Zezwolenie na pracę cudzoziemca
Pierwszym sposobem zatrudnienia cudzoziemca w Polsce jest zatrudnienie na podstawie zezwolenie na pracę. Jednak nie wszyscy obcokrajowcy muszą posiadać takie zezwolenie. Istnieje bowiem Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 kwietnia 2015 r. w sprawie przypadków, w których powierzenie wykonywania pracy cudzoziemcowi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest dopuszczalne bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę. Są to m.in. osoby posiadające Kartę Polaka, małżonkowie obywateli polskich, obywatele państw członkowskich UE czy Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Ponadto, istnieją dwie uproszczone procedury zatrudniania Ukraińca w Polsce. Należą do nich: zezwolenie na pracę sezonową oraz oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi.
Polecamy: Zatrudnianie pracowników po zmianach w Kodeksie pracy
Procedura
Poza określonymi w rozporządzeniu wyjątkami pracodawca w celu uzyskania zezwolenia na pracę cudzoziemca składa wniosek do wojewody. Oczywiście taka osoba musi posiadać uprawnienie do przebywania na terytorium Polski. Warto dodać w tym miejscu, że Ukraińców obowiązuje ruch bezwizowy do 90 dni w ciągu kolejnych 180 dni. Jeśli obywatel Ukrainy podejmie się zatrudnienia na np. 2 miesiące, wówczas nie będzie konieczny dokument uprawniający do pobytu w Polsce.
Rodzaje zezwoleń
Wyróżnia się 5 typów zezwoleń na pracę: A – w przypadku zatrudnienia cudzoziemca w podmiocie w Polsce, wydawane na wniosek pracodawcy; B – w przypadku pełnienia przez cudzoziemca funkcji w zarządzie, działania jako komplementariusz albo prokurent; C, D, E - w przypadku delegowania cudzoziemca na terytorium Polski.
Wniosek o zezwolenie na pracę
Zezwolenie na pracę typu A wydawane jest na czas określony nie dłuższy niż 3 lata i może być przedłużane. Wzór wniosku określony jest w załączniku nr 1 do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 grudnia 2017 r. w sprawie wydawania zezwolenia na pracę cudzoziemca oraz wpisu oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi do ewidencji oświadczeń. Do wniosku załącza się wiele dokumentów, w tym dowód wpłaty. Przy zezwoleniu na pracę do 3 miesięcy opłata wynosi 50 zł. Powierzenie wykonywania pracy na okres dłuższy niż 3 miesiące powoduje wzrost opłaty do 100 zł. Należy dokonać jej na konto urzędu wojewódzkiego.
Test rynku pracy
Jest to najbardziej skomplikowana procedura zatrudnienia cudzoziemca. Wymaga się bowiem przeprowadzenia tzw. testu rynku pracy. Wojewoda wydaje zezwolenie po uzyskaniu informacji starosty. Starosta bada czy na dane miejsce pracy można znaleźć pracownika z lokalnego rynku pracy a nie zza granicy. Pierwszeństwo przysługuje bowiem obywatelom Polski i innym cudzoziemcom, którzy nie muszą posiadać zezwolenia na pracę, zarejestrowanym jako bezrobotni i poszukujący pracy. Dopiero informacja starosty o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych na lokalnym rynku pracy umożliwia zatrudnienie cudzoziemca. Jest to więc pewne utrudnienie w zatrudnianiu obcokrajowców.
W celu wydania informacji starosty pracodawca składa do urzędu pracy ofertę pracy. Szczegółowe procedury dla danego urzędu można znaleźć na stronach internetowych poszczególnych placówek. Wydana informacja starosty stanowi załącznik do wniosku o zezwolenie na pracę.
Zwolnienie z testu rynku pracy - zawody
W stosunku do niektórych zawodów nie ma wymogu przeprowadzenia tzw. testu rynku pracy czyli wydania informacji starosty. Wykaz zawodów, w przypadku których wojewoda wydaje zezwolenie na pracę bez konieczności uzyskania informacji starosty zawiera załącznik do Rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 czerwca 2018 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie określenia przypadków, w których zezwolenie na pracę cudzoziemca jest wydawane bez względu na szczegółowe warunki wydawania zezwoleń na pracę cudzoziemców. Są to: lekarze, pielęgniarki, zawody informatyczne, techniczne, związane z budownictwem, opieką nad osobami starszymi, kierowcy i operatorzy maszyn.
Po otrzymaniu zezwolenia zawiera się z Ukraińcem umowę w formie pisemnej. Wcześniej należy przedstawić cudzoziemcowi umowę w języku dla niego zrozumiałym.
Podstawa prawna:
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 kwietnia 2015 r. w sprawie przypadków, w których powierzenie wykonywania pracy cudzoziemcowi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest dopuszczalne bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę (Dziennik Ustaw rok 2018 poz. 2273)
Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 grudnia 2017 r. w sprawie wydawania zezwolenia na pracę cudzoziemca oraz wpisu oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi do ewidencji oświadczeń (Dziennik Ustaw rok 2017 poz. 2345)
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2009 r. w sprawie określenia przypadków, w których zezwolenie na pracę cudzoziemca jest wydawane bez względu na szczegółowe warunki wydawania zezwoleń na pracę cudzoziemców (Dziennik Ustaw rok 2019 poz. 154)