Umiarkowany stopień niepełnosprawności. Co przysługuje [LISTA na 2026 rok]

Wioleta Matela-Marszałek
Autorka licznych publikacji o tematyce prawnej
rozwiń więcej
Jakie przywileje i świadczenia dla osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności w 2026 r.? / Shutterstock

Osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności nierzadko zastanawiają się nad tym, na jakiego rodzaju wsparcie mogą liczyć. Co daje orzeczenie? Jakie są przywileje w pracy? Czy w 2026 r. wzrosną kwoty dostępnych świadczeń i zasiłków? Co z kryteriami dochodowymi? Kto może dostać świadczenie wspierające z ZUS? Prezentujemy najważniejsze zasady w MOPS, PFRON i nie tylko.

rozwiń >

Umiarkowany stopień niepełnosprawności. Co oznacza i na jak długo?

Przepisy ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych określają trzy stopnie niepełnosprawności: znaczny, umiarkowany i lekki. Zgodnie z tą ustawą, do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zaliczamy osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej lub wymagającą czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych.

Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności wydaje powiatowy zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności (PZON), a w drugiej instancji wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności (WZON). Od orzeczenia wojewódzkiego zespołu służy odwołanie do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych.

Ważne

Stopień niepełnosprawności orzeka się na czas określony lub na stałe.

Po ostatnich zmianach orzeczenie na czas określony o stopniu niepełnosprawności jest wydawane na okres nie krótszy niż 7 lat w przypadku potwierdzenia u osoby zainteresowanej spełniającej warunki zaliczenia do określonego stopnia niepełnosprawności zespołu Downa lub rzadkiej choroby genetycznej o jednorodnym i niezmiennym przebiegu (wykaz tych chorób stanowi załącznik do rozporządzenia w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności).

Umiarkowany stopień niepełnosprawności. Do czego uprawnia orzeczenie?

Ostateczne i prawomocne orzeczenie stanowi podstawę do wydania legitymacji dokumentującej niepełnosprawność. Stopień oraz symbol przyczyny niepełnosprawności w legitymacji wpisuje się na wniosek osoby z niepełnosprawnością. Legitymacja w codziennym życiu uławia korzystanie z różnorodnych ulg np. w komunikacji miejskiej i publicznej.

Ważne

W orzeczeniu znajdziemy szereg istotnych elementów m.in. wskazania czy symbol przyczyny niepełnosprawności, od których zależy zakres dostępnych ulg czy świadczeń np. korzystania z terapii zajęciowej czy specjalistycznych szkoleń.

Umiarkowany stopień niepełnosprawności. Jakie przywileje w pracy?

Przede wszystkim zaliczenie do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie wyklucza możliwości zatrudnienia tej osoby u pracodawcy niezapewniającego warunków pracy chronionej, w przypadkach:

  • przystosowania przez pracodawcę stanowiska pracy do potrzeb osoby niepełnosprawnej;
  • wykonywania pracy zdalnej.

Co istotne, pracownik niepełnosprawny w stopniu umiarkowanym ma zagwarantowanych kilka ważnych przywilejów takich jak m.in.:

  • czas pracy nieprzekraczający 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo;
  • prawo do dodatkowych 10 dni urlopu w ciągu roku kalendarzowego;
  • zwolnienie od pracy w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym.

Co z MOPS dla umiarkowanego stopnia niepełnosprawności w 2026 roku?

Trzeba pamiętać, iż uzyskanie świadczeń z pomocy społecznej uzależnione jest nie tylko od posiadanego umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, ale też od spełniania innych kryteriów. Przykładowo, dla zasiłku pielęgnacyjnego ważny jest moment powstania niepełnosprawności, a do otrzymania zasiłku stałego, okresowego czy celowego – spełnianie kryteriów dochodowych.

Wprawdzie rząd zapowiada coroczną waloryzację progów uprawniających do świadczeń z pomocy społecznej, jednak w tym momencie nadal obowiązują dotychczasowe przepisy. Wszystko wskazuje zatem na to, iż w 2026 r. progi dochodowe się nie zmienią i nadal będą wynosiły 1010 zł dla osoby samotnej i 823 zł dla osoby w rodzinie. Od kryteriów tych zależą takie świadczenia jak:

• zasiłek stały (maksymalnie 1209 zł);

• zasiłek okresowy;

• zasiłek celowy.

Próg dochodowy nie jest wymagany dla zasiłku pielęgnacyjnego. Dla stopnia umiarkowanego ważne jest, by niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21. roku życia. W przyszłym roku nie powinna zmienić się wysokość zasiłku pielęgnacyjnego, który wynosi 215,84 zł miesięcznie.

Warto pamiętać i w ośrodkach pomocy społecznej świadczone są również usługi opiekuńcze (w tym specjalistyczne), bezpłatne poradnictwo prawne i psychologiczne. Ich zakres zależy od konkretnej gminy.

PFRON dla umiarkowanego stopnia niepełnosprawności w 2026 r.

Jedną z najważniejszych form wsparcia osób z niepełnosprawnościami jest dofinansowanie wynagrodzeń, jakie Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych wypłaca pracodawcom. Po ostatnich zmianach, dopłata do pensji pracownika z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności wynosi 1 550 zł. W przypadku pracownika ze schorzeniami szczególnymi (osoby: z orzeczonymi chorobami psychicznymi, upośledzeniem umysłowym, całościowymi zaburzeniami rozwojowymi, epilepsją, niewidome) dofinansowanie zwiększa się o 1 035 zł (dla pracowników z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności będzie to w sumie 2 585 zł).

Osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, które spełniają określone progi dochodowe mogą ubiegać się też przykładowo o dofinansowanie do turnusu rehabilitacyjnego i sprzętu rehabilitacyjnego. Dla osób bezrobotnych przewidziano dotację na rozpoczęcie działalności gospodarczej czy refundację składek ZUS.

Warto też śledzić dostępne programy w swoim lokalnym Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie (PCPR). Informację o aktualnych stażach i programach można też uzyskać w urzędach pracy.

Umiarkowany stopień niepełnosprawności a świadczenie wspierające w 2026 r.

Przepisy nie określają konkretnie, które stopnie niepełnosprawności uprawniają do otrzymania świadczenia wspierającego. Istotnym warunkiem jest tu uzyskanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia. Biorąc pod uwagę dość wysokie wymagania w zakresie punktacji WZON dotychczas największe szanse na to świadczenie miały osoby z niepełnosprawnością w stopniu znacznym. Dobrą wiadomością dla osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności jest obniżenie punktacji począwszy od 2026 r.

Zgodnie z harmonogramem od 1 stycznia 2026 r. świadczenie wspierające z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych będzie przysługiwało również osobom, które w decyzji WZON ustalającej poziom potrzeby wsparcia mają od 70 do 76 punktów. Mniej optymistyczne są możliwe do uzyskania kwoty. W przypadku otrzymania od WZON 70 punktów będzie można liczyć na świadczenie w wysokości 752 zł, czyli 40 procent renty socjalnej. Dla osoby posiadającej od 75 o 79 punktów świadczenie na początku 2026 r. będzie wynosiło 1 128 zł, Od 1 marca 2026 r. kwoty te zostaną podwyższone w związku z waloryzacją renty socjalnej.

Przypomnijmy, iż aktualnie przyznanie świadczenia osobie posiadającej 70 punktów jest możliwe tylko wyjątkowo w określonych sytuacjach.

Umiarkowany stopień niepełnosprawności [FAQ]

Czy osoba z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności ma prawo do karty parkingowej?

Osoba niepełnosprawna w stopniu umiarkowanym, która ma znacznie ograniczone możliwości samodzielnego poruszania się, ma prawo do otrzymania karty parkingowej. Jednak w jej przypadku orzeczenie poza odpowiednim wskazaniem musi też zawierać mieć jeden z symboli, który oznacza przyczynę niepełnosprawności:

• 04-O (choroby narządu wzroku),

• 05-R (upośledzenie narządu ruchu)

• 10-N (choroba neurologiczna).

Czy osoba z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności ma prawo do ulgi rehabilitacyjnej?

Osoba z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności może skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej, jeżeli poniosła wydatki na rehabilitację lub wydatki związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych wymienione w przepisach ustawy o PIT.

Czy dziecko może mieć orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności?

Dzieciom do ukończenia 16. roku życia wydaje się orzeczenie o niepełnosprawności (bez stopnia). Dopiero starsze dziecko może otrzymać orzeczenie o stopniu niepełnosprawności.

Czy orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności wystarczy do uzyskania renty z ZUS?

Nie, do otrzymania świadczeń rentowych z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wymagane jest orzeczenie, które wydaje lekarz orzecznik i komisja lekarska ZUS.

Umiarkowany stopień niepełnosprawności. Co planuje rząd?

W tym momencie trwają prace legislacyjne nad wprowadzeniem ustawowej asystencji osobistej i bonu senioralnego. To nowe świadczenia, z których od 2026 r. ma skorzystać część osób z niepełnosprawnościami. Będą to głównie osoby w podeszłym wieku (w przypadku bonu) i osoby potrzebujące pomocy w codziennym funkcjonowaniu (asystencja osobista).

Ponadto, z analizy priorytetowych zadań na drugą kadencję wynika, iż rząd chce pracować m.in. nad:

1. przeprowadzeniem przeglądu świadczeń i wypracowaniem reguł ich zbiegu;

2. dokonaniem przeglądu stosowania przepisów ustawy o świadczeniu wspierającym oraz procedur postępowania w sprawach dotyczących ustalania poziomu potrzeby wsparcia;

3. opracowaniem kompleksowego modelu orzekania o niepełnosprawności, odpowiadającego na indywidualne potrzeby osób z niepełnosprawnościami, systemu świadczeń, ulg podatkowych i innych form wsparcia oraz rozwiązań umożliwiających wdrożenie modelu w Polsce;

4. coroczną weryfikacją (zamiast 3-letniej) kryterium dochodowego uprawniającego do uzyskania świadczeń z pomocy społecznej;

5. opracowaniem jasnej i jednoznacznej definicji dochodu oraz dostosowanie do niej kryteriów dochodowych w pomocy społecznej.

Aktualnie nie wiemy jeszcze, nad którymi z tych zmian Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej będzie pracowało już w 2026 r. i w jaki sposób wpłynęłyby one na sytuację osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności.

Polecamy: Kalendarz 2026

Prawo
Usiłowanie popełnienia przestępstwa – przepisy, orzecznictwo, przykłady
04 lis 2025

Popełnić można wiele różnych przestępstw. Niektóre z nich są zagrożone większą karą, a inne mniejszą. Czasami może też wystąpić sytuacja, w której jakaś osoba chce dokonać czynu zabronionego i robi wszystko ku temu, a dokonanie tego przestępstwa z różnych przyczyn nie następuje. W takim przypadku taka osoba też ponosi odpowiedzialność karną.

To już pewne. Nowy wiek emerytalny w Polsce stał się faktem! Ta grupa pracowników będzie pracować dłużej
04 lis 2025

Nowe regulacje prawne, które obowiązują od niedawna, ustanowiły podwyższenie o 5 lat progu wiekowego uprawniającego do pracy dla przedstawicieli jednej profesji. Dotyczy to komorników sądowych, którzy uzyskali prawo do pozostania w zawodzie do 70. roku życia, podczas gdy poprzednio limit wynosił 65 lat. Oto szczegóły.

Wreszcie korzystna zmiana w podatkach - Prezydent podpisał, a zmiany właśnie wchodzą w życie od 04.11.2025
04 lis 2025

Kompetencje administracji skarbowej konsekwentnie się rozszerzają. Co chwilę pojawiają się doniesienia o zmianach prawa zwiększających możliwości fiskusa. Na tym tle tym bardziej cieszy podpisana przez Prezydenta nowelizacja Ordynacji podatkowej, korzystna dla podatników.

Osoby niepełnosprawne symulują większą niepełnosprawność (niż jest w istocie). I dotyczy to stopnia znacznego. Wszystko przez testy samodzielności
04 lis 2025

Do redakcji Infor.pl stale trafiają listy osób niepełnosprawnych podnoszących problem patologii związanych z coraz większym znaczeniem niesamodzielności w systemie pomocy osobom niepełnosprawnym. Powoduje to uznawanie za samodzielne (np. dlatego, że mają dwie sprawne ręce i mogą sobie zrobić herbatę) osób niepełnosprawnych ze stopniem znacznym. Samo orzeczenie o niepełnosprawności (w tym powołany stopień znaczny) nic nie znaczy (w praktyce) przy świadczeniu wspierającym czy dodatku dopełniającym (i przyszłym dodatku do renty z tytułu niezdolności do pracy, o ile politycy dotrzymają obietnic i go uchwalą). System wspierania niepełnosprawności przesunął się w kierunku testów samodzielności. W efekcie niewidoma, która otworzy samodzielnie drzwi w swoim mieszkaniu jest traktowana jako osoba niepełnosprawna z poważną dysfunkcją ciała (wzrok), ale całkiem samodzielnie sobie radząca w życiu. Na tyle samodzielnie, aby nie dostać 70 punktów dla świadczenia wspierającego albo dodatku dopełniającego. Osoby niepełnosprawne martwią się, że ich wsparciem będzie tylko renta, a ci bardziej pesymistyczni myślą "Jak poradzić sobie na zasiłku pielęgnacyjnym 215,84 zł i zasiłkach z MOPS".

4 tys. zł za brak polisy OC dla drona (także używanego rekreacyjnie) od 13 listopada 2025 r. Jest limit wagi
03 lis 2025

Masz drona i używasz go do filmowania, fotografii lub po prostu latasz rekreacyjnie? Od 13 listopada 2025 roku wchodzi w życie obowiązek ubezpieczenia OC dla operatorów dronów o wadze od 250 gramów do 20 kg. Jego brak może spowodować karę w wysokości 4000 zł. Sprawdź, czy obowiązek nie dotyczy również Ciebie.

Zwolnienie z pracy za wyjście do sklepu po bułkę na drugie śniadanie. Czy to jest zgodne z prawem? Sprawdź, co wynika z przepisów
03 lis 2025

Czy wyjście do pobliskiego sklepu po bułkę to powód, dla którego pracownika można zwolnić z pracy? Warto wiedzieć co wynika z przepisów, ale trzeba też pamiętać, by sprawdzić, co przewiduje regulamin pracy obowiązujący w zakładzie.

Nie chcesz biegać z awizo na pocztę? Jest na to sposób. 1 stycznia 2026 r. początek nowej pocztowej ery w Polsce
03 lis 2025

Od początku 2026 roku ruszy nowy etap wdrożenia systemu e-Doręczeń, który oznacza koniec papierowych awiz w korespondencji z wieloma urzędami administracji publicznej. Od 1 stycznia 2026 r. znaczna część administracji publicznej będzie bowiem zobowiązana do doręczania pism przede wszystkim przez system e-Doręczeń. Oczywiście tylko tym osobom, które mają założone konto w systemie i adres do doręczeń elektronicznych (ADE).

Nawet ok. 400 zł wyższa emerytura netto. Ale trzeba złożyć wniosek o wypłatę emerytury lub renty bez potrącenia podatku
03 lis 2025

W mediach pojawiają się ostatnio informacje o specjalnym wniosku, który pozwala zwiększyć wysokość emerytury. Chodzi o wniosek o niepobieranie zaliczek na podatek dochodowy. ZUS wysłał go w tym roku do ponad 460 tysięcy emerytów i rencistów razem z PIT za 2024 rok. Jednak nie dla każdego taki wniosek będzie korzystny.

Palenie w pracy to przysłowiowy gorący ziemniak. Próby pogodzenia pracowników prowadzą do dyskryminacji. Na co tak naprawdę pozwalają przepisy?
03 lis 2025

Czy pracodawca może zabronić palaczowi wyjścia na papierosa w czasie przerwy w pracy? Pracodawcy wprowadzają w tym zakresie różne rozwiązania i nie ukrywają, że zatrudnianie palaczy bywa dla nich kłopotliwe. A co wynika z przepisów?

W 2026 r. trzynasta pensja dla każdego etatowego pracownika na minimalnej płacy – otrzymaj nawet 5.379,20 zł więcej w skali roku
04 lis 2025

Od września 2025 r. pracownicy znają już wysokość minimalnych wynagrodzeń. Jest jednak sposób, by w 2026 roku zarabiać więcej – nawet o kwotę przekraczającą jedno dodatkowe miesięczne wynagrodzenie (5.379,20 zł rocznie), pozostając nadal na minimalnej płacy.

pokaż więcej
Proszę czekać...