REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Osoby niepełnosprawne symulują większą niepełnosprawność (niż jest w istocie). I dotyczy to stopnia znacznego. Wszystko przez testy samodzielności

Tomasz Król
prawnik - prawo pracy, cywilne, gospodarcze, administracyjne, podatki, ubezpieczenia społeczne, sektor publiczny
Osoby niepełnosprawne szkolą się, aby symulować większą niepełnosprawność tak, aby wypełnić wymogi nowych przepisów
Osoby niepełnosprawne szkolą się, aby symulować większą niepełnosprawność tak, aby wypełnić wymogi nowych przepisów
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Do redakcji Infor.pl stale trafiają listy osób niepełnosprawnych podnoszących problem patologii związanych z coraz większym znaczeniem niesamodzielności w systemie pomocy dla nich. Powoduje to uznawanie za samodzielne (np. dlatego, że mają dwie sprawne ręce i mogą sobie zrobić herbatę) osób niepełnosprawnych ze stopniem znacznym. Samo orzeczenie o niepełnosprawności (w tym powołany stopień znaczny) nic nie znaczy (w praktyce) przy świadczeniu wspierającym czy dodatku dopełniającym (i przyszłym dodatku do renty z tytułu niezdolności do pracy, o ile politycy dotrzymają obietnic i go uchwalą). System wspierania niepełnosprawności przesunął się w kierunku testów samodzielności. W efekcie niewidoma, która otworzy samodzielnie drzwi w swoim mieszkaniu jest traktowana jako osoba niepełnosprawna z poważną dysfunkcją ciała (wzrok), ale całkiem samodzielnie sobie radząca w życiu. Na tyle samodzielnie, aby nie dostać 70 punktów dla świadczenia wspierającego albo dodatku dopełniającego. Osoby niepełnosprawne martwią się, że ich wsparciem będzie tylko renta, a ci bardziej pesymistyczni myślą "Jak poradzić sobie na zasiłku pielęgnacyjnym 215,84 zł i zasiłkach z MOPS".

W efekcie niepełnosprawni uczą się jak symulować większą niepełnosprawność niż mają w rzeczywistości - pod kątem przejścia testu samodzielności.

REKLAMA

REKLAMA

Przykład

Osoba niewidoma przechodzi sprawdzenie samodzielności w swoim mieszkaniu (określenie poziomu potrzeby wsparcia). Doskonale wie jak otworzyć drzwi (mieszka w tym mieszkaniu od urodzenia - 45 lat). Ale specjalnie nie wykonuje tej czynności. Wie, że jeżeli ją wykona to komisja natychmiast to wykorzysta do przyznania jej mniejszej liczby punktów.

Osoby niepełnosprawne symulują większą niepełnosprawność (niż jest w istocie). I dotyczy to stopnia znacznego. Wszystko przez testy samodzielności

W liście prezentowanym Państwu w tym artykule nasza czytelniczka stawia następujące tezy:

TEZA 1) Pojęcie "niepełnosprawność znaczna" jest zbyt pojemne - powinno być stopniowalne. Inna jest sytuacja osoby sparaliżowanej, inna niewidomej;

REKLAMA

TEZA 2) Stopień znaczny to określenie z gumy, które musi pomieścić wszystkich. ZUS teoretycznie ma rozwiązanie, w postaci orzeczenia o niezdolności do samodzielnej egzystencji, którego nie można zdobyć (poza najpoważniejszymi przypadkami niepełnosprawności);

Dalszy ciąg materiału pod wideo

TEZA 3) Testy samodzielności osób niepełnosprawnych (stopień znaczny) wymuszają symulację większej niepełnosprawności.

"Dzień dobry!

Od dłuższego czasu śledzę Pańskie artykuły na temat świadczeń dla osób niepełnosprawnych i wszelkich problemów z tym związanych. Przyznaję, że brakuje mi bardzo szerszej dyskusji o czymś, co większości ludzi umyka, czy też wydaje się po prostu nieistotne, a w samym środowisku osób niepełnosprawnych jest kwestią - z różnych przyczyn - niemalże nie do poruszenia. Mam tu namyśli bardzo szeroki zakres tego, co określa się mianem znacznego stopnia niepełnosprawności, czy też, zgodnie z terminologią orzeczników ZUS:

1) niezdolności do pracy oraz

2) niezdolności do samodzielnej egzystencji.

Przykład

Pozwolę sobie przybliżyć problem na własnym przykładzie.

Jestem niepełnosprawna „tylko” na jedną niepełnosprawność

Jestem osobą od urodzenia niewidomą, bez żadnych innych niepełnosprawności. Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności przyznał mi bez żadnych wątpliwości znaczny stopień niepełnosprawności, ostatnio już na stałe. Absolutnie można się z tym zgodzić. Brak możliwości korzystania z jednego ze zmysłów istotnie jest znaczną niepełnosprawnością.

Ja jednak mogę chodzić – jak zakwalifikować osobę niepełnosprawną przykutą do łóżka?

Z drugiej strony jak w takim razie określić niepełnosprawność osób, które nie są w stanie wstać z łóżka i, z którymi nie ma kontaktu, żeby w pełni oddać ich nieporównanie większy zakres potrzeby wsparcia?

W każdym razie na tym etapie nie jest to jeszcze tak problematyczne. Przywykliśmy do tego, że ten stopień znaczny to określenie z gumy, które musi pomieścić wszystkich. ZUS teoretycznie ma rozwiązanie, w postaci orzeczenia o niezdolności do samodzielnej egzystencji. W praktyce wygląda to tak, że niezdolne do samodzielnej egzystencji są osoby pracujące, z własnymi rodzinami, bardzo dobrze zrehabilitowane, które owszem, wymagają wsparcia, mają dużo mniejsze szanse na rynku pracy, ale do niezdolności do samodzielnej egzystencji na szczęście im daleko. Zakrawa to na absurd i rodzi problemy, co do których panuje swego rodzaju zmowa milczenia. Jedynie od czasu do czasu gdzieś w mediach społecznościowych ukazuje się post o niepełnosprawnych rodzicach, którym szpital nie chce oddać pod opiekę ich własnego dziecka, które właśnie przyszło na świat. I w świetle prawa jest to niestety w pełni zrozumiałe, choć dla rodziców bardzo krzywdzące. Bo skoro są niezdolni do samodzielnej egzystencji, nie będą w stanie zaopiekować się dzieckiem. Podobnie postępują pracodawcy wobec kandydatów z takimi orzeczeniami, często od razu odrzucając ich jako potencjalnie problematycznych. Takich przykładów można by zebrać całkiem sporo. Trudno przewidzieć konsekwencje traktowania tego zapisu dosłownie, co już się zdarza, ale moim zdaniem jest to dość niebezpieczna furtka prawna, z której istnienia wiele osób nie zdaje sobie sprawy. Dopóki boleśnie się o tym nie przekonają.

Niezdolność do samodzielnej egzystencji jest kryterium koniecznym do uzyskania choćby dodatku dopełniającego, który jest potrzebny wszystkim rencistom socjalnym, bo przeżycie za 1700 złotych miesięcznie po prostu nie jest możliwe

Należałoby więc pozostawić taki zapis w orzeczeniu dla osób faktycznie wymagających stałej opieki. Rzecz jednak w tym, że niezdolność do samodzielnej egzystencji jest kryterium koniecznym do uzyskania choćby dodatku dopełniającego, który jest potrzebny wszystkim rencistom socjalnym, bo przeżycie za 1700 złotych miesięcznie po prostu nie jest możliwe. Ja akurat mam to szczęście, że pracuję i mogę sobie pozwolić na moralne dylematy, na zastanawianie się, czy składać wniosek, czy nie; koszty życia z niepełnosprawnością zawsze będą wyższe, a przy obecnej "otwartości" rynku pracy na zatrudnianie osób niepełnosprawnych i pułapce rentowej bardzo trudno osiągnąć dochód, przy którym można by, kolokwialnie mówiąc, machnąć ręką na świadczenia od państwa. Niemniej mogę sobie na to pozwolić zdecydowanie bardziej, niż rencista socjalny z orzeczoną niezdolnością do pracy, który rzeczywiście tej pracy nie ma.

Co proponuje ZUS?

Ważne

Zostaliśmy pozostawieni z niczym, bez perspektywy na zmianę. ZUS na swojej stronie pisze: "Jeśli jesteś osobą całkowicie niezdolną do pracy i nie masz orzeczenia o niezdolności do samodzielnej egzystencji – złóż wniosek o dodatek dopełniający".

I dalej: "Jeśli masz prawo do renty socjalnej i na 1 stycznia 2025 r. nie masz orzeczonej niezdolności do samodzielnej egzystencji, dodatek dopełniający będzie Ci przysługiwał, gdy złożysz odpowiedni wniosek i otrzymasz orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji".

Osoba niewidoma, bez sprzężonych niepełnosprawności, nie ma żadnych podstaw, żeby się o takie orzeczenie ubiegać, a wsparcia również potrzebuje

Tyle, że osoba niewidoma, bez sprzężonych niepełnosprawności, nie ma żadnych podstaw, żeby się o takie orzeczenie ubiegać, a wsparcia również potrzebuje.

Zostaliśmy więc pozostawieni może nie z niczym, lecz z wyraźną sugestią, żeby kolejny raz stanąć przed komisją i udawać dużo bardziej niepełnosprawnych, niż jesteśmy. To już zaczyna nosić znamiona obłędu, w kontekście tego ile się mówi o rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych. Obecny system wprost zniechęca do samodzielności, a chyba nie tak to powinno wyglądać.

Z poważaniem

Imię i nazwisko Czytelniczki

Testy samodzielności i orzeczenie o całkowitej niesamodzielności

Orzeczenie o całkowitej niesamodzielności ma nazwy urzędowe - orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji lub całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji.

Przykład zastosowania - 500+ świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji

Link źródłowy -

Przykład

Świadczenie uzupełniające otrzymasz, jeśli:

  1. ukończyłeś 18 lat
  2. jesteś niezdolny do samodzielnej egzystencji, a niezdolność ta została stwierdzona orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji lub całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji
  3. nie jesteś uprawniony do emerytury ani renty, nie masz ustalonego prawa do innego świadczenia pieniężnego finansowanego ze środków publicznych, np. zasiłku stałego albo zasiłku okresowego (warunek nie dotyczy jednorazowych świadczeń) ani nie jesteś uprawniony do świadczenia z zagranicznej instytucji właściwej do spraw emerytalno-rentowych,
    albo
    jesteś uprawniony do tych świadczeń (emerytury, renty albo innych świadczeń pieniężnych finansowanych ze środków publicznych, łącznie z kwotą wypłacaną przez zagraniczną instytucję właściwą do spraw emerytalno-rentowych), ale ich łączna wysokość brutto nie przekracza 2 419,33 zł.

Poziom potrzeby wsparcia w świadczeniu wspierającym jako test samodzielności

I drugim przykładem wyparcia z systemu wsparcia osób niepełnosprawnych orzeczenia o niepełnosprawności na rzecz testów samodzielności jest świadczenie wspierające.

Poniżej przykładowe warunki:

Osoba, która stara się o przyznanie prawa do świadczenia wspierającego, musi uzyskać decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia. Poziom potrzeby wsparcia jest ustalany przez wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności.

Prawo do świadczenia wspierającego uzależnione jest od uzyskania przez osobę z niepełnosprawnością decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia, na poziomie od 70 do 100 punktów. Wniosek o wydanie takiej decyzji należy złożyć do wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności.

Świadczenie wspierające skierowane bezpośrednio do osób z niepełnosprawnościami, tak aby dorosła już osoba z niepełnosprawnością mogła decydować jak wykorzystywane ma być otrzymywane wsparcie.

Kwota świadczenia wynosi od 40% renty socjalnej (w przypadku ustalenia poziomu potrzeby wsparcia między 70 a 74 punktów) aż do 220% renty socjalnej (ustalenie poziomu potrzeby wsparcia na poziomie od 95 do 100 punktów).

Wraz z coroczną waloryzacją renty socjalnej, corocznej waloryzacji będzie podlegała także wysokość świadczenia wspierającego.

Wnioski o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia składa się od dnia 1 stycznia 2024 r.

Jak uzyskać decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia?

Wniosek o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia należy złożyć do wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności (WZON) właściwego ze względu na miejsce stałego pobytu, w postaci:

  • elektronicznej za pomocą systemu teleinformatycznego utworzonego przez ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego albo
  • w wersji papierowej.

W wersji papierowej wniosek można też złożyć za pośrednictwem powiatowego lub miejskiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności.

Do wniosku należy dołączyć:

  • wypełniony kwestionariusz samooceny trudności w zakresie wykonywania czynności związanych z funkcjonowaniem;
    w sytuacji, gdy ktoś nie może sam wypełnić kwestionariusza, należy na samym początku wskazać, z jakiego powodu ktoś inny wypełnia dokument.
    To bardzo ważny dokument, mający kluczowe znaczenie przy wydaniu decyzji poziomie potrzeby wsparcia. To w nim właśnie wnioskujący wskazują na to, jak ich niepełnosprawność wpływa na ich codzienne funkcjonowanie.
  • kopię orzeczenia o stopniu niepełnosprawności;
    wnioskujący decyduje, które orzeczenie dołączy, jeśli posiada dwa różne dokumenty;
  • Klauzulę informacyjną dot. przetwarzania danych osobowych;
  • upoważnienie, w przypadku wskazania osoby do reprezentowania osoby niepełnosprawnej;
  • dokument potwierdzający ustanowienie opiekuna prawnego, w przypadku ustanowienia opiekuna prawnego.

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Orzeczenie o niepełnosprawności dziecka. Lista praw i świadczeń na 2026 rok

Orzeczenie o niepełnosprawności dziecka to ważny dokument, który uprawnia do wielu ulg, świadczeń i przywilejów. Jakich? Oto najważniejsze formy wsparcia i kwoty na 2026 rok.

Od stycznia 2026 r. wchodzi w życie obowiązek oznakowania ścian oddzielenia przeciwpożarowego. Jakich budynków dotyczy?

Od 1 stycznia 2026 r. oznakowanie miejsca połączenia ściany oddzielenia przeciwpożarowego ze ścianą zewnętrzną oraz z dachem staje się obowiązkowe w obiektach handlowych, produkcyjnych i magazynowych - przypomniał w rozmowie z PAP rzecznik prasowy KG PSP st. bryg. Karol Kierzkowski.

Państwo nie może działać przeciwko swoim obywatelom, orzekł sąd. ZUS nie może pozbawiać prawa do zasiłku przez jedno wyjście z domu

Kontrola prawidłowości korzystania ze zwolnień lekarskich to temat, który budzi wiele emocji. Z jednej strony ZUS mówi o nadużywaniu świadczeń i zapowiada wzmożone kontrole, z drugiej ubezpieczeni czują się prześladowani i traktowani niesprawiedliwie.

Czy promocje w Black Friday są opłacalne?

Czy promocje w Black Friday są opłacalne? Okazuje się, że według najnowszych badań promocje oferowane w ramach Black Friday są uważane za opłacalne przez 47,6% dorosłych Polaków. Przeciwnego zdania jest 29% rodaków, a 23,4% nie ma jeszcze wyrobionej opinii w tym temacie. Korzyści z corocznych akcji rabatowych widzą głównie osoby w wieku 35-44 lat i z dochodami powyżej 9 tys. zł netto. Nie dostrzegają zysków z tego typu obniżek przede wszystkim seniorzy i konsumenci uzyskujący co miesiąc 5000-6999 zł na rękę.

REKLAMA

Nowe limity dorabiania do emerytury i renty od grudnia 2025 r. Kto i ile może dorobić bez zmniejszenia lub zawieszenia świadczenia z ZUS?

Jest to bardzo ważna informacja dla rencistów i wcześniejszych emerytów, którzy dorabiają do swoich świadczeń. Od 1 grudnia 2025 r. zmieniają się graniczne kwoty przychodu, które powodują zmniejszenie lub zawieszenie świadczeń (emerytur i rent) z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Limity te będą wyższe niż w poprzednich trzech miesiącach. Bezpieczny próg przychodu (do którego można zarabiać bez obawy o zmniejszenie lub zawieszenie emerytury lub renty) wzrośnie o 16,10 zł, do kwoty 6 140,20 zł brutto. A górna granica zwiększy się o 30 zł i wyniesie 11 403,30 zł brutto. Zarobki powyżej tej kwoty w grudniu 2025 r., styczniu i lutym 2026 r. sprawią, że ZUS zawiesi emeryturę lub rentę.

Nie opiekujesz się rodzicami? Stracisz spadek. Samorządy mają dość utrzymywania seniorów i domagają się zwrotu ponoszonych kosztów

Kto powinien ponosić koszt pobytu mieszkańca w DPS? Przepisy jasno wskazują kolejność. Niestety regulacje te narażają samorządy na ogromne koszty, których nigdy nie mogą odzyskać, nawet jest pensjonariusz posiada duży majątek.

Od umowy zlecenia czasami nie płaci się podatku według skali. Od czego to zależy? Warto znać przepisy, by nie popełnić tego błędu

W 2026 roku umowy cywilnoprawne, w tym umowa zlecenia, mają znaleźć się pod specjalnym nadzorem organów Państwowej Inspekcji Pracy. Warto więc pamiętać o tym, że czasami ich rozliczanie podlega szczególnym zasadom.

Czy chory pracownik musi przywieźć laptop do firmy? Sprzęt stanowi własność pracodawcy, a z przepisów wynika, jak trzeba postępować

Czy na czas swojej nieobecności pracownik musi zwrócić do firmy laptop i telefon? Trzeba pamiętać o przestrzeganiu prostych zasad, w tym tej, że udostępnione pracownikowi narzędzia pracy stanowią własność pracodawcy.

REKLAMA

Czy pracodawca odbierze pracownikowi ryczałt za pracę zdalną w czasie urlopu? Nie zawsze i nie każdemu. Od czego to zależy?

Czy nieobecność w pracy oznacza wypłatę ryczałtu za pracę zdalną w obniżonej wysokości? W obowiązujących przepisach nie znajdziemy jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie. Jak więc prawidłowo postępować? Trzeba przemyśleć to zawczasu.

Czasami pracodawca musi się zgodzić na udzielenie urlopu bezpłatnego, a innym razem nie. Dlaczego tak jest? Warto znać zasady

Na jakich zasadach pracownicy mogą korzystać z urlopu bezpłatnego? Warto znać te przepisy, bo wynika z nich, że czasami pracodawca musi się zgodzić na udzielenie, a innym razem nie. Znajomość zasad pozwoli uniknąć zaskoczenia.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

REKLAMA