WZON obniżają świadczenia i punkty osobom niepełnosprawnym?

Tomasz Król
prawnik - prawo pracy, cywilne, gospodarcze, administracyjne, podatki, ubezpieczenia społeczne, sektor publiczny
rozwiń więcej
WZON: Osoby niepełnosprawne z niskimi punktami za WC-A, WC-B, WC-C, WC-D. Punkty za WP albo WS poza zasięgiem [świadczenie wspierające] / Shutterstock

W artykule publikujemy 4 tabele przy pomocy, których - zdaniem osób niepełnosprawnych, które skontaktowały się z redakcją Infor.pl - od grudnia 2024 r. obniżane są punkty poziomu potrzeby wsparcia dla osób niepełnosprawnych. Tabele według osób niepełnosprawnych nakazują WZON (niezależnie od rzeczywistego stanu zdrowia) seryjnie stosować kwalifikatory WC-A, WC-B, WC-C, WC-D, a nie wyżej punktowane WP albo WS. Oznacza to obniżenie wysokości świadczenia wspierającego np. z kwoty 4134 zł miesięcznie do 1128 zł albo 752 zł miesięcznie. Trzeba przyznać, że to szokująca obniżka wartości świadczenia (miesięcznego). Tabele były wykorzystane w Ministerstwie Rodziny do szkolenia osób orzekających w WZON o tych punktach. I to mamy potwierdzone. Natomiast nie mamy dowodu na to, że tabele są rodzajem nakazu, aby osoby orzekające w WZON obniżyły (limitowały) punkty osobom niepełnosprawnych (w efekcie WZON przyznaje poniżej 70 punktów i nie ma świadczenia wspierającego albo jest np. 76 punkty i jest niskie świadczenie wspierające). Wyjaśnieniem całej sytuacji byłoby ujawnienie przez Ministerstwo Rodziny wytycznych przekazanych do WZON w grudniu 2024 r. I wtedy się przekonany, czy zarzuty osób niepełnosprawnych są prawdziwe, czy to jednak jest krzywdzący urzędników mit. Na dzień dzisiejszy Ministerstwo milczy w tej sprawie (redakcja Infor.pl złożyła wniosek o ujawnienie Wytycznych dla WZON z grudnia 2024 r.).

Do czasu publikacji Wytycznych z grudnia 2024 r. jest tylko hipotezą, że WZON obniżają punkty zgodnie z poniższą tabelą. To są poważne zarzuty osób niepełnosprawnych - uważają one, że rząd nakazał WZON stosować ograniczenia w przyznawaniu punktów niezbędnych dla otrzymania świadczenia wspierającego poprzez wytyczne, które ingerują pozaprawnie w treść ustawy o świadczeniu wspierającym. Mamy nadzieję, że wszystko się niedługo wyjaśni i okaże się, że nie ma żadnego złamania prawa. Bo trudno uwierzyć w to, że urzędnicy wydali wewnętrzne dokumenty zmieniające treść ustawy o świadczeniu wspierającym i rozporządzeń związanych z tą ustawą. I to tak, aby osoba niepełnosprawna ze znacznym stopniem niepełnosprawności otrzymała 752 zł miesięcznie zamiast np. 2255 zł.

Poważne zarzuty ze strony osób niepełnosprawnych. Zaniżanie świadczeń. Czy rząd to wyjaśni?

Co zarzucają rządowi osoby niepełnosprawne. Poniższą tabelę należy odczytywać tak: "Niewidoma osoba niepełnosprawna w 24 kategoriach w teście sprawności nie może otrzymać więcej punktów niż przypisanych kwalifikacji "WC - wsparcie częściowe". Punkty za WC-wsparcie częściowe są niskie, pozwalają na uzyskanie 60-70 punktów całościowo, gdy do świadczenia wspierającego o godziwej wartości potrzebne jest ich około 80.

poziom potrzeby wsparcia - osoby niewidome

poziom potrzeby wsparcia - osoby niewidome

gov.pl

Według osób niepełnosprawnych zaniżenie świadczenia wspierającego (albo wykluczenie osoby niepełnosprawnej z niego) odbywa się tak:

Przykład

Niewidoma osoba niepełnosprawna ma ograniczenia w samodzielności, które powinny być opisane przy pomocy wysokich kwalifikatorów "WP – wsparcie pełne " albo "WS – wsparcie szczególne". Jednak orzecznik używa niższych "WC - wsparcie częściowe" (jest w poniższej tabeli użyty aż 24 razy na 32 czynności). Kieruje się ograniczeniem z tabeli i przyznaje mniej punktów niż wynika z rzeczywiście poważnego stanu zdrowia osoby niepełnosprawnej.

Na końcu artykułu wyjaśniam w "Słowniczku świadczenia wspierającego") znaczenie skrótów WP, WS, WC.

Cztery grupy osób niepełnosprawnych poszkodowane poprzez wytyczne?

Problem (ewentualny) dotyczy 4 grup osób niepełnosprawnych.

Materiały szkoleniowe Ministerstwa Rodziny z tabelami - tylko przykład orzeczeń czy nakaz?

Ministerstwo Rodziny potwierdziło w poniższym piśmie, że tabela przekazana nam przez osoby niepełnosprawne naprawdę ma charakter urzędowy (tabela dotycząca osób niepełnosprawnych znajduje się str. 3 i kolejnych poniższego PDFa):

szkolenie - poziom potrzeby wsparcia

szkolenie - poziom potrzeby wsparcia

Cztery grupy osób niepełnosprawnych z zaniżonym świadczeniem wspierającym?

Są cztery grupy osób, którym (według opinii osób niepełnosprawnych, które kontaktują się z redakcją infor.pl) we WZON zaniża się od grudnia 2024 r. punkty potrzebne przy świadczeniu wspierającym.

1) niewidomi - wskazują nam, że tabele pozwalają na uzyskanie 76 punktów, co odpowiada 1128 zł świadczenia wspierającego. Niemożliwe jest uzyskanie przez niewidomego 4134 zł tego świadczenia (wysokość najwyższa). Chyba, że ma niepełnosprawność sprzężoną (inny niż brak wzroku rodzaj poważnej niepełnosprawności);

2) osoby niepełnosprawne w wieku 75+;

3) OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNA PORUSZAJĄCA SIĘ NA WÓZKU AKTYWNYM - znany jest redakcji przypadek osoby sparaliżowanej od pasa w dół, ale mającej sprawnej ręce, która otrzymała w WZON. około 41 punkty. I sposób wyliczenia tej wartości odpowiada tabeli ze szkoleń dla pracowników WZON;

4) OSOBY NIESŁYSZĄCE.

Poniżej tabela ograniczająca wysokość świadczenia wspierającego dla osoby w wieku 75+?

poziom potrzeby wsparcia w WZON. Tabela dla OSOBA STARSZA (75+)

poziom potrzeby wsparcia w WZON. Tabela dla OSOBA STARSZA (75+)

gov.pl

Poniżej tabela ograniczająca wysokość świadczenia wspierającego dla osoby niepełnosprawnej na wózku?

Tabela OSOBA PORUSZAJĄCA SIĘ NA WÓZKU AKTYWNYM - gov.pl

Tabela OSOBA PORUSZAJĄCA SIĘ NA WÓZKU AKTYWNYM - gov.pl

gov.pl

Poniżej tabela ograniczająca wysokość świadczenia wspierającego dla osoby niesłyszącej?

poziom potrzeby wsparcia WZON. Tabela dla OSOBA NIESŁYSZĄCA

poziom potrzeby wsparcia WZON. Tabela dla OSOBA NIESŁYSZĄCA

gov.pl

Ile wynosi świadczenie wspierające w 2025 r.

95-100 pkt – świadczenie wspierającego w wysokości 220% renty socjalnej = 4134 zł miesięcznie.

90-94 pkt – 180% renty socjalnej = 3383 zł miesięcznie;

85-89 pkt – 120% renty socjalnej = 2255 zł miesięcznie;

80-84 pkt – 80% renty socjalnej = 1504 zł miesięcznie;

75-79 pkt – 60% renty socjalnej = 1128 zł miesięcznie;

70-74 – 40% renty socjalnej = 752 zł miesięcznie.

Osoby niewidome twierdzą, że nie są w stanie spełnić ww. wymogów nawet, gdy wypełniają wymogi ustawy i rozporządzeń, gdyż specjaliści WZON stosują obniżenie punktacji zgodnie z przedstawionymi w artykule tabelami.

Przykład przeliczenia punktów poziomu potrzeby wsparcia w świadczeniu wspierającym

Poniżej przeliczenie punktacji w poziomie potrzeby wsparcia dla niewidomej osoby niepełnosprawnej.

punkty w świadczeniu wspierającym dla osoby niepełnosprawnej

punkty w świadczeniu wspierającym

Media

Słowniczek do ustawy o świadczeniu wspierającym i rozporządzeń dla tej ustawy

 

WT – wsparcie towarzyszące – osoba potrzebuje jedynie towarzyszenia, asekuracji lub nadzoru. Może np. wykonać czynność sama pod warunkiem obecności kogoś obok lub użycia prostej technologii wspomagającej. Współczynnik 0,80.
 

WC – wsparcie częściowe – osoba wymaga pomocy przy niektórych elementach czynności. Część czynności jest w stanie zrobić sama, ale pewne etapy musi wykonać za nią ktoś inny albo z użyciem technologii. Współczynnik 0,90.
 

WP – wsparcie pełne – oznacza konieczność całkowitego wyręczenia osoby w wykonywaniu danej czynności. Osoba sama nie wykonuje tej czynności wcale – musi zrobić to za nią inna osoba (lub urządzenie kompensujące funkcje organizmu). Współczynnik 0,99.
 

WS – wsparcie szczególne – oznacza konieczność zapewnienia wsparcia specjalistycznego lub nadzwyczajnego. Osoba wymaga nie tylko pełnego wyręczenia, ale też specjalnych rozwiązań (np. specjalistycznego sprzętu, niestandardowych metod) lub stałej obecności innych osób ze względu na zagrożenie (np. autoagresja, napady). Współczynnik 1,00 

Mogą być podkategorie:

WC-D, gdzie D oznacza czasami

WC-C gdzie C oznacza często

WC-B gdzie B oznacza często

WC-A gdzie A oznacza zawsze

Prawo
Czy chory pracownik musi przywieźć laptop do firmy? Sprzęt stanowi własność pracodawcy, a z przepisów wynika, jak trzeba postępować
23 lis 2025

Czy na czas swojej nieobecności pracownik musi zwrócić do firmy laptop i telefon? Trzeba pamiętać o przestrzeganiu prostych zasad, w tym tej, że udostępnione pracownikowi narzędzia pracy stanowią własność pracodawcy.

Pracodawca nie może odmówić udzielenia urlopu opiekuńczego. Ale zapłacić za niego nie musi.
23 lis 2025

Urlop opiekuńczy funkcjonuje już ponad 2 lata, jednak ze względu na to, że nie jest powszechnie wykorzystywany, nie każdy wie, na jakich zasadach można z niego skorzystać. Warto znać przepisy, by wiedzieć, na co można liczyć.

Żeby rozwiązać umowę o pracę, musi istnieć prawdziwa i istotna przyczyna. Trzeba też pamiętać, aby ją odpowiednio wskazać w oświadczeniu
23 lis 2025

Każda ze stron umowy o pracę może ją rozwiązać za wypowiedzeniem. Jednak trzeba pamiętać o tym, że trwałość stosunku pracy podlega szczególnej ochronie. To sprawia, że pracodawca jako podmiot profesjonalny musi w takim wypadku pamiętać o dopełnieniu szczególnych formalności.

Te kwoty pracodawca odliczy z pensji pracownika. Ochrona wynagrodzenia ich nie obejmuje. Dlaczego?
23 lis 2025

Jak powinien postąpić pracodawca, jeśli wypłaci pracownikowi wyższe wynagrodzenie niż należne? W przepisach przewidziano specjalną regulację, która pozwala na dokonanie odliczenia, ale tylko na ściśle określonych zasadach. Jak trzeba zrobić to poprawnie?

Pracownik rozwiąże umowę, a pracodawca będzie mógł starać się o odszkodowanie. Jakie warunki muszą być spełnione?
23 lis 2025

Zarówno pracodawca, jak i pracownik mogą rozwiązać umowę o pracę za wypowiedzeniem. Jednak robiąc to, muszą przestrzegać określonych zasad, by nie narazić się na konieczność wypłacenia drugiej stronie odszkodowania. O co chodzi?

Rewolucja w kalendarzu! Wigilia 2025 dniem wolnym od pracy, ale nie dla wszystkich. Kto musi pracować? Te osoby nie będą zadowolone...
22 lis 2025

24 grudnia 2025 roku zapisze się w historii polskiego prawa pracy jako data przełomowa. Po latach dyskusji, Wigilia Bożego Narodzenia oficjalnie dołącza do katalogu dni ustawowo wolnych od pracy. To ogromna ulga i prezent dla milionów Polaków. Jednak nie wszyscy będą mieli tego dnia wolne. Kto będzie musiał pracować?

Czy pracować zdalnie trzeba z domu? Czy pracodawca może się nie zgodzić na zmianę miejsca pracy zdalnej?
22 lis 2025

Czy pracę zdalną można wykonywać tylko z domu, czy pracodawca może zgodzić się na wykonywanie jej również w innym miejscu? Zasady tej formy współpracy wciąż budzą wątpliwości, a stosunki pracodawców i pracowników bywają na tej linii napięte.

Nadchodzą wielkie zmiany w pogrzebach i na cmentarzach. Takiej rewolucji w Polsce jeszcze nie było
23 lis 2025

Ludzkich prochów nie trzeba będzie przechowywać w urnie? Można je będzie rozsypać na przykład w przydomowym ogrodzie, lesie lub parku? Czy w Polsce nadchodzi prawdziwa rewolucja w pochówku? Senatorowie już rozpatrzyli petycję w tej sprawie. Czy dojdzie do przełomowej zmiany w przepisach prawa? W proponowanych rozwiązanych resort zdrowia nie dopatrzyło się zagrożenia epidemiologicznego, jednak będą się musiały wypowiedzieć musiały jeszcze cztery inne ministerstwa. To niejedyna zmiana. Szykuje się jeszcze rewolucja na cmentarzach. Chodzi o miliony złotych do zwrotu.

Ustawa frankowa w Sejmie. Co się zmieni w sytuacji prawnej frankowiczów? Zyskają konsumenci, stracą kancelarie
21 lis 2025

Obserwuję z uwagą to co dzieje się w świecie finansów. Czasem w pewnej odległości od tego, co jest na co dzień moją pracą. Patrzę też na to, co dzieje się z kredytami hipotecznymi we frankach. Nie jest tajemnicą, że od początku byłem w sprawie tych „frankowych” kredytów daleki od przesądzania, że winne problemów kredytobiorców są jedynie banki. Nie wierzę (i wiem co piszę), że wszyscy kredytobiorcy nie wiedzieli, co podpisują. Był jednak wyrok TSUE i sądy (według mnie bezrefleksyjnie) doprowadzają do unieważniania umów. To nie powoduje, że zmieniam zdanie, ale walczyć z wiatrakami nie będę.

Od 50 gr do 1 zł za butelkę po wodzie czy puszkę po napoju. Jak wygląda oznaczenie systemu kaucyjnego na opakowaniu. Trwa okres przejściowy
21 lis 2025

Od października 2025 r. działa w Polsce system kaucyjny. Za jedną butelkę można otrzymać zwrot od 50 gr do 1 zł. Szukaj znaku systemu kaucyjnego na butelce lub puszce. To się opłaca. Jak wygląda ten znak? Gdzie zwrócić opakowanie? Trwa okres przejściowy.

pokaż więcej
Proszę czekać...