nowy rok szkolny 2025/2026 przyniesie uczniom i nauczycielom nie tylko znane terminy przerw i ferii, ale również istotne zmiany w organizacji zajęć. Modyfikacjom ulegną lekcje religii i etyki, pojawi się też nowy przedmiot – edukacja zdrowotna. Warto poznać szczegóły, ponieważ będą one miały bezpośredni wpływ na codzienne życie szkolne.

Wysokość alimentów w 2025 r. według nowej tablicy alimentacyjnej [Przykład]

Ministerstwo Sprawiedliwości zaprezentowało nową tablicę alimentacyjną. Co istotne, nie ma ona charakteru wiążącego. Jak podkreśla resort, tabele będą narzędziem pomocowym dla sędziów i uczestników postępowania.

REKLAMA

Polacy chcą szybko na emeryturę, ale nie chcą przestać żyć aktywnie. Tylko nieliczni pracują po 60-tce

Choć prawo pozwala łączyć emeryturę z pracą, robi to zaledwie 11,6 proc. Polaków w wieku 50–74 lat. Ponad połowa osób zbliżających się do wieku emerytalnego nie wyobraża sobie dalszej aktywności zawodowej. Eksperci ostrzegają: bez zachęt do pracy po 60. roku życia system emerytalny może się nie utrzymać.

Nowe prawo planistyczne 2026: Co oznacza dla właścicieli gruntów rolnych? Ekspert wyjaśnia

Najistotniejszą zmianą wydaje się fakt, iż „dla właścicieli gruntów rolnych tych najlepszych klas bonitacyjnych, położonych poza granicami miast zasadniczo do czasu uchwalenia planu ogólnego nie będzie możliwe uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy, a więc i faktyczne odrolnienie nieruchomości.” – mówi Barbara Pancer w wywiadzie z ekspertem INFOR, [Radca prawny, local partner w warszawskiej praktyce nieruchomości kancelarii Greenberg Traurig].

REKLAMA