Praca za granicą Vademecum

Ewa Ryś
rozwiń więcej
praca za granicą, praca wu Unii, prawa pracownika, obowiązki pracodawcy, Fot. fotolia
W obecnych czasach poszukiwanie pracy za granicą jest jedyną możliwością znalezienia pracy. Na co uważać podejmując zatrudnienie za granicą. Niekiedy zaś do pracy za granicą kierują polscy pracodawcy. Jakie obowiązki ma w takim przypadku pracodawca.

Przed wyjazdem do pracy za granicą

Z dniem 1 maja 2011 roku skończył się maksymalny 7-letni okres przejściowy w którym obowiązywały okresowe ograniczenia w dostępie do rynków pracy dla polskich pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Co oznacza, że Polacy mogą obecnie legalnie pracować we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Dziś legalnie Polacy mogą pracować w:

  1. Austrii,
  2. Belgii,
  3. Cyprze,
  4. Czechach,
  5. Danii,
  6. Estonii,
  7. Finlandii,
  8. Francji,
  9. Grecji,
  10. Hiszpanii,
  11. Holandii,
  12. Irlandii,
  13. Litwie,
  14. Luksemburgu,
  15. Łotwie,
  16. Malcie,
  17. Niemczech,
  18. Portugalii,
  19. Słowacji,
  20. Słowenii,
  21. Szwecji,
  22. Włoszech,
  23. Wielkiej Brytanii,
  24. Węgrzech.

Zobacz także: Gdzie dziś możesz legalnie pracować w UE

Do wyjazdu do pracy za granicą należy się dobrze przygotować, aby uniknąć problemów. Najważniejsze jest posiadanie odpowiednich dokumentów tożsamości, sprawdzenie naszego zagranicznego pracodawcy oraz uzyskanie informacji o ubezpieczeniu.

Zobacz także: Praca za granicą: co warto wiedzieć przed wyjazdem

Zobacz także: Praca za granicą: co zabrać ze sobą

Polski pracownik za granicą

Delegacją zagraniczną, czyli podróżą służbową poza granice kraju jest wykonywanie zadania określonego przez pracodawcę poza miejscowością, w której znajduje się stałe miejsce pracy pracownika.

Zobacz także: Wysłanie w delegację za granicę

Zobacz także: Oddelegowanie do pracy za granicę w krajach UE

Pracodawca, który deleguje pracownika do pracy za granicą musi się liczyć z określonymi obowiązkami w tym zakresie. Pracownik otrzymuje zaliczkę w walucie obcej na niezbędne koszty podróży i pobytu poza granicami kraju. Za zgodą pracownika zaliczka może być wypłacona w walucie polskiej, w wysokości stanowiącej równowartość przysługującej pracownikowi zaliczki w walucie obcej.  Pracodawca delegujący pracownika do pracy za granicą jest zobowiązany zwrócić mu wydatki, takie jak:

  • koszty przejazdu - zwrot kosztów przejazdu obejmuje cenę biletu określonego środka transportu, wraz z opłatami dodatkowymi, z uwzględnieniem przysługującej pracownikowi ulgi, bez względu na to, z jakiego tytułu ulga na dany środek transportu przysługuje.
  • koszty noclegów - za nocleg przysługuje pracownikowi zwrot kosztów w wysokości stwierdzonej rachunkiem hotelowym, w granicach ustalonego na ten cel limitu. W razie nieprzedłożenia rachunku za nocleg, pracownikowi przysługuje ryczałt w wysokości 25 proc. limitu.

Ponadto pracownik może liczyć na zwrot innych wydatków, określonych przez pracodawcę odpowiednio do uzasadnionych potrzeb. W przypadku gdy pracownik oddelegowany do pracy za granicą zachoruje, przysługuje mu zwrot udokumentowanych kosztów leczenia za granicą oraz leków. Nie podlegają zwrotowi natomiast koszty leków, których nabycie za granicą nie było konieczne, koszty zabiegów chirurgii plastycznej i zabiegów kosmetycznych oraz nabycia protez ortopedycznych, dentystycznych, zakupu okularów. 

Zobacz także: Zwrot jakich kosztów przysługuje polskim pracownikom za granicą

Zasady zatrudnienia w wybranych krajach Unii Europejskiej

Obywatele Polski, mają prawo do pracy i życia w Wielkiej Brytanii bez konieczności ubiegania się o pozwolenie na pracę. Od 1 maja 2004 roku, obywatele polscy pracujący w Wielkiej Brytanii mają te same prawa, co obywatele brytyjscy w zakresie dostępu do pracy, wynagrodzeń i warunków zatrudnienia.

W Wielkiej Brytanii nie jest regułą, aby podpisywać umowę o pracę między pracodawcą a pracownikiem. Jednak pracodawca jest zobowiązany w ciągu 2 miesięcy od dnia rozpoczęcia pracy przez pracownika dostarczyć mu na piśmie oświadczenie, które powinno zawierać następujące elementy: dane osobowe pracodawcy i pracownika, datę rozpoczęcia zatrudnienia, wynagrodzenie i częstotliwość jego wypłacania, godziny pracy, urlop i uprawnienia z tytułu choroby, kwestie związane ze składkami emerytalnymi, okres wypowiedzenia, stanowisko pracy i krótki opis pracy, umowy zbiorowe, które mają bezpośredni wpływ na warunki pracy.

Zobacz także: Prawa pracownika w Wielkiej Brytanii

Zgodnie z obowiązującymi regulacjami prawnymi każdy obywatel polski ma prawo pobytu w Szwecji w związku z podjęciem pracy.

Umowa o pracę w Szwecji może mieć formę pisemną, ustną a nawet milczącą (dorozumianą). Najczęściej spotykaną jest umowa ustna, jednak w ciągu miesiąca od dnia zatrudnienia pracodawca ma obowiązek dostarczyć pracownikowi na piśmie warunki jego zatrudnienia.

Zobacz także: Warunki pracy w Szwecji

Od 1 maja 2011 roku po upływie maksymalnego 7-letniego okresu przejściowego, dotyczącego wolnego przepływu pracowników po rozszerzeniu UE, Polacy mają nieograniczony dostęp do rynku pracy w Niemczech.

Zobacz także: Prawa pracownicze w Niemczech

Od 1 lipca 2008 roku obywatele polscy mają wolny dostęp do rynku pracy we Francji, na takich samych zasadach jak obywatele francuscy. Umowa o pracę we Francji musi definiować obie strony umowy, kwalifikacje pracownika, wynagrodzenie i miejsce pracy.

Zobacz także: Warunki pracy we Francji

Od 1 maja 2006 roku nie ma już ograniczeń w dostępie do rynku pracy w Finlandii dla obywateli Polski. Stosunek o pracę powstaje w chwili, kiedy pracownik zobowiąże się do wykonywania pracy na rzecz pracodawcy, pod jego kierownictwem i nadzorem.

Zobacz także: Warunki pracy w Finlandii

Prawo
Uważam, że Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 4 czerwca 2024 r. niesprawiedliwie pominął grupę emerytów, która złożyła wnioski o wcześniejszą emeryturę między 6 czerwca a 31 grudniem 2012 r.
04 maja 2025

Do naszej redakcji stale trafiają historie emerytów, którzy uważają, że zostali pokrzywdzeni przez niekorzystne przeliczenie wcześniejszych emerytur. Trwa to od 2013 r. aż do dnia dzisiejszego. Mechanizm pokrzywdzenia? Emerytura powszechna jest pomniejszana o np. 1000 zł miesięcznie jako sankcja za pójście na emeryturę wcześniejszą. Miesiąc w miesiąc. W artykule przykład takiego listu – autorem jest emerytowany operator kamery. Opisał, że wprost pytał się w ZUS w 2012 r (pracowników i służby prasowe), czy straci na emeryturze powszechnej za pójście na wcześniejszą emeryturę. Usłyszał, że absolutnie nie. Okazało się, że stracił i traci do teraz (do 2025 r.). Historia emeryta jest więc interesująca bo czuł w 2012 r., że zbyt piękne jest, aby nie było jakiegoś haczyka we wcześniejszej emeryturze. I próbował uniknąć zagrożenia szukając informacji w ZUS. Nie udało mu się (pomimo starań).

Zasiłek nie przez 180 ale nawet przez 365 dni dla wybranych osób. Jest ustawa i czeka na wejście w życie
05 maja 2025

Zasiłek nie przez 180 ale nawet przez 365 dni dla wybranych osób. Jest ustawa i czeka na wejście w życie, ale czy to wpłynie na aktywizację osób bezrobotnych? Raczej nie, tym bardziej, że ustawodawca poszerzył krąg podmiotów mający prawo do zasiłku przez rok.

Kolosalne zmiany dot. takich usług i produktów: bankomaty, terminale płatnicze, wpłatomaty, laptopy, smartfony, tablety, automaty biletowe, routery, modemy, piloty i inne. Już od czerwca 2025 r.
04 maja 2025

Na polskich przedsiębiorców ale i konsumentów, już za miesiąc, bo w czerwcu 2025 r. czekają kolosalne zmiany dot. takich usług i produktów: bankomaty, terminale płatnicze, wpłatomaty, laptopy, smartfony, tablety, automaty biletowe, routery, modemy, piloty i inne. O co chodzi?

Co za profity dla posiadaczy Karty Dużej Rodziny - jest już ustawa
05 maja 2025

Jak się okazuje Karta Dużej Rodziny uprawnia nie tylko do licznych ulg i zniżek, jak i zasad pierwszeństwa w życiu społecznym co do korzystania z tzw. rzeczy powszechnego użytku czy miejsc użyteczności publicznej, ale rodzice - posiadacze Karty Dużej Rodziny mają też specjalne profity na rynku pracy! Czy rzeczywiście będzie to dobre rozwiązanie do ich aktywizacji? Tym bardziej, że będzie to generowało ogromny koszt dla skarbu państwa. Zatem jakie są zasady Karty Dużej Rodziny? I co to jest wyszukiwarka partnerów KDR?

Wybory prezydenckie 2025 coraz bliżej. Sprawdź, jak głosować poza miejscem zamieszkania. Nie przegap terminów!
03 maja 2025

Już 18 maja odbędzie się pierwsza tura wyborów prezydenckich. Jeśli w dniu głosowania nie będziesz w swoim miejscu zameldowania, masz jeszcze kilka dni, by złożyć odpowiednie wnioski. Wyjaśniamy, jak zagłosować korespondencyjnie, przez pełnomocnika lub w innym lokalu – i do kiedy trzeba to załatwić.

Zmiany w urlopach: 2 dni wolne na 1 dziecko, 3 na 2 dzieci, 4 na 3 dzieci, 5 na 4 dzieci, a za odmowę udzielenia – 30 tys. zł kary dla pracodawcy
05 maja 2025

Na 1 dziecko – 2 dni wolne, na 2 dzieci – 3 dni wolne, na 3 dzieci – 4 dni wolne, a na 4 i więcej – 5 dni wolnych, z zachowaniem prawa do pełnego wynagrodzenia, a za odmowę zwolnienia od pracy w ramach ww. puli – 30 tys. zł kary dla pracodawcy. O zmianę art. 188 kodeksu pracy – w dniu 12 kwietnia br., zawnioskowały do Ministry Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Rzeczniczka Praw Dziecka i Okręgowa Rada Adwokacka, poddając pod wątpliwość zgodność ww. przepisu z konstytucyjną zasadą równości oraz zasadą ochrony praw dziecka. Czy położy to kres absurdowi tylko 2 dni zwolnienia od pracy w roku kalendarzowym, na wszystkie dzieci i łącznie dla obojga rodziców?

MRPiPS: nowe rozwiązania na rzecz osób z niepełnosprawnościami i przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności. Termin do 20 maja 2025 r. na składanie dokumentów
02 maja 2025

Rok 2025 jest wyjątkowo obfitujący w zmiany prawa czy też projekty zmian w zakresie uprawnień dla osób z niepełnosprawnościami i ogólnie dla całego systemu orzecznictwa. Ale to nie koniec! Idą kolejne zmiany i to na z góry określone lata: na 2026, 2027 a nawet 2028 r. Perspektywa odległa - to fakt, ale takie działania jak zapowiada resort pracy wymagają długiej perspektywy. Udało się dotrzeć do informacji, z których wynika, że MRPiPS ogłasza program: "Przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności". Co będzie obejmował program, do kogo jest skierowany i co można zyskać?

Znieważenie flagi państwowej – co grozi za obrazę symboli narodowych?
02 maja 2025

Flaga państwowa to jeden z najważniejszych symboli każdego kraju – wyraża tożsamość narodową, suwerenność, a także dumę z historii i wspólnoty obywatelskiej. W Polsce ochrona flagi jest zagwarantowana przepisami prawa, a jej znieważenie jest przestępstwem. Warto więc wiedzieć, czym jest znieważenie flagi Rzeczypospolitej Polskiej, jakie formy może przybrać oraz jakie sankcje grożą za tego rodzaju działanie.

2610,72 zł w maju z ZUS dla prawie 130 tys. osób [NOWE ŚWIADCZENIE]. Dodatkowo wyrównanie od stycznia 2025
04 maja 2025

2610,72 zł w maju z ZUS dla prawie 130 tys. osób. Co istotne osoby, który mają prawo do tego nowe dodatku dostaną również wyrównanie od 1 stycznia 2025 r. Wysokość dodatku wynosiła w styczniu i lutym 2025 r. 2520 zł, a od marca jest to 2610,72 zł. Na konta świadczeniobiorców wpłyną więc w maju spore pieniądze - i słusznie bo było to długo wyczekiwane świadczenie.

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód: tylko czy będą chętni [PROJEKT skierowany do stałej komisji]
04 maja 2025

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód - podkreśla Łukasz Krasoń. Jednak czy będą chętni na tą specyficzną i wymagającą dużego wysiłku psychicznego i fizycznego pracę? Nie wiadomo też jak będzie z wynagrodzeniem, a nie wydaje się, żeby byli chętni do tej pracy tylko za minimalną krajową. Osoby z niepełnosprawnościami same podkreślają, że nie jest to zajęcia dla wszystkich i łatwe.

pokaż więcej
Proszę czekać...