Formy zatrudnienia Vademecum

Ewa Ryś
rozwiń więcej
Jobsharing, zlecenie, dzieło, telepraca.
Do tradycyjnej formy zatrudnienia należy stosunek pracy. Obecnie coraz większym zaufaniem i popularnością cieszą się nowe formy zatrudnienia, które nazywane są elastycznymi formami zatrudnienia.

Umowa zlecenia

Umowa zlecenia nie jest umową o pracę, ale umową cywilnoprawną, która jest regulowana przez przepisy Kodeksu cywilnego. Przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie.

Osoba pracująca na umowę zlecenia podlega obowiązkowo wszystkim ubezpieczeniom społecznym. Ubezpieczenie chorobowe dla zleceniobiorców jest dobrowolne.

Wykonywanie zlecenia może być płatne lub bezpłatne. Jeśli ani z umowy, ani z okoliczności nie wynika, że przyjmujący zlecenie zobowiązał się wykonać je bez wynagrodzenia, za wykonanie zlecenia należy się wynagrodzenie. Jeżeli nie ma obowiązującej taryfy, a nie umówiono się o wysokość wynagrodzenia, należy się wynagrodzenie odpowiadające wykonanej pracy. Od 1 stycznia 2017 r. dla zatrudnionych na zleceniu obowiązuje minimalna stawka godzinowa.

Polecamy: Kodeks pracy 2019. Praktyczny komentarz z przykładami + PDF.

Umowa o dzieło

Umowa o dzieło podobnie, jak umowa zlecenia jest umową cywilnoprawną.Przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Za wykonanie działa przysługuje wynagrodzenie. Wysokość wynagrodzenia za wykonanie dzieła można określić przez wskazanie podstaw do jego ustalenia. Jeżeli strony nie określiły wysokości wynagrodzenia ani nie wskazały podstaw do jego ustalenia, w razie wątpliwości uznaje się, że strony miały na myśli zwykłe wynagrodzenie za dzieło tego rodzaju. Jeśli także w ten sposób nie da się ustalić wysokości wynagrodzenia, należy się wynagrodzenie odpowiadające uzasadnionemu nakładowi pracy oraz innym nakładom przyjmującego zamówienie.

Zobacz także: Co powinna zawierać umowa o dzieło

Zobacz także: Zalety i wady umowy o dzieło

Telepraca

Telepraca to praca wykonywana regularnie poza zakładem pracy, z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej. Telepracownikiem jest pracownik, który wykonuje pracę w takich warunkach i przekazuje pracodawcy wyniki pracy za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej. Do cech charakterystycznych telepracy zaliczymy przebywanie pracownika poza miejscem zatrudnienia, wykorzystywanie przez pracownika w celu wykonywania pracy technologi informatycznych i telekomunikacyjnych oraz regularność i powtarzalność takich czynności.

Warunki stosowania telepracy przez pracodawcę określa się w porozumieniu zawieranym między pracodawcą i zakładową organizacją związkową. Natomiast jeśli u pracodawcy nie działają zakładowe organizacje związkowe, warunki stosowania telepracy określa pracodawca w regulaminie, po konsultacji z przedstawicielami pracowników.

Na pracodawcy, który zatrudnia pracownika w formie telepracy ciążą określone obowiązki. Pracodawca jest zobowiązany: dostarczyć telepracownikowi sprzęt niezbędny do wykonywania pracy w formie telepracy, spełniający wymagania bezpieczeństwa i higieny. Ponadto pracodawca musi ubezpieczyć sprzęt, pokryć koszty związane z instalacją, serwisem, eksploatacją i konserwacją sprzętu oraz zapewnić telepracownikowi pomoc techniczną i niezbędne szkolenia w zakresie obsługi sprzętu. Pracodawca oprócz obowiązków ma również szereg uprawnień w stosunku do telepracownika. Pracodawca między innymi może kontrolować wykonywanie pracy przez telepracownika w miejscu wykonywania pracy.

Zobacz także: Co to jest i na czym polega telepraca

Polecamy: Praca w domu nie zawsze stanowi telepracę

Telepracownikiem można zostać zarówno przy zawieraniu umowy o pracę, jaki i w trakcie zatrudnienia.

Telepracownik jest pracownikiem, w związku z tym nie może on być dyskryminowany. Telepracownik nie może być traktowany mniej korzystnie w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych niż inni pracownicy zatrudnieni przy takiej samej lub podobnej pracy, uwzględniając odrębności związane z warunkami wykonywania pracy w formie telepracy.

Zobacz także: Jak zostać telepracownikiem

Inne formy zatrudnienia

Rodzajem pracy w niepełnym wymiarze czasu pracy. Jobsharing nazywany jest systemem pracy dzielonej. Jobsharing może występować w różnych formach:

  • podział miejsca pracy w pełnym wymiarze czasu pracy pomiędzy dwóch pracowników;
  • dzieleni jednego miejsca pracy pomiędzy trzech pracowników;
  • dzielenie dwóch miejsc pracy między trzech lub większej liczby pracowników.

Zobacz także: Jakie są korzyści jobsharingu

Freelancing to praca wykonywana zdalnie, przy czym pracownik nie przynależy stale do jednej firmy czy jednego pracodawcy. Freelancer to inaczej „wolny strzelec”, czyli osoba, która współpracuje z wieloma zleceniodawcami, bez nawiązywania stosunku pracy.

Zobacz także: Freelancing – szansa na niezależną pracę

Prawo
Donald Trump spotkał się z Karolem Nawrockim w Gabinecie Owalnym Białego Domu. "You will win"
02 maja 2025

Prezydent Stanów Donald Trump spotkał się w czwartek 1 maja 2025 r. z kandydatem na prezydenta RP Karolem Nawrockim - podał Biały Dom. Nawrocki relacjonował, że D. Trump przepowiadał mu wygraną w wyborach.

Dłuższe terminy ważności niektórych orzeczeń o niepełnosprawności (7 lat) i inne zmiany w orzekaniu o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności – projekt rozporządzenia MRPiPS
02 maja 2025

W dniu 30 kwietnia 2025 r. opublikowano projekt rozporządzenia ministra rodziny, pracy i polityki społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Celem tej nowelizacji jest doprecyzowanie zasad wydawania orzeczeń o niepełnosprawności oraz o stopniu niepełnosprawności, a także wydłużenie okresów ważności tych orzeczeń. Co się dokładnie zmieni i od kiedy?

Grill na balkonie? Uważaj - może kosztować Cię nawet 5 500 zł, a ognisko w ogrodzie - nawet 11 500 zł
02 maja 2025

Można śmiało powiedzieć, że majówka to narodowe święto grilla (a w nieco mniejszym zakresie - również ogniska). Mieszkańcy bloków - z przyczyn oczywistych - mogą zdecydować się wyłącznie na to pierwsze, a posiadacze własnych ogródków - rozniecić nieco większy płomień. Czy jednak takie przyjemności - w obrębie własnych balkonów i ogródków są legalne? Okazuje się, że nie w każdym przypadku, a ich nieroztropnych amatorów, mogą niekiedy spotkać niemiłe konsekwencje.

Rząd szykuje zmiany w emeryturach – grupa pracowników popracuje do 70 roku życia
01 maja 2025

Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad projektem zmian w przepisach, które mają wydłużyć maksymalny wiek pełnienia funkcji przez komorników sądowych oraz ich asesorów. Zgodnie z planowanymi regulacjami, osoby wykonujące te zawody miałyby obowiązek pozostawać aktywne zawodowo nawet do 70. roku życia.

Prawne ryzyka używania AI przez pracowników. Odpowiedzialność pracodawcy wobec osób trzecich. Prawo pracy, prawo autorskie, ochrona danych poufnych i osobowych
30 kwi 2025

Sztuczna inteligencja (AI) stanowi dużą pomoc w pracy, ułatwiając ją i przyspieszając w znacznym stopniu. Zdają sobie z tego sprawę zarówno pracodawcy, jak i pracownicy. Tak jednak ze strony pracodawców lub potencjalnych pracodawców wobec pracowników lub kandydatów, jak po ze strony pracowników, nieodpowiedzialne korzystania z AI może rodzić określone ryzyka prawne, które możemy ocenić przez pryzmat prawa pracy. Świadomość tych ryzyk jest ważna pod kątem znalezienia rozwiązań przed nimi zabezpieczających w sytuacji w której prawo powszechne takiego zabezpieczenia nie przewiduje.

Zmiana miejsca głosowania. Wybory 2025. Jak zagłosować w innym obwodzie?
30 kwi 2025

Zmiana miejsca głosowania w wyborach na Prezydenta RP w dniu 18 maja 2025 r. jest możliwa. Co zrobić, aby zagłosować w obwodzie poza stałym miejscem zamieszkania? Niezbędne jest zaświadczenie o zmianie miejsca głosowania.

Ostatni dzień na rozliczenie PIT 2024 Sprawdź, co musisz zrobić, zanim system zamknie dostęp
30 kwi 2025

Ministerstwo Finansów przypomina: 30 kwietnia mija termin składania zeznań podatkowych za 2024 rok. Ponad 8 milionów Polaków skorzystało już z usługi Twój e-PIT. Sprawdź, co zrobić, by nie zapłacić kary, jak uniknąć błędów i co grozi za brak reakcji.

Specustawa o przeliczeniu emerytur: Bez wniosku, bez wyrównania i bez waloryzacji. I dopiero od połowy 2026 r.
30 kwi 2025

Specustawa: ZUS załatwi sam ponowne przeliczenie emerytur. Bez wniosku, bez wyrównania i bez waloryzacji. I niestety dopiero od połowy 2026 r.

Artur Bartoszewicz – partia, program, wiek, zawód, wykształcenie [Kandydat na Prezydenta RP 2025]
30 kwi 2025

Artur Bartoszewicz – czy należy do partii politycznej? Przedstawiamy program wyborczy kandydata na Prezydenta RP w 2025 roku, wiek, zawód oraz wykształcenie. Sprawdź pełną listę kandydatów w wyborach 2025 r. i wyniki najnowszego sondażu.

Kamery nasobne dla ratowników medycznych a RODO [Ochrona danych osobowych]
30 kwi 2025

Z pewnością zgodzicie się że ratownicy medyczni są bardzo często narażeni na brutalne ataki ze strony agresywnych pacjentów. Coraz głośniej mówi się o wprowadzeniu kamer nasobnych dla ratowników medycznych. Co na to przepisy RODO i Konstytucja?

pokaż więcej
Proszę czekać...