REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Świadczenie wspierające albo pielęgnacyjne. Opiekunowie pytają o zmiany w przepisach

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Wioleta Matela-Marszałek
Autorka licznych publikacji o tematyce prawnej
Świadczenie pielęgnacyjne po zmianach w 2024 r. Co z opiekunami dorosłych osób niepełnosprawnych?
Świadczenie pielęgnacyjne po zmianach w 2024 r. Co z opiekunami dorosłych osób niepełnosprawnych?
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Przepisy, które obowiązują od 1 stycznia 2024 r. wykluczają prawo opiekuna osoby niepełnosprawnej do pobierania świadczenia pielęgnacyjnego w tym samym czasie, gdy osoba z niepełnosprawnościami pobiera własne świadczenie wspierające. Czy będą zmiany w ustawie o świadczeniu wspierającym? Co z opiekunami osób z niepełnosprawnościami, którzy utracą świadczenie pielęgnacyjne? Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej odpowiedziało na kilka ważnych pytań.

Świadczenie pielęgnacyjne w 2024 r. z ważnymi zmianami

REKLAMA

Na początku 2024 r. znacznie zmieniły się przepisy dotyczące przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego. Aktualnie świadczenie pielęgnacyjne „na nowych zasadach” mogą otrzymać osoby, które sprawują opiekę nad osobami  z niepełnosprawnościami w wieku do ukończenia 18. roku życia. W takim przypadku możliwe jest łączenie aktywności zawodowej, bez żadnych ograniczeń, z pobieraniem świadczenia pielęgnacyjnego. Świadczenie pielęgnacyjne „na zasadach starych” funkcjonuje w oparciu o ochronę praw nabytych.

REKLAMA

Zmiany te wynikają z ustawy o świadczeniu wspierającym, która wprowadziła nowy rodzaj świadczenia. Chodzi o świadczenie wspierające, które skierowane jest bezpośrednio do dorosłej osoby niepełnosprawnej. Wysokość przyznanej pomocy zależy od liczby punktów uzyskanej w decyzji określającej poziom potrzeby wsparcia. Decyzję taką wydaje Wojewódzki Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności (WZON).

Ważne

Kwota świadczenia wspierającego może zatem wynosić od 40 procent renty socjalnej do 220 procent renty socjalnej. Aktualnie są to zatem stawki od  635 do 3459 zł. Świadczenie pielęgnacyjne w 2024 r. to z kolei 2988 zł miesięcznie.

Czy można łączyć świadczenie pielęgnacyjne i świadczenie wspierające?

Ważne

Co istotne, nie można łączyć świadczenia wspierającego, które otrzymuje pełnoletnia osoba niepełnosprawna ze świadczeniem pielęgnacyjnym, do którego uprawniony jest opiekun osoby z niepełnosprawnością. 

W sytuacji, gdy zostanie złożony wniosek o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego, to wypłata świadczenia pielęgnacyjnego ulegnie wstrzymaniu z mocy prawa.

REKLAMA

Gdy okres, za który opiekun osoby z niepełnosprawnością pobierał z organu gminy świadczenie pielęgnacyjne, pokrywa się z tym, za który ZUS przyznał osobie z niepełnosprawnością świadczenie wspierające, to świadczenie pielęgnacyjne trzeba będzie zwrócić do gminy wraz z odsetkami.

Jak informuje ZUS, pokrywania się okresów pobierania świadczeń można uniknąć przez wskazanie we wniosku o świadczenie wspierające daty, od której osoba niepełnosprawna chce uzyskać wsparcie 

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Opiekunowie dorosłych osób z niepełnosprawnych z ważnymi pytaniami

Powyższa zmiana przepisów znacząco wpłynęła na sytuację opiekunów dorosłych osób z niepełnosprawnościami. 

W jednej z interpelacji posłanka Iwona Hartwich informuje, iż do biura zgłaszają się rodzice i opiekunowie osób niepełnosprawnych z prośbą o interwencję w sprawie ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym, która weszła w życie dnia 1 stycznia 2024 roku.

„Na mocy ww. ustawy doszło do zmiany w regulacjach dotyczących pobierania świadczenia pielęgnacyjnego. W przypadku złożenia wniosku o świadczenie wspierające, które jest przeznaczone bezpośrednio dla osoby niepełnosprawnej, rodzic lub opiekun utraci świadczenie pielęgnacyjne, czyli swój jedyny dochód. Oznacza to, że pozostanie na utrzymaniu swojego niepełnosprawnego dziecka lub podopiecznego, albo aby się utrzymać, będzie zmuszony pójść do pracy. Problem polega na tym, iż osoby z niepełnosprawnościami w większości nie są zdolne do samodzielnej egzystencji i wymagają opieki 24 godziny na dobę” – przekonuje posłanka.

I prosi o odpowiedź na następujące pytania:

  1. Czy będą zmiany w ustawie o świadczeniu wspierającym, aby osoba z niepełnosprawnością pobierała świadczenie wspierające, a rodzic lub opiekun mógł nadal otrzymywać świadczenie pielęgnacyjne?
  2. Nie wszystkie osoby z niepełnosprawnością przejdą na świadczenie wspierające. Jaki rodzaj pomocy od rządu otrzymają OzN, które pozostaną na tzw. starych warunkach?
  3. Czy rodzice i opiekunowie OzN, którzy utracą świadczenie pielęgnacyjne i nie podejmą pracy, będą mieli opłacane ubezpieczenie i przez jaki okres czasu?
  4. Głównym założeniem ustawy o świadczeniu wspierającym jest kierowanie pomocy bezpośrednio do osoby niepełnosprawnej, która ma samodzielnie decydować o wydatkowaniu środków, które będzie otrzymywać. Jak to jest rozpatrywane w przypadku osób z niepełnosprawnością intelektualną?

Ministerstwo odpowiada

17 lipca 2024 r. odpowiedzi na interpelację udzieliła Wiceminister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Aleksandra Gajewska. 

Odpowiedź publikujemy w całości:

„Ad 1. 

1 stycznia 2024 roku weszła w życie ustawa z 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym (Dz. U. poz. 1429). Zmieniła ona dotychczasowy system świadczeń dla osób  niepełnosprawnych i ich opiekunów wprowadzając do polskiego systemu prawnego nowe  świadczenie wspierające, kierowane bezpośrednio do pełnoletnich osób  z niepełnosprawnościami oraz – w związku ze zmianą ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych - zmodyfikowane świadczenie pielęgnacyjne, kierowane do  opiekunów osób niepełnosprawnych, które nie ukończyły jeszcze 18 roku życia.

Świadczenie wspierające wprowadzono uwzględniając liczne postulaty środowisk skupiających osoby niepełnosprawne, zgłaszających konieczność ukierunkowania polityki  świadczeń na upodmiotowienie dorosłych osób z niepełnosprawnościami. Jego celem jest  udzielenie przedstawicielom tej grupy, borykającym się z największymi trudnościami w codziennym funkcjonowaniu, pomocy służącej częściowemu pokryciu wydatków  związanych z zaspokajaniem ich szczególnych potrzeb życiowych. Świadczenie kierowane  jest bezpośrednio do pełnoletniej osoby niepełnosprawnej, tak aby mogła samodzielnie decydować o tym, na jakie wydatki, związane ze sprawowaną nad nią opieką, zostanie  przekazana jego kwota.

Obowiązujące od 1 stycznia 2024 r. regulacje ustawy o świadczeniu wspierającym wykluczają prawo opiekuna osoby niepełnosprawnej do pobierania świadczenia opiekuńczego (tj. świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, zasiłku dla opiekuna) w tym samym czasie, gdy osoba z niepełnosprawnościami pobiera własne świadczenie wspierające. Celem tych regulacji jest wyeliminowanie kumulacji świadczeń z budżetu państwa przyznawanych de facto z tego samego tytułu, którym jest wsparcie  niesamodzielnej osoby z niepełnosprawnościami.

Jednocześnie należy podkreślić, że ubieganie się o możliwość pobierania świadczenia wspierającego jest prawem, a nie obowiązkiem osoby niepełnosprawnej.

W przypadku, gdy osoba z niepełnosprawnością nie skorzysta z prawa do własnego świadczenia wspierającego, jej opiekun otrzymujący dotychczas świadczenie pielęgnacyjne, które nabył na zasadach obowiązujących do dnia wejścia w życie ustawy o świadczeniu wspierającym, tj. na zasadach obowiązujących do 31 grudnia 2023 r., stosownie do przepisów  przejściowych tej ustawy, w pełni zachowa prawa nabyte do otrzymywanego świadczenia pielęgnacyjnego i będzie mógł je dalej pobierać na dotychczasowych warunkach,  przewidzianych w ustawie o świadczeniach rodzinnych w brzmieniu obowiązującym do 31  grudnia 2023 r. 

Ustawa o świadczeniu wspierającym wprowadziła także szereg regulacji o charakterze  osłonowym dla tych opiekunów osób niepełnosprawnych, którzy zaprzestaną pobierać świadczenia opiekuńcze, w związku z wyborem przez osobę z niepełnosprawnościami świadczenia wspierającego. Obejmują one:

- opłacanie ze środków budżetu państwa składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe  oraz zdrowotne za opiekuna osoby z niepełnosprawnością, która pobierać będzie świadczenie wspierające, przez okres sprawowania opieki – warunkiem jest wspólne  zamieszkiwanie i gospodarowanie opiekuna z osobą z niepełnosprawnościami oraz  niepodejmowanie zatrudnienia przez opiekuna (objęcie ww. ubezpieczeniami będzie realizowane przez ZUS, na wniosek opiekuna składany do Zakładu);

- możliwość uzyskania przez opiekuna zasiłku dla bezrobotnych, a także świadczenia przedemerytalnego;

- uruchomienie programu aktywizacji zawodowej dla opiekunów, którzy pobierali ww. świadczenia opiekuńcze.

Przewidziano, że po roku funkcjonowania ustawy o świadczeniu wspierającym (obowiązującej od 1 stycznia 2024 r.) Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej dokona  oceny/przeglądu jej działania, co będzie stanowiło podstawę do oceny efektów  wprowadzonych rozwiązań m. in. w systemie świadczeń dla osób z niepełnosprawnościami i ich opiekunów. 

Ad 2. 

W kwestii wsparcia kierowanego do osób z niepełnosprawnościami należy wskazać, że osoby  te mogą pobierać rentę socjalną, o ile spełniają warunki określone w ustawie o rencie  socjalnej. Od marca 2024 r. wysokość renty socjalnej wynosi 1780,96 zł. Renta socjalna  waloryzowana jest rokrocznie, w ramach przeliczania wysokości rent i emerytur, które to świadczenia emerytalno-rentowe mogą również otrzymywać osoby z niepełnosprawnością.

Od 1 października 2019 r. wypłacane jest świadczenie, o którym mowa w ustawie z 31 lipca  2019 r. o świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. 

Świadczenie to przysługuje osobom nie posiadającym prawa do świadczeń pieniężnych, finansowanych ze środków publicznych albo pobierającym świadczenia, których suma (wraz  ze świadczeniem uzupełniającym) o charakterze innym niż jednorazowe, wraz z kwotą wypłacaną przez zagraniczne instytucje właściwe do spraw emerytalno-rentowych, nie  przekracza progu 2419,33zł miesięcznie (od 1 marca 2024 r.). 

Od 1 marca rokrocznie waloryzowana jest kwota miesięcznego progu uprawniającego do świadczenia uzupełniającego na tych samych zasadach co emerytury i renty, zgodnie  z ustawą z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Oznacza to, że wraz z podwyższeniem emerytur i rent w ramach waloryzacji, wzrasta  analogicznie kwota miesięcznego progu uprawniającego do świadczenia uzupełniającego.

Świadczenie uzupełniając przysługuje osobie uprawnionej w zróżnicowanej wysokości, nie  wyższej jednak niż 500zł miesięcznie. Wysokość świadczenia uzupełniającego zależy od łącznej kwoty świadczeń otrzymywanych przez osobę uprawnioną ze środków publicznych (tzw. formuła „złotówka za złotówkę”).

Ponadto, w ramach systemu świadczeń rodzinnych, istnieje również możliwość przyznania  osobie z niepełnosprawnościami zasiłku pielęgnacyjnego w wysokości 215,84 zł miesięcznie.

Ad 3. 

W świetle regulacji wprowadzonych ustawą o świadczeniu wspierającym w przypadku, gdy osoba z niepełnosprawnością wybierze własne świadczenie wspierające, składki na ubezpieczenie emerytalno-rentowe dla jej opiekuna niepozostającego w zatrudnieniu będą opłacane bez względu na posiadany przez niego staż ubezpieczeniowy.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o świadczeniu wpierającym, za opiekuna, który nie podejmuje  zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej ze względu na potrzebę udzielania wsparcia osobie  pobierającej świadczenie wspierające, wspólnie z nią zamieszkującego i gospodarującego,

Zakład Ubezpieczeń Społecznych opłaca ze środków budżetu państwa składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z ubezpieczenia społecznego na zasadach określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne na zasadach określonych w ustawie z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Istotne jest, że w powyższym przypadku składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe będą opłacane także w sytuacji, gdy opiekun będzie już posiadał okres ubezpieczenia niezbędny do  otrzymania emerytury w minimalnej wysokości (a więc niezależnie od tego czy osiągnął on  20/25-letni okres składkowy i nieskładkowy). Opiekun zainteresowany opłacaniem składek, wniosek o objęcie ww. ubezpieczeniem składa do ZUS. 

Ad 4. 

Ustawa o świadczeniu wspierającym przewiduje, że osoba z niepełnosprawnością, w tym niepełnosprawnością intelektualną, ma możliwość wnioskowania o świadczenie wspierające nie tylko osobiście, ale także przy wsparciu osoby upoważnionej do jej reprezentowania – np.  opiekuna prawnego czy pełnomocnika.

W przypadku osób z niepełnosprawnościami intelektualnymi, które mają opiekuna  prawnego (wyznaczanego przez sąd rodzinny w przypadku ich całkowitego ubezwłasnowolnienia), decyzję, czy ubiegać się o świadczenie wspierające podejmuje tenże opiekun prawny, który w przypadku przyznania osobie z niepełnosprawnościami świadczenia wspierającego będzie de facto również tym świadczeniem rozporządzał".

 

Źródło: Interpelacja nr 2642 w sprawie ustawy o świadczeniu wspierającym

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Tablety dla uczniów w roku szkolnym 2025/2026? 13 sierpnia 2025 r. Centrum Obsługi Administracji Rządowej ogłosiło wyniki przetargu

Ministerstwo Cyfryzacji poinformowało 13 sierpnia 2025 r., że wybrano najkorzystniejsze oferty w przetargu na dostawę aż 735 tysięcy urządzeń przenośnych — w tym laptopów, Chromebooków i tabletów — dla szkół w całej Polsce. Inwestycja ta, dofinansowana z Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO), ma wyrównać standardy multimedialne w placówkach edukacyjnych.

Zapalenie papierosa lub e-papierosa (również takiego, który nie zawiera nikotyny) nad jeziorem uszczupli portfel o nawet 5 tys. zł lub skończy się aresztem. Niewiele osób jest świadomych tego zakazu!

Zgodnie z ustawą o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych – każdy ma prawo do życia w środowisku wolnym od dymu tytoniowego, pary z papierosów elektronicznych i substancji uwalnianych za pomocą nowatorskich wyrobów tytoniowych. Realizacja powyższego prawa (i jednocześnie ochrona zdrowia osób niepalących) odbywa się poprzez wprowadzanie zakazów palenia w przestrzeni publicznej. Wynikają one nie tylko z ww. ustawy o ochronie zdrowia, ale również z ustaw szczególnych. Choć niektórzy mogą być tym faktem mocno zaskoczeni – 5 tys. zł grzywny, a nawet aresztem, może skończyć się zapalenie papierosa lub e-papierosa (również takiego, który nie zawiera nikotyny) na plaży nad jeziorem.

Polska z największym wzrostem bezrobocia w UE. Freelancing jako alternatywa dla etatu?

Stopa bezrobocia wśród osób poniżej 25 roku życia w Polsce wzrosła w ciągu roku o 27,4% – to najwyższy wzrost spośród wszystkich krajów Unii Europejskiej. Mimo że wskaźnik 13,5% nadal pozostaje poniżej średniej UE, eksperci alarmują, że młodym Polakom coraz trudniej znaleźć pierwszą pracę. Platforma Freelancehunt zwraca uwagę, że w obecnych warunkach freelancing może być nie tylko tymczasowym wyborem, lecz także realną opcją na start kariery zawodowej.

RPO: "Wykorzystanie osób z niepełnosprawnościami, by w ich imieniu dochodzić świadczeń pielęgnacyjnych z pobraniem prowizji. Wygrany proces z udziałem RPO"

Sprawa dotyczy mechanizmu, w którym spółka z o.o. oferowała osobom z niepełnosprawnościami lub ich opiekunom "pomoc" w uzyskaniu świadczenia pielęgnacyjnego. W zamian za prowadzenie spraw w postępowaniu administracyjnym i sądowoadministracyjnym, firma zastrzegała sobie wynagrodzenie w wysokości aż trzykrotności miesięcznego świadczenia. Czy takie praktyki były legalne? Okazuje się, że w sprawie kluczowa jest zasada: nemo plus iuris.

REKLAMA

Dopłaty dla rolników a susza, gradobicia i inne zdarzenia pogodowe. MRiRW i ARiMR wyjaśniają zasady

Utratą plonów, ale też brakiem niektórych dopłat martwią się rolnicy poszkodowani przez podtopienia, gradobicia, ulewne deszcze czy suszę. Dlatego Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi uspokaja i przypomina: zdarzenia pogodowe nie muszą oznaczać utraty prawa do płatności bezpośrednich ani kar za niewypełnienie zobowiązań.

ZUS: Niższe limity dorabiania dla wcześniejszych emerytów i rencistów od 1 września 2025 r. Spadło przeciętne wynagrodzenie

Od 1 września 2025 r. pracujący wcześniejsi emeryci i renciści będą mogli dorobić mniej niż dotychczas. Powodem jest spadek przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, na podstawie którego ustala się kwoty graniczne przychodów.

Kredyty frankowe. Walka o narrację w sprawie TSUE Lubreczlik

W mitologii greckiej przedstawiana jest postać Prokrustesa, który rozciągał lub obcinał nogi swoim gościom, tak aby dopasować ich do długości swojego łoża. Kiedy więc czytam opinie prawników sektora bankowego na temat ich autorskiej interpretacji wyroku wydanego przez TSUE w sprawie Lubreczlik, to nie mogę się oprzeć nieodpartemu wrażeniu, że mamy tu przykład iście uwspółcześnionego „prokrustowego łoża” – tj. kreowania takiej narracji, która nie odpowiada zastanej rzeczywistości prawnej.

„Ochrona polskiej wsi” – Prezydent Nawrocki podpisuje, wieś komentuje

„Ochrona polskiej wsi” – Prezydent Nawrocki podpisuje projekt ustawy a wieś komentuje. Projekt ustawy ma na celu wzmocnienie ochrony rodzimego rolnictwa i wprowadzenie istotnych zmian w dwóch kluczowych aktach prawnych, które mają bezpośredni wpływ na funkcjonowanie gospodarstw rolnych i obrót ziemią rolną. Inicjatywa Prezydenta Nawrockiego spotkała się z mieszanymi reakcjami. Dla jednych to długo oczekiwany gest wsparcia, dla innych – kolejna deklaracja bez pokrycia. Jedno jest pewne: polska wieś znów znalazła się w centrum debaty publicznej. Jednak czy Sejm i Senat uchwalą ustawę w takiej wersji?

REKLAMA

Urlop dla poratowania zdrowia – jak uzyskać. Kiedy dyrektor szkoły może odwołać nauczyciela z tego urlopu?

Tematykę udzielania nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia wyjaśniła ekspertka Państwowej Inspekcji Pracy Marta Żelazowska. Wskazała również, na podstawie jakich przesłanek dyrektor szkoły może zakwestionować prawo do urlopu zdrowotnego lub odwołać nauczyciela z urlopu już udzielonego.

Oszustwo "na świadczenie wspierające". ZUS ostrzega: nie płać za złożenie wniosku, nie podpisuj dokumentu bez przeczytania!

Zakład Ubezpieczeń Społecznych ostrzega: osoby z niepełnosprawnością nie muszą płacić kancelariom prawnym ani pośrednikom, aby otrzymać świadczenie wspierające. Wniosek można złożyć wyłącznie w formie elektronicznej – samodzielnie lub z bezpłatną pomocą pracowników ZUS, zarówno w placówkach, jak i przez infolinię.

REKLAMA