Monitoring poczty elektronicznej pracowników w świetle RODO

ekspert ds. Ochrony Danych Osobowych (ODO), Auditor Wewnętrznego Systemu Zarządzania Jakością i Bezpieczeństwa Informacji Gabriela Rychły
rozwiń więcej
Monitoring poczty elektronicznej pracowników w świetle RODO. / fot. Fotolia
W świetle RODO pracodawca może monitorować pocztę elektroniczną pracownika, ale pod pewnymi warunkami. Czy pracodawca może naruszyć tajemnicę korespondencji i inne dobra osobiste pracownika w związku z kontrolą e-maila?

Monitorowanie pracowników za pomocą systemów informatycznych

Dotychczas monitorowanie pracowników za pomocą systemów informatycznych stanowiło obszar nieuregulowany w polskich przepisach prawa. RODO przyspieszyło temat unormowania tego obszaru przez polskiego ustawodawcę, o czym pisałam Państwu w poprzednim artykule „Monitoring wizyjny w świetle RODO”. Wraz z RODO weszła w życie polska ustawa o ochronie danych osobowych wprowadzająca m.in. nowelizację przepisów prawa pracy. Kodeks pracy został rozszerzony o regulację odnoszącą się do monitoringu wizyjnego w zakładzie pracy, monitoringu służbowej poczty elektronicznej oraz innych form monitoringu pracowników. Dzisiaj skupimy się na monitoringu poczty elektronicznej.                            

Zadajmy sobie pytanie: co łączy kontrolę pracowników za pomocą monitorowania służbowej poczty elektronicznej z przetwarzaniem danych osobowych? Zgodnie z definicją wyrażoną w art. 4 pkt 1 RODO, dane osobowe to wszelkie informacje o zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osobie fizycznej. W przypadku pracodawcy osoba, której dane dotyczą – czyli pracownik – będzie osobą zidentyfikowaną, a informacje o niej uzyskane w wyniku kontroli będą stanowiły dane osobowe.               

Polecamy: Kodeks pracy 2019. Praktyczny komentarz z przykładami + PDF.

Monitoring poczty elektronicznej - warunki                                      

Jeśli chodzi o monitoring poczty elektronicznej, to na podstawie art. 223 § 1 Kodeksu pracy, przesłankami do jego zastosowania jest niezbędność zapewnienia:

  • organizacji pracy umożliwiającej pełne wykorzystanie czasu pracy,
  • właściwego użytkowania udostępnionych pracownikowi narzędzi pracy.

Oznacza to, że pracodawca może zgodnie z prawem kontrolować pocztę służbową pracowników wyłącznie, gdy może powołać się na co najmniej jeden z powyżej wskazanych powodów.

Monitoring poczty elektronicznej pracownika może służyć np. właściwemu podziałowi obowiązków w zakładzie pracy. Podczas kontroli poczty elektronicznej pracodawca sprawdza czy pracownik nie otrzymał zbyt wielu zadań, których nie jest w stanie wykonać w określonym czasie

Z kolei zapewnienie właściwego użytkowania narzędzi pracy, które zostały udostępnione pracownikowi, wiąże się na przykład z kontrolowaniem tego, czy prawnik nie wykorzystuje sprzętu służbowego do celów prywatnych, czy nie korzysta z zabronionych stron internetowych czy innych witryn, które nie służą wykonywaniu obowiązków służbowych.

Tajemnica korespondencji i inne dobra osobiste pracownika

Pracodawca dokonujący kontroli poczty elektronicznej swoich pracowników musi pamiętać o tym, że jest jeszcze jeden warunek takiego działania, a mianowicie zgodnie z art. 223 § 1 Kodeksu pracy kontrola skrzynek mailowych pracowników nie może naruszać:

  • tajemnicy korespondencji,
  • innych dóbr osobistych pracownika.

Obowiązek zachowania tajemnicy korespondencji w stosunkach służbowych może powodować wątpliwości praktyczne. Trudno bowiem mówić o tajemnicy korespondencji w zakresie e-maili związanych z wykonywaniem pracy na polecenie pracodawcy. Jednakże zakaz naruszania tajemnicy korespondencji w istocie dotyczy przede wszystkim prywatnych e-maili wysyłanych ze służbowego konta pocztowego. Zakaz ten oznacza, że jeśli pracodawca znalazłby w skrzynce służbowej prywatną korespondencję pracownika, nie może zapoznawać się z nią w całości. Pracodawca może oczywiście np. w regulaminie pracy wprowadzić zakaz korzystania ze poczty służbowej dla celów prywatnych, ale nie zmienia to faktu, że nawet wtedy obowiązuje pracodawcę zakaz naruszania tajemnicy korespondencji, nawet jeśli pracownik de facto nie zastosował się do zapisu zawartego w regulaminie pracy.

Z punktu wiedzenia pracownika najlepszym rozwiązaniem będzie nieużywanie poczty służbowej do celów prywatnych, a jeśli już będzie taka potrzeba, należy zadbać o to, aby odpowiednio oznaczyć taką wiadomość, aby pracodawca nie otwierał takiej korespondencji.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (Dziennik Ustaw rok 2018 poz. 1000)

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dziennik Ustaw rok 2018 poz. 917)

Prawo
Koniec taniego wykupu mieszkań komunalnych? W Sejmie praca wre nad nowymi przepisami, wejdą w 2027 r.
22 gru 2025

Miliony Polaków przez lata wykupywały mieszkania komunalne za ułamek ich wartości. Teraz to się skończy. Sejm pracuje nad ustawą, która zakaże gminom udzielania wysokich zniżek przy sprzedaży lokali. Zmiany mają wejść w życie latem 2027 roku. Sprawdź, co to oznacza dla najemców, seniorów i samorządów – oraz dlaczego politycy chcą zatrzymać wyprzedaż publicznego zasobu mieszkaniowego.

Aplikacja "Schrony" pokazuje gdzie się ukryć. Czy będzie rozbudowana?
22 gru 2025

Aplikacja "Schrony" uruchomiona w poprzednim roku pokazuje gdzie się ukryć. Można w niej sprawdzić rozmieszenie miejsc schronienia dla ludności. Najwięcej schronów i ukryć znajduje się na Śląsku i Mazowszu. Czy aplikacja będzie rozbudowana?

Wigilia wolna od pracy w praktyce nie dla wszystkich pracowników. Oto dlaczego szef-pracoholik jest groźny dla całej firmy
22 gru 2025

Zgodnie z przepisami od 2025 roku 24 grudnia jest w Polsce dniem ustawowo wolnym od pracy. Wolna Wigilia przez wielu jest oceniana jako gest troski o pracowników, ukłon w stronę work-life balance i odpowiedź na realne potrzeby ludzi. W publicznej debacie jednak rzadko mówi się to tym, jak ta decyzja wpływa na liderów. Bo choć zespoły szybciej myślą o barszczu i choince, dla kadry zarządzającej święta to często jeden z najbardziej intensywnych i obciążających momentów w roku. To właśnie liderzy wykonują w tym czasie ogromną, niewidzialną pracę.

Jawność płac - początek zmian 24 grudnia 2025 r. Co naprawdę się zmienia teraz, co za pół roku a co jeszcze później?
22 gru 2025

W Wigilię 24 grudnia 2025 r. wchodzą w życie pierwsze zmiany kodeksu pracy dotyczące przejrzystości wynagrodzeń w procesie rekrutacyjnym. Pracodawcy będą musieli przekazywać kandydatom informację o proponowanym wynagrodzeniu (kwocie lub przedziale) oraz stosować neutralny język w ofertach pracy. Kolejne rozwiązania wynikające z unijnej dyrektywy o równości wynagrodzeń mają zostać wdrożone w prawie krajowym do 7 czerwca 2026 r., przy czym część obowiązków (np. raportowanie) będzie uruchamiana etapami w kolejnych latach.

Nowa ulga dla posiadaczy studni, która wzbudza kontrowersje – „jak tylko ludzie dowiedzą się o tym, że procedujemy taką ustawę, to od jutra u nas będą kopali następne studnie”. Kto ostatecznie zostanie zwolniony z opłaty i będzie mógł uniknąć nawet 60 tys. zł kary?
22 gru 2025

W dniu 17 października 2025 r., do Sejmu został wniesiony poselski projekt ustawy o zmianie ustawy – prawo wodne, który zakłada czasowe zwolnienie z opłaty legalizacyjnej za urządzenie wodne wykonane bez wymaganego pozwolenia lub zgłoszenia wodnoprawnego oraz warunkowe zwolnienie z przewidzianych w ustawie kar pieniężnych. Oszacowano, że na rozwiązaniu przewidzianym w projekcie, może skorzystać nawet 40 tys. gospodarstw rolnych, jednak – nie tylko rolnicy będą mogli bezkosztowo zalegalizować swoje studnie. Ten aspekt wzbudził niemałe kontrowersje podczas posiedzenia sejmowej Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej.

Prezenty stanowią nawet do 40 proc. świątecznych wydatków większości Polaków [BADANIE]
22 gru 2025

Polacy wskazują, jaką część ich bożonarodzeniowego budżetu stanowią wydatki na prezenty. Spośród 10 wariantów odpowiedzi najczęściej wybierane są przedziały 20-30% oraz 30-40% – odpowiednio 18,5% i 18,2%. Na trzecim miejscu jest zakres 40-50%, podawany przez 12,9% rodaków. Na czwartej pozycji widać 10-20% – 11,3% wskazań. Z kolei 10,2% ankietowanych jest niezdecydowanych. 8,4% respondentów deklaruje 50-60%. Natomiast 6,6% badanych nie kupuje żadnych prezentów.

Alimenty, gdy rodzic nie pracuje. Ile wynoszą?
22 gru 2025

Przepisy nie określają wprost ile powinny wynosić alimenty, jeżeli rodzic pozostaje bez zatrudnienia. Kodeks rodzinny i opiekuńczy zawiera jednak ważne zasady. Czy możliwe jest zatem zaprzestanie płacenia alimentów, jeśli brakuje stałej pracy?

Przekazanie pracownikowi informacji o warunkach pracy i płacy to za mało. Jakie jeszcze obowiązki obciążają pracodawcę?
22 gru 2025

Choć co do zasady strony stosunku pracy są równe, to jednak z uwagi na jego charakter i fakt, że pracodawca jest podmiotem profesjonalnym, na gruncie prawa pracy zapewniono szereg narzędzi, które umacniają pracownika i zapewniają realizację przysługujących mu praw. Dotyczy to w szczególności informowania o warunkach pracy.

Nie każdego zatrudnianego pracownika trzeba skierować na badania. Dlaczego? Przepisy jasno to wskazują
21 gru 2025

Aby pracodawca zgodnie z przepisami mógł dopuścić zatrudnianego pracownika do pracy, ten musi legitymować się wymaganym orzeczeniem lekarskim o braku przeciwskazań do jej wykonywania. Jednak ta zasada nie obowiązuje w każdym przypadku. Dlaczego?

Od grudnia uważaj na dane udostępniane w czasie rekrutacji. Przepisy się zmieniają, a mało kto zwraca na to uwagę
20 gru 2025

Katalog danych, których udostępnienia można żądać od kandydata przed zatrudnieniem jest ograniczony. W grudniu 2025 r. w tym zakresie zajdzie też jedna mała, ale niezwykle istotna zmiana. Mało się o niej mówi, a wiele osób w ogóle nie zwraca na to uwagi.

pokaż więcej
Proszę czekać...