Ustawa o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej przewiduje specjalną ochronę dla osób, które reklamację złożyły w terminie 6 miesięcy od dnia wydania towaru. Wtedy to kupujący korzysta z domniemania niezgodności towaru z umową, istniejącej już w chwili wydania, co oznacza że istnienie odpowiedzialności sprzedawcy jest domniemane. A zatem w sytuacji spornej, przy braku przekonujących dowodów ze strony przedsiębiorcy, sąd skłoni się do przyznania racji konsumentowi.
Zobacz: Czy konsument musi udowodnić odpowiedzialność sprzedawcy?
Istota odpowiedzialności sprzedawcy
Sprzedawca odpowiada wobec kupującego, gdy towar konsumpcyjny w chwili jego wydania jest niezgodny z umową (np. wadliwy). Z punktu widzenia istnienia odpowiedzialności sprzedawcy istotne jest zatem ustalenie, że wada nie tylko istnieje, ale również istniała w chwili wydania towaru.
Do wyrobu butów został użyty niskiej jakości klej, co sprawiło, że podeszwa się odkleiła po miesiącu.
W odpowiedzi na reklamację sprzedawcy często starają się uniknąć odpowiedzialności, próbując przerzucić winę na nieprawidłowe używanie towaru przez konsumenta. W takich przypadkach, kupujący może być zmuszony do wystąpienia przeciwko opornemu przedsiębiorcy na drogę sądową. W określonych sytuacjach konieczne będzie wtedy udowodnienie własnych racji.
Zobacz: Czego można żądać przy reklamacji towaru?
Ciężar dowodu w sądzie
Co do zasady w sytuacji, gdy konsument wysuwa w reklamacji określone roszczenia wobec sprzedawcy na nim powinien spoczywać, w przypadku braku jej uznania, obowiązek udowodnienia niezgodności towaru z umową. Wynika to z fundamentalnej zasady prawa cywilnego, zgodnie z którą obowiązek udowodnienia spoczywa na osobie, która z danego faktu wywodzi korzyści dla siebie.
W sytuacji sporu ze sprzedawcą, który nie chce uwzględnić reklamację, ciężar udowodnienia niezgodności towaru z umową istniejącej w chwili wydania towaru będzie spoczywał na kupującym, który z tego faktu wywodzi korzyści dla siebie (uprawnienie do żądania wymiany lub naprawy towaru).
Często jedynym sposobem udowodnienia będzie konieczność wystąpienia do rzeczoznawcy o opinię, w celu stwierdzenia co było powodem wady towaru.
Domniemanie niezgodności towaru z umową
Pozycja konsumenta jest jednak o wiele korzystniejsza, w przypadku gdy niezgodność zostanie ujawniona w terminie 6 miesięcy od dnia wydania towaru, a zgłoszona w terminie 2 m-cy. Wtedy kupujący korzysta z domniemania niezgodności towaru z umową, która istniała już w chwili wydania towaru
Oznacza to, że istnienie niezgodności towaru w chwili wydania jest domniemane. Sprzedawca może się uwolnić od odpowiedzialności, jednak jej brak musi udowodnić.
W sytuacji domniemania niezgodności to sprzedawca musi udowodnić, że nie ponosi odpowiedzialności. Gdy domniemania brak konsument musi udowodnić odpowiedzialność sprzedawcy.
Ma to praktyczne znaczenie w przypadku finału sprawy w sądzie.
Jan kupił buty zimowe, które po kilku dniach zaczęły przemiękać. Sprzedawca przedstawił opinię rzeczoznawcy, w której stwierdzono, iż wina leży po stronie konsumenta. W sądzie Jan przedstawił opinię innego rzeczoznawcy o odmiennej treści. W przypadku dwóch przeciwstawnych opinii oraz w przypadku braku innych dowód, sąd uwzględni żądania konsumenta z racji istnienia domniemania.
Podstawy prawne:
Ustawa z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu Cywilnego (Dz. U. 2002 nr 141 poz. 1176 z późn. zm.).
Zadaj pytanie: Forum
Zobacz serwis: Prawa konsumenta