Urlop wychowawczy
Urlop wychowawczy jest udzielany pracownikowi w celu osobistego opiekowania się dzieckiem w czasie pierwszych lat jego życia. Na urlop wychowawczy może przejść zarówno rodzic jak i opiekun dziecka, zarówno kobieta jak i mężczyzna. Co ważne, prawo do urlopu wychowawczego nabywa taki pracownik, który był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy, bez względu na przerwy w stażu pracy, rodzaj stosunku pracy, czy sposób w jaki stosunek pracy ustał.
Jeżeli tylko jeden rodzic jest zatrudniony, to tylko jemu przysługuje urlop wychowawczy. W przypadku, gdy oboje rodzice pracują, muszą zdecydować, które z nich skorzysta z urlopu wychowawczego. Nie ma możliwości, aby jednocześnie ojciec i matka pozostawali na urlopie wychowawczym.
Ochrona stosunku pracy
Szczególna ochrona stosunku pracy w trakcie trwania urlopu wychowawczego wynika z art. 1861 Kodeksu pracy. Ochrona ta rozpoczyna się z dniem złożenia wniosku o udzielenie urlopu wychowawczego aż do dnia zakończenia urlopu i powrotu do pracy. Ochrona pracownika trwa wyłącznie podczas korzystania z urlopu.
Zobacz: Urlop wychowawczy - zasady korzystania
Głównym zakazem jaki obowiązuje pracodawcę podczas trwania danego urlopu jest zakaz dokonywania wypowiedzenia umowy o pracę. Co więcej, we wskazanym okresie, trwającym nawet do 3 lat, pracodawca nie może rozwiązać umowy o pracę bez wypowiedzenia, chyba że zajdą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika. Przyczyny te to m.in. ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych, popełnienie przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem oraz zawiniona przez pracownika utrata uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.
Kiedy można wypowiedzieć umowę o pracę?
Oprócz wymienionych już wcześniej sytuacji istnieją jeszcze pewne okoliczności, które umożliwiają wypowiedzenie umowy o pracę z pracownikiem pozostającym na urlopie wychowawczym. Sytuacja taka może mieć miejsce m.in. w przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy.
W przypadku, gdy umowa o pracę została już wypowiedziana, złożenie wniosku o urlop wychowawczy w czasie trwania wypowiedzenia nie zapobiega rozwiązaniu stosunku pracy. Będzie to zatem działanie bezcelowe.
Ochrona sądowa
W przypadku wypowiedzenia umowy o pracę w okresie urlopu wychowawczego pracownik ma prawo żądać w sądzie bezskuteczności wypowiedzenia umowy o pracę, a w przypadku, gdy umowa uległa już rozwiązaniu – może żądać przywrócenia do pracy na poprzednich warunkach albo stosownego odszkodowania.
Zobacz serwis: Urlopy pracownicze