Dają nawet 9991 zł dodatku na usamodzielnienie. Co to i dla kogo?

Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
rozwiń więcej
dodatek, usamodzielnienie / Dają nawet 9991 zł dodatku na usamodzielnienie. Co to i dla kogo? / Shutterstock

Resort pracy: do 26 r.ż. nawet 9991 zł dodatku na usamodzielnienie. To tylko jedna z możliwości, bo kwoty pomocowe w zależności od konkretnych przesłanek ustawowych ale i lokalnego prawa samorządowego - mogą być różne, mniejsze ale też i większe. W każdym razie warto wiedzieć, że osobie usamodzielniającej się przyznaje się generalnie pomoc na kontynuowanie nauki, usamodzielnienie, zagospodarowanie jak i udziela się pomocy w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych czy w zatrudnieniu. Nie można też pominąć innej formy pomocy jaką jest pomoc prawna i psychologiczna.

Resort pracy: do 26 r.ż. nawet 9991 zł dodatku na usamodzielnienie. To tylko jedna z możliwości, bo kwoty pomocowe w zależności od konkretnych przesłanek ustawowych ale i lokalnego prawa samorządowego - mogą być różne, mniejsze ale też i większe. W każdym razie warto wiedzieć, że osobie usamodzielniającej się przyznaje się generalnie pomoc na kontynuowanie nauki, usamodzielnienie, zagospodarowanie jak i udziela się pomocy w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych czy w zatrudnieniu. Nie można też pominąć innej formy pomocy jaką jest pomoc prawna i psychologiczna.

Komu przysługuje pomoc na kontynuowanie nauki, usamodzielnienie i zagospodarowanie?

Pomoc przysługuje pełnoletniemu wychowankowi opuszczającemu rodzinę zastępczą (spokrewnioną, niezawodową, zawodową placówkę opiekuńczo-wychowawczą, rodzinny dom dziecka, regionalną placówkę opiekuńczo-terapeutyczną, MOW, MOS, zakład poprawczy i schronisko dla nieletnich.

Ważne

Pomoc na usamodzielnienie może zostać wypłacona, w zależności od ustaleń indywidualnego programu usamodzielniania, jednorazowo lub w ratach, nie później jednak niż do ukończenia przez osobę usamodzielnianą 26. roku życia.

Jaka jest wysokość pomocy na usamodzielnienie?

Jak ogłasza resort pracy, a konkretnie MRPiPS w: OBWIESZCZENIU MINISTRA RODZINY, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ z dnia 24 marca 2024 r. w sprawie wysokości kwot świadczeń przysługujących rodzinie zastępczej i prowadzącemu rodzinny dom dziecka, wysokości pomocy dla osoby usamodzielnianej oraz wysokości kwot określonych w umowach, na podstawie art. 86 ust. 3 w związku z art. 153 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2024 r. poz. 177), zwanej dalej "ustawą", ogłasza się, że od dnia 1 czerwca 2024 r. wysokość kwoty: o której mowa w:

  • art. 149 ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy - wynosi nie mniej niż 9991 zł,
  • art. 149 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy - wynosi nie mniej niż 4998 zł,
  • art. 149 ust. 1 pkt 2 lit. c ustawy - wynosi nie mniej niż 2500 zł.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 lutego 2022 r.: termin, w jakim może być wypłacona pomoc na usamodzielnienie

Zgodnie z art. 149 ust. 2 ustawy z 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, pomoc na usamodzielnienie może zostać wypłacona, w zależności od ustaleń indywidualnego programu usamodzielnienia, jednorazowo lub w ratach, nie później jednak, niż do ukończenia przez osobę usamodzielnianą 26. roku życia. Przyjęty przez ustawodawcę wiek wyznacza granicę, do której może trwać proces usamodzielniania. Jakkolwiek zatem ustawa nie wskazuje daty, do jakiej może być złożony wniosek o przyznanie tej pomocy, to upływ okresu, w jakim może być wypłacona pomoc na usamodzielnienie, uzasadnia odmowę jej przyznania.

Resort pracy: do 26 r.ż. nawet 9991 zł dodatku na usamodzielnienie. Co to i dla kogo?

Wysokość pomocy na usamodzielnienie wynosi:

  1. w przypadku osoby usamodzielnianej opuszczającej rodzinę zastępczą spokrewnioną - nie mniej niż 4998 zł, jeżeli przebywała w pieczy zastępczej przez okres co najmniej 3 lat;
  2. w przypadku osoby usamodzielnianej opuszczającej rodzinę zastępczą niezawodową, rodzinę zastępczą zawodową, rodzinny dom dziecka, placówkę opiekuńczo-wychowawczą lub regionalną placówkę opiekuńczo-terapeutyczną:
  1. nie mniej niż 9991 zł - jeżeli przebywała w pieczy zastępczej przez okres powyżej 3 lat,
  2. nie mniej niż 4998 zł - jeżeli przebywała w pieczy zastępczej przez okres od 2 do 3 lat,
  3. nie mniej niż 2500 zł - jeżeli przebywała w pieczy zastępczej przez okres poniżej 2 lat, nie krócej jednak niż przez okres roku.

W przypadku gdy osoba usamodzielniana otrzymuje pomoc na kontynuowanie nauki, pomoc na usamodzielnienie jest wypłacana po zakończeniu pobierania pomocy na kontynuowanie nauki. W uzasadnionych przypadkach pomoc na usamodzielnienie może zostać wypłacona w trakcie wypłacania pomocy na kontynuowanie nauki.

Specjaliści podkreślają istotny charakter programu: "Pomoc na usamodzielnienie może zostać wypłacona, w zależności od ustaleń indywidualnego programu usamodzielniania, jednorazowo lub w ratach, nie później jednak niż do ukończenia przez osobę usamodzielnianą 26. roku życia. Przywołane unormowanie przyznaje kluczową rolę postanowieniom indywidualnego programu usamodzielnienia, ponieważ zamieszczone w nim ustalenia będą determinowały sposób wypłaty świadczenia przysługującego osobie usamodzielnianej. Pomoc ta może być wypłacona jednorazowo, względnie w ratach. W tym miejscu rodzi się pytanie, czy sposób wypłaty przyznanego świadczenia powinien zostać określony w osnowie decyzji, czy też wystarczą w tym zakresie postanowienia indywidualnego programu usamodzielnienia. W mojej ocenie decyzja przyznająca osobie usamodzielnianej przedmiotową pomoc powinna zawierać wskazanie co do sposobu wypłaty. Ta część rozstrzygnięcia powinna mieć umocowanie w postanowieniach indywidualnego programu usamodzielnienia i być z nim zbieżna. Za takim rozwiązaniem przemawia charakter prawny decyzji jako aktu wiążącego organ i jej adresata, natomiast indywidualny program usamodzielnienia jest dokumentem opracowywanym przez osobę usamodzielnianą i zatwierdzanym przez kierownika PCPR, zatem na jego podstawie nie można domagać się przyznania praw, jak również nie może on stanowić podstawy realizacji decyzji administracyjnej. Zauważyć należy, że ustawodawca mocą komentowanego przepisu wskazuje, że pomoc ta wypłacana jest jednorazowo lub w ratach, natomiast nie określa sposobu wypłaty przyznanego świadczenia, a zatem wybór w tym zakresie pozostawia organowi, który powinien to uzgodnić z osoba usamodzielnianą. W tym zakresie można spotkać się co do zasady z dwiema formami, a mianowicie wypłatą jednorazową pełnej kwoty, czy też określonej raty w kasie organu przyznającego pomoc, bądź też z przesłaniem tych środków na konto bankowe osoby usamodzielnianej. Sposób wypłaty powinien uwzględniać możliwości danego organu, jak również respektować preferencje osoby usamodzielnianej. Wypłata omawianego świadczenia – czy to w formie jednorazowej, czy też w ratach – musi nastąpić do ukończenia przez osobę usamodzielnianą 26. roku życia, czyli do dnia odpowiadającego dniu urodzin tej osoby. Z dniem ukończenia przez nią 26 lat wypłata tego świadczenia będzie już prawnie niemożliwa. Prezentowana tu sytuacja oznacza, że decyzja przyznająca analizowaną formę pomocy ze wskazanym dniem wygasa z mocy prawa, a niewykorzystane środki przepadają. Rozważenia wymaga inna kwestia, a mianowicie gdy przewidziane powyższą decyzją środki nie zostaną przekazane na rzecz osoby uprawnionej z winy organu administracji, wówczas osoba usamodzielniana nie będzie mogła dochodzić ich wypłaty w drodze administracyjnej, lecz w mojej ocenie będzie przysługiwało jej roszczenie cywilnoprawne względem organu administracji z uwagi na szkodę, którą poniosła w następstwie wadliwego działania organu administracji. W takim przypadku organ, który dopuścił się takiego działania, może podzielić argumentację osoby usamodzielnianej względnie odmówić jej uwzględnienia i skierować sprawę na drogę postępowania sądowego.". (zob. Nitecki Stanisław, Wilk Aleksandra, Wspieranie rodziny i system pieczy zastępczej. Komentarz, wyd. II, Opublikowano: WKP 2024).

Prawo
Polski system emerytalny pod presją. Eksperci ostrzegają: bez reform czekają nas głodowe świadczenia
18 lip 2025

Polska starzeje się w szybkim tempie, co już dziś budzi poważne obawy o przyszłość systemu emerytalnego. Międzynarodowy Fundusz Walutowy alarmuje: jeśli nie zostaną wprowadzone pilne reformy, do 2050 roku świadczenia mogą spaść nawet o jedną trzecią. Najbardziej ucierpią kobiety, osoby o niskich dochodach i pracownicy niestandardowi. Czy jest jeszcze czas, by uniknąć kryzysu?

Nadchodzą rewolucyjne zmiany w świadectwie pracy? Chodzi o jedną rubrykę. Prezes UODO pisze do MRPiPS
18 lip 2025

Współczesny rynek pracy wymaga elastyczności, kompetencji i transparentności, a prawo musi podążać za zmianami społecznymi, technologicznymi ale co ciekawe czasami także za prywatnymi decyzjami pracowników. W tym wszystkim istotne znaczenie ma świadectwo pracy, którego wzór jest uregulowany jako załącznik do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (Dz.U. 2016 poz. 2292). Co zatem się zmieni?

Koniec z oszukiwaniem w CV. Pracodawcy sprawdzą dyplom a uczelnie będą miały nowy obowiązek
17 lip 2025

Fałszywy dyplom w CV? Już wkrótce ten problem może odejść do lamusa. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przygotowało projekt ustawy, który da pracodawcom narzędzie do weryfikacji wykształcenia kandydatów do pracy. To rewolucja w rekrutacji, która kończy z dotychczasową bezradnością pracodawców wobec przepisów o ochronie danych.

Nowe podatki w budżecie UE po 2028 roku: firmy i konsumenci zapłacą więcej
17 lip 2025

Unia Europejska planuje głęboką reformę budżetu na lata 2028–2034, której centrum stanowią nowe źródła dochodów – de facto nowe unijne podatki. ETS, CBAM, opłata od e-odpadów, wyższy podatek od plastiku, a także kontrowersyjna składka CORE dla dużych firm mają przynieść blisko 60 mld euro rocznie. Choć środki mają wspierać transformację energetyczną, bezpieczeństwo i konkurencyjność, przedsiębiorcy ostrzegają przed ryzykiem nadmiernego obciążenia, zwłaszcza dla małych i średnich firm.

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany?
17 lip 2025

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany? Być może, szczególnie w obliczu gruntownych zmian prawa w zakresie zaliczania do stażu pracy okresu zatrudnienia w ramach JDG i umów zleceń! Co więcej, w polskiej debacie publicznej coraz głośniej wybrzmiewa postulat, który może zrewolucjonizować podejście do praw pracowniczych – wprowadzenie powszechnego tzw. urlopu stażowego. Wówczas nie-pracownicy również skorzystaliby na zmianach. Pomysł, choć nie nowy, nabiera impetu w kontekście rosnącej świadomości na temat potrzeby zachowania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Czy dodatkowe dni wolne, uzależnione od lat spędzonych na rynku pracy, wejdą w życie? W wielu zawodach już tak jest! Być może stanie się to więc powszechnym prawem.

4-dniowy tydzień pracy: hit czy mit? Nabór wniosków od 14 sierpnia do 15 września 2025 r.
17 lip 2025

Skrócenie tygodnia pracy do czterech dni nie jest już tylko trendem na zachodzie. Jeszcze kilka lat temu koncepcja czterodniowego tygodnia pracy wydawała się futurystycznym eksperymentem. Dziś coraz więcej firm testuje ten model, motywowane realnymi korzyściami: większym zaangażowaniem zespołów, niższą rotacją, a nawet oszczędnościami kosztowymi, np. dzięki programowi pilotażowemu z MRPiPS. Etap II programu to właśnie testowanie zaproponowanego modelu skróconego czasu pracy w środowisku pracy – zaczyna się 1 stycznia 2026 r. i trwa do 31 grudnia 2026 r.

Wzrost wynagrodzeń w budżetówce. Coś się zmienia po 10 latach, ale to nie jest dobra wiadomość
18 lip 2025

Po raz pierwszy od dekady doszło do bezprecedensowego porozumienia w Radzie Dialogu Społecznego - zarówno związki zawodowe, jak i organizacje pracodawców jednomyślnie sprzeciwiły się rządowej propozycji zaledwie 3-procentowej podwyżki płac w budżetówce. Uchwała nr 139 RDS, przyjęta 14 lipca 2025 roku, to nie tylko wyraz wspólnego stanowiska wobec zbyt niskiego wzrostu wynagrodzeń, lecz także sygnał narastającego kryzysu w dialogu społecznym i zapowiedź otwartego sporu z rządem.

Okulary za kierownicą: kiedy grozi mandat nawet w wysokości 500 zł? O tym musisz pamiętać
17 lip 2025

Kierowcy z wadami wzroku powinni zachować szczególną ostrożność. Mimo że jazda w okularach korekcyjnych wydaje się standardowa, w niektórych przypadkach może skutkować mandatem w wysokości nawet 500 zł. Wysokość kary zależy od kodów, które są wpisane w twoim prawie jazdy. Upewnij się, że znasz obowiązujące przepisy, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji.

Unia chce słuchać dzieci, zanim uchwali prawo. Nadchodzi rewolucja w legislacji?
17 lip 2025

Parlament Europejski chce wprowadzenia obowiązkowego testu praw dziecka dla wszystkich nowych przepisów wychodzących z Komisji Europejskiej. – Dzieci wiedzą, czego chcą, i potrafią to jasno powiedzieć – przekonuje Ewa Kopacz, wiceprzewodnicząca PE. Bezpieczeństwo w sieci, walka z mową nienawiści, edukacja o prawach i realna pomoc dla ofiar przemocy to tylko część postulatów najmłodszych obywateli UE. Unia słucha ich coraz uważniej – i właśnie to może całkowicie zmienić sposób, w jaki tworzone jest prawo w Europie. Czy nadchodzi era legislacji pisanej oczami dziecka?

5 tys. zł grzywny, konfiskata sprzętu, a nawet areszt za korzystanie z kamery samochodowej. Nowe przepisy są bezlitosne, bo kierowców nie uratuje nawet „nieumyślność”, ale – będą zmiany
18 lip 2025

W związku z trwającym właśnie sezonem urlopowo-wakacyjnym – wielu Polaków odbywa teraz dłuższe wyprawy samochodowe, korzystając przy tym z rejestratorów obrazu w postaci kamer samochodowych. Motywy rejestrowania jazdy są różne – ale większość kierowców robi to po prostu dla bezpieczeństwa (zarejestrowany obraz pełni funkcję dowodową w przypadku kolizji lub wypadku oraz może okazać się pomocy w namierzaniu „piratów drogowych”), niewiele osób zdaje sobie jednak sprawę z tego, że takim – z pozoru nikomu nieszkodzącym działaniem – może nabawić się nie lada problemów. Na szczęście rząd zajął się już tymi „nadmiarowymi” regulacjami, ale ci, którzy będą używać kamer samochodowych w najbliższym czasie – muszą nadal mieć się na baczności.

pokaż więcej
Proszę czekać...