Czy na czas swojej nieobecności pracownik musi zwrócić do firmy laptop i telefon? Trzeba pamiętać o przestrzeganiu prostych zasad, w tym tej, że udostępnione pracownikowi narzędzia pracy stanowią własność pracodawcy.
- Pracownikowi zdalnemu trzeba zapewnić narzędzia pracy
- Sprzęt stanowi własność pracodawcy
- Czy chory pracownik musi przywieźć laptop do firmy?
Pracownikowi zdalnemu trzeba zapewnić narzędzia pracy
Choć wzajemne prawa i obowiązki pracodawcy i pracownika zostały określone w obowiązujących przepisach, w praktyce na ich tle powstaje wiele sporów. Gdy relacje stron stosunku pracy układają się poprawnie, żadna z nich nie szuka odpowiedzi na trudne pytania jednak, gdy trudno osiągnąć porozumienie, pojawiają się pytania o to, czyje stanowisko ma poparcie w obowiązujących przepisach prawa. Jednym z punktów zapalnych jest często to, czy pracownik świadczący prace zdalnie ma obowiązek zwrócić pracodawcy laptop i telefon na czas swojej przedłużającej się nieobecności w zakładzie pracy?
Przepisy nie udzielają odpowiedzi na to pytanie wprost, jednak obowiązki pracodawcy związane z organizacją pracy zdalnej zostały określone w przepisach ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy. W art. 6724 kp ustawodawca wskazał, że pracodawca jest zobowiązany zapewnić pracownikowi wykonującemu pracę zdalną:
1) materiały i narzędzia pracy, w tym urządzenia techniczne, niezbędne do wykonywania pracy zdalnej;
2) instalację, serwis, konserwację narzędzi pracy, w tym urządzeń technicznych, niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej lub pokryć niezbędne koszty związane z instalacją, serwisem, eksploatacją i konserwacją narzędzi pracy, w tym urządzeń technicznych, niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej, a także pokryć koszty energii elektrycznej oraz usług telekomunikacyjnych niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej.
Polecamy: Kalendarz 2026
Sprzęt stanowi własność pracodawcy
Żaden przepis nie wskazuje jednak, jak pracownik powinien postępować ze służbowym sprzętem w czasie, gdy nie świadczy pracy – czy to z powodu urlopu, czy to z powodu niezdolności do pracy. Oczywiście w większości przypadków, gdy chodzi o krótkie nieobecności dotyczące sezonowych infekcji czy zaplanowanego urlopu wypoczynkowego, pracodawcy nie wymagają od pracowników szczególnych działań. Czasami jednak konieczne jest przekazanie sprzętu do zakładu pracy, np. po to, by inna osoba mogła zastąpić nieobecną. Jeżeli w danym zakładzie pracy z uwagi na profil jego działalności co do zasady zachodzi taka potrzeba, odpowiednie zasady postępowania w tego rodzaju przypadkach powinny zostać ujęte w regulaminie pracy. Jednak nawet gdy tak się nie stało, a konieczność zwrotu sprzętu jest wyjątkiem od zasady, każdorazowo należy pamiętać o tym, że udostępnione pracownikowi komputer czy telefon (albo inne narzędzia pracy) nadal stanowią własność pracodawcy i są one powierzone pracownikowi z obowiązkiem zwrotu albo wyliczenia się. Skoro więc mówimy o własności pracodawcy, to nie może być wątpliwości co do tego, że decyzje dotyczące sposobu korzystania z tych przedmiotów podejmuje on, a nie jego pracownik. Nie mają co do tego wątpliwości również sądy, w tym Sąd Najwyższy, który w wyroku z 24 lutego 2022 r. (sygn. akt II PSK 309/21) wskazał, że Mienie powierzone pracownikowi to takie, które zostało przekazane mu do dyspozycji z obowiązkiem zwrotu albo wyliczenia się (art. 124 k.p.). Pracodawca ma prawo żądać od pracownika zwrotu powierzonego mu mienia niezależnie od tego czy dochodzi do zakończenia stosunku pracy, czy stosunek ten nadal trwa, ponieważ pracownik jedynie dysponuje tym mieniem.
Polecamy: Zatrudnianie i zwalnianie pracowników. Obowiązki pracodawców
Czy chory pracownik musi przywieźć laptop do firmy?
I choć prawo do dysponowania przez pracodawcę sprzętem stanowiącym jego własność nie budzi wątpliwości, to jest inny, bardziej problematyczny aspekt tego zagadnienia. O ile postępowanie zgodnie z ustaloną w zakładzie pracy procedurą nie jest trudne, gdy mowa o zaplanowanych nieobecnościach, np. urlopie, o tyle sprawa komplikuje się, gdy nieobecność ma charakter nagły. W sytuacji gdy pracownik zachorował, miał wypadek, czy opiekuje się członkiem rodziny, pracodawca nie może od niego wymagać przyjazdu do biura i przekazania sprzętu służbowego. Nadal może oczekiwać udostępnienia go, jednak transportem musi zająć się we własnym zakresie tak, aby pracownik mógł w odpowiedni sposób, zgodny z przepisami, wykorzystywać czas swojej nieobecności w pracy np. sprawując opiekę nad chorym członkiem rodziny, czy też postępując zgodnie z zaleceniem lekarza i dochodząc do zdrowia. W takim przypadku trzeba więc ustalić termin, w którym pracodawca lub wyznaczona przez niego osoba odbierze od nieobecnego pracownika komputera, czy też ponieść koszty przesyłki kurierskiej uwzględniającej konieczność odebrania przesyłki z miejsca wskazanego przez pracownika.
art. 6724 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 2025 r. poz. 277)