Adopcja międzynarodowa: jak przysposobić dziecko z Ukrainy?

Adopcja dziecka z Ukrainy przez cudzoziemców

Adopcja jest jedną z nieodłącznych elementów życia w społeczeństwie, świadczącą o humanitarności człowieka. Pewne wątpliwości może budzić fakt adopcji dzieci z Ukrainy przez cudzoziemców, co prawdę powiedziawszy jest dziś powszechną praktyką. Analiza przepisów prawa dotyczących międzynarodowej adopcji, pozwoli w pełni zrozumieć to zjawisko oraz problemy jakie mogą się pojawiać przy adopcji dziecka z Ukrainy.

Według informacji Ministerstwa Spraw Zagranicznych Ukrainy (dane za 2014 r.) na Ukrainie przebywa 90 722 dzieci – sierot oraz dzieci, których rodzice zostali pozbawieni władzy rodzicielskiej.

Polecamy: Darowizny, testamenty, spadki (PDF)

Wśród nich tylko 9424 mogą być przysposobione przez osoby niebędące obywatelami Ukrainy.

Priorytetem prawa rodzinnego tak ukraińskiego, jak i polskiego jest prawo do wychowania dziecka w rodzinie. To właśnie rodzina zapewnia odpowiednie warunki do należytego kształtowania postaw społecznych wśród małoletnich.

Jedynie w przypadku niemożności adopcji dziecka przez obywatela Ukrainy, ukraińskie ustawodawstwo dopuszcza adopcję międzynarodową.

Ustawodawca Ukrainy ustanowił katalog warunków jakie trzeba spełnić by móc przysposobić dziecko z Ukrainy:

1) Obcokrajowcy mogą przysposobić dziecko, jeśli wyczerpali już możliwości adopcji w państwie z którego pochodzą
2) Pierwszeństwo przysposobienia dziecka – obywatela Ukrainy mają cudzoziemcy (pozostający w związku małżeńskim), rodzice dzieci, którzy są obywatelami państwa, które podpisało z Ukrainą umowę o pomocy prawnej;
3) Cudzoziemcy nie mogą przysposobić dziecka poniżej 1 roku życia;
4) Cudzoziemcy mogą przysposobić dziecko, jeśli znajduję się ono nie mniej niż 1 rok na liście (dzieci do adopcji) w centralnym organie władzy wykonawczej;
5) Dziecko cierpi na chorobę, znajdującą się na specjalnej liście chorób, zatwierdzoną przez Ministerstwo Ochrony Zdrowia Ukrainy;

Adopcja międzynarodowa odbywa się jedynie za pośrednictwem Ministerstwa Polityki Socjalnej Ukrainy.

Jednym z pozytywnych aspektów międzynarodowej adopcji, jest dla Ministerstwa fakt, że cudzoziemcy często częstokroć przysposabiają ciężko chore dzieci, które nie miały realnej możliwości na leczenie na Ukrainie.

Niestety obcokrajowcy decydujący się na adopcję dziecka z Ukrainy często trafiają na „fałszywych pośredników”, mających rzekomo pomóc w procesie przysposobienia dziecka, wypełnianiu dokumentów, oraz procedurze sądowego przysposobienia. Z tego względu trzeba zachować szczególną ostrożność, a o pomoc zwracać się do kancelarii zajmujących się podobnymi sprawami, np. w Polsce do kancelarii polko-ukraińskich służących fachową pomocą prawną.

Kto nie może przysposobić dziecka?

Nawet jeśli cudzoziemiec spełnia wyżej wymienione przesłanki, pozwalające na przysposobienie dziecka, w Ukraińskim Kodeksie rodzinnym istnieje katalog osób, które nie mogą być rodzicami adopcyjnymi.

Art. 212 Kodeksu Rodzinnego Ukrainy stanowi:
1. Nie mogą być przysposabiającymi:
a) Osoby ograniczone w zdolności do czynności prawnych;
b) Osoby nieposiadające zdolności do czynności prawnych;
c) Osoby pozbawione praw rodzicielskich, jeśli prawa te nie zostały przywrócone;
d) Byli rodzicami adopcyjnymi innego dziecka, ale prawa te zostały im odebrane;
e) Osoby, które alkoholu bądź narkotyków;
f) Osoby, które nie mają stałego miejsca zamieszkania albo stałego dochodu;
g) Osoby, które są cudzoziemcami niepozostającymi w związku małżeńskim, oprócz wypadków gdy cudzoziemiec jest krewnym dziecka;
h) Osoby bez obywatelstwa (bezpaństwowcy);
i) Osoby, które pozostają w związku małżeńskim z osobą, która nie może przysposobić dziecka;
j) Osoby, cierpiące na choroby z listy zatwierdzonej przez centralny organ władzy wykonawczej.

Procedura adopcji międzynarodowej krok po kroku

Procedura przysposobienia dziecka z Ukrainy, przez cudzoziemców składa się następujących etapów:
1. Zgromadzenia odpowiednich dokumentów (m.in.: zaświadczenie o dochodach, zaświadczenie o stanie zdrowia;)
2. Rejestracja dokumentów w biurze podawczym (osobiście bądź przez pełnomocnika)
3. Przekazanie dokumentów do Ministerstwa Polityki Socjalnej Ukrainy
4. Postanowienie o wpisaniu na listę kandydatów przysposabiających dzieci
5. Otrzymanie zaproszenia na rozmowę w celu przekazania informacji o dzieciach, które mogą być przysposobione
6. Rozmowa w Departamencie Rodziny
7. Otrzymanie zezwolenia na poznanie dziecka
8. Poznanie dziecka
9. Złożenie wniosku o życzeniu adopcji poznanego dziecka
10. Uzyskanie opinii, wydawanej przez „służbę ds. dzieci” na temat adekwatności przysposobienia i zgodności z interesami dziecka
11. Złożenie wszystkich dokumentów w celu uzyskania zgody od Ministerstwa Socjalnej Polityki na adopcję dziecka
12. Otrzymanie zgody
13. Złożenie dokumentów w sądzie i kolejno proces o przysposobienie dziecka
14. Postanowienie sądu o przysposobieniu dziecka
15. Otrzymanie nowego świadectwa urodzenia dziecka w organach rejestracji stanu cywilnego
16. Przekazanie dziecka nowym rodzicom
17. Uzyskanie dokumentów (paszportu, wiz itd.) dla dziecka w celu jego wyjazdu poza granicę Ukrainy
18. Wpisanie przysposobionego dziecka na listę przysposobionych dzieci w Konsulacie Ukrainy, w państwie jego nowego zamieszkania

Jak widać, proces adoptowania dziecka z Ukrainy składa się z wielu, nieco żmudnych procesów i może potrwać od roku do nawet dwóch lat/ trzech lat. Jednak dla wielu małżeństw wszelkie niedogodności związane z adopcją, nie są istotne, bowiem adopcja międzynarodowa to ich jedyna lub ostatnia szansa na posiadanie potomstwa.

Przed rozpoczęciem procesu adoptowania dziecka na Ukrainie warto zapoznać się z artykułami Kodeksu Rodzinnego Ukrainy, dotyczącymi adopcji jako takiej, sięgnąć do źródeł ukraińskojęzycznych lub angielskojęzycznych, a przede wszystkim rekomenduję wizytę w Kancelarii, w której zespole pracuje ukraiński adwokat/prawnik bądź polski prawnik znający chociażby podstawowe instytucje prawa ukraińskiego i swobodnie posługujący się językiem ukraińskim.

Polecamy serwis: Dziecko za granicą